Навіны сюжэта
"Праект "Беларусы ў кадры" на YouTube-канале БЕЛТА"
Герой нашага праекта шмат гадоў быў наркаманам. Думка аб тым, што гэта шлях у нікуды, не пакідала яго, але залежнасць аказвалася мацнейшай. Аднойчы, калі ўжо не было сілы ісці, ён з малітвай папоўз да абраза. Гэта стала першым рухам да новага жыцця. Сёння мужчына ўзначальвае дабрачынны цэнтр, дзе дапамагаюць тым, хто страціў надзею і не можа сам адмовіцца ад спіртнога і наркатычнага дурману. Расказваем гісторыю Аляксандра Аўчыннікава.
Новае ўспрыманне рэальнасці
Людзей, якія праходзяць рэабілітацыю ў Дабрачынным цэнтры ў пасёлку Гарадная Брэсцкай вобласці, называюць не пацыентамі, не кліентамі і не хворымі. Для работнікаў усе яны студэнты. Наш сённяшні субяседнік Аляксандр Аўчыннікаў тут з 2013 года, з дня адкрыцця ўстановы.
- Сёння я кіраўнік хрысціянскага рэабілітацыйнага цэнтра для залежных ад алкаголю і наркотыкаў, дзе дапамагаю такім жа людзям, якім некалі быў сам, - коратка прадстаўляецца ён.
Перад намі мужчына сярэдніх гадоў. Пры сустрэчы на вуліцы нават думкі не ўзнікне, што за яго плячыма гады нарказалежнасці. Хіба што голас хрыплы. Але Аляксандр не курыць. Ён пазбавіўся ад усіх шкодных прывычак.
- Я шчаслівы чалавек, - прызнаецца субяседнік. - Усё астатняе прыкладаецца: новае ўспрыманне рэальнасці, свабода. Людзі, якія ўжываюць алкаголь і наркотыкі, стараюцца сказіць рэальнасць, але мы вяртаем да яе з дапамогай веры ў Бога.
На гэты момант у цэнтры шэсць студэнтаў. Каб трапіць сюды, дастаткова патэлефанаваць па кантактных тэлефонах.
- Нейкай спецыяльнай рэкламы няма, часцей за ўсё спрацоўвае сарафаннае радыё. Калі чалавек тэлефануе, мы па тэлефоне праводзім гутарку, запрашаем, каб ён прыехаў і паглядзеў: трэба гэта яму ці не трэба? Але ў любым выпадку стараемся дапамагчы ўсім нарка- і алказалежным, - расказвае Аляксандр Аўчыннікаў. - Наша місія хрысціянская, заснаваная на каштоўнасцях, закладзеных у Бібліі. Праз іх мы і дапамагаем людзям.
Чалавек сам прымае рашэнне
- Я не медык, і мы не аказваем медыцынскіх паслуг, - падкрэслівае Аляксандр Аўчыннікаў. - Мы хрысціянскі цэнтр рэабілітацыі. На мой погляд, алкагольная і наркатычная залежнасці лечацца псіхалагічна, калі біблейскі прынцып пранікае ў сэрца чалавека і Хрыстос "гаворыць" яму: "Гэта не хвароба, гэта грэх. Ідзі і больш не грашы". Зразумела, мы "ўключаем" сілу волі студэнта - без яго самога ніхто яму не дапаможа. Чалавек сам павінен прыняць рашэнне, што хоча прайсці праграму ў цэнтры рэабілітацыі, дзе забаронена нават курыць. Калі ён гатовы, калі ласка, мы дапамагаем.
У цэнтры праводзяцца біблейскія заняткі, выкарыстоўваецца працатэрапія. Адзін з галоўных стымулаў - асабісты прыклад, калі чалавек, які раней прайшоў шлях рэабілітацыі, на аснове сваіх асабістых промахаў і дасягненняў тлумачыць сённяшняму студэнту, як выходзіць з розных сітуацый.
- Сіла ў Богу, - расказвае Аляксандр Аўчыннікаў. - З дапамогай веры можна рухацца далей. Калі яна слабее, верагоднасць змянення жыццёвых абставін павялічваецца ў разы, а то і стапрацэнтна.
Субяседнік прызнае, што дапамагчы можна не ўсім. Ёсць тыя, хто праводзіць у цэнтры ад месяца да паўгода, а потым вырашае, што далей справіцца сам, спыняе курс. Але ў сярэднім 75 працэнтаў студэнтаў, якія закончылі поўны курс рэабілітацыі, паспяхова інтэгруюцца ў соцыум, заводзяць сем'і, вядуць нармальны лад жыцця.
Аляксандр прыводзіць прыклад гісторыі са шчаслівым канцом. Некалькі гадоў таму яму патэлефанавала, плачучы, дзяўчына: "Мой брат цяпер ляжыць у мяне дома. Яму 25 гадоў. У яго цыроз печані ў апошняй стадыі. Ён памірае". Аляксандр гавораць, што спачатку адмовіў, таму што цэнтр не бярэ людзей, калі яны пры смерці. Але дзяўчына настойвала.
- Я адчуў яе боль, сабраў студэнтаў, якія тады праходзілі рэабілітацыю, каля 10 чалавек. Параіўся, ці змогуць яны ўзяць на сябе адказнасць і дапамагаць. Усе згадзіліся. Людзі не маглі кінуць такога ж, як яны. І хлопца прывезлі да нас. Праз чатыры месяцы ўрачы змянілі дыягназ, сказалі, што ён практычна поўнасцю здаровы. Сёння, калі вы ўбачыце гэтага мужчыну, не паверыце, што ён быў у нас. Здаровы, усмешлівы малады чалавек, у якога ўсё наперадзе.
Дрэнная кампанія, дурны ўплыў
Наш субяседнік расказвае, што, як і многія залежныя людзі, трапіў пад дурны ўплыў у дзяцінстве. Ён рос у добрай сям'і, бацькі займалі высокія пасады, працавалі сумленна, але на дварэ быў пачатак 1990-х. Разгул крыміналу.
- Прыкладна ў 10 гадоў звязаўся з дрэннай кампаніяй, - успамінае ён. - Пайшлі цыгарэты, потым алкаголь, у 13 гадоў паспрабаваў наркотыкі. Адразу гэта здавалася балаўством, а потым зацягнула.
Аляксандр прызнаецца, што ніколі не абвінавачваў бацькоў у тым, што недагледзелі ці нешта ўпусцілі. Яны заўсёды імкнуліся даць сыну толькі самае лепшае. Магчыма, у падлеткавым узросце занадта мякка паставіліся да таго, што адбываецца.
- На дні нараджэння, калі мне споўнілася 18 гадоў, бацька ўстаў і сказаў: "Ты становішся паўналетнім, і мы бачым, які шлях ты выбраў. Гэта няправільны шлях, але мы не зможам табе забараніць па ім ісці. З гэтага дня ты будзеш самастойна адказваць за свае ўчынкі". Бацькі мелі рацыю. Сваім прыкладам, усім сваім жыццём яны паказвалі, як трэба жыць. Але тады я іх не паслухаў, - прызнаецца Аляксандр Аўчыннікаў.
Пайшлі судзімасці. Жыццё на волі суправаджалася алкаголем і наркотыкамі. У такім рэжыме малады чалавек пражыў з 17 да 30 гадоў. Аднойчы ў ізалятары часовага ўтрымання вопытны сядзелец сказаў яму: "У цябе ёсць магчымасць кінуць крымінал і пачаць жыць добра. Але ёсць адна праблема - няма жадання. Ведай адно: калі яно ў цябе з'явіцца, не будзе магчымасці".
- Гэтыя словы я ўспамінаў часта, глядзеў на веруючых людзей, якія сустракаліся ў жыцці, гаварылі пра божую благадаць, якая дае свабоду, пра рэабілітацыйныя цэнтры. Думкі круціліся ў маёй галаве, - успамінае субяседнік.
Прыкладна за месяц да таго, як Аляксандру споўніўся 31 год, яму стала вельмі дрэнна: ішлі ломкі, не дапамагалі ні алкаголь, ні наркотыкі. І тут позірк упаў на праваслаўны абраз, падораны бабуляй. Ён падпоўз на каленях да абраза - ісці не мог - і стаў маліць Бога: "Калі ты ёсць, дай мне выйсце. Мне 30 гадоў, а ў мяне нічога няма за плячыма".
- Хацеў пайсці ў манастыр, але не ведаў, дзе яго шукаць, - расказвае Аляксандр. - Звярнуўся да жонкі брата, у якой, у адрозненне ад мяне, быў інтэрнэт. Яна дала мне спіс тэлефонаў, і я патэлефанаваў у цэнтр, размешчаны ў вёсцы Баравікі Светлагорскага раёна. Мяне запрасілі на гутарку. Я прыехаў туды ў ліпені 2012 году. Паглядзеў побыт, убачыў знаёмых хлопцаў і прыняў рашэнне застацца.
За кожным мужчынам стаіць жанчына
На завяршальным этапе рэабілітацыі Аляксандр Аўчыннікаў пазнаёміўся з будучай жонкай. Цэнтр рыхтаваўся адсвяткаваць адкрыццё падраздзялення місіі "Вяртанне" ў пасёлку Гарадная - запрасілі будаўнікоў, свяшчэннаслужыцеляў. Трэба было гатаваць ежу на 150 чалавек. Аляксандру, які тады працаваў на кухні, прыслалі на дапамогу трох дзяўчат з Баранавіч. Адна з іх узялася кіраваць гатаваннем:
- Калі я паказваў Ірыне, які на кухні посуд, нехта з супрацоўнікаў сказаў ёй: "Глядзіце, якія ў нас ёсць хлопцы. Гэта Саша, у яго хутка праграма рэабілітацыі заканчваецца". Гэта было каханне з першага погляду. Калі яна паехала, узяў нумар яе тэлефона ў знаёмага, патэлефанаваў.
Аляксандр успамінае, як заляцаўся да будучай жонкі цэлы год. Маліўся і пасціўся. У час адной з тэлефонных размоў яна сказала адкрыта: "Калі ты на нешта разлічваеш, можаш нават не разлічваць. Мы можам толькі сябраваць". Але далей умяшаўся лёс. Яны разам паступілі ў хрысціянскую школу і пачалі сустракацца. Наш субяседнік у гэты час займаўся керамікай, дарыў будучай жонцы розныя ганчарныя вырабы. А яна, вяртаючыся дадому, паказвала падарункі старэйшай сястры: "Вось нейкі мужык з'явіўся. Усё гаршочкі мне дорыць".
- Так прайшоў першы год, а на другі мы ўжо разам з Ірынай маліліся, каб яе бацькі нас благаславілі, - успамінае Аляксандр. - Ім патрэбны быў час, каб прыняць нашы адносіны. Нейкі дарослы хлопец, з мінулым, з Бабруйска пераехаў у вёску, дзе займаецца невядома чым пры цэнтры рэабілітацыі. Без дома і кватэры, без перспектыў на будучыню. Год мы чакалі, пакуль бацькі Ірыны пераканаліся, што ў нас усё сур'ёзна. Пасля гэтага нас благаславілі, і да гэтага часу ў нас з імі вельмі добрыя адносіны.
- Сям'я мне дала адчуванне таго, што я некаму патрэбны, а яшчэ пачуццё абароненасці, - прызнаецца субяседнік. - У чалавека павінна быць месца, куды ён можа прыйсці з любой праблемай і дзе яго зразумеюць, суцешаць, падтрымаюць, не дадуць пасці духам. Для мяне такое месца сям'я.
Аляксандр гаворыць, што расказвае дзецям пра сваю маладосць, калі яны пытаюцца, але без падрабязнасцей. А на некаторыя пытанні наогул не адказвае:
- Ёсць людзі, якія скрываюць ад дзяцей мінулае, і калі падрастаючае пакаленне выпадкова даведваецца аб ім, гэта прыводзіць да дрэнных вынікаў. Я не скрываю, што ў маім жыцці былі праблемы з наркотыкамі і алкаголем, але для мяне важна, каб дзеці бачылі мяне сапраўдным, каб яны разумелі, што з дапамогай Бога я магу цяпер быць прыстойным грамадзянінам Беларусі. Да гэтага ж заклікаю і сваіх дзяцей.
Аляксандр расказвае рэальную гісторыю аб двух свяшчэннаслужыцелях, адзін з якіх прыйшоў да другога ў госці. У гаспадара было больш за 10 дзяцей. Многіх з іх ён паспеў ажаніць і аддаць замуж. І ніякіх праблем у гэтай вялікай сям'і не было, усе дзеці падтрымлівалі бацьку ў служэнні, у іх была добрая работа і шчаслівыя сем'і. Свяшчэннаслужыцель, які прыйшоў у госці, спытаў у гаспадара: "Як ты гэтага дабіўся?" Той адвёў яго ў альтанку, дзе ў зямлі было чатыры заглыбленні, і сказаў, што менавіта ў іх дабрабыт яго сям'і. "А што гэта?" - спытаў госць. І гаспадар адказаў: "Гэта сляды ад каленяў - маіх і маёй жонкі. Мы ўвесь час молімся за нашых дзяцей".
Жаданне рабіць дабро
Жонка Аляксандра Ірына тлумачыць, чаму год трымала будучага мужа на адлегласці:
- Ён быў не на мой густ. Таму я ніяк не рэагавала на яго ўвагу. Так, дапамагла прыгатаваць святочны стол, зрабіла сваю работу і паехала... Але за час сустэч з Аляксандрам я зразумела, што ў яго ёсць вялізнае жаданне быць карысным людзям, рабіць дабро. Пазней, у час адной з тэлефонных размоў, я адчула, што ніхто, акрамя мяне, не зможа яму дапамагчы рэалізаваць добрыя якасці. Як веруючы чалавек, я сказала сабе: "Бог, калі ты выбраў мяне, каб дапамагчы Аляксандру, я гатова".
Жанчына прызнаецца, што мінулае будучага мужа яе не палохала. Але калі сабралася замуж, мама папрасіла крыху расказаць пра выбранніка:
- Яна даведалася, што Саша заканчвае праграму рэабілітацыі, і адразу заплакала: "Не, дачушка! Я цябе не для гэтага гадавала". Сябры і сяброўкі былі вельмі здзіўлены і пыталіся, ці разумею я, што раблю. Але калі я прыняла канчатковае рашэнне выйсці замуж і паехаць у вёску з вялікага горада, ні мінуты не шкадавала. Было разуменне: у любым месцы, дзе акажацца мой муж, дзе ён будзе дапамагаць людзям і рабіць дабро, мне трэба быць побач.
У верасні гэтага года пара адсвяткавала дзесяцігоддзе сумеснага жыцця.
- За гэтыя гады Саша навучыўся рабіць многае, чаго не ўмеў раней, нават вадзіць машыну, - расказвае Ірына. - Калі мы прыехалі да яго бацькоў праз год пасля вяселля і ён быў за рулём, мама мужа абняла мяне і сказала: "Ірына, што ты зрабіла з маім сынам? Ён ніколі такім не быў".
Японская тэхніка ў беларускай інтэрпрэтацыі
Курс у цэнтры, якім кіруе Аляксандр Аўчыннікаў, разлічаны на год. Пасля заканчэння выдаецца спецыяльны дыплом аб завяршэнні праграмы рэабілітацыі і кніга з рэкамендацыямі, як жыць у соцыуме.
- Калі я сам быў на апошнім этапе рэабілітацыі, прыехаў у вёску Гарадная, - расказвае Аляксандр. - Гэта месца з XV стагоддзя славіцца сваімі ганчарамі. А мне трэба было нечым займацца. Кіраўніцтва цэнтра прапанавала паспрабаваць рабіць гаршкі. Першыя спробы прыводзілі да таго, што толькі ўвесь перамазваўся глінай. Узнікла думка: "Навошта я ва ўсё гэта ўвязаўся?"
Але ў вёсцы няма іншых забаў. Праз год Аляксандра запісалі на IV Міжнародны пленэр ганчароў. Там сабраліся майстры з розных краін, некаторыя - сусветнага ўзроўню.
- У час мерапрыемства я прыняў канчатковае рашэнне, што буду займацца ганчарствам, - расказвае субяседнік. - Мне тады ўручылі дыплом, хоць было сорамна яго браць. Потым прыйшла думка, што я атрымаў яго авансам і абавязкова адпрацую.
Так і атрымалася. Бліжэй да 2018 года гэты від дзейнасці з хобі ператварыўся ў паўнацэнную крыніцу даходу для ўсёй сям'і. У 2018 годзе Аўчыннікавы нават з'ездзілі на Міжнародны пленэр ганчароў, які праходзіў у расійскім горадзе Скапін, дзе Аляксандр заняў другое месца сярод 230 удзельнікаў.
Ганчарства ў цэнтры па-ранейшаму выкарыстоўваецца ў якасці працатэрапіі. А наш субяседнік ахвотна паказвае свае вырабы: вазы, туркі для кавы, блінніцы, вазачкі і, вядома ж, гаршкі. Аляксандр таксама дэманструе аўтарскую кераміку з элементамі дрэва. Гэта японская тэхніка, але ў беларускай інтэрпрэтацыі. Пры яе вырабе выкарыстаны карчага з тарфянікаў, гліна з Міра і… малако.
- Гэта называецца малачэннем, калі гатовы выраб акунаецца ў малако і потым абпальваецца пры тэмпературы 300-350 градусаў. Пасля ўзор набывае характэрнае цёмнае адценне і становіцца непранікальным для вільгаці. Усе ганчарныя вырабы, якія мы робім, функцыянальныя.
Як вынік захаплення Аляксандра - сёння ўся яго сям'я займаецца ганчарствам, што заканамерна. Галоўнае ў жыцці - асабісты прыклад.
Аляксей ГАРБУНОЎ,
фота Кірылы ПАСМУРЦАВА,
газета "7 дней".-0-
Новае ўспрыманне рэальнасці
Людзей, якія праходзяць рэабілітацыю ў Дабрачынным цэнтры ў пасёлку Гарадная Брэсцкай вобласці, называюць не пацыентамі, не кліентамі і не хворымі. Для работнікаў усе яны студэнты. Наш сённяшні субяседнік Аляксандр Аўчыннікаў тут з 2013 года, з дня адкрыцця ўстановы.
- Сёння я кіраўнік хрысціянскага рэабілітацыйнага цэнтра для залежных ад алкаголю і наркотыкаў, дзе дапамагаю такім жа людзям, якім некалі быў сам, - коратка прадстаўляецца ён.
Перад намі мужчына сярэдніх гадоў. Пры сустрэчы на вуліцы нават думкі не ўзнікне, што за яго плячыма гады нарказалежнасці. Хіба што голас хрыплы. Але Аляксандр не курыць. Ён пазбавіўся ад усіх шкодных прывычак.
- Я шчаслівы чалавек, - прызнаецца субяседнік. - Усё астатняе прыкладаецца: новае ўспрыманне рэальнасці, свабода. Людзі, якія ўжываюць алкаголь і наркотыкі, стараюцца сказіць рэальнасць, але мы вяртаем да яе з дапамогай веры ў Бога.
На гэты момант у цэнтры шэсць студэнтаў. Каб трапіць сюды, дастаткова патэлефанаваць па кантактных тэлефонах.
- Нейкай спецыяльнай рэкламы няма, часцей за ўсё спрацоўвае сарафаннае радыё. Калі чалавек тэлефануе, мы па тэлефоне праводзім гутарку, запрашаем, каб ён прыехаў і паглядзеў: трэба гэта яму ці не трэба? Але ў любым выпадку стараемся дапамагчы ўсім нарка- і алказалежным, - расказвае Аляксандр Аўчыннікаў. - Наша місія хрысціянская, заснаваная на каштоўнасцях, закладзеных у Бібліі. Праз іх мы і дапамагаем людзям.
Чалавек сам прымае рашэнне
- Я не медык, і мы не аказваем медыцынскіх паслуг, - падкрэслівае Аляксандр Аўчыннікаў. - Мы хрысціянскі цэнтр рэабілітацыі. На мой погляд, алкагольная і наркатычная залежнасці лечацца псіхалагічна, калі біблейскі прынцып пранікае ў сэрца чалавека і Хрыстос "гаворыць" яму: "Гэта не хвароба, гэта грэх. Ідзі і больш не грашы". Зразумела, мы "ўключаем" сілу волі студэнта - без яго самога ніхто яму не дапаможа. Чалавек сам павінен прыняць рашэнне, што хоча прайсці праграму ў цэнтры рэабілітацыі, дзе забаронена нават курыць. Калі ён гатовы, калі ласка, мы дапамагаем.
У цэнтры праводзяцца біблейскія заняткі, выкарыстоўваецца працатэрапія. Адзін з галоўных стымулаў - асабісты прыклад, калі чалавек, які раней прайшоў шлях рэабілітацыі, на аснове сваіх асабістых промахаў і дасягненняў тлумачыць сённяшняму студэнту, як выходзіць з розных сітуацый.
- Сіла ў Богу, - расказвае Аляксандр Аўчыннікаў. - З дапамогай веры можна рухацца далей. Калі яна слабее, верагоднасць змянення жыццёвых абставін павялічваецца ў разы, а то і стапрацэнтна.
Субяседнік прызнае, што дапамагчы можна не ўсім. Ёсць тыя, хто праводзіць у цэнтры ад месяца да паўгода, а потым вырашае, што далей справіцца сам, спыняе курс. Але ў сярэднім 75 працэнтаў студэнтаў, якія закончылі поўны курс рэабілітацыі, паспяхова інтэгруюцца ў соцыум, заводзяць сем'і, вядуць нармальны лад жыцця.
Аляксандр прыводзіць прыклад гісторыі са шчаслівым канцом. Некалькі гадоў таму яму патэлефанавала, плачучы, дзяўчына: "Мой брат цяпер ляжыць у мяне дома. Яму 25 гадоў. У яго цыроз печані ў апошняй стадыі. Ён памірае". Аляксандр гавораць, што спачатку адмовіў, таму што цэнтр не бярэ людзей, калі яны пры смерці. Але дзяўчына настойвала.
- Я адчуў яе боль, сабраў студэнтаў, якія тады праходзілі рэабілітацыю, каля 10 чалавек. Параіўся, ці змогуць яны ўзяць на сябе адказнасць і дапамагаць. Усе згадзіліся. Людзі не маглі кінуць такога ж, як яны. І хлопца прывезлі да нас. Праз чатыры месяцы ўрачы змянілі дыягназ, сказалі, што ён практычна поўнасцю здаровы. Сёння, калі вы ўбачыце гэтага мужчыну, не паверыце, што ён быў у нас. Здаровы, усмешлівы малады чалавек, у якога ўсё наперадзе.
Дрэнная кампанія, дурны ўплыў
Наш субяседнік расказвае, што, як і многія залежныя людзі, трапіў пад дурны ўплыў у дзяцінстве. Ён рос у добрай сям'і, бацькі займалі высокія пасады, працавалі сумленна, але на дварэ быў пачатак 1990-х. Разгул крыміналу.
- Прыкладна ў 10 гадоў звязаўся з дрэннай кампаніяй, - успамінае ён. - Пайшлі цыгарэты, потым алкаголь, у 13 гадоў паспрабаваў наркотыкі. Адразу гэта здавалася балаўством, а потым зацягнула.
Аляксандр прызнаецца, што ніколі не абвінавачваў бацькоў у тым, што недагледзелі ці нешта ўпусцілі. Яны заўсёды імкнуліся даць сыну толькі самае лепшае. Магчыма, у падлеткавым узросце занадта мякка паставіліся да таго, што адбываецца.
- На дні нараджэння, калі мне споўнілася 18 гадоў, бацька ўстаў і сказаў: "Ты становішся паўналетнім, і мы бачым, які шлях ты выбраў. Гэта няправільны шлях, але мы не зможам табе забараніць па ім ісці. З гэтага дня ты будзеш самастойна адказваць за свае ўчынкі". Бацькі мелі рацыю. Сваім прыкладам, усім сваім жыццём яны паказвалі, як трэба жыць. Але тады я іх не паслухаў, - прызнаецца Аляксандр Аўчыннікаў.
Пайшлі судзімасці. Жыццё на волі суправаджалася алкаголем і наркотыкамі. У такім рэжыме малады чалавек пражыў з 17 да 30 гадоў. Аднойчы ў ізалятары часовага ўтрымання вопытны сядзелец сказаў яму: "У цябе ёсць магчымасць кінуць крымінал і пачаць жыць добра. Але ёсць адна праблема - няма жадання. Ведай адно: калі яно ў цябе з'явіцца, не будзе магчымасці".
- Гэтыя словы я ўспамінаў часта, глядзеў на веруючых людзей, якія сустракаліся ў жыцці, гаварылі пра божую благадаць, якая дае свабоду, пра рэабілітацыйныя цэнтры. Думкі круціліся ў маёй галаве, - успамінае субяседнік.
Прыкладна за месяц да таго, як Аляксандру споўніўся 31 год, яму стала вельмі дрэнна: ішлі ломкі, не дапамагалі ні алкаголь, ні наркотыкі. І тут позірк упаў на праваслаўны абраз, падораны бабуляй. Ён падпоўз на каленях да абраза - ісці не мог - і стаў маліць Бога: "Калі ты ёсць, дай мне выйсце. Мне 30 гадоў, а ў мяне нічога няма за плячыма".
- Хацеў пайсці ў манастыр, але не ведаў, дзе яго шукаць, - расказвае Аляксандр. - Звярнуўся да жонкі брата, у якой, у адрозненне ад мяне, быў інтэрнэт. Яна дала мне спіс тэлефонаў, і я патэлефанаваў у цэнтр, размешчаны ў вёсцы Баравікі Светлагорскага раёна. Мяне запрасілі на гутарку. Я прыехаў туды ў ліпені 2012 году. Паглядзеў побыт, убачыў знаёмых хлопцаў і прыняў рашэнне застацца.
За кожным мужчынам стаіць жанчына
На завяршальным этапе рэабілітацыі Аляксандр Аўчыннікаў пазнаёміўся з будучай жонкай. Цэнтр рыхтаваўся адсвяткаваць адкрыццё падраздзялення місіі "Вяртанне" ў пасёлку Гарадная - запрасілі будаўнікоў, свяшчэннаслужыцеляў. Трэба было гатаваць ежу на 150 чалавек. Аляксандру, які тады працаваў на кухні, прыслалі на дапамогу трох дзяўчат з Баранавіч. Адна з іх узялася кіраваць гатаваннем:
- Калі я паказваў Ірыне, які на кухні посуд, нехта з супрацоўнікаў сказаў ёй: "Глядзіце, якія ў нас ёсць хлопцы. Гэта Саша, у яго хутка праграма рэабілітацыі заканчваецца". Гэта было каханне з першага погляду. Калі яна паехала, узяў нумар яе тэлефона ў знаёмага, патэлефанаваў.
Аляксандр успамінае, як заляцаўся да будучай жонкі цэлы год. Маліўся і пасціўся. У час адной з тэлефонных размоў яна сказала адкрыта: "Калі ты на нешта разлічваеш, можаш нават не разлічваць. Мы можам толькі сябраваць". Але далей умяшаўся лёс. Яны разам паступілі ў хрысціянскую школу і пачалі сустракацца. Наш субяседнік у гэты час займаўся керамікай, дарыў будучай жонцы розныя ганчарныя вырабы. А яна, вяртаючыся дадому, паказвала падарункі старэйшай сястры: "Вось нейкі мужык з'явіўся. Усё гаршочкі мне дорыць".
- Так прайшоў першы год, а на другі мы ўжо разам з Ірынай маліліся, каб яе бацькі нас благаславілі, - успамінае Аляксандр. - Ім патрэбны быў час, каб прыняць нашы адносіны. Нейкі дарослы хлопец, з мінулым, з Бабруйска пераехаў у вёску, дзе займаецца невядома чым пры цэнтры рэабілітацыі. Без дома і кватэры, без перспектыў на будучыню. Год мы чакалі, пакуль бацькі Ірыны пераканаліся, што ў нас усё сур'ёзна. Пасля гэтага нас благаславілі, і да гэтага часу ў нас з імі вельмі добрыя адносіны.
- Сям'я мне дала адчуванне таго, што я некаму патрэбны, а яшчэ пачуццё абароненасці, - прызнаецца субяседнік. - У чалавека павінна быць месца, куды ён можа прыйсці з любой праблемай і дзе яго зразумеюць, суцешаць, падтрымаюць, не дадуць пасці духам. Для мяне такое месца сям'я.
Аляксандр гаворыць, што расказвае дзецям пра сваю маладосць, калі яны пытаюцца, але без падрабязнасцей. А на некаторыя пытанні наогул не адказвае:
- Ёсць людзі, якія скрываюць ад дзяцей мінулае, і калі падрастаючае пакаленне выпадкова даведваецца аб ім, гэта прыводзіць да дрэнных вынікаў. Я не скрываю, што ў маім жыцці былі праблемы з наркотыкамі і алкаголем, але для мяне важна, каб дзеці бачылі мяне сапраўдным, каб яны разумелі, што з дапамогай Бога я магу цяпер быць прыстойным грамадзянінам Беларусі. Да гэтага ж заклікаю і сваіх дзяцей.
Аляксандр расказвае рэальную гісторыю аб двух свяшчэннаслужыцелях, адзін з якіх прыйшоў да другога ў госці. У гаспадара было больш за 10 дзяцей. Многіх з іх ён паспеў ажаніць і аддаць замуж. І ніякіх праблем у гэтай вялікай сям'і не было, усе дзеці падтрымлівалі бацьку ў служэнні, у іх была добрая работа і шчаслівыя сем'і. Свяшчэннаслужыцель, які прыйшоў у госці, спытаў у гаспадара: "Як ты гэтага дабіўся?" Той адвёў яго ў альтанку, дзе ў зямлі было чатыры заглыбленні, і сказаў, што менавіта ў іх дабрабыт яго сям'і. "А што гэта?" - спытаў госць. І гаспадар адказаў: "Гэта сляды ад каленяў - маіх і маёй жонкі. Мы ўвесь час молімся за нашых дзяцей".
Жаданне рабіць дабро
Жонка Аляксандра Ірына тлумачыць, чаму год трымала будучага мужа на адлегласці:
- Ён быў не на мой густ. Таму я ніяк не рэагавала на яго ўвагу. Так, дапамагла прыгатаваць святочны стол, зрабіла сваю работу і паехала... Але за час сустэч з Аляксандрам я зразумела, што ў яго ёсць вялізнае жаданне быць карысным людзям, рабіць дабро. Пазней, у час адной з тэлефонных размоў, я адчула, што ніхто, акрамя мяне, не зможа яму дапамагчы рэалізаваць добрыя якасці. Як веруючы чалавек, я сказала сабе: "Бог, калі ты выбраў мяне, каб дапамагчы Аляксандру, я гатова".
Жанчына прызнаецца, што мінулае будучага мужа яе не палохала. Але калі сабралася замуж, мама папрасіла крыху расказаць пра выбранніка:
- Яна даведалася, што Саша заканчвае праграму рэабілітацыі, і адразу заплакала: "Не, дачушка! Я цябе не для гэтага гадавала". Сябры і сяброўкі былі вельмі здзіўлены і пыталіся, ці разумею я, што раблю. Але калі я прыняла канчатковае рашэнне выйсці замуж і паехаць у вёску з вялікага горада, ні мінуты не шкадавала. Было разуменне: у любым месцы, дзе акажацца мой муж, дзе ён будзе дапамагаць людзям і рабіць дабро, мне трэба быць побач.
У верасні гэтага года пара адсвяткавала дзесяцігоддзе сумеснага жыцця.
- За гэтыя гады Саша навучыўся рабіць многае, чаго не ўмеў раней, нават вадзіць машыну, - расказвае Ірына. - Калі мы прыехалі да яго бацькоў праз год пасля вяселля і ён быў за рулём, мама мужа абняла мяне і сказала: "Ірына, што ты зрабіла з маім сынам? Ён ніколі такім не быў".
Японская тэхніка ў беларускай інтэрпрэтацыі
Курс у цэнтры, якім кіруе Аляксандр Аўчыннікаў, разлічаны на год. Пасля заканчэння выдаецца спецыяльны дыплом аб завяршэнні праграмы рэабілітацыі і кніга з рэкамендацыямі, як жыць у соцыуме.
- Калі я сам быў на апошнім этапе рэабілітацыі, прыехаў у вёску Гарадная, - расказвае Аляксандр. - Гэта месца з XV стагоддзя славіцца сваімі ганчарамі. А мне трэба было нечым займацца. Кіраўніцтва цэнтра прапанавала паспрабаваць рабіць гаршкі. Першыя спробы прыводзілі да таго, што толькі ўвесь перамазваўся глінай. Узнікла думка: "Навошта я ва ўсё гэта ўвязаўся?"
Але ў вёсцы няма іншых забаў. Праз год Аляксандра запісалі на IV Міжнародны пленэр ганчароў. Там сабраліся майстры з розных краін, некаторыя - сусветнага ўзроўню.
- У час мерапрыемства я прыняў канчатковае рашэнне, што буду займацца ганчарствам, - расказвае субяседнік. - Мне тады ўручылі дыплом, хоць было сорамна яго браць. Потым прыйшла думка, што я атрымаў яго авансам і абавязкова адпрацую.
Так і атрымалася. Бліжэй да 2018 года гэты від дзейнасці з хобі ператварыўся ў паўнацэнную крыніцу даходу для ўсёй сям'і. У 2018 годзе Аўчыннікавы нават з'ездзілі на Міжнародны пленэр ганчароў, які праходзіў у расійскім горадзе Скапін, дзе Аляксандр заняў другое месца сярод 230 удзельнікаў.
Ганчарства ў цэнтры па-ранейшаму выкарыстоўваецца ў якасці працатэрапіі. А наш субяседнік ахвотна паказвае свае вырабы: вазы, туркі для кавы, блінніцы, вазачкі і, вядома ж, гаршкі. Аляксандр таксама дэманструе аўтарскую кераміку з элементамі дрэва. Гэта японская тэхніка, але ў беларускай інтэрпрэтацыі. Пры яе вырабе выкарыстаны карчага з тарфянікаў, гліна з Міра і… малако.
- Гэта называецца малачэннем, калі гатовы выраб акунаецца ў малако і потым абпальваецца пры тэмпературы 300-350 градусаў. Пасля ўзор набывае характэрнае цёмнае адценне і становіцца непранікальным для вільгаці. Усе ганчарныя вырабы, якія мы робім, функцыянальныя.
Як вынік захаплення Аляксандра - сёння ўся яго сям'я займаецца ганчарствам, што заканамерна. Галоўнае ў жыцці - асабісты прыклад.
Аляксей ГАРБУНОЎ,
фота Кірылы ПАСМУРЦАВА,
газета "7 дней".-0-
Падпісвайцеся на нас у
