6 жніўня, Мінск /Кар. БЕЛТА/. Атлантычная мерыдыянальная перакульваючая цыркуляцыя (АМОС) у Атлантычным акіяне запаволілася да рэкордных паказчыкаў. Гэта сістэма цячэнняў пераносіць трапічнае цяпло да паўночных шырот і аказвае глабальны ўплыў на клімат планеты. У яе ўваходзіць і знакаміты Гальфстрым, паведамляе "МІР 24" са спасылкай на Nature Climate Change.
Кліматолаг Ніклас Бур з Берлінскага свабоднага ўніверсітэта ў Германіі ацаніў стан АМОС і прыйшоў да высновы, што гэта не натуральны спад, а прыкмета будучых пераломных змяненняў.
На працягу апошніх стагоддзяў сістэма цячэнняў несла цёплую ваду з тропікаў да полюса. Па дарозе вада паступова выпарвалася і станавілася ўсё больш густой па меры зніжэння тэмпературы і павелічэння салёнасці. Гэты працэс не толькі пераразмяркоўвае цеплавую энергію па ўсім акіяне і атмасферы, але і падтрымлівае перамяшчэнне мінералаў і арганічных злучэнняў, якія ўдабраюць акіянскія воды.
Вучоныя заяўляюць, што з'яўляецца ўсё больш сведчанняў аб змяненнях АМОС. Папярэдняе даследаванне паказала, што яе сіла ўпала да самых нізкіх значэнняў за тысячу гадоў.
Улічваючы складанасць кліматычных мадэлей, дакладная прычына зруху невядомая. Верагодней за ўсё, павелічэнне сцёку расталых вод з леднікоў змяняе тэмпературу і салёнасць і тармозіць функцыянаванне ўсёй сістэмы.
Аўтар новага даследавання заключыў, што сістэма цячэнняў можа ў хуткім часе страціць стабільнасць. "Нядаўна выяўленае зніжэнне АМОС на працягу апошніх дзесяцігоддзяў - гэта не проста ваганні, звязаныя з нізкачастотнай зменлівасцю клімату або лінейнай рэакцыяй на павышэнне тэмпературы", - гаворыцца ў тэксце навуковай працы.
У ХХ стагоддзі сістэма цячэнняў змянілася так моцна, што ўжо не зможа аднавіцца да ранейшага стану і пяройдзе ў новую фазу, дзе цыркулюючыя цячэнні будуць вельмі слабымі. Наступствы такога развіцця падзей вельмі складана прадказаць. Большасць вучоных сыходзяцца на тым, што гэта астудзіць планету і зменіць сцэнарый глабальнага пацяплення.
"Вялізарныя змяненні ў размеркаванні энергіі і пажыўных рэчываў у атлантычных цячэннях будуць мець глыбокія наступствы для сістэм надвор'я і экалогіі па ўсёй Еўропе і Амерыцы, аказваючы вялікае эканамічнае ўздзеянне на ўсё, ад сельскай гаспадаркі да турызму", - лічаць эксперты.-0-
