Фота з архіва
16 студзеня, Мінск /Кар. БЕЛТА/. Беларусь - краіна з высокім чалавечым патэнцыялам. Такія даныя сацыялагічнага даследавання карэспандэнту БЕЛТА агучыла загадчыца кафедры эканамічнай сацыялогіі і псіхалогіі прадпрымальніцкай дзейнасці, кіраўнік Цэнтра сацыяльна-гуманітарных даследаванняў БДЭУ Ірына Лашук.
У рэспандэнтаў пацікавіліся: якія перавагі Беларусі ствараюць аснову для ўзаемадзеяння з Сербіяй і іншымі славянскімі краінамі? Беларусь - краіна з высокім чалавечым патэнцыялам - так адказалі 43,5 працэнта апытаных, Беларусь - экалагічна чыстая краіна - 41,5 працэнта, Беларусь - аграрная краіна з сельскай культурай - 35,5 працэнта, Беларусь - надзейны саюзнік і партнёр на міжнароднай арэне - 31 працэнт, Беларусь - мост паміж цывілізацыямі, Захадам і Усходам - 29,8 працэнта, Беларусь - міжнародная перагаворная пляцоўка - 22,5 працэнта, Беларусь - донар міру і стабільнасці ў рэгіёне - 21,9 працэнта, Беларусь - дзяржава сацыяльнай справядлівасці - 21,1 працэнта.
"У час даследавання мы замяралі не толькі пазіцыю беларусаў у адносінах да сербаў, але і да сябе. І тут выявіліся некаторыя адрозненні. Калі сербы гавораць, што Беларусь - больш аграпрамысловая краіна, то самі беларусы лічаць, што гэта краіна з высокім чалавечым патэнцыялам. Гэта вельмі добрая пазіцыя, якая знаходзіцца на першым месцы. Другая па значнасці пазіцыя - экалагічна чыстая краіна. І далей ужо ідзе сельскагаспадарчая вытворчасць як важны складнік краіны. Гэтыя даныя сведчаць аб тым, што мы сябе ўспрымаем больш глыбінна", - адзначыла Ірына Лашук.
Яшчэ адно пытанне, якое ў час даследавання было зададзена беларусам і сербам: "У якіх сферах неабходна развіваць супрацоўніцтва Беларусі і Сербіі?". "І падобныя атрымаліся вынікі, што таксама сведчыць аб нашых агульных інтарэсах. Гэта ў першую чаргу вытворчасць, адукацыя і навука, гандлёва-эканамічная сфера, турыстычная сфера. Гэта вельмі актуальна ва ўмовах санкцый. Турызм развіваецца ў бок дружалюбных нам краін, гэта лагічна. І мы маем тут вельмі сур'ёзныя рэсурсы адзін для аднаго", - падкрэсліла эксперт.
"Лічу, што гэта параўнальнае даследаванне - першы крок у навуковым асэнсаванні масавай свядомасці беларусаў і сербаў. І далей у гэтым напрамку трэба развівацца, тут ёсць вялікія перспектывы", - адзначыла Ірына Лашук.
Развіццё адносін з дружалюбнымі дзяржавамі патрабуе пастаяннага ўліку грамадскай думкі і запатрабаванняў. Адзін са спосабаў - правядзенне сустрэчных даследаванняў: два сацыялагічныя цэнтры адначасова арганізуюць кожны ў сябе ў краіне рэпрэзентатыўнае апытанне па падобнай метадалогіі і папярэдне ўзгодненым інструментарыі (анкеце).
У снежні 2024 года такое сустрэчнае даследаванне праведзена паміж Беларуссю і Сербіяй. У Сербіі даследаванне арганізавана Інстытутам міжнароднай палітыкі і эканомікі з прыцягненнем незалежнага даследчага цэнтра House of Win, які спецыялізуецца на правядзенні сацыялагічных і маркетынгавых даследаванняў. Апытанне праводзілася метадам тэлефоннага інтэрв'ю (выбарка - 1590 рэспандэнтаў). У Рэспубліцы Беларусь апытанне правёў Цэнтр сацыяльна-гуманітарных даследаванняў БДЭУ, які мае вялікі вопыт правядзення такіх міжнародных апытанняў у рамках вывучэння сацыяльна-эканамічных адносін. Апытанне праводзілася метадам пакватэрнага інтэрв'ю (выбарка - 1500 рэспандэнтаў). Асноўная мэта - выявіць асаблівасці ўзаемнага ўспрымання беларусаў і сербаў, вызначыць найбольш перспектыўныя напрамкі супрацоўніцтва і развіцця дружалюбных адносін паміж дзвюма краінамі. З улікам супадзення часу даследавання з выбарчай кампаніяй у Беларусі асобны блок пытанняў беларускай часткі даследавання датычыўся ацэнкі грамадзянамі сацыяльна-палітычнай абстаноўкі і прыярытэтных электаральных установак грамадзян.-0-
У рэспандэнтаў пацікавіліся: якія перавагі Беларусі ствараюць аснову для ўзаемадзеяння з Сербіяй і іншымі славянскімі краінамі? Беларусь - краіна з высокім чалавечым патэнцыялам - так адказалі 43,5 працэнта апытаных, Беларусь - экалагічна чыстая краіна - 41,5 працэнта, Беларусь - аграрная краіна з сельскай культурай - 35,5 працэнта, Беларусь - надзейны саюзнік і партнёр на міжнароднай арэне - 31 працэнт, Беларусь - мост паміж цывілізацыямі, Захадам і Усходам - 29,8 працэнта, Беларусь - міжнародная перагаворная пляцоўка - 22,5 працэнта, Беларусь - донар міру і стабільнасці ў рэгіёне - 21,9 працэнта, Беларусь - дзяржава сацыяльнай справядлівасці - 21,1 працэнта.
"У час даследавання мы замяралі не толькі пазіцыю беларусаў у адносінах да сербаў, але і да сябе. І тут выявіліся некаторыя адрозненні. Калі сербы гавораць, што Беларусь - больш аграпрамысловая краіна, то самі беларусы лічаць, што гэта краіна з высокім чалавечым патэнцыялам. Гэта вельмі добрая пазіцыя, якая знаходзіцца на першым месцы. Другая па значнасці пазіцыя - экалагічна чыстая краіна. І далей ужо ідзе сельскагаспадарчая вытворчасць як важны складнік краіны. Гэтыя даныя сведчаць аб тым, што мы сябе ўспрымаем больш глыбінна", - адзначыла Ірына Лашук.
Яшчэ адно пытанне, якое ў час даследавання было зададзена беларусам і сербам: "У якіх сферах неабходна развіваць супрацоўніцтва Беларусі і Сербіі?". "І падобныя атрымаліся вынікі, што таксама сведчыць аб нашых агульных інтарэсах. Гэта ў першую чаргу вытворчасць, адукацыя і навука, гандлёва-эканамічная сфера, турыстычная сфера. Гэта вельмі актуальна ва ўмовах санкцый. Турызм развіваецца ў бок дружалюбных нам краін, гэта лагічна. І мы маем тут вельмі сур'ёзныя рэсурсы адзін для аднаго", - падкрэсліла эксперт.
"Лічу, што гэта параўнальнае даследаванне - першы крок у навуковым асэнсаванні масавай свядомасці беларусаў і сербаў. І далей у гэтым напрамку трэба развівацца, тут ёсць вялікія перспектывы", - адзначыла Ірына Лашук.
Развіццё адносін з дружалюбнымі дзяржавамі патрабуе пастаяннага ўліку грамадскай думкі і запатрабаванняў. Адзін са спосабаў - правядзенне сустрэчных даследаванняў: два сацыялагічныя цэнтры адначасова арганізуюць кожны ў сябе ў краіне рэпрэзентатыўнае апытанне па падобнай метадалогіі і папярэдне ўзгодненым інструментарыі (анкеце).
У снежні 2024 года такое сустрэчнае даследаванне праведзена паміж Беларуссю і Сербіяй. У Сербіі даследаванне арганізавана Інстытутам міжнароднай палітыкі і эканомікі з прыцягненнем незалежнага даследчага цэнтра House of Win, які спецыялізуецца на правядзенні сацыялагічных і маркетынгавых даследаванняў. Апытанне праводзілася метадам тэлефоннага інтэрв'ю (выбарка - 1590 рэспандэнтаў). У Рэспубліцы Беларусь апытанне правёў Цэнтр сацыяльна-гуманітарных даследаванняў БДЭУ, які мае вялікі вопыт правядзення такіх міжнародных апытанняў у рамках вывучэння сацыяльна-эканамічных адносін. Апытанне праводзілася метадам пакватэрнага інтэрв'ю (выбарка - 1500 рэспандэнтаў). Асноўная мэта - выявіць асаблівасці ўзаемнага ўспрымання беларусаў і сербаў, вызначыць найбольш перспектыўныя напрамкі супрацоўніцтва і развіцця дружалюбных адносін паміж дзвюма краінамі. З улікам супадзення часу даследавання з выбарчай кампаніяй у Беларусі асобны блок пытанняў беларускай часткі даследавання датычыўся ацэнкі грамадзянамі сацыяльна-палітычнай абстаноўкі і прыярытэтных электаральных установак грамадзян.-0-