Ад "Чыстага голасу" - з чыстым сэрцам. Гэта фірменны аўтограф калектыву, выкананне якога, аднойчы пачуўшы, забыць немагчыма. Група даўно і трывала ўпісалася ў лік брэндаў Беларусі. На парозе свайго 25-годдзя заслужаны калектыў Рэспублікі Беларусь, лаўрэат міжнародных конкурсаў, лаўрэат прэміі "За духоўнае адраджэнне" вакальная група "Чысты голас" прадаўжае рухацца па шляху разнапланавага развіцця, аб чым выканаўцы і расказалі ў гутарцы з карэспандэнтам БЕЛТА.
- Доўгі час пра калектыў, спасылаючыся на ваша ж азначэнне, гаварылі як пра "пераапрануўшага народную песню ў смокінгі". Сёння "Чысты голас" вядомы як калектыў, які выконвае не толькі акапэльную музыку, але і музыку іншых жанраў.
- Мы любім спяваць a cappella і з гэтага пачыналі. Але мнагапланавы рэпертуар дае магчымасць знайсці больш шырокае кола слухачоў. У Мінску 5 красавіка адбудзецца канцэрт "#Новы фармат" - нават тыя, хто добра знаёмы з нашай творчасцю, убачаць калектыў з іншага боку. Ён увойдзе ў праграму вялікага тура па Беларусі, які будзе доўжыцца на працягу года. Мы дадзім каля 50 канцэртаў у розных гарадах.
Хоць групе амаль чвэрць стагоддзя і мы не раз выступалі на канцэртных пляцоўках у Беларусі і за мяжой, яшчэ нямала трэба папрацаваць, каб кожны беларус ведаў, што такое "Чысты голас", наколькі ў нас розны рэпертуар. Ёсць нават такія песні, якія знаходзяцца ў ратацыі на "Рускім радыё", напрыклад. Галоўная задача - каб нас пачулі. А калі чалавек раз нас пачуе, то, спадзяёмся, ён захоча зрабіць гэта і другі, і трэці раз.
- Раскажыце пра праект, з якім вы маеце намер аб'ехаць Беларусь.
- Гэта ўласны праект групы, які накіраваны на папулярызацыю беларускага мастацтва. Наш уклад у Год культуры. Мы хочам расказаць аб разнастайнай беларускай музыцы - як сучаснай, так і напісанай раней. Музыка мінулых гадоў жыва, яна цікавая і заслугоўвае гучаць сёння.
Беларуская культура шматгранная, паколькі ў Беларусі мірна суіснуюць прадстаўнікі многіх нацыянальнасцей. І ў рэпертуары калектыву ёсць творы на розных мовах - кіргізскай, турэцкай, яўрэйскай, нямецкай, англійскай, французскай, італьянскай. Таму ў канцэртную праграму тура мы ўключым песні на іншых мовах.
Аснова нашага рэпертуару - аўтарская музыка. Яна і складзе значную частку праграмы. Будзе музыка і Алега Молчана, Леаніда Шырына, іншых беларускіх кампазітараў, эстрадная класіка сусветная і савецкага перыяду. Словам, будзе гучаць добрая якасная музыка.
- "Чысты голас" гэта значыць лепшы голас. Што за гэтым стаіць?
- Цяжкая работа за гэтым стаіць. Шмат гадоў вучобы, работы, рэпетыцый. Мы ўсе маем кансерваторскую адукацыю, скончылі Беларускую дзяржаўную акадэмію музыкі. У групе два барытоны - Акім Тышко і мастацкі кіраўнік Валерый Прыгун, два тэнары - Андрэй Пыжык і Дзмітрый Мінікаеў і бас - Юрый Гузіч. Наш калектыў не так даўно амаладзіўся за кошт двух новых артыстаў. І гэта адкрыла новыя магчымасці, з'явіліся новыя ідэі. Трымаць на працягу многіх гадоў марку - адказнасць перад сабой і гледачом, таму трэба шмат працаваць.
- Слухаеш вас - і самі сабой напрошваюцца асацыяцыі з вытанчанасцю і чысцінёй. Нядзіўна, што ў свой час была ідэя выбраць "тварам" шклозавода "Нёман" вакальную групу з такой "хрустальнай" назвай. На вашых канцэртах людзі, здараецца, рыдаюць?
- Бывае такое. Слухачоў кранае наша выкананне, таму што мы па-сапраўднаму, пранікнёна стараемся гэта рабіць. Калі выходзіш на сцэну, трэба быць шчырым. Чысты голас - гэта ад чыстага сэрца. Прызнацца, і нам часам даводзіцца нялёгка на сцэне, калі ідзе такая шчырая, кранальная рэакцыя з залы.
- Творчая біяграфія "Чыстага голасу" ўключае ўдзел у аўтарскіх праграмах, напрыклад, народнага артыста Беларусі Уладзіміра Гасцюхіна і Валерыя Галаўко. Сёння ў калектыву ёсць запрашэнні на такія праекты?
- Цяпер мы працуем над аўтарскім рэпертуарам. Вось-вось выйдзе сёмы дыск, у якім будзе шмат новых песень. Але калі паступаюць цікавыя прапановы, заўсёды ахвотна супрацоўнічаем. З Валерыем Галаўко працавалі не аднойчы, і гэта заўсёды пакідала самыя прыемныя ўражанні. Ён прафесіянал сусветнага ўзроўню. Калі такія людзі звяртаюцца, нам гэта ў добрым сэнсе падабаецца, вызначае пэўную нашу цэласнасць у творчым свеце. Думаем, праграма Валерыя Галаўко, як і праграма Уладзіміра Гасцюхіна, будзе і далей запатрабаванай. А ў бліжэйшы час "Чысты голас" заняты ў аўтарскай праграме Алега Молчана. Канцэрт адбудзецца 30 сакавіка ў Белдзяржфілармоніі. Там будзе гучаць наша сур'ёзная музыка.
Наогул у такой музыцы адчуваецца патрэбнасць. Ёсць назіранні, што добрай музыкі становіцца менш, але запатрабаванай яна становіцца больш. Мы па сваіх канцэртах гэта адчуваем. Бывае, у зале зусім непадрыхтаваная публіка, можа, нават не да канца разумеючая музычны матэрыял і слова, але яна адчувае сэрцам, прымае ўсёй душой. Гледачы часта гавораць потым, што з імі адбываецца штосьці такое, для іх саміх незразумелае, што перараджае. Такая музыка выхоўвае ўнутрана, узнімае вышэй, адводзіць ад будзённых праблем.
- І тым не менш вы вырашылі паспрабаваць свае сілы на нацыянальным адборачным туры "Еўрабачання". Хто вас навёў на такую думку?
- Не бачым у гэтым ніякай супярэчнасці. Як прадстаўнікі музычнага мастацтва, мы заўсёды абмяркоўваем выканаўцаў, удзельнікаў гэтага конкурсу, якая песня і чаму выстрэльвае. А некалькі гадоў таму падумалі: чаму б і нам не паспрабаваць? Але ідэя была доўга ў рэжыме абмеркавання, адназначнае меркаванне не складалася. І толькі калі з'явілася прыдатная для адбору песня, рашэнне наспела. Песня "Неба" на беларускай мове, на наш погляд, незвычайная, яна якраз падышла б для ўдзелу ў конкурсе, прадставіла б беларускае мастацтва еўрапейскаму гледачу. І мы вырашылі паспрабаваць, ды і проста папіярыцца, таму што адбор на "Еўрабачанне" - падзея ў краіне папулярная, яе асвятляюць і пра яе шмат гавораць у СМІ. Лішні раз заявіць пра сябе - чаму б і не?
- Хвалю цікавасці да групы пасля адбору адзначылі?
- Вядома. Людзі пачалі больш звяртацца да нашай творчасці, цікавіцца, што за група. Песня займала лідзіруючыя пазіцыі, уваходзіла ў дзясятку па папулярнасці. Шкада, што арганізатары скарацілі колькасць фіналістаў з 15 да 10, наша кампазіцыя не ўвайшла ў лік прадстаўленых на фінальнае шоу. Вельмі крыўдна, таму што акрамя нас былі і іншыя дастойныя выканаўцы, і канцэрт быў бы проста больш яркім. Але ўсё роўна песня "Неба" прагучала, і каму было цікава, той яе пачуў. Многія адкрылі "Чысты голас" з іншага боку. Ды і ў музычным асяроддзі гучалі станоўчыя водзывы. Для нас гэта цікавы вопыт, песня будзе гучаць у нашых праграмах, плануем зняць кліп на яе. Кампазіцыя, дарэчы, дала назву праекту, з якім адправімся зусім хутка па рэспубліцы, - "Гэта неба для нас".
- А якую музыку вы самі слухаеце?
- Розную, але заўсёды прафесіянальную, якасную. Гэта можа быць і Стынг, і Леанід Агуцін з Анжалікай Варум, і Баскаў, і джаз-рок, і сучасная эстрадная музыка. У "Мінск-Арэну" наўрад ці адправіліся б, думаем, за сапраўднымі эмоцыямі лепш пайсці ў канцэртную залу філармоніі. Але калі выступае прафесійны выканаўца, замежны або айчынны, заўсёды ёсць штосьці цікавае, што можна ўзяць для сябе. А часам хочацца слухаць цішыню.
- Дырэктар вашага калектыву - абаяльная жанчына. Часта жанчыны-кіраўнікі скардзяцца, што мужчыны ў калектыве - нібы вялікія дзеці. А хто для вас Святлана Дземядчук?
- Святлана, вядома, дырэктар, разумны і дасведчаны. Ёсць такое, што і баявая сяброўка, і сястра. Бадай што, і мама - не без таго. Усё ў адным. А аб тым, што Святлана - прыгожая жанчына, ці трэба наогул гаварыць? Гэта відавочна.
У кожнага з нас ёсць свая сям'я, дзеці, але калектыў - наша другая вялікая сям'я. Інакш жа і немагчыма. За кошт Дзмітрыя і Юрыя, якія ўліліся ў калектыў не так даўно, мы панізілі сярэдні ўзрост групы, павысіўшы пры гэтым узровень прафесіяналізму і поспеху.
Нашы сем'і, дзеці знаёмы, сустракаюцца на канцэртах. На апошнім сольніку выходзілі на сцэну з усімі дзецьмі (а іх у нас 13). Думаем, на юбілейным канцэрце ў будучым годзе паўторым такі выхад.
- Партрэт свайго слухача складзяце? Паспрабую ўгадаць: жанчына сярэдніх гадоў...
- Жанчына сярэдніх гадоў, брунетка, шатэнка, мулатка, замужам або нет і г.д... Гэта стэрэатып - працаваць на нейкую канкрэтную публіку. Наш слухач розны. Літаральна ўчора ў нас быў канцэрт у глыбінцы, сталыя мужчыны і падлеткі вельмі ўважліва слухалі. Дзеці таксама былі. Кожны знойдзе ў нашым рэпертуары кампазіцыю пад настрой. Важна, каб людзі зразумелі: "Чысты голас" - даўно не толькі акапэльная музыка.
- У Мінску напярэдадні 8 Сакавіка супрацоўнікі ДАІ пасля вывучэння дакументаў у вадзіцеляў-жанчын запрашалі іх для дадатковай праверкі ў службовы аўтамабіль. А там сюрпрыз: кветкі і музычныя віншаванні ад баяніста Віталія Варанко.
- Нам бы аўтобус спатрэбілася браць, але ідэя цікавая. Мы таксама любім крэатыў. У метро спявалі. На прыпынку грамадскага транспарту спявалі. У аэрапорце спявалі. На чыгуначным вакзале пакуль не выступалі. А можна было б "Прощание славянки" ўслед адыходзячаму поезду выканаць.
Мы далучаемся да віншаванняў з цудоўным святам Вясны! Жадаем шчасця, здароўя, добрага настрою і любві!
Мы падрыхтавалі для ўсіх жанчын падарунак - песню.
Жанна КАТЛЯРОВА