28 снежня, Мінск /Кар. БЕЛТА/. Спецыялісты агенцтва Еўрапейскага саюза па бяспецы знешніх граніц (Frontex) маюць намер рэкамендаваць Літве змяніць палітыку развароту мігрантаў, таму што гэта супярэчыць міжнародным законам і Еўрапейскай канвенцыі па правах чалавека, піша Delfi.
У адпаведнасці з падрыхтаваным праектам Літве будзе прапанавана не пасылаць мігрантаў назад у Беларусь, а везці іх на КПП, дзе яны змогуць легальна перайсці граніцу і прасіць прыстанішча.
Спецыялісты юрыдычнага аддзела гэтага агенцтва сабралі доказы таго, што літоўскія пагранічнікі прымяняюць практыку калектыўнага выцяснення мігрантаў, што супярэчыць міжнародным законам і Еўрапейскай канвенцыі па правах чалавека. Яшчэ адна заўвага юрыстаў - неэфектыўнасць працэдуры прыняцця заявак аб прыстанішчы. Са жніўня, калі пачалі прымяняць палітыку развароту мігрантаў, Літва сцвярджае, што мігранты могуць легальна прасіць прыстанішча, дастаткова прыйсці на КПП. На справе такі парадак не дзейнічае - афіцыйна з лета атрымана 11 заявак на КПП.
Акрамя таго, у Літве не дзейнічае сістэма выяўлення сацыяльна слабаабароненых людзей, аб чым не раз гаварылі парламенцкія кантралёры. Асабліва шмат хвалявання выклікае той факт, што сярод мігрантаў можа быць нямала цяжка хворых людзей, бацькоў з дзецьмі, пенсіянераў, цяжарных, ахвяр гандлю людзьмі.
Пасля правядзення гэтага даследавання спецыялісты Бюро фундаментальных правоў Frontex плануюць прадставіць Літве свае рэкамендацыі па змяненні палітыкі. У першую чаргу бежанцаў павінны не адцясняць назад у Беларусь, а везці на КПП, дзе яны могуць падаць заяўку аб прыстанішчы. Акрамя таго, пагранічнікаў павінны навучыць распазнаваць асоб, якія маюць патрэбу ў дапамозе, і забяспечваць ім дапамогу. Асаблівую ўвагу павінны ўдзяляць інтарэсам дзяцей, іх разам з бацькамі павінны ўпускаць у краіну.
Літоўскія палітыкі часта гавораць, што мігранты злоўжываюць наяўнасцю дзяцей і выкарыстоўваюць іх як шчыт, аднак спецыялісты Frontex акцэнтуюць, што гэта не мае ніякага значэння - дзеці ў любым выпадку сацыяльна слабаабароненыя, ім павінны гарантаваць абарону. Гэтыя рэкамендацыі павінны ўручыць не толькі Літве, але і Савету ЕС. Калі іх не будуць прытрымлівацца, то гэта паўплывае на рэпутацыю краіны.
Член парламенцкага камітэта па правах чалавека Вітаўтас Бакас сказаў, што гэтыя рэкамендацыі - не навіна, Літву за гэта ўжо крытыкавалі. "Такія рэкамендацыі толькі нагадваюць аб нашых міжнародных абавязацельствах. Калі Літва хоча быць членам заходняга грамадства, яна павінна выконваць абавязацельствы, якія ўзяла на сябе. Калі палітыкам, прэм'еру, міністру не падыходзяць гэтыя абавязацельствы, яны могуць ініцыяваць папраўкі да іх, але пакуль іх трэба выконваць. Абавязацельствы робяць Літву членам міжнароднай супольнасці. З пункту гледжання правоў чалавека палітыка развароту немагчымая, аб гэтым гаварылі не раз", - сказаў ён. Паводле яго ацэнкі, цяперашнія паводзіны Літвы бесчалавечныя, асабліва, калі размова ідзе аб выцясненні сем'яў з дзецьмі. Ён заўважыў, што створана атмасфера страху, таму парадку не працівяцца і спецыялісты па правах дзяцей, яны маўчаць.
Бакас сказаў, што палітыка Літвы ў адносінах да мігрантаў наносіць шкоду рэпутацыі краіны ў вачах міжнароднай супольнасці. Акрамя таго, цяперашнія паводзіны могуць прывесці і да фінансавых страт. "У ЕСПЧ ёсць прэцэдэнты і рашэнні пасля крызісу мігрантаў у 2015 годзе. Ёсць шмат прыкладаў, калі краіны, якія практыкавалі палітыку развароту, потым удзельнічалі ў працяглых і зневажальных працэсах, а пацярпелыя атрымлівалі велізарныя кампенсацыі", - заўважыў палітык.
З пачатку жніўня пагранічнікі атрымалі права не ўпускаць бежанцаў у неналежных месцах. З таго часу ў Літву не ўпусцілі 8063 чалавекі.
Frontex пачаў сваю місію ў Літве 1 ліпеня. Цяпер місія прадоўжана да 26 студзеня 2022 года. Пяцьдзясят чатыры супрацоўнікі агенцтва дапамагаюць пагранічнікам забяспечваць ахову граніцы, выяўляць нелегальных перавозчыкаў, а таксама дапамагаюць у вяртанні мігрантаў на радзіму.-0-
