Беларускі рубель пасля выхаду на адзіны курс трымаецца ў межах Br8,5-8,8 тыс. за $1
Мінуў месяц з таго часу, як дадатковыя таргі на Беларускай валютна-фондавай біржы (БВФБ) былі адменены, а разам з імі знікла і мноства курсаў нацыянальнай валюты. З 20 кастрычніка на БВФБ пачала работу адзіная гандлёвая сесія, а курс беларускага рубля адправіўся ў свабоднае плаванне. У чаканні гэтай падзеі прадстаўнікі дзелавых колаў і эксперты выказвалі розныя прагнозы наконт выхаду на адзіны курс нацыянальнай валюты - ад змрочных да больш-менш радасных. Якія з іх апраўдаліся і што будзе далей з рублём, карэспандэнт БЕЛТА аналізуе разам з экспертамі па выніках першага месяца работы аб'яднанай сесіі.
З сярэдзіны верасня на ўнутраным валютным рынку Беларусі фактычна дзейнічалі два абменныя курсы замежных валют: афіцыйны, які ўстанаўліваецца Нацбанкам па выніках асноўнай сесіі на біржы, і рыначны, што ўстанаўліваецца па выніках дадатковай сесіі, які перавышаў афіцыйны ў сярэднім у 1,5 раза. Каб пакончыць з мноствам курсаў нацыянальнай грашовай адзінкі, было прынята рашэнне з 20 кастрычніка перайсці на адзіны курс і на адзіныя таргі.
У апошні дзень работы дадатковай сесіі, 19 кастрычніка, курс долара склаў Br8790, асноўны - Br5712. Курс еўра на дадатковай сесіі дасягнуў Br12160, на асноўны - Br7892,84, расійскага рубля - Br283 і Br184,7 адпаведна.
Пачынаючы з 20 кастрычніка Нацбанк перайшоў да рэжыму "кіруемага плавання" курсу нацыянальнай валюты, калі курс вызначаецца на аснове рыначных механізмаў - попыту і прапанавання з мінімальнымі інтэрвенцыямі Нацбанка, якія накіраваны выключна на абмежаванне рэзкіх ваганняў курсу. У выніку першых таргоў на адзінай сесіі курс беларускага рубля ў адносінах да долара ЗША быў устаноўлены на ўзроўні Br8680 за $1, да еўра - Br11900, да расійскага рубля - 277. Раўнаважны курс беларускага рубля, як і прагназавалася, устанавіўся паміж афіцыйным і рыначным курсамі, апынуўшыся значна бліжэй да рыначнага. На працягу месяца курс вагаўся ў межах Br8,5-8,8 тыс. за $1, наперакор прагнозам асобных песімістаў, якія прадракалі курс Br12-15 тыс.
Рашэнне аб ліквідацыі мноства курсаў было станоўча ўспрынята ўсімі ўдзельнікамі рынку. На думку большасці экспертаў, устанаўленне адзінага абменнага курсу аздаравіла сітуацыю на валютным рынку. Як лічыць намеснік старшыні Беларускай навукова-прамысловай асацыяцыі Георгій Грыц, "ва ўрада не было іншага шляху". Да гэтага кроку падштурхоўвала макраэканамічная сітуацыя, скарачэнне аб'ёму золатавалютных рэзерваў і прагрэсіўна ўзрастаючае адмоўнае сальда ў знешнім гандлі. "Гэты крок (па выхаду на адзіны курс рубля. - Заўвага. БЕЛТА) можна аднесці да карыснага, хоць і вымушанага. Але гэта мера, як горкае лякарства, дала магчымасць атрымаць станоўчы вынік - прыпыніць перавышэнне імпарту над экспартам", - лічыць эксперт. Пасля ўстанаўлення рыначнага курсу значна падаражэў імпарт. У выніку чаго істотна ўзрасла канкурэнтаздольнасць экспарту ў цэнавым сегменце.
Развіццё сітуацыі на валютным рынку стала прадказальным: "Калі раней купіць валюту можна было толькі на чорным (шэрым) рынку, то цяпер няма неабходнасці правакаваць прадпрымальнікаў, якія займаюцца знешнеэканамічнай дзейнасцю, ажыццяўляць такія здзелкі", - растлумачыў ён. Таксама як станоўчы фактар эксперт адзначае стварэнне спрыяльных умоў для продажу валюты экспарцёрамі. Калі раней яны ўзнімалі курс на дадатковай сесіі, каб кампенсаваць свае страты, то цяпер неабходнасць гуляць на павышэнне адпала, таксама як і патрэба заніжаць паступленне выручкі ў краіну, каб не плаціць падатак на прыбытак з курсавых розніц.
Зрэшты нельга не заўважыць, што дэвальвацыя нацыянальнай валюты істотна адбілася на агульным узроўні жыцця радавых спажыўцоў. "І сёння грамадства ў цэлым чакае нейкай прадказальнасці ў сярэднетэрміновай перспектыве. Прэзідэнт цалкам мае рацыю ў тым, што за эканамічнымі рэаліямі, нейкімі інструментарыямі ў вырашэнні эканамічных праблем, нельга забываць пра людзей. Думаю, што рашэнні па выхаду з існуючай сітуацыі, якія прапаноўвае ўрад, дадуць станоўчыя вынікі ў сярэднетэрміновай перспектыве, калі надаць ім больш сацыяльнай адказнасці", - лічыць Георгій Грыц.
Станоўчыя змены па выніках першага месяца пасля выхаду на адзіны курс адзначаюць таксама ў банкаўскіх колах. Цяпер напружання і ажыятажу на рынку валютна-абменных аперацый з насельніцтвам няма, адзначылі ў адным з найбуйнейшых банкаў краіны - ААТ "Белінвестбанк". На думку намесніка старшыні праўлення банка Уладзіміра Тамашэвіча, гэта вынік прынятых урадам і Нацбанкам Беларусі мер па адкрыццю дадатковай сесіі на таргах БВФБ і далейшых паслядоўных дзеянняў па выхаду на адзіны курс. "Першапачаткова, калі з'явілася магчымасць бесперашкодна ажыццяўляць валютна-абменныя аперацыі ў абменных пунктах і касах банкаў, назіраўся "адкладзены попыт" на валюту з боку насельніцтва. Але прадказальнасць курсу беларускага рубля дала ўпэўненасць насельніцтву ў правядзенні аперацый з валютай, і сітуацыя на гэтым рынку стабілізавалася", - падкрэсліў ён.
Сабільная сітуацыя склалася па аб'ёмах куплі валюты ў насельніцтва. У лістападзе за дзень банк купляе $600-900 тыс., праінфармаваў Уладзімір Тамашэвіч, дадаўшы, што аб'ёмы ўзрастаюць перад выхаднымі, калі насельніцтва "скідае" валюту для ажыццяўлення пакупак. Паводле слоў банкіра, стабільнасць назіраецца і ў аб'ёмах продажу валюты. "Мы купляем валюты ў насельніцтва больш, чым прадаём. За дзве дэкады лістапада дадатнае сальда па долару склала больш як $400 тыс., па еўра - 1,2 млн. еўра", - сказаў ён. Пры наяўнасці лішку валюты частку ад гэтага аб'ёму банк, як і іншыя банкаўскія ўстановы, прадае на біржы, тым самым змяншаючы націск на валютны рынак.
Па выніках першага месяца пасля аб'яднання курсаў можна сцвярджаць, што "кіруемае плаванне" ідзе ў штатным рэжыме. Як і абяцаў Нацбанк, рэзкіх узлётаў або падзенняў курсу з 20 кастрычніка не назіралася, хоць ён і змяняўся як у бок павелічэння, так і ў бок зніжэння. Максімальны курс нацыянальнай валюты да долара быў зафіксаваны 10 лістапада - Br8850, мінімальны - 31 кастрычніка - Br8450. Дарэчы, у час работы дадатковай сесіі максімальнае значэнне курсу долара дасягала Br9010 (13 і 14 кастрычніка), мінімальнае было адзначана 5 кастрычніка - Br7610.
Перад выхадам на адзіны курс Нацбанк чакаў росту прапанавання і прагназаваў агульную тэндэнцыю да ўмацавання курсу беларускага рубля, хоць не выключаў, што ў асобныя дні ён будзе і аслабляцца. Гэта звязана з тым, што валютная выручка паступае прадпрыемствам (асноўным удзельнікам таргоў) нераўнамерна па днях. Таксама нераўнамерна ў суб'ектаў гаспадарання ўзнікае патрэба ў беларускіх рублях для выплаты падаткаў, выплаты зарплаты і іншых разлікаў. Аналагічная сітуацыя складваецца і па куплі замежнай валюты на біржы для разлікаў па імпарту.
Сапраўды, аб'ём папярэдніх заявак на продаж узрос з выхадам на адзіны курс. У сярэднім штодзень за перыяд з 20 кастрычніка па 21 лістапада па долару ён перавышаў $40 млн., у асобныя дні дасягаў $50 млн., а 14 кастрычніка вырас амаль да $63 млн. (гэта максімальнае значэнне аб'ёму прапанавання за першы месяц работы аб'яднанай сесіі). Для параўнання, у кастрычніку да выхаду на адзіны курс узровень аб'ёму паступіўшых на біржу заявак на продаж долараў быў адносна невысокім. 7 кастрычніка, напрыклад, ён знізіўся да $3,3 млн., некалькі дзён трымаўся на ўзроўні больш за $4 млн. (12 і 18 кастрычніка) і каля $7 млн. (5 і 6 кастрычніка), у астатнія дні - да $20 млн. і вышэй. А максімальнае яго значэнне ($53,4 млн.) зафіксавана ў апошні дзень работы дзвюх сесій.
Што датычыцца аб'ёмаў таргоў па долару на біржы пасля выхаду на адзіны курс, то першыя тры дні (з 20 па 24 кастрычніка) яны былі невысокія, у сярэднім каля $22 млн. Мінімальны аб'ём дасканалых здзелак зарэгістраваны 21 кастрычніка - $17,198 млн. Гэтымі ж днямі адзначаўся і самы нізкі попыт на долары - ад $14 млн. да $19,5 млн.
Як відаць, удзельнікі першых таргоў на аб'яднанай сесіі рабілі нясмелыя крокі ў напрамку адзінага курсу. Аднак пасля таго як намацалі цвёрдую глебу пад нагамі, сталі крочыць больш упэўнена.
Сярэдні аб'ём папярэдніх заявак на куплю долараў з 25 кастрычніка па 18 лістапада - $47,7 млн. У асобныя дні ён зніжаўся да парога ніжэй за $40 млн., а 18 лістапада зафіксавана мінімальнае значэнне ўзроўню попыту на долары - $30,7 млн. Але былі і таргі, на якіх ад удзельнікаў паступалі заяўкі на куплю амерыканскай валюты на агульную суму $60 млн. і больш (напрыклад, 9 лістапада - больш як $68 млн.).
У цэлым аб'ёмы таргоў па долару на працягу першага месяца работы адзінай сесіі былі даволі высокія, у сярэднім - $41,1 млн. (мінімальны 21 кастрычніка - $17,198 млн., максімальны 14 лістапада - $59,099 млн.).
Ваганні курсу беларускага рубля да еўра і расійскага рубля за перыяд з 20 кастрычніка да 18 лістапада (максімальнае і мінімальнае значэнні) - ад Br11780 да Br12110 за 1 еўра і ад Br276 да Br292 за 1 расійскі рубель.
Паводле даных БВФБ, усяго зарэгістравана 32 члены секцыі валютнага рынку. Як правіла, у таргах па кожнай з асноўных каціруемых валют прымае ўдзел 26-28 членаў секцыі. У рэйтынгу 10 вядучых удзельнікаў біржавых таргоў па аб'ёмах заключаных здзелак у кастрычніку - Нацыянальны банк Беларусі, 6 сістэмаўтваральных банкаў краіны (Беларусбанк, БПБ-Ашчадбанк, Белаграпрамбанк, Белінвестбанк, Белзнешэканамбанк, Пріорбанк), а таксама Белгазпрамбанк, Банк Масква-Мінск і Белрасбанк.
Амаль кожнага з нас цікавіць пытанне: як будзе змяняцца курс нацыянальнай валюты ў перспектыве? Адносна долара ЗША ён ужо даволі працяглы прамежак часу знаходзіцца на мяжы блізкай да Br8600 за $1. Тым не менш эксперты сцвярджаюць, што весці размову аб замацаванні такога курсу нацыянальнай валюты ў доўгатэрміновай перспектыве пакуль дачасна.
"Ваганні афіцыйнага курсу першы месяц аб'яднанай сесіі зразумелы. Іншая справа, што на працягу гэтага перыяду ён трымаецца ў сярэднім на ўзроўні Br8,5-8,7 тыс. за $1. Але гэта не тая стабілізацыя, якой варта чакаць. З пункту гледжання стабільнасці, я больш песіміст, чым аптыміст, і думаю, што долар будзе ўмацоўвацца ў адносінах да нацыянальнай валюты", - прагназуе Георгій Грыц. Пры гэтым ён падкрэсліў, што роля дзяржавы, у прыватнасці Нацбанка, заключаецца ў тым, каб, выкарыстоўваючы ЗВР, выходзіць на валютны рынак і рабіць цану мясцовай валюты ў адносінах да замежнай прадказальнай. "Лічу, чаканыя паступленні валюты ад продажу "Белтрансгаза", значнай долі МТС у блізкатэрміновай перспектыве, выдзяленне другога траншу ЕўрАзЭС папоўняць ЗВР краіны. Але гэтыя сродкі не павінны ляжаць мёртвым грузам, гэта не той выпадак, калі грошы трэба назапашваць і чакаць форс-мажорных абставін для іх выкарыстання", - лічыць эксперт.
Адказваючы на пытанне, якім будзе развіццё падзей у курсаўтварэнні да канца года, эксперт сказаў: "Гэтыя прагнозы толькі эканамічнымі метадамі не могуць быць пралічаны. Сёння курс долара ўплывае на ўзровень жыцця радавых спажыўцоў, таму я адносіў бы прагноз на ўзровень сацыяльна-эканамічных фактараў". Ён растлумачыў, што, калі рашэнні ўрада будуць мець сацыяльную адказнасць, Нацбанк прадоўжыць палітыку па стрымліванню курсу долара, тады да канца года курс беларускага рубля да долара ЗША можа ўстанавіцца на ўзроўні не больш як Br9-9,5 тыс. "Калі ён выйдзе за Br10 тыс., з пункту гледжання сацыяльнай адказнасці гэта будзе ўжо няправільна. Я аднёс бы гэта да нейкай апошняй сацыялагічнай мяжы, далей за якую выходзіць нельга", - перакананы эксперт.
Ірына МЯСНІКОВА,
БЕЛТА.
Мінуў месяц з таго часу, як дадатковыя таргі на Беларускай валютна-фондавай біржы (БВФБ) былі адменены, а разам з імі знікла і мноства курсаў нацыянальнай валюты. З 20 кастрычніка на БВФБ пачала работу адзіная гандлёвая сесія, а курс беларускага рубля адправіўся ў свабоднае плаванне. У чаканні гэтай падзеі прадстаўнікі дзелавых колаў і эксперты выказвалі розныя прагнозы наконт выхаду на адзіны курс нацыянальнай валюты - ад змрочных да больш-менш радасных. Якія з іх апраўдаліся і што будзе далей з рублём, карэспандэнт БЕЛТА аналізуе разам з экспертамі па выніках першага месяца работы аб'яднанай сесіі.
З сярэдзіны верасня на ўнутраным валютным рынку Беларусі фактычна дзейнічалі два абменныя курсы замежных валют: афіцыйны, які ўстанаўліваецца Нацбанкам па выніках асноўнай сесіі на біржы, і рыначны, што ўстанаўліваецца па выніках дадатковай сесіі, які перавышаў афіцыйны ў сярэднім у 1,5 раза. Каб пакончыць з мноствам курсаў нацыянальнай грашовай адзінкі, было прынята рашэнне з 20 кастрычніка перайсці на адзіны курс і на адзіныя таргі.
У апошні дзень работы дадатковай сесіі, 19 кастрычніка, курс долара склаў Br8790, асноўны - Br5712. Курс еўра на дадатковай сесіі дасягнуў Br12160, на асноўны - Br7892,84, расійскага рубля - Br283 і Br184,7 адпаведна.
Пачынаючы з 20 кастрычніка Нацбанк перайшоў да рэжыму "кіруемага плавання" курсу нацыянальнай валюты, калі курс вызначаецца на аснове рыначных механізмаў - попыту і прапанавання з мінімальнымі інтэрвенцыямі Нацбанка, якія накіраваны выключна на абмежаванне рэзкіх ваганняў курсу. У выніку першых таргоў на адзінай сесіі курс беларускага рубля ў адносінах да долара ЗША быў устаноўлены на ўзроўні Br8680 за $1, да еўра - Br11900, да расійскага рубля - 277. Раўнаважны курс беларускага рубля, як і прагназавалася, устанавіўся паміж афіцыйным і рыначным курсамі, апынуўшыся значна бліжэй да рыначнага. На працягу месяца курс вагаўся ў межах Br8,5-8,8 тыс. за $1, наперакор прагнозам асобных песімістаў, якія прадракалі курс Br12-15 тыс.
Рашэнне аб ліквідацыі мноства курсаў было станоўча ўспрынята ўсімі ўдзельнікамі рынку. На думку большасці экспертаў, устанаўленне адзінага абменнага курсу аздаравіла сітуацыю на валютным рынку. Як лічыць намеснік старшыні Беларускай навукова-прамысловай асацыяцыі Георгій Грыц, "ва ўрада не было іншага шляху". Да гэтага кроку падштурхоўвала макраэканамічная сітуацыя, скарачэнне аб'ёму золатавалютных рэзерваў і прагрэсіўна ўзрастаючае адмоўнае сальда ў знешнім гандлі. "Гэты крок (па выхаду на адзіны курс рубля. - Заўвага. БЕЛТА) можна аднесці да карыснага, хоць і вымушанага. Але гэта мера, як горкае лякарства, дала магчымасць атрымаць станоўчы вынік - прыпыніць перавышэнне імпарту над экспартам", - лічыць эксперт. Пасля ўстанаўлення рыначнага курсу значна падаражэў імпарт. У выніку чаго істотна ўзрасла канкурэнтаздольнасць экспарту ў цэнавым сегменце.
Развіццё сітуацыі на валютным рынку стала прадказальным: "Калі раней купіць валюту можна было толькі на чорным (шэрым) рынку, то цяпер няма неабходнасці правакаваць прадпрымальнікаў, якія займаюцца знешнеэканамічнай дзейнасцю, ажыццяўляць такія здзелкі", - растлумачыў ён. Таксама як станоўчы фактар эксперт адзначае стварэнне спрыяльных умоў для продажу валюты экспарцёрамі. Калі раней яны ўзнімалі курс на дадатковай сесіі, каб кампенсаваць свае страты, то цяпер неабходнасць гуляць на павышэнне адпала, таксама як і патрэба заніжаць паступленне выручкі ў краіну, каб не плаціць падатак на прыбытак з курсавых розніц.
Зрэшты нельга не заўважыць, што дэвальвацыя нацыянальнай валюты істотна адбілася на агульным узроўні жыцця радавых спажыўцоў. "І сёння грамадства ў цэлым чакае нейкай прадказальнасці ў сярэднетэрміновай перспектыве. Прэзідэнт цалкам мае рацыю ў тым, што за эканамічнымі рэаліямі, нейкімі інструментарыямі ў вырашэнні эканамічных праблем, нельга забываць пра людзей. Думаю, што рашэнні па выхаду з існуючай сітуацыі, якія прапаноўвае ўрад, дадуць станоўчыя вынікі ў сярэднетэрміновай перспектыве, калі надаць ім больш сацыяльнай адказнасці", - лічыць Георгій Грыц.
Станоўчыя змены па выніках першага месяца пасля выхаду на адзіны курс адзначаюць таксама ў банкаўскіх колах. Цяпер напружання і ажыятажу на рынку валютна-абменных аперацый з насельніцтвам няма, адзначылі ў адным з найбуйнейшых банкаў краіны - ААТ "Белінвестбанк". На думку намесніка старшыні праўлення банка Уладзіміра Тамашэвіча, гэта вынік прынятых урадам і Нацбанкам Беларусі мер па адкрыццю дадатковай сесіі на таргах БВФБ і далейшых паслядоўных дзеянняў па выхаду на адзіны курс. "Першапачаткова, калі з'явілася магчымасць бесперашкодна ажыццяўляць валютна-абменныя аперацыі ў абменных пунктах і касах банкаў, назіраўся "адкладзены попыт" на валюту з боку насельніцтва. Але прадказальнасць курсу беларускага рубля дала ўпэўненасць насельніцтву ў правядзенні аперацый з валютай, і сітуацыя на гэтым рынку стабілізавалася", - падкрэсліў ён.
Сабільная сітуацыя склалася па аб'ёмах куплі валюты ў насельніцтва. У лістападзе за дзень банк купляе $600-900 тыс., праінфармаваў Уладзімір Тамашэвіч, дадаўшы, што аб'ёмы ўзрастаюць перад выхаднымі, калі насельніцтва "скідае" валюту для ажыццяўлення пакупак. Паводле слоў банкіра, стабільнасць назіраецца і ў аб'ёмах продажу валюты. "Мы купляем валюты ў насельніцтва больш, чым прадаём. За дзве дэкады лістапада дадатнае сальда па долару склала больш як $400 тыс., па еўра - 1,2 млн. еўра", - сказаў ён. Пры наяўнасці лішку валюты частку ад гэтага аб'ёму банк, як і іншыя банкаўскія ўстановы, прадае на біржы, тым самым змяншаючы націск на валютны рынак.
Па выніках першага месяца пасля аб'яднання курсаў можна сцвярджаць, што "кіруемае плаванне" ідзе ў штатным рэжыме. Як і абяцаў Нацбанк, рэзкіх узлётаў або падзенняў курсу з 20 кастрычніка не назіралася, хоць ён і змяняўся як у бок павелічэння, так і ў бок зніжэння. Максімальны курс нацыянальнай валюты да долара быў зафіксаваны 10 лістапада - Br8850, мінімальны - 31 кастрычніка - Br8450. Дарэчы, у час работы дадатковай сесіі максімальнае значэнне курсу долара дасягала Br9010 (13 і 14 кастрычніка), мінімальнае было адзначана 5 кастрычніка - Br7610.
Перад выхадам на адзіны курс Нацбанк чакаў росту прапанавання і прагназаваў агульную тэндэнцыю да ўмацавання курсу беларускага рубля, хоць не выключаў, што ў асобныя дні ён будзе і аслабляцца. Гэта звязана з тым, што валютная выручка паступае прадпрыемствам (асноўным удзельнікам таргоў) нераўнамерна па днях. Таксама нераўнамерна ў суб'ектаў гаспадарання ўзнікае патрэба ў беларускіх рублях для выплаты падаткаў, выплаты зарплаты і іншых разлікаў. Аналагічная сітуацыя складваецца і па куплі замежнай валюты на біржы для разлікаў па імпарту.
Сапраўды, аб'ём папярэдніх заявак на продаж узрос з выхадам на адзіны курс. У сярэднім штодзень за перыяд з 20 кастрычніка па 21 лістапада па долару ён перавышаў $40 млн., у асобныя дні дасягаў $50 млн., а 14 кастрычніка вырас амаль да $63 млн. (гэта максімальнае значэнне аб'ёму прапанавання за першы месяц работы аб'яднанай сесіі). Для параўнання, у кастрычніку да выхаду на адзіны курс узровень аб'ёму паступіўшых на біржу заявак на продаж долараў быў адносна невысокім. 7 кастрычніка, напрыклад, ён знізіўся да $3,3 млн., некалькі дзён трымаўся на ўзроўні больш за $4 млн. (12 і 18 кастрычніка) і каля $7 млн. (5 і 6 кастрычніка), у астатнія дні - да $20 млн. і вышэй. А максімальнае яго значэнне ($53,4 млн.) зафіксавана ў апошні дзень работы дзвюх сесій.
Што датычыцца аб'ёмаў таргоў па долару на біржы пасля выхаду на адзіны курс, то першыя тры дні (з 20 па 24 кастрычніка) яны былі невысокія, у сярэднім каля $22 млн. Мінімальны аб'ём дасканалых здзелак зарэгістраваны 21 кастрычніка - $17,198 млн. Гэтымі ж днямі адзначаўся і самы нізкі попыт на долары - ад $14 млн. да $19,5 млн.
Як відаць, удзельнікі першых таргоў на аб'яднанай сесіі рабілі нясмелыя крокі ў напрамку адзінага курсу. Аднак пасля таго як намацалі цвёрдую глебу пад нагамі, сталі крочыць больш упэўнена.
Сярэдні аб'ём папярэдніх заявак на куплю долараў з 25 кастрычніка па 18 лістапада - $47,7 млн. У асобныя дні ён зніжаўся да парога ніжэй за $40 млн., а 18 лістапада зафіксавана мінімальнае значэнне ўзроўню попыту на долары - $30,7 млн. Але былі і таргі, на якіх ад удзельнікаў паступалі заяўкі на куплю амерыканскай валюты на агульную суму $60 млн. і больш (напрыклад, 9 лістапада - больш як $68 млн.).
У цэлым аб'ёмы таргоў па долару на працягу першага месяца работы адзінай сесіі былі даволі высокія, у сярэднім - $41,1 млн. (мінімальны 21 кастрычніка - $17,198 млн., максімальны 14 лістапада - $59,099 млн.).
Ваганні курсу беларускага рубля да еўра і расійскага рубля за перыяд з 20 кастрычніка да 18 лістапада (максімальнае і мінімальнае значэнні) - ад Br11780 да Br12110 за 1 еўра і ад Br276 да Br292 за 1 расійскі рубель.
Паводле даных БВФБ, усяго зарэгістравана 32 члены секцыі валютнага рынку. Як правіла, у таргах па кожнай з асноўных каціруемых валют прымае ўдзел 26-28 членаў секцыі. У рэйтынгу 10 вядучых удзельнікаў біржавых таргоў па аб'ёмах заключаных здзелак у кастрычніку - Нацыянальны банк Беларусі, 6 сістэмаўтваральных банкаў краіны (Беларусбанк, БПБ-Ашчадбанк, Белаграпрамбанк, Белінвестбанк, Белзнешэканамбанк, Пріорбанк), а таксама Белгазпрамбанк, Банк Масква-Мінск і Белрасбанк.
Амаль кожнага з нас цікавіць пытанне: як будзе змяняцца курс нацыянальнай валюты ў перспектыве? Адносна долара ЗША ён ужо даволі працяглы прамежак часу знаходзіцца на мяжы блізкай да Br8600 за $1. Тым не менш эксперты сцвярджаюць, што весці размову аб замацаванні такога курсу нацыянальнай валюты ў доўгатэрміновай перспектыве пакуль дачасна.
"Ваганні афіцыйнага курсу першы месяц аб'яднанай сесіі зразумелы. Іншая справа, што на працягу гэтага перыяду ён трымаецца ў сярэднім на ўзроўні Br8,5-8,7 тыс. за $1. Але гэта не тая стабілізацыя, якой варта чакаць. З пункту гледжання стабільнасці, я больш песіміст, чым аптыміст, і думаю, што долар будзе ўмацоўвацца ў адносінах да нацыянальнай валюты", - прагназуе Георгій Грыц. Пры гэтым ён падкрэсліў, што роля дзяржавы, у прыватнасці Нацбанка, заключаецца ў тым, каб, выкарыстоўваючы ЗВР, выходзіць на валютны рынак і рабіць цану мясцовай валюты ў адносінах да замежнай прадказальнай. "Лічу, чаканыя паступленні валюты ад продажу "Белтрансгаза", значнай долі МТС у блізкатэрміновай перспектыве, выдзяленне другога траншу ЕўрАзЭС папоўняць ЗВР краіны. Але гэтыя сродкі не павінны ляжаць мёртвым грузам, гэта не той выпадак, калі грошы трэба назапашваць і чакаць форс-мажорных абставін для іх выкарыстання", - лічыць эксперт.
Адказваючы на пытанне, якім будзе развіццё падзей у курсаўтварэнні да канца года, эксперт сказаў: "Гэтыя прагнозы толькі эканамічнымі метадамі не могуць быць пралічаны. Сёння курс долара ўплывае на ўзровень жыцця радавых спажыўцоў, таму я адносіў бы прагноз на ўзровень сацыяльна-эканамічных фактараў". Ён растлумачыў, што, калі рашэнні ўрада будуць мець сацыяльную адказнасць, Нацбанк прадоўжыць палітыку па стрымліванню курсу долара, тады да канца года курс беларускага рубля да долара ЗША можа ўстанавіцца на ўзроўні не больш як Br9-9,5 тыс. "Калі ён выйдзе за Br10 тыс., з пункту гледжання сацыяльнай адказнасці гэта будзе ўжо няправільна. Я аднёс бы гэта да нейкай апошняй сацыялагічнай мяжы, далей за якую выходзіць нельга", - перакананы эксперт.
Ірына МЯСНІКОВА,
БЕЛТА.
