Фота з архіва
27 сакавіка, Мінск /Кар. БЕЛТА/. Рэспубліканскі цэнтр гігіены, эпідэміялогіі і грамадскага здароўя нагадаў аб прафілактыцы атручэнняў грыбамі, паведамляе БЕЛТА.
"З надыходам вясны на лясных палянах, каля дарог з'яўляюцца вясеннія грыбы, добра ўсім вядомыя смаржкі і страчкі. Многія забываюць, што яны хоць і належаць да катэгорыі ядомых, але ўсё ж такі ўмоўна. Гэтыя грыбы перад ужываннем у ежу абавязкова патрабуюць папярэдняй апрацоўкі", - адзначылі ў цэнтры, пры гэтым падкрэсліўшы, што ўсё ж ад страў з імі лепш адмовіцца. "Сучасныя міколагі сцвярджаюць, што ў страчках змешчаны моцны яд гірамітрын, які не разбураецца і не пераходзіць у адвар нават пры працяглым іх кіпячэнні. Калі смаржкі не праварыць, то яны будуць змяшчаць гемалітычны яд монаметылгідразін", - дадалі спецыялісты.
У Беларусі за 2023 год было ўстаноўлена 68 выпадкаў атручэння грыбамі, пры якіх пацярпеў 81 чалавек, 4 выпадкі скончыліся лятальным канцом. Асноўныя прычыны атручэнняў грыбамі - няведанне насельніцтвам відавога складу грыбоў, невыкананне правіл іх гатавання і ігнараванне мер прафілактыкі.
Першыя прыкметы атручэння смаржкамі праяўляюцца праз 6-12 гадзін пасля прыёму ў ежу, адзначылі ў цэнтры. У дзяцей і пацыентаў з захворваннямі страўнікава-кішачнага тракта гэты тэрмін можа скараціцца да 2 гадзін. Характэрныя прыкметы атручэння - страўнікавыя колікі, галаўны боль, ірвота, галавакружэнне, агульная стомленасць. Калі не звяртаць увагі на гэтыя сімптомы на працягу дня-двух, парушаецца функцыя печані. Таму пры з'яўленні першых сімптомаў атручэння грыбамі трэба неадкладна выклікаць хуткую медыцынскую дапамогу або даставіць пацярпелага ў бліжэйшую медыцынскую ўстанову.
Каб пазбегнуць атручэння грыбамі, неабходна выконваць элементарныя правілы прафілактыкі. Так, ідучы ў лес, неабходна ведаць відавы склад грыбоў і збіраць заведама толькі прыдатныя да яды грыбы, якія не выклікаюць сумнення. Грыбы - прадукт хуткапсавальны, іх трэба перабіраць і сартаваць адразу. Сартаваннем і гатаваннем грыбоў у сваю чаргу павінны займацца толькі дарослыя. Перабіраючы грыбы, неабходна выкідваць старыя, паколькі пры старэнні грыбоў у іх тканках адбываюцца складаныя хімічныя працэсы з утварэннем ядавітых рэчываў.
Трэба пазбягаць куплі грыбоў па-за рынкамі, у месцах несанкцыянавага гандлю, не рассартаваных па відавым складзе, у герметычных ёмістасцях. Грыбы валодаюць здольнасцю паглынаць з навакольнага асяроддзя і назапашваць таксічныя рэчывы ў канцэнтрацыях, якія ў некалькі разоў перавышаюць колькасць іх у глебе, вадзе, раслінах. Таму ўсе грыбы неабходна адварваць, а адвар зліваць. Па гэтай жа прычыне нельга збіраць грыбы ўздоўж аўтатрас, побач з прамысловымі прадпрыемствамі, у межах горада.
Умоўна ядомыя грыбы неабходна мінімум двойчы адварваць, нагадалі спецыялісты. Абодва разы грыбы пасля варкі неабходна прамываць праточнай вадой. А бацькі павінны памятаць, што грыбы павінны быць выключаны з рацыёну дзяцей. "Нельга ўжываць у ежу грыбы і людзям, якія маюць хваробы печані і абмену рэчываў, пажылым", - дадалі спецыялісты. Калі ж атручэнне здарылася, нельга ўжываць алкаголь, паколькі ён узмацняе ўсмоктванне таксінаў.-0-
"З надыходам вясны на лясных палянах, каля дарог з'яўляюцца вясеннія грыбы, добра ўсім вядомыя смаржкі і страчкі. Многія забываюць, што яны хоць і належаць да катэгорыі ядомых, але ўсё ж такі ўмоўна. Гэтыя грыбы перад ужываннем у ежу абавязкова патрабуюць папярэдняй апрацоўкі", - адзначылі ў цэнтры, пры гэтым падкрэсліўшы, што ўсё ж ад страў з імі лепш адмовіцца. "Сучасныя міколагі сцвярджаюць, што ў страчках змешчаны моцны яд гірамітрын, які не разбураецца і не пераходзіць у адвар нават пры працяглым іх кіпячэнні. Калі смаржкі не праварыць, то яны будуць змяшчаць гемалітычны яд монаметылгідразін", - дадалі спецыялісты.
У Беларусі за 2023 год было ўстаноўлена 68 выпадкаў атручэння грыбамі, пры якіх пацярпеў 81 чалавек, 4 выпадкі скончыліся лятальным канцом. Асноўныя прычыны атручэнняў грыбамі - няведанне насельніцтвам відавога складу грыбоў, невыкананне правіл іх гатавання і ігнараванне мер прафілактыкі.
Першыя прыкметы атручэння смаржкамі праяўляюцца праз 6-12 гадзін пасля прыёму ў ежу, адзначылі ў цэнтры. У дзяцей і пацыентаў з захворваннямі страўнікава-кішачнага тракта гэты тэрмін можа скараціцца да 2 гадзін. Характэрныя прыкметы атручэння - страўнікавыя колікі, галаўны боль, ірвота, галавакружэнне, агульная стомленасць. Калі не звяртаць увагі на гэтыя сімптомы на працягу дня-двух, парушаецца функцыя печані. Таму пры з'яўленні першых сімптомаў атручэння грыбамі трэба неадкладна выклікаць хуткую медыцынскую дапамогу або даставіць пацярпелага ў бліжэйшую медыцынскую ўстанову.
Каб пазбегнуць атручэння грыбамі, неабходна выконваць элементарныя правілы прафілактыкі. Так, ідучы ў лес, неабходна ведаць відавы склад грыбоў і збіраць заведама толькі прыдатныя да яды грыбы, якія не выклікаюць сумнення. Грыбы - прадукт хуткапсавальны, іх трэба перабіраць і сартаваць адразу. Сартаваннем і гатаваннем грыбоў у сваю чаргу павінны займацца толькі дарослыя. Перабіраючы грыбы, неабходна выкідваць старыя, паколькі пры старэнні грыбоў у іх тканках адбываюцца складаныя хімічныя працэсы з утварэннем ядавітых рэчываў.
Трэба пазбягаць куплі грыбоў па-за рынкамі, у месцах несанкцыянавага гандлю, не рассартаваных па відавым складзе, у герметычных ёмістасцях. Грыбы валодаюць здольнасцю паглынаць з навакольнага асяроддзя і назапашваць таксічныя рэчывы ў канцэнтрацыях, якія ў некалькі разоў перавышаюць колькасць іх у глебе, вадзе, раслінах. Таму ўсе грыбы неабходна адварваць, а адвар зліваць. Па гэтай жа прычыне нельга збіраць грыбы ўздоўж аўтатрас, побач з прамысловымі прадпрыемствамі, у межах горада.
Умоўна ядомыя грыбы неабходна мінімум двойчы адварваць, нагадалі спецыялісты. Абодва разы грыбы пасля варкі неабходна прамываць праточнай вадой. А бацькі павінны памятаць, што грыбы павінны быць выключаны з рацыёну дзяцей. "Нельга ўжываць у ежу грыбы і людзям, якія маюць хваробы печані і абмену рэчываў, пажылым", - дадалі спецыялісты. Калі ж атручэнне здарылася, нельга ўжываць алкаголь, паколькі ён узмацняе ўсмоктванне таксінаў.-0-
