Навіны сюжэта
"Праект "Беларусы ў кадры" на YouTube-канале БЕЛТА"
Яна прызнаецца, што страшэнна баіцца вышыні, але разам з тым выконвае пад купалам цырка без страхоўкі такія трукі, што ў гледачоў замірае сэрца. Яна выкарыстоўвае ўнікальны рэквізіт, які спецыяльна заказвала ў майстра. Яе незвычайныя гібкасць і пластычнасць выклікаюць захапленне. Гераіня нашага праекта "Беларусы ў кадры" - прадстаўнік рэдкай і рызыкоўнай прафесіі, які стварае дзіўнае мастацтва. Настасся Каваленка - артыст-паветраны гімнаст Беларускага дзяржаўнага цырка.
"Па апладысментах разумею, якім атрымаўся нумар"
Перад выхадам на манеж яна здымае свае хатнія пушыстыя тапачкі, крыху размінаецца, расцягваецца і ўжо гатова да палёту. Пару лёгкіх крокаў наперад па арэне, і яна як быццам ідзе па паветры, пераступаючы ножкамі нябачную нам лесвіцу, злёгку трымаючыся за кола. А потым узлятае ўсё вышэй і вышэй. І ўжо там, у паветры, пачынае нібыта гуляць з колам, павісае на ім на адной руцэ, назе, дэманструючы пры гэтым неверагодныя гібкасць і вынослівасць. Усе рухі плаўныя, грацыёзныя - дасканалыя. Мы заміраем. Як загіпнатызаваныя, не адводзім вачэй ад яе. І толькі калі яна спускаецца на манеж, выдыхаем.
Мы на трэніроўцы Настассі Каваленка ў Белдзяржцырку. Вечарам яе чакае выступленне, цяпер невялікая размінка. Рэпетыцыі праходзяць кожны дзень, нават у выхадныя і святочныя дні. Паветраны гімнаст павінен быць моцным, вынослівым, гібкім.
Без прыгожага касцюма, у звычайным гімнастычным касцюме мы можам ацаніць выдатную фізічную форму Настассі. І прызнаемся, што яна віртуозна валодае сваім целам. Разумеем, што гэта талент, памножаны на вынік шматлікіх паўтарэнняў.
- Важна падрыхтаваць рукі, цела, усю сябе і знаходзіцца ў спакоі, - адказвае на наш камплімент Настасся: - З узростам асабліва пачала сачыць за харчаваннем. Але я такая ласуха, што мне часам вечарам проста цяжка ўтрымацца ад той самай пліткі шакаладу з чаем і лімонам.
У час рэпетыцый Настасся выкладваецца гэтак жа, як і ў час выступленняў, на ўсе 200 і больш працэнтаў. Гэта яе прынцып - заўсёды паказваць свой фізічны і эмацыянальны максімум. Пры гэтым яна прызнаецца, што перад гледачамі працаваць нават прасцей, чым у пустой зале. У першым выпадку ты напаўняешся чалавечай энергіяй.
- Я па апладысментах разумею, наколькі добра атрымаўся нумар, як я выканала ўсё музычна і па труках зладжана, - заўважае Настасся. - Былі, вядома, у маім жыцці моманты, калі выходзіла з манежа і плакала. Таму што спалохалася і не зрабіла палову работы. Людзі гэтага нават і не зразумелі. Але, з другога боку, цяпер я ўсведамляю, што бяспека перш за ўсё. Калі ты працуеш без страхоўкі і адчуваеш у момант выступлення, што нешта пайшло не так і ты не гатова зрабіць нейкі трук, абрыў, лепш не рабіць. А выканаць нейкі іншы элемент альбо прапусціць, калі музыка дазваляе. Я бачыла артыстаў, якія падалі з вышыні. Але на гэту тэму не хочацца гаварыць...
Цікавае назіранне. Знаходзячыся на арэне побач з артысткай, мы ўсвядомілі, што, калі сядзіш у зале, то адчуванне вышыні іншае. На манежы ты бачыш сапраўдную вышыню - купал цырка каля 22 метраў, а гэта ўзровень 7-8 паверха дома. З залы гледачоў усё здаецца крыху іншым.
У кожнага артыста-гімнаста свая рабочая вышыня: 10, 15 метраў, пад купалам цырка.
- Працую на 5-7 метрах, некаторыя трукі выконваю на ўзроўні вышэйшым за 10. У адной пастаноўцы пад купалам рабіла стойку. Рука ў пяцельцы, зразумела, не самая бяспечная страхоўка, але я разумела наступствы і ўсё роўна рабіла. Цяпер пакрыху набіраю вышыню, адным днём не рызыкну, - прызнаецца наша гераіня.
Стройная - усяго 46-48 кілаграмаў, невысокая - 158 сантыметраў ростам, Настасся Каваленка выглядае настолькі юнай, што хочацца спытаць: вы ў які клас перайшлі? А на самай справе яна ўжо восем гадоў служыць у Беларускім дзяржаўным цырку, адзначана рознымі ўзнагародамі на прафесійных фестывалях і конкурсах. Пры гэтым у размове разумееш, што ў гэтай дзяўчыны ўнутры неймаверная сіла, якая ўзнімае яе пад купал цырка, дзе яна робіць цуды. З намі размаўляе спакойна, без усякага пазёрства, зорнасці, шчыра прызнаецца ў сваім страху вышыні, як часам бывае цяжка настроіцца на выступленне, але яна не дае сабе права расслабляцца, адцягваць увагу на іншае. Для яе важна быць максімальна сканцэнтраванай, а яшчэ не выходзіць з вобраза, расказваць гледачам канкрэтную гісторыю, дзяліцца з імі эмоцыямі.
"Я вельмі моцна баюся вышыні. Страшэнна!"
Часцей цыркавыя прафесіі выбіраюць дзеці, якія выраслі на манежы, назіралі на бацькамі-артыстамі. Адсюль столькі дынастый. Але ў сям'і Настассі ўсё інакш, яе родныя не мелі адносін да гэтага віду мастацтва. Яе шлях - гэта чыстае захапленне, народжанае ўнутры. У кожным палёце яна ўвасабляе сваю мару.
- Не ведаю, адкуль гэта пайшло, - усміхаецца Настасся, адказваючы на пытанне аб цыркавых каранях у сям'і. - Бабуля скакала з парашутам, маці займалася спортам, і ў свае амаль пяцьдзясят яна адкрыла для сябе новае хобі - паветраныя палотны.
Маленькая Насця ў дзяцінстве перапрабавала шмат чаго: харэаграфію, тэатр, гімнастыку. Бацькі падтрымлівалі кожнае пачынанне. Маці пры гэтым павучала дачку: хочаш выніку - працуй упарта, не расслабляйся. Але ў гімнастыцы Настассі сказалі, што даныя ёсць, але яна позна прыйшла, а каб дагнаць астатніх, ёй давядзецца каласальна працаваць. І яна шмат чаго дасягнула, як аднойчы...
- Мы з мамай убачылі набор у цыркавую студыю ПК МАЗ. У дзень праслухоўвання я была крыху прастуджана - мама закапала нос, і мы адправіліся. Жаданне было мацней за ўсё. Трэнер Людміла Міхайлаўна Хаменка паглядзела мяне і сказала: "Дзяўчынка добрая, бяром!" - успамінае наша гераіня і падкрэслівае: Людміла Міхайлаўна - самы галоўны трэнер у маім жыцці. З яе ўсё пачалося. Я ведаю, як шмат яна для мяне зрабіла.
У дзесяць гадоў Настасся ўпершыню паспрабавала сябе як паветраная гімнастка. Страшна было, прызнаецца, але дзіцячая цікаўнасць і адрэналін перамагалі.
- Я вельмі моцна баюся вышыні. Страшэнна! Ніколі не лазіла па дрэвах, нават на веласіпедзе і роліках катаюся суперасцярожна. Многія здзіўляюцца: столькі страхаў, а працуеш у паветры. Як так? - задаецца пытаннем Настасся і адказвае: - Я разумею, што часам вельмі рызыкую. Мне страшна, але я раблю. Не ведаю, як растлумачыць. Таму з кожным днём патрэбна максімальная сабранасць, выдатная фізічная падрыхтоўка, маральная гатоўнасць - каб галава прымала ўсё.
Яшчэ дзяўчынкай Насцю запрасілі ў шоу, заўважыўшы яе талент. Яна выступала ў Мінску і Расіі, асвойваючы сур'ёзныя трукі. І за паўгода адбыўся рэзкі скачок.
У Белдзяржцырк афіцыйна ўладкавалася Настасся Каваленка, калі ёй споўнілася 19 гадоў. Першы год працавала з наезнікамі на конях. Але ўвесь час глядзела ўгору, на паветраных гімнастаў. Напярэдадні аднаго міжнароднага фестывалю рэжысёр цырка прапанавала стварыць новы нумар. Настасся згадзілася з радасцю і энтузіязмам, паколькі гэта не толькі новая ступень развіцця, але і шанц даказаць сваю гатоўнасць працаваць пад купалам. Пасля сярэбранага медаля фестывалю Настассі прапанавалі перайсці ў паветраныя гімнасты.
"Такога рэквізіту больш ні у каго няма"
Так пачаўся яе шлях у нябёсах, дзе страх ператвараецца ў трыумф, а гучныя апладысменты гледачоў - найвышэйшая ўзнагарода. Як і прызнанне прафесійнага журы розных спаборніцтваў, вядома. Напрыклад, на Трэцім міжнародным фестывалі цыркавога мастацтва "Артыст" у Маскоўскім цырку Нікуліна на Цвятным бульвары, які прайшоў у верасні, Настасся Каваленка заваявала два спецыяльныя прызы за выступленне ў скрыпічным ключы.
Гэты рэквізіт - яе ўласнае тварэнне.
- Не хацела б выкарыстоўваць гучныя словы накшталт "унікальнае" або "непаўторнае", - сціпла заўважае Настасся, расказваючы пра сваю ідэю. - Хоць такога скрыпічнага ключа сапраўды больш ні ў каго няма.
Яна шукала нешта асаблівае, глядзела, аналізавала, чэрпала натхненне. І знайшла свой скрыпічны ключ - сімвал, дзе музыка і цыркавое мастацтва зліваюцца ў гармонію. Затым трэба было ўвасобіць ідэю: стварыць рэквізіт, атрымаць доступ на ім працаваць па строгіх стандартах Белдзяржцырка. Ён складаны, зборны, складаецца з трох частак, а ў вышыню - тры метры.
- У галаве бурлілі фантазіі: элементы, трукі, абрывы, - успамінае артыстка цырка. - Я саджуся ў ключ і разумею, што ўявіць прыгожа - адно, а рэалізаваць - зусім іншае. Ёсць кола, хвосцік, трэба выкарыстаць усё. Мы працавалі, галоўны рэжысёр падказваў. Было няпроста. Аднойчы спіна заніла - я дала ёй перадышку, але ўсё роўна палезла за элементам. Ад болю не справілася з трукам і з размаху прызямлілася на хвосцік.
Самы захапляючы трук у скрыпічным ключы - двайны адрыўны абрыў: гімнаст трымаецца за адзін элемент, адпускае рукі, пералятае на другі, затым на наступны - такі вось танец рызыкі і прыгажосці. А яшчэ віс на зубніку, на валасах: публіка ўзрываецца апладысментамі, калі Настасся лунае ў паветры, утрымліваючыся толькі патыліцай, паднімаючыся ўсё вышэй.
Нам, простым гледачам, здаецца, што круціцца на ключы - лёгка і проста. Напэўна, нават спецыялісты, журы фестывалю не заўсёды могуць ацаніць сапраўдную складанасць і майстэрства.
Прычым Настасся рэпеціруе і выступае без страхоўкі - часам рэквізіт, як скрыпічны ключ, гэтага не дазваляе.
Яе нумар са скрыпічным ключом мае некалькі варыяцый. Гэта як гісторыя пра мары. А яшчэ музыка святла. Менавіта яе наша гераіня прадстаўляла на фестывалі ў Нікулінскім цырку ў праграме "Музыка Перамогі".
- У гады Вялікай Айчыннай салдаты слухалі песні, і музыка падтрымлівала іх, гэта святло надзеі. Хацелася, каб гледачы ўтульна размясціліся ў крэслах і атрымлівалі асалоду ад музыкі, касцюма, трукаў, - прызнаецца паветраная гімнастка.
Настасся бярэ высокія ноты ў гэтым нумары - хто бачыў яго, не стрымаецца ад захопленых авацый, раз за разам, да самага фіналу. Прыходзьце ў Беларускі цырк, каб пачуць гэту сімфонію сваімі вачамі і адчуць яе сэрцам.
"Цырк патрабуе пастаяннага натхнення"
Цырк для Настассі - не проста работа, а само жыццё. Тым больш калі твой муж яшчэ і калега, партнёр. З усмешкай яна называе сустрэчу з Ягорам іроніяй лёсу: яны раслі ў Мінску, жылі ўсяго за два прыпынкі адзін ад аднаго, але сустрэліся толькі ў цырку ўжо дарослымі артыстамі. Ягор вучыўся ў цыркавым вучылішчы Масквы, працаваў у Расіі, затым вярнуўся ў родны горад і прыйшоў у Белдзяржцырк.
Настасся добра памятае іх першыя сумесныя выступленні: у парку Чалюскінцаў, калі яны знаёмілі дзяцей з цыркавымі прафесіямі, і камічная замалёўка-пастаноўка на стале з элементамі акрабатыкі. Тады Ягор выконваў строгага дырэктара, а Настасся - непакорлівую сакратаршу.
Потым яны сышліся ў жаданні паспрабаваць дуэт на трапецыі. У час рэпетыцый пасябравалі, і вельмі хутка іх адносіны перараслі ў нешта больш сур'ёзнае. Яшчэ б - гэты танец у паветры поўны страсці і любові!
- Увесь цырк быў у шоку, калі мы падалі заяву, - смяецца радасна Настасся. І расказвае, што Ягор часам асісціруе, паднімаючы яе на вышыню, зразумела, перажывае за жонку.
- Неяк ён прыйшоў паглядзець нумар і сказаў: "Я на такую вышыню не паднімаўся б". А для мяне гэта дробязь. Але ён ведае - спрачацца са мной дарэмна, асабліва на фестывалі. Не падніме - буду злавацца. Мне хочацца вышэй, лепш, хутчэй! - канстатуе наша гераіня і адзначае, што вопыт і ўзрост навучылі яе ўсведамляць рызыку. - Раней гэтага не было, а цяпер у мяне нейкі бзік, я часта стала апрацоўваць рукі магнезіяй, зраблю гэта раз, потым другі, інакш не супакоюся.
Магнезія - спецыяльны раствор, які выкарыстоўваюць спартсмены для павелічэння трэння рук і снарада і прадухілення слізгацення.
Трэба адзначыць, што муж і жонка падтрымліваюць адно аднаго не толькі ў паветры, але і ў розных пачынаннях, творчых задумках. Цяпер яны імкнуцца развівацца, дабаўляць новыя трукі.
- Не магу стаяць на месцы, - прызнаецца наша гераіня. - Цырк патрабуе пастаяннага натхнення: гляджу пастаноўкі, фестывалі, артыстаў у сацсетках.
Настасся адзначае, што яны з Ягорам не падзяляюць - гэты нумар толькі для фестывалю ці ж для цыркавой праграмы. Яны аднадушныя ў тым, што глядач таксама дастойны бачыць усё самае лепшае з іх праграмы. Ці гэта віс на валасах, зубах, ці двайны абрыў на немалой вышыні.
- Цыркавое мастацтва спалучае ў сабе тэатр, харэаграфію, акрабатыку. Тут усё - і рызыкоўныя трукі, і прыгажосць цела, і акцёрская ігра. Праграмы зачароўваюць і здзіўляюць любога чалавека. Адзін вельмі любіць дрэсіраваных жывёл, другому падабаюцца гумар і жарты клоўнаў, а нехта чакае толькі наша выступленне. Прыходзьце ў цырк, каб зразумець, што падабаецца больш вам, - звярнулася да нашых чытачоў у час сустрэчы Настасся.
Святлана КІРСАНАВА, газета "7 дней",
фота Хрысціны Аксёнавай і з сайта circus.by
Праект створаны на кошт сродкаў мэтавага збору на вытворчасць нацыянальнага кантэнту
"Па апладысментах разумею, якім атрымаўся нумар"
Перад выхадам на манеж яна здымае свае хатнія пушыстыя тапачкі, крыху размінаецца, расцягваецца і ўжо гатова да палёту. Пару лёгкіх крокаў наперад па арэне, і яна як быццам ідзе па паветры, пераступаючы ножкамі нябачную нам лесвіцу, злёгку трымаючыся за кола. А потым узлятае ўсё вышэй і вышэй. І ўжо там, у паветры, пачынае нібыта гуляць з колам, павісае на ім на адной руцэ, назе, дэманструючы пры гэтым неверагодныя гібкасць і вынослівасць. Усе рухі плаўныя, грацыёзныя - дасканалыя. Мы заміраем. Як загіпнатызаваныя, не адводзім вачэй ад яе. І толькі калі яна спускаецца на манеж, выдыхаем.
Мы на трэніроўцы Настассі Каваленка ў Белдзяржцырку. Вечарам яе чакае выступленне, цяпер невялікая размінка. Рэпетыцыі праходзяць кожны дзень, нават у выхадныя і святочныя дні. Паветраны гімнаст павінен быць моцным, вынослівым, гібкім.
Без прыгожага касцюма, у звычайным гімнастычным касцюме мы можам ацаніць выдатную фізічную форму Настассі. І прызнаемся, што яна віртуозна валодае сваім целам. Разумеем, што гэта талент, памножаны на вынік шматлікіх паўтарэнняў.
- Важна падрыхтаваць рукі, цела, усю сябе і знаходзіцца ў спакоі, - адказвае на наш камплімент Настасся: - З узростам асабліва пачала сачыць за харчаваннем. Але я такая ласуха, што мне часам вечарам проста цяжка ўтрымацца ад той самай пліткі шакаладу з чаем і лімонам.
У час рэпетыцый Настасся выкладваецца гэтак жа, як і ў час выступленняў, на ўсе 200 і больш працэнтаў. Гэта яе прынцып - заўсёды паказваць свой фізічны і эмацыянальны максімум. Пры гэтым яна прызнаецца, што перад гледачамі працаваць нават прасцей, чым у пустой зале. У першым выпадку ты напаўняешся чалавечай энергіяй.
- Я па апладысментах разумею, наколькі добра атрымаўся нумар, як я выканала ўсё музычна і па труках зладжана, - заўважае Настасся. - Былі, вядома, у маім жыцці моманты, калі выходзіла з манежа і плакала. Таму што спалохалася і не зрабіла палову работы. Людзі гэтага нават і не зразумелі. Але, з другога боку, цяпер я ўсведамляю, што бяспека перш за ўсё. Калі ты працуеш без страхоўкі і адчуваеш у момант выступлення, што нешта пайшло не так і ты не гатова зрабіць нейкі трук, абрыў, лепш не рабіць. А выканаць нейкі іншы элемент альбо прапусціць, калі музыка дазваляе. Я бачыла артыстаў, якія падалі з вышыні. Але на гэту тэму не хочацца гаварыць...
Цікавае назіранне. Знаходзячыся на арэне побач з артысткай, мы ўсвядомілі, што, калі сядзіш у зале, то адчуванне вышыні іншае. На манежы ты бачыш сапраўдную вышыню - купал цырка каля 22 метраў, а гэта ўзровень 7-8 паверха дома. З залы гледачоў усё здаецца крыху іншым.
У кожнага артыста-гімнаста свая рабочая вышыня: 10, 15 метраў, пад купалам цырка.
- Працую на 5-7 метрах, некаторыя трукі выконваю на ўзроўні вышэйшым за 10. У адной пастаноўцы пад купалам рабіла стойку. Рука ў пяцельцы, зразумела, не самая бяспечная страхоўка, але я разумела наступствы і ўсё роўна рабіла. Цяпер пакрыху набіраю вышыню, адным днём не рызыкну, - прызнаецца наша гераіня.
Стройная - усяго 46-48 кілаграмаў, невысокая - 158 сантыметраў ростам, Настасся Каваленка выглядае настолькі юнай, што хочацца спытаць: вы ў які клас перайшлі? А на самай справе яна ўжо восем гадоў служыць у Беларускім дзяржаўным цырку, адзначана рознымі ўзнагародамі на прафесійных фестывалях і конкурсах. Пры гэтым у размове разумееш, што ў гэтай дзяўчыны ўнутры неймаверная сіла, якая ўзнімае яе пад купал цырка, дзе яна робіць цуды. З намі размаўляе спакойна, без усякага пазёрства, зорнасці, шчыра прызнаецца ў сваім страху вышыні, як часам бывае цяжка настроіцца на выступленне, але яна не дае сабе права расслабляцца, адцягваць увагу на іншае. Для яе важна быць максімальна сканцэнтраванай, а яшчэ не выходзіць з вобраза, расказваць гледачам канкрэтную гісторыю, дзяліцца з імі эмоцыямі.
"Я вельмі моцна баюся вышыні. Страшэнна!"
Часцей цыркавыя прафесіі выбіраюць дзеці, якія выраслі на манежы, назіралі на бацькамі-артыстамі. Адсюль столькі дынастый. Але ў сям'і Настассі ўсё інакш, яе родныя не мелі адносін да гэтага віду мастацтва. Яе шлях - гэта чыстае захапленне, народжанае ўнутры. У кожным палёце яна ўвасабляе сваю мару.
- Не ведаю, адкуль гэта пайшло, - усміхаецца Настасся, адказваючы на пытанне аб цыркавых каранях у сям'і. - Бабуля скакала з парашутам, маці займалася спортам, і ў свае амаль пяцьдзясят яна адкрыла для сябе новае хобі - паветраныя палотны.
Маленькая Насця ў дзяцінстве перапрабавала шмат чаго: харэаграфію, тэатр, гімнастыку. Бацькі падтрымлівалі кожнае пачынанне. Маці пры гэтым павучала дачку: хочаш выніку - працуй упарта, не расслабляйся. Але ў гімнастыцы Настассі сказалі, што даныя ёсць, але яна позна прыйшла, а каб дагнаць астатніх, ёй давядзецца каласальна працаваць. І яна шмат чаго дасягнула, як аднойчы...
- Мы з мамай убачылі набор у цыркавую студыю ПК МАЗ. У дзень праслухоўвання я была крыху прастуджана - мама закапала нос, і мы адправіліся. Жаданне было мацней за ўсё. Трэнер Людміла Міхайлаўна Хаменка паглядзела мяне і сказала: "Дзяўчынка добрая, бяром!" - успамінае наша гераіня і падкрэслівае: Людміла Міхайлаўна - самы галоўны трэнер у маім жыцці. З яе ўсё пачалося. Я ведаю, як шмат яна для мяне зрабіла.
У дзесяць гадоў Настасся ўпершыню паспрабавала сябе як паветраная гімнастка. Страшна было, прызнаецца, але дзіцячая цікаўнасць і адрэналін перамагалі.
- Я вельмі моцна баюся вышыні. Страшэнна! Ніколі не лазіла па дрэвах, нават на веласіпедзе і роліках катаюся суперасцярожна. Многія здзіўляюцца: столькі страхаў, а працуеш у паветры. Як так? - задаецца пытаннем Настасся і адказвае: - Я разумею, што часам вельмі рызыкую. Мне страшна, але я раблю. Не ведаю, як растлумачыць. Таму з кожным днём патрэбна максімальная сабранасць, выдатная фізічная падрыхтоўка, маральная гатоўнасць - каб галава прымала ўсё.
Яшчэ дзяўчынкай Насцю запрасілі ў шоу, заўважыўшы яе талент. Яна выступала ў Мінску і Расіі, асвойваючы сур'ёзныя трукі. І за паўгода адбыўся рэзкі скачок.
У Белдзяржцырк афіцыйна ўладкавалася Настасся Каваленка, калі ёй споўнілася 19 гадоў. Першы год працавала з наезнікамі на конях. Але ўвесь час глядзела ўгору, на паветраных гімнастаў. Напярэдадні аднаго міжнароднага фестывалю рэжысёр цырка прапанавала стварыць новы нумар. Настасся згадзілася з радасцю і энтузіязмам, паколькі гэта не толькі новая ступень развіцця, але і шанц даказаць сваю гатоўнасць працаваць пад купалам. Пасля сярэбранага медаля фестывалю Настассі прапанавалі перайсці ў паветраныя гімнасты.
"Такога рэквізіту больш ні у каго няма"
Так пачаўся яе шлях у нябёсах, дзе страх ператвараецца ў трыумф, а гучныя апладысменты гледачоў - найвышэйшая ўзнагарода. Як і прызнанне прафесійнага журы розных спаборніцтваў, вядома. Напрыклад, на Трэцім міжнародным фестывалі цыркавога мастацтва "Артыст" у Маскоўскім цырку Нікуліна на Цвятным бульвары, які прайшоў у верасні, Настасся Каваленка заваявала два спецыяльныя прызы за выступленне ў скрыпічным ключы.
Гэты рэквізіт - яе ўласнае тварэнне.
- Не хацела б выкарыстоўваць гучныя словы накшталт "унікальнае" або "непаўторнае", - сціпла заўважае Настасся, расказваючы пра сваю ідэю. - Хоць такога скрыпічнага ключа сапраўды больш ні ў каго няма.
Яна шукала нешта асаблівае, глядзела, аналізавала, чэрпала натхненне. І знайшла свой скрыпічны ключ - сімвал, дзе музыка і цыркавое мастацтва зліваюцца ў гармонію. Затым трэба было ўвасобіць ідэю: стварыць рэквізіт, атрымаць доступ на ім працаваць па строгіх стандартах Белдзяржцырка. Ён складаны, зборны, складаецца з трох частак, а ў вышыню - тры метры.
- У галаве бурлілі фантазіі: элементы, трукі, абрывы, - успамінае артыстка цырка. - Я саджуся ў ключ і разумею, што ўявіць прыгожа - адно, а рэалізаваць - зусім іншае. Ёсць кола, хвосцік, трэба выкарыстаць усё. Мы працавалі, галоўны рэжысёр падказваў. Было няпроста. Аднойчы спіна заніла - я дала ёй перадышку, але ўсё роўна палезла за элементам. Ад болю не справілася з трукам і з размаху прызямлілася на хвосцік.
Самы захапляючы трук у скрыпічным ключы - двайны адрыўны абрыў: гімнаст трымаецца за адзін элемент, адпускае рукі, пералятае на другі, затым на наступны - такі вось танец рызыкі і прыгажосці. А яшчэ віс на зубніку, на валасах: публіка ўзрываецца апладысментамі, калі Настасся лунае ў паветры, утрымліваючыся толькі патыліцай, паднімаючыся ўсё вышэй.
Нам, простым гледачам, здаецца, што круціцца на ключы - лёгка і проста. Напэўна, нават спецыялісты, журы фестывалю не заўсёды могуць ацаніць сапраўдную складанасць і майстэрства.
Прычым Настасся рэпеціруе і выступае без страхоўкі - часам рэквізіт, як скрыпічны ключ, гэтага не дазваляе.
Яе нумар са скрыпічным ключом мае некалькі варыяцый. Гэта як гісторыя пра мары. А яшчэ музыка святла. Менавіта яе наша гераіня прадстаўляла на фестывалі ў Нікулінскім цырку ў праграме "Музыка Перамогі".
- У гады Вялікай Айчыннай салдаты слухалі песні, і музыка падтрымлівала іх, гэта святло надзеі. Хацелася, каб гледачы ўтульна размясціліся ў крэслах і атрымлівалі асалоду ад музыкі, касцюма, трукаў, - прызнаецца паветраная гімнастка.
Настасся бярэ высокія ноты ў гэтым нумары - хто бачыў яго, не стрымаецца ад захопленых авацый, раз за разам, да самага фіналу. Прыходзьце ў Беларускі цырк, каб пачуць гэту сімфонію сваімі вачамі і адчуць яе сэрцам.
"Цырк патрабуе пастаяннага натхнення"
Цырк для Настассі - не проста работа, а само жыццё. Тым больш калі твой муж яшчэ і калега, партнёр. З усмешкай яна называе сустрэчу з Ягорам іроніяй лёсу: яны раслі ў Мінску, жылі ўсяго за два прыпынкі адзін ад аднаго, але сустрэліся толькі ў цырку ўжо дарослымі артыстамі. Ягор вучыўся ў цыркавым вучылішчы Масквы, працаваў у Расіі, затым вярнуўся ў родны горад і прыйшоў у Белдзяржцырк.
Настасся добра памятае іх першыя сумесныя выступленні: у парку Чалюскінцаў, калі яны знаёмілі дзяцей з цыркавымі прафесіямі, і камічная замалёўка-пастаноўка на стале з элементамі акрабатыкі. Тады Ягор выконваў строгага дырэктара, а Настасся - непакорлівую сакратаршу.
Потым яны сышліся ў жаданні паспрабаваць дуэт на трапецыі. У час рэпетыцый пасябравалі, і вельмі хутка іх адносіны перараслі ў нешта больш сур'ёзнае. Яшчэ б - гэты танец у паветры поўны страсці і любові!
- Увесь цырк быў у шоку, калі мы падалі заяву, - смяецца радасна Настасся. І расказвае, што Ягор часам асісціруе, паднімаючы яе на вышыню, зразумела, перажывае за жонку.
- Неяк ён прыйшоў паглядзець нумар і сказаў: "Я на такую вышыню не паднімаўся б". А для мяне гэта дробязь. Але ён ведае - спрачацца са мной дарэмна, асабліва на фестывалі. Не падніме - буду злавацца. Мне хочацца вышэй, лепш, хутчэй! - канстатуе наша гераіня і адзначае, што вопыт і ўзрост навучылі яе ўсведамляць рызыку. - Раней гэтага не было, а цяпер у мяне нейкі бзік, я часта стала апрацоўваць рукі магнезіяй, зраблю гэта раз, потым другі, інакш не супакоюся.
Магнезія - спецыяльны раствор, які выкарыстоўваюць спартсмены для павелічэння трэння рук і снарада і прадухілення слізгацення.
Трэба адзначыць, што муж і жонка падтрымліваюць адно аднаго не толькі ў паветры, але і ў розных пачынаннях, творчых задумках. Цяпер яны імкнуцца развівацца, дабаўляць новыя трукі.
- Не магу стаяць на месцы, - прызнаецца наша гераіня. - Цырк патрабуе пастаяннага натхнення: гляджу пастаноўкі, фестывалі, артыстаў у сацсетках.
Настасся адзначае, што яны з Ягорам не падзяляюць - гэты нумар толькі для фестывалю ці ж для цыркавой праграмы. Яны аднадушныя ў тым, што глядач таксама дастойны бачыць усё самае лепшае з іх праграмы. Ці гэта віс на валасах, зубах, ці двайны абрыў на немалой вышыні.
- Цыркавое мастацтва спалучае ў сабе тэатр, харэаграфію, акрабатыку. Тут усё - і рызыкоўныя трукі, і прыгажосць цела, і акцёрская ігра. Праграмы зачароўваюць і здзіўляюць любога чалавека. Адзін вельмі любіць дрэсіраваных жывёл, другому падабаюцца гумар і жарты клоўнаў, а нехта чакае толькі наша выступленне. Прыходзьце ў цырк, каб зразумець, што падабаецца больш вам, - звярнулася да нашых чытачоў у час сустрэчы Настасся.
Святлана КІРСАНАВА, газета "7 дней",
фота Хрысціны Аксёнавай і з сайта circus.by
Праект створаны на кошт сродкаў мэтавага збору на вытворчасць нацыянальнага кантэнту
Падпісвайцеся на нас у
