Навіны сюжэта
"Праект "Беларусы ў кадры" на YouTube-канале БЕЛТА"
Наш герой ведае пра лес амаль усё. Тут ён гуляў у дзяцінстве, назіраў за работай дзеда і бацькі, якія працавалі леснікамі, вучыўся паляваць. Сёння Уладзімір Іванавіч Гуткоўскі - галоўны ляснічы ДЛГУ "Слуцкі лясгас", дэпутат сельскага Савета дэпутатаў і дэлегат VII Усебеларускага народнага сходу. Што ён думае аб працоўных буднях і высокім даверы, які яму аказалі?
Насустрач заўтрашняму дню
З Уладзімірам Гуткоўскім мы ідзём па адной з цяпліц пітомніка Слуцкага лясгаса, размешчанага ў Вараб'ёўскім лясніцтве. Па абодвух баках ад дарожкі цягнуцца ўверх прыемна-зялёныя хвойныя саджанцы. Сёння гэта пасадачны матэрыял, па вышыні ён амаль не перавышае траву на газоне. Аднак праз некалькі дзесяцігоддзяў маленькія дрэўцы ператворацца ў магутных волатаў, сярод якіх будуць хадзіць нашы дзеці і ўнукі.
- Тут мы вырошчваем еўрапейскую елку, сасну і дуб. Апошнім часам пачалі эксперыментаваць з лістоўніцай, - Уладзімір Іванавіч з гонарам паказвае падрастаючыя дрэвы. - Пасадачным матэрыялам забяспечваем сябе поўнасцю. Выкарыстоўваем яго ў першую чаргу для лесааднаўленчых работ - штогод аднаўляем каля 200 га.
Знешне наш сённяшні субяседнік вельмі спакойны і добры чалавек. Напэўна, такім і павінен быць прадстаўнік дынастыі, усё жыццё якой звязана з лесам.
- Дзед працаваў лесніком у Жылін-Бродскім лясніцтве, - расказвае Уладзімір Гуткоўскі. - Бацька пайшоў па яго слядах, стаў ляснічым у Амговіцкім лясніцтве. Мой старэйшы брат паступіў у Беларускі дзяржаўны тэхналагічны ўніверсітэт (БДТУ) - працуе ляснічым у Гольчыцкім лясніцтве. Я, скончыўшы ўніверсітэт, прыйшоў на работу майстрам да бацькі. Цяпер мой сын паступіў у БДТУ - дынастыя прадаўжаецца. Атрымліваецца, што ў нас у сям'і адзін напрамак у выбары работы.
А вось пытанне, чаму Гуткоўскія на працягу чатырох пакаленняў выбіраюць прафесіі, звязаныя з лесам, выклікае ва Уладзіміра Іванавіча здзіўленне. Як растлумачыць, за што любіш тую ці іншую справу? Любяць жа не за нешта канкрэтнае, а проста так.
- Я нарадзіўся ў вёсцы Амговічы Слуцкага раёна. Усё жыццё мы з братам правялі побач з лесам, - тлумачыць субяседнік. - Калі да суседзяў на канікулы прыязджалі ўнукі, мы разам з імі ішлі ў гушчар і там гулялі. З лесам звязана ўсё маё жыццё, таму нейкага асаблівага выбару не было. Да іншых прафесій ніколі не прыглядаўся і нават не задумваўся аб тым, што лёс можа быць нейкі іншы.
- Бацька 43 гады прарабіў ляснічым у мясцовым лясніцтве, - успамінае Уладзімір Гуткоўскі. - Ён часта браў мяне з сабой на службу. Тым больш што наш дом стаяў побач з лесам. А ў астатнім - кожнае дзіця цікавяць цацкі, машыны. Мяне таксама больш за ўсё прываблівала тэхніка, хоць тады ў гаспадарцы яе было мала. Але паступова набываліся новыя машыны і абсталяванне. Мне, хлапчуку, заўсёды было цікава пасядзець у кабіне новага агрэгата.
Філасофія палявання
Уладзімір Гуткоўскі прызнаецца, што лясныя ягады любіць есці, а вось збіраць - не вельмі. Дакладна гэтак жа і з грыбамі. Затое захапляецца паляваннем.
- Раней усе, хто жыў побач з лесам або працаваў у гэтай сферы, былі паляўнічымі, - тлумачыць Уладзімір Іванавіч. - Яшчэ дзіцем часта хадзіў з бацькам папаляваць. Гэта асаблівы свет. Цікава паслухаць цішыню, што перапыняецца браханнем сабак, якія шукаюць звера. Ды і сам працэс вельмі захапляе, таму што гэта ў першую чаргу азарт. Маім першым здабытым зверам была казуля, па сваіх якасцях яна аказалася нетрафейнай, але тое паляванне я памятаю дагэтуль.
Сёння Слуцкі лясгас славіцца паляўнічай гаспадаркай. Аматары такога актыўнага віду адпачынку з'язджаюцца сюды з усёй краіны. Для іх тут абсталяваны стралковыя вышкі, прапануюцца паслугі вопытных егераў. Створаны паляўнічы комплекс "Радзівілаўскі" - двухпавярховы домік, абсталяваны ўсім неабходным для пражывання. Побач з ім - дагледжаны дэндрапарк, па якім ходзяць дзікія лані...
Але філасофія палявання, як бы гэта ні здавалася дзіўным, мае на ўвазе яшчэ і захаванне жывёл, стварэнне для іх камфортных умоў. Уладзімір Гуткоўскі паказвае нам вальер гаспадаркі, у якім жывуць восем самцоў і восем самак еўрапейскай лані. Першых даволі лёгка адрозніць па раскідзістых для такіх невысокіх жывёл рагах. Тры асобіны зусім маленькія - яны з'явіліся на свет толькі ў гэтым годзе.
Наведвальнікі любяць гэтых прыгожых і ласкавых жывёл, заўсёды падыходзяць да сеткі, прыносяць што-небудзь смачнае. Лані да гэтага прывыклі і самі набліжаюцца да агароджы, каб атрымаць пачастунак.
- Сталі амаль што ручнымі, - тлумачыць Уладзімір Іванавіч. - Знешне лань выглядае ціхай і добрай, але не трэба забываць, што гэта дзікі звер, які, у многім акрамя сваёй волі, жыве побач з чалавекам.
"Людзі сталі больш уважліва ставіцца да лесу"
Лес - гэта велізарны жывы арганізм, у якім усё ўзаемазвязана: раслінны і жывёльны свет, чалавек, які туды прыходзіць. Раней людзі не заўсёды разумелі гэта, лічыць субяседнік.
- Радуе, што апошнім часам усе сталі больш уважліва ставіцца да лесу і яго рэсурсаў. Мы рэгулярна праводзім палявыя мерапрыемствы па абароне ад пажараў, па ачыстцы ад смецця, кантралюем бягучую сітуацыю, выязджаем з рэйдавымі праверкамі, - расказвае Уладзімір Гуткоўскі. - Адзначу, сёння адпачывальнікі ставяцца беражліва да зялёнага масіву. Калі трэба прыпаркаваць машыны, пакідаюць іх на абочынах дарог, а не заязджаюць углыб. Нават у сітуацыях, калі няма забароны на наведванне. Людзі проста заходзяць, каб пабыць сярод дрэў, пазбіраць грыбы або ягады. Усе разумеюць, што нельга раскладаць агонь, сячы дрэвы. Добра, што смецця стала менш. Мы са свайго боку стараемся яго аператыўна прыбіраць, таму што лес павінен быць чыстым.
Пасля просьбы параўнаць сваіх равеснікаў, якія ўпершыню прыходзілі на работу ў лясгасы, і цяперашнюю моладзь, Уладзімір Гуткоўскі зноў задумваецца:
- Людзі розныя. Некаторым, хто прыходзіць сюды па размеркаванні пасля ВНУ, работа вельмі падабаецца. Яны заўсёды хочуць даведацца больш, навучыцца новаму. І па гэтых маладых людзях бачна, што прыйшлі не адпрацоўваць належныя некалькі гадоў, а хочуць прадаўжаць сваю кар'еру ў лясной гаспадарцы. З другога боку, вядома, ёсць учарашнія студэнты, якім толькі б адбыць належны тэрмін. Але іх не так ужо і шмат. У нашай прафесіі выпадковых людзей амаль няма.
Уладзімір Іванавіч успамінае, як сам пасля ўніверсітэта прыйшоў працаваць да бацькі:
- Побач з ім было лёгка. Але я хутка зразумеў, што тэорыя - гэта тэорыя, а практыка - зусім іншае. Мне шмат падказвалі майстры гаспадаркі, памочнік ляснічага - вельмі дасведчаны чалавек. Мы з ім пастаянна ездзілі ў лес, і яны паказвалі, як і што правільна рабіць.
Цяпер гісторыя паўтараецца. Уладзімір Гуткоўскі будзе вучыць свайго сына.
- Кожны з бацькоў марыць, каб яго дзіця дасягнула поспеху ў жыцці, добра працаўладкавалася, займалася любімай справай, рэалізавала сябе як прафесіянал. Я таксама жадаю сваім дзецям толькі самага добрага, - падкрэслівае субяседнік. - У нашай "лясной" прафесіі трэба пачынаць ад каранёў, папрацаваць хаця б майстрам. А потым паціху дабівацца больш высокіх вынікаў і пасад.
"Стаць дэлегатам было вельмі адказна"
Уладзімір Гуткоўскі з'яўляецца членам Соражскага сельскага Савета дэпутатаў. Грамадскі абавязак не толькі ганаровы, але і патрабуе актыўнага ўдзелу ў жыцці рэгіёна.
- Вядома, многія праблемы вырашае старшыня сельвыканкама: па дарогах, добраўпарадкаванні тэрыторый, бытавых пытаннях, - тлумачыць Уладзімір Іванавіч. - Мы, дэпутаты, дапамагаем яму: арганізуем і праводзім суботнікі, займаемся прывядзеннем у парадак пахаванняў і помнікаў савецкім воінам, загінулым у гады Вялікай Айчыннай вайны.
Субяседнік прызнаецца: адзін з самых хвалюючых момантаў - калі старшыня Соражскага сельвыканкама паведаміў, што Уладзімір Гуткоўскі выбраны дэлегатам Усебеларускага народнага сходу.
- Было вялікай нечаканасцю, што мяне выбралі для ўдзелу ў такім прадстаўнічым органе. Стаць дэлегатам было вельмі адказна. Я шмат чуў пра папярэднія Усебеларускія народныя сходы, бачыў па тэлевізары, як яны праходзяць. Сотні дэлегатаў, усё кіраўніцтва краіны, урачыстая атмасфера. Але ніколі нават падумаць не мог, што апынуся на адным з такіх пасяджэнняў, - прызнаецца Уладзімір Іванавіч. - Я ўжо тады разумеў велізарную адказнасць. І было разуменне, што я маю дачыненне да вырашэння глабальных пытанняў, да выпрацоўкі важных рашэнняў, якія забяспечаць далейшае развіццё Беларусі. На такім важным мерапрыемстве і адчуваеш сябе інакш. Узнікае адчуванне, што стаў неабходным звяном важнейшага працэсу.
Субяседнік гаворыць, што ніхто ў сям'і або сярод знаёмых ніколі не быў на мерапрыемствах такога высокага ўзроўню. Але калі сваякі і сябры даведаліся, што Уладзімір Іванавіч цяпер дэлегат Усебеларускага народнага сходу, сталі тэлефанаваць, цікавіцца, як выбіралі, чаму менавіта яго, ляснічага.
- Я ўпэўнены, што на такім прадстаўнічым мерапрымстве, як Усебеларускі народны сход, павінны быць прадстаўнікі розных прафесій і слаёў насельніцтва, - падкрэслівае Уладзімір Гуткоўскі. - Пры гэтым у час мерапрыемства ў Палацы Рэспублікі, дзе вясной мінулага года праходзіла першае пасяджэнне, ніякіх адрозненняў не адчувалася. Ніхто не падкрэсліваў, што вось - даярка, а вось - дырэктар аграпрадпрыемства. Усе людзі аднолькавыя, і ўсе адчувалі сваю адказнасць за тое, што адбываецца. Больш таго, усе разумелі, што мы прыйшлі прымаць лёсавызначальныя для краіны рашэнні, ад якіх будзе залежаць, як заўтра станем жыць не толькі мы, але і нашы дзеці, унукі. Мы ўсе збіраемся для таго, каб працаваць над адной агульнай справай.
Аляксей ГАРБУНОЎ,
фота Раміля НАСІБУЛІНА і БЕЛТА.-0-
*Праект створаны за кошт сродкаў мэтавага збору на вытворчасць нацыянальнага кантэнту
Насустрач заўтрашняму дню
З Уладзімірам Гуткоўскім мы ідзём па адной з цяпліц пітомніка Слуцкага лясгаса, размешчанага ў Вараб'ёўскім лясніцтве. Па абодвух баках ад дарожкі цягнуцца ўверх прыемна-зялёныя хвойныя саджанцы. Сёння гэта пасадачны матэрыял, па вышыні ён амаль не перавышае траву на газоне. Аднак праз некалькі дзесяцігоддзяў маленькія дрэўцы ператворацца ў магутных волатаў, сярод якіх будуць хадзіць нашы дзеці і ўнукі.
- Тут мы вырошчваем еўрапейскую елку, сасну і дуб. Апошнім часам пачалі эксперыментаваць з лістоўніцай, - Уладзімір Іванавіч з гонарам паказвае падрастаючыя дрэвы. - Пасадачным матэрыялам забяспечваем сябе поўнасцю. Выкарыстоўваем яго ў першую чаргу для лесааднаўленчых работ - штогод аднаўляем каля 200 га.
Знешне наш сённяшні субяседнік вельмі спакойны і добры чалавек. Напэўна, такім і павінен быць прадстаўнік дынастыі, усё жыццё якой звязана з лесам.
- Дзед працаваў лесніком у Жылін-Бродскім лясніцтве, - расказвае Уладзімір Гуткоўскі. - Бацька пайшоў па яго слядах, стаў ляснічым у Амговіцкім лясніцтве. Мой старэйшы брат паступіў у Беларускі дзяржаўны тэхналагічны ўніверсітэт (БДТУ) - працуе ляснічым у Гольчыцкім лясніцтве. Я, скончыўшы ўніверсітэт, прыйшоў на работу майстрам да бацькі. Цяпер мой сын паступіў у БДТУ - дынастыя прадаўжаецца. Атрымліваецца, што ў нас у сям'і адзін напрамак у выбары работы.
А вось пытанне, чаму Гуткоўскія на працягу чатырох пакаленняў выбіраюць прафесіі, звязаныя з лесам, выклікае ва Уладзіміра Іванавіча здзіўленне. Як растлумачыць, за што любіш тую ці іншую справу? Любяць жа не за нешта канкрэтнае, а проста так.
- Я нарадзіўся ў вёсцы Амговічы Слуцкага раёна. Усё жыццё мы з братам правялі побач з лесам, - тлумачыць субяседнік. - Калі да суседзяў на канікулы прыязджалі ўнукі, мы разам з імі ішлі ў гушчар і там гулялі. З лесам звязана ўсё маё жыццё, таму нейкага асаблівага выбару не было. Да іншых прафесій ніколі не прыглядаўся і нават не задумваўся аб тым, што лёс можа быць нейкі іншы.
- Бацька 43 гады прарабіў ляснічым у мясцовым лясніцтве, - успамінае Уладзімір Гуткоўскі. - Ён часта браў мяне з сабой на службу. Тым больш што наш дом стаяў побач з лесам. А ў астатнім - кожнае дзіця цікавяць цацкі, машыны. Мяне таксама больш за ўсё прываблівала тэхніка, хоць тады ў гаспадарцы яе было мала. Але паступова набываліся новыя машыны і абсталяванне. Мне, хлапчуку, заўсёды было цікава пасядзець у кабіне новага агрэгата.
Філасофія палявання
Уладзімір Гуткоўскі прызнаецца, што лясныя ягады любіць есці, а вось збіраць - не вельмі. Дакладна гэтак жа і з грыбамі. Затое захапляецца паляваннем.
- Раней усе, хто жыў побач з лесам або працаваў у гэтай сферы, былі паляўнічымі, - тлумачыць Уладзімір Іванавіч. - Яшчэ дзіцем часта хадзіў з бацькам папаляваць. Гэта асаблівы свет. Цікава паслухаць цішыню, што перапыняецца браханнем сабак, якія шукаюць звера. Ды і сам працэс вельмі захапляе, таму што гэта ў першую чаргу азарт. Маім першым здабытым зверам была казуля, па сваіх якасцях яна аказалася нетрафейнай, але тое паляванне я памятаю дагэтуль.
Сёння Слуцкі лясгас славіцца паляўнічай гаспадаркай. Аматары такога актыўнага віду адпачынку з'язджаюцца сюды з усёй краіны. Для іх тут абсталяваны стралковыя вышкі, прапануюцца паслугі вопытных егераў. Створаны паляўнічы комплекс "Радзівілаўскі" - двухпавярховы домік, абсталяваны ўсім неабходным для пражывання. Побач з ім - дагледжаны дэндрапарк, па якім ходзяць дзікія лані...
Але філасофія палявання, як бы гэта ні здавалася дзіўным, мае на ўвазе яшчэ і захаванне жывёл, стварэнне для іх камфортных умоў. Уладзімір Гуткоўскі паказвае нам вальер гаспадаркі, у якім жывуць восем самцоў і восем самак еўрапейскай лані. Першых даволі лёгка адрозніць па раскідзістых для такіх невысокіх жывёл рагах. Тры асобіны зусім маленькія - яны з'явіліся на свет толькі ў гэтым годзе.
Наведвальнікі любяць гэтых прыгожых і ласкавых жывёл, заўсёды падыходзяць да сеткі, прыносяць што-небудзь смачнае. Лані да гэтага прывыклі і самі набліжаюцца да агароджы, каб атрымаць пачастунак.
- Сталі амаль што ручнымі, - тлумачыць Уладзімір Іванавіч. - Знешне лань выглядае ціхай і добрай, але не трэба забываць, што гэта дзікі звер, які, у многім акрамя сваёй волі, жыве побач з чалавекам.
"Людзі сталі больш уважліва ставіцца да лесу"
Лес - гэта велізарны жывы арганізм, у якім усё ўзаемазвязана: раслінны і жывёльны свет, чалавек, які туды прыходзіць. Раней людзі не заўсёды разумелі гэта, лічыць субяседнік.
- Радуе, што апошнім часам усе сталі больш уважліва ставіцца да лесу і яго рэсурсаў. Мы рэгулярна праводзім палявыя мерапрыемствы па абароне ад пажараў, па ачыстцы ад смецця, кантралюем бягучую сітуацыю, выязджаем з рэйдавымі праверкамі, - расказвае Уладзімір Гуткоўскі. - Адзначу, сёння адпачывальнікі ставяцца беражліва да зялёнага масіву. Калі трэба прыпаркаваць машыны, пакідаюць іх на абочынах дарог, а не заязджаюць углыб. Нават у сітуацыях, калі няма забароны на наведванне. Людзі проста заходзяць, каб пабыць сярод дрэў, пазбіраць грыбы або ягады. Усе разумеюць, што нельга раскладаць агонь, сячы дрэвы. Добра, што смецця стала менш. Мы са свайго боку стараемся яго аператыўна прыбіраць, таму што лес павінен быць чыстым.
Пасля просьбы параўнаць сваіх равеснікаў, якія ўпершыню прыходзілі на работу ў лясгасы, і цяперашнюю моладзь, Уладзімір Гуткоўскі зноў задумваецца:
- Людзі розныя. Некаторым, хто прыходзіць сюды па размеркаванні пасля ВНУ, работа вельмі падабаецца. Яны заўсёды хочуць даведацца больш, навучыцца новаму. І па гэтых маладых людзях бачна, што прыйшлі не адпрацоўваць належныя некалькі гадоў, а хочуць прадаўжаць сваю кар'еру ў лясной гаспадарцы. З другога боку, вядома, ёсць учарашнія студэнты, якім толькі б адбыць належны тэрмін. Але іх не так ужо і шмат. У нашай прафесіі выпадковых людзей амаль няма.
Уладзімір Іванавіч успамінае, як сам пасля ўніверсітэта прыйшоў працаваць да бацькі:
- Побач з ім было лёгка. Але я хутка зразумеў, што тэорыя - гэта тэорыя, а практыка - зусім іншае. Мне шмат падказвалі майстры гаспадаркі, памочнік ляснічага - вельмі дасведчаны чалавек. Мы з ім пастаянна ездзілі ў лес, і яны паказвалі, як і што правільна рабіць.
Цяпер гісторыя паўтараецца. Уладзімір Гуткоўскі будзе вучыць свайго сына.
- Кожны з бацькоў марыць, каб яго дзіця дасягнула поспеху ў жыцці, добра працаўладкавалася, займалася любімай справай, рэалізавала сябе як прафесіянал. Я таксама жадаю сваім дзецям толькі самага добрага, - падкрэслівае субяседнік. - У нашай "лясной" прафесіі трэба пачынаць ад каранёў, папрацаваць хаця б майстрам. А потым паціху дабівацца больш высокіх вынікаў і пасад.
"Стаць дэлегатам было вельмі адказна"
Уладзімір Гуткоўскі з'яўляецца членам Соражскага сельскага Савета дэпутатаў. Грамадскі абавязак не толькі ганаровы, але і патрабуе актыўнага ўдзелу ў жыцці рэгіёна.
- Вядома, многія праблемы вырашае старшыня сельвыканкама: па дарогах, добраўпарадкаванні тэрыторый, бытавых пытаннях, - тлумачыць Уладзімір Іванавіч. - Мы, дэпутаты, дапамагаем яму: арганізуем і праводзім суботнікі, займаемся прывядзеннем у парадак пахаванняў і помнікаў савецкім воінам, загінулым у гады Вялікай Айчыннай вайны.
Субяседнік прызнаецца: адзін з самых хвалюючых момантаў - калі старшыня Соражскага сельвыканкама паведаміў, што Уладзімір Гуткоўскі выбраны дэлегатам Усебеларускага народнага сходу.
- Было вялікай нечаканасцю, што мяне выбралі для ўдзелу ў такім прадстаўнічым органе. Стаць дэлегатам было вельмі адказна. Я шмат чуў пра папярэднія Усебеларускія народныя сходы, бачыў па тэлевізары, як яны праходзяць. Сотні дэлегатаў, усё кіраўніцтва краіны, урачыстая атмасфера. Але ніколі нават падумаць не мог, што апынуся на адным з такіх пасяджэнняў, - прызнаецца Уладзімір Іванавіч. - Я ўжо тады разумеў велізарную адказнасць. І было разуменне, што я маю дачыненне да вырашэння глабальных пытанняў, да выпрацоўкі важных рашэнняў, якія забяспечаць далейшае развіццё Беларусі. На такім важным мерапрыемстве і адчуваеш сябе інакш. Узнікае адчуванне, што стаў неабходным звяном важнейшага працэсу.
Субяседнік гаворыць, што ніхто ў сям'і або сярод знаёмых ніколі не быў на мерапрыемствах такога высокага ўзроўню. Але калі сваякі і сябры даведаліся, што Уладзімір Іванавіч цяпер дэлегат Усебеларускага народнага сходу, сталі тэлефанаваць, цікавіцца, як выбіралі, чаму менавіта яго, ляснічага.
- Я ўпэўнены, што на такім прадстаўнічым мерапрымстве, як Усебеларускі народны сход, павінны быць прадстаўнікі розных прафесій і слаёў насельніцтва, - падкрэслівае Уладзімір Гуткоўскі. - Пры гэтым у час мерапрыемства ў Палацы Рэспублікі, дзе вясной мінулага года праходзіла першае пасяджэнне, ніякіх адрозненняў не адчувалася. Ніхто не падкрэсліваў, што вось - даярка, а вось - дырэктар аграпрадпрыемства. Усе людзі аднолькавыя, і ўсе адчувалі сваю адказнасць за тое, што адбываецца. Больш таго, усе разумелі, што мы прыйшлі прымаць лёсавызначальныя для краіны рашэнні, ад якіх будзе залежаць, як заўтра станем жыць не толькі мы, але і нашы дзеці, унукі. Мы ўсе збіраемся для таго, каб працаваць над адной агульнай справай.
Аляксей ГАРБУНОЎ,
фота Раміля НАСІБУЛІНА і БЕЛТА.-0-
*Праект створаны за кошт сродкаў мэтавага збору на вытворчасць нацыянальнага кантэнту
Падпісвайцеся на нас у
