Кіраўнік Федэральнай службы па ветэрынарным і фітасанітарным наглядзе Расіі Сяргей Данкверт гэтымі днямі "пайшоў у атаку" і на Еўразійскую эканамічную камісію, абвінаваціўшы беларускіх прадстаўнікоў у ЕЭК у лабіраванні інтарэсаў Беларусі на шкоду расійскім. Зразумела, пацвердзіўшы свой выпад "фактамі". Дыскусія, якую прынята весці ў цішы кабінетаў і на ўзроўні дасведчаных у гэтым пытанні спецыялістаў, выйшла ў публічную прастору. Сапраўды, ці мае рацыю галоўны расійскі ветэрынар або "факты" на самай справе толькі маніпуляцыя грамадскай думкай, мы разбіраліся з членамі Калегіі Еўразійскай эканамічнай камісіі (міністрамі) па тэхнічным рэгуляванні, а таксама па прамысловасці і аграпрамысловым комплексе Валерыем Карашковым і Сяргеем Сідорскім.
Кар. БЕЛТА: Сяргей Сяргеевіч, да беларускага боку апошнім часам агучваліся прэтэнзіі адносна выкарыстання сухога малака пры вытворчасці малочнай прадукцыі, у якой яго, мякка кажучы, не павінна быць. Наколькі гэтыя абвінавачванні (а гучаць яны менавіта як абвінавачванні) справядлівыя?
Сяргей Сідорскі: Тэхнічным рэгламентам Мытнага саюза "Аб бяспецы малака і малочнай прадукцыі" пры вытворчасці пітнога малака не дапускаецца выкарыстанне сухога малака. Гэта простае і зразумелае патрабаванне.
У адпаведнасці з заканадаўствам нашага Саюза і нацыянальнымі заканадаўствамі краін, у тым ліку Расійскай Федэрацыі, зацверджаных, падкрэсліваю гэта, методык па вызначэнні канцэнтрацыі сухога малака на сёння няма.
Рассельгаснагляд пры даследаваннях узораў малочнай прадукцыі навязвае краінам Саюза нейкую методыку вымярэнняў масавай канцэнтрацыі сухога малака ў пробах прадуктаў харчавання метадам імунаферментнага аналізу з дапамогай набору рэагентаў "Сухое малако - ІФА", што распрацавана камерцыйным прадпрыемствам ТАА "ХЕМА".
Камісія звярнулася з пытаннем аб правамернасці прымянення ў Расіі названай методыкі ў Федэральнае агенцтва па тэхнічным рэгуляванні і метралогіі. Больш аўтарытэтнага органа па гэтай тэме няма. У адказ нам афіцыйна паведамілі, што гэта методыка не занесена ў Федэральны інфармацыйны фонд Расіі па забеспячэнні адзінства вымярэнняў. Такім чынам, яна не зацверджана ва ўстаноўленым Расійскай Федэрацыяй парадку, не прайшла навукова-тэхнічную экспертызу і таму не можа прымяняцца ў сферы дзяржаўнага рэгулявання не толькі ў Расійскай Федэрацыі, але і ў астатніх краінах ЕАЭС. Проста кажучы, яе ні для каго, акрамя саміх распрацоўшчыкаў, няма.
Дарэчы, аналагічныя прэтэнзіі да Рассельгаснагляду ў частцы выкарыстання згаданай методыкі выказвалі і расійскія вытворцы малочнай прадукцыі ў асобе вельмі аўтарытэтнай галіновай асацыяцыі "Саюзмалако".
Атрымліваецца, што Рассельгаснагляд неправамерна выкарыстоўвае названую методыку, ды яшчэ і абвінавачвае Рэспубліку Беларусь у нядобрасумленнасці вытворцаў малочнай прадукцыі. Гэта прытым што ў яго прамыя абавязкі ўваходзіць забеспячэнне выканання правіл узгаднення і зацвярджэння нарматыўных дакументаў у Расійскай Федэрацыі, а таксама норм, устаноўленых у Еўразійскім эканамічным саюзе. Сяргею Данкверту трэба было б сур'ёзней і актыўней займацца пытаннямі ветэрынарна-санітарнага кантролю (нагляду) у самой Расійскай Федэрацыі, а не кідацца абвінавачваннямі, пераходзячы ужо ў плоскасць палітыкі.
Я больш чым упэўнены ў тым, што выкарыстанне сухога малака ў вытворчасці натуральнамалочнай прадукцыі для Беларусі не мае сэнсу, паколькі ў краіне відавочны дастатак (калі хочаце, лішак) малочнай сыравіны. Элементарнага эканамічнага сэнсу няма ў падмешванні, нават не кажучы пра патрабаванні адпаведнага тэхрэгламенту. Аб чым і гаворыць беларускі бок у асобе Мінсельгасхарча, адказваючы на абвінавачванні Сяргея Данкверта.
Таму якасць беларускай малочнай прадукцыі не можа ставіцца пад сумненне. Аб гэтым гаварыў і міністр сельскай гаспадаркі Расіі Аляксандр Ткачоў на нядаўнім з'ездзе "Саюзмалако". І, дарэчы, прызнаў мэтазгодным выкарыстоўваць вопыт Беларусі ў малочнай жывёлагадоўлі.
Вось і ўся праўда пра міфічнае "сухое малако" ў беларускай прадукцыі.
Кар. БЕЛТА: Валерый Мікалаевіч, нядаўна кіраўнік Рассельгаснагляду заявіў, што Еўразійская эканамічная камісія ў пытаннях аграпрамысловага комплексу і тэхнічнага рэгулявання адкрыта лабіруе інтарэсы Беларусі, ігнаруючы, адпаведна, расійскія. Напрыклад, ён заявіў, што ЕЭК не можа вырашыць пытанні выкарыстання малака ад кароў хворых на лейкоз. Як вы можаце гэта пракаменціраваць?
Валерый Карашкоў: Давайце пачнём з некаторых важных азоў. Перш за ўсё, што такое лейкоз? Лейкоз буйной рагатай жывёлы (leukaemia in cattle) - гэта хранічная інфекцыйная хвароба пухліннай прыроды, асноўнай прычынай якой з'яўляецца злаякаснае разрастанне клетак крывятворных органаў з парушэннем іх паспявання. У пухлінны працэс уцягваюцца лімфавузлы, часта пашкоджваецца селязёнка, сычуг, сэрца, ныркі і іншыя органы. Заразіўшыся аднойчы, жывёлы застаюцца інфіцыраванымі - увага! - пажыццёва. Лячэнне хворых на лейкоз жывёл не праводзяць. Іх адпраўляюць на вымушаны забой.
У 2011 годзе ў ЕАЭС быў прыняты тэхнічны рэгламент "Аб бяспецы харчовай прадукцыі" (рашэнне КМС нумар 880 ад 9 снежня 2011 года). Усё, уключаючы Расійскую Федэрацыю, пагадзіліся прытрымлівацца патрабаванняў тэхрэгламенту аб недапушчальнасці выкарыстання малака ад лейкозных кароў ужо з 1 студзеня 2016 года. У краінах Саюза распрацаваны сістэмныя мерапрыемствы нацыянальнага характару і забяспечваецца выкананне патрабаванняў гэтага рэгламенту.
Расійскі бок звярнуўся з хадайніцтвам у ЕЭК аб падаўжэнні тэрміну ўступлення ў сілу рэгламенту ў частцы забароны на выкарыстанне малака ад лейкозных кароў. Намі ўважліва вывучана сітуацыя з лейкозам у Расіі. І ўстаноўлена, што па асобных рэгіёнах Расіі захворванне на лейкоз буйной рагатай жывёлы складае ад 30 працэнтаў да 70 працэнтаў. Паводле даных Міжнароднага эпізаатычнага бюро, Расійская Федэрацыя аднесена да катэгорыі нестабільных па лейкозе сярод краін Еўразійскага эканамічнага саюза.
Мы прапаноўвалі Мінсельгасу Расіі сумесна з ветэрынарнай службай распрацаваць комплексную нацыянальную праграму па прафілактыцы і аздараўленні буйной рагатай жывёлы ад лейкозу з улікам станоўчага вопыту, у тым ліку Рэспублікі Беларусь. Да гэтага часу такога плана сістэмных мерапрыемстваў па выпраўленні сітуацыі ў Камісію не ўнесена. Такім чынам, няма падстаў для невыканання названага тэхнічнага рэгламенту.
У дзяржавах - членах ЕАЭС, акрамя Расіі, прыняты і праводзяцца сістэмныя меры, якія выключаюць пастаўкі малака ад інфіцыраваных кароў на малаказаводы і абавязваюць уладальнікаў жывёл здаваць на забой інфіцыраваную жывёлу.
Праблема выкарыстання ў Расіі малака ад лейкозных кароў нядаўна абмяркоўвалася на VIII з'ездзе асацыяцыі "Саюзмалако". Міністр сельскай гаспадаркі Аляксандр Ткачоў прызнаў важнасць праблемы і паставіў задачу выйсці на вытворчасць "чыстага малака" ў Расіі.
Таму Рассельгаснагляд, выконваючы свае прамыя абавязкі па забеспячэнні эпізаатычнай стабільнасці ў краіне, павінен пачаць работу з нацыянальнымі вытворцамі малака па зніжэнні паказчыка хваробы кароў - лейкозу - на тэрыторыі Расіі, а не перакладаць праблемы "з хворай галавы на здаровую". Гэта работа на сістэмным узроўні ёсць прамы абавязак Рассельгаснагляду, які адказвае за ўнутраныя ветэрынарныя сістэмныя мерапрыемствы.
