Сяргей Александровіч
6 лістапада, Мінск /Кар. БЕЛТА/. Святкаванне Дня Кастрычніцкай рэвалюцыі - гэта своеасаблівая даніна павагі тым падзеям, якія прывялі да незалежнасці Беларусі. Аб гэтым заявіў дацэнт кафедры гісторыі паўднёвых і заходніх славян БДУ кандыдат гістарычных навук Сяргей Александровіч у YouTube-праекце БЕЛТА "Па факце: рашэнні Першага".
Сяргей Александровіч нагадаў, што ў Мінску гадавіну Кастрычніцкай рэвалюцыі ўпершыню адсвяткавалі толькі ў 1920 годзе: у 1918-м большая частка Беларусі была акупіравана нямецкімі войскамі, а ў 1919-м Мінск быў заняты Польшчай. Свята адразу ж прыжылося ў календары, нягледзячы на тое, што афіцыйны статус у СССР яно набыло толькі ў 1927 годзе - да дзесяцігоддзя рэвалюцыі.
На думку дацэнта, Кастрычніцкая рэвалюцыя была гістарычнай аб'ектыўнасцю, паколькі Расійская імперыя ў выніку Першай сусветнай вайны і іншых праблем аказалася ў глыбокім эканамічным, палітычным і сацыяльным крызісе.
"1917 год паказаў, што хаос можа прадаўжацца бясконца і краіну неабходна выводзіць з такога стану. Трэба даць людзям стабільнасць, надзею, рух наперад. Былі розныя рэвалюцыйныя партыі: бальшавікоў, меншавікоў, эсэраў, анархістаў. Але бальшавікі вылучаліся сваёй праграмай, якая была больш зразумелая масам, жорсткай дысцыплінай. Яны змаглі ўзяць уладу ў свае рукі і ўтрымаць яе", - адзначыў гісторык.
Ён звярнуў увагу, што многія памылкова зводзяць Кастрычніцкую рэвалюцыю толькі да падзей 25-26 кастрычніка (7-8 лістапада па грыгарыянскім календары), але на самай справе яна мае на ўвазе велізарны пласт пераўтварэнняў.
"У савецкі час у гэту дату было прынята праводзіць парад (ён нават адбыўся 7 лістапада ў 1941-м, калі нямецка-фашысцкія войскі стаялі літаральна пад сценамі Масквы), дэманстрацыі працоўных, і абавязкова да гэтага дня былі своеасаблівыя падарункі: адкрыццё новых прадпрыемстваў, пуск новых заводаў, стварэнне навучальных устаноў. Тое ж самае ёсць у нашай краіне і цяпер", - заўважыў кандыдат гістарычных навук.
У сярэдзіне мінулага стагоддзя папулярнасць свята стала згасаць, што было цалкам натуральна: больш блізкім на гэтым часавым адрэзку і значнай падзеяй стала Вялікая Айчынная вайна і перамога ў ёй. "Вайна закранула кожную сям'ю, і ў выніку гэтага рэвалюцыя, тыя падзеі неяк адышлі на іншы план у свядомасці людзей", - растлумачыў дацэнт.
А ў 1990-я гады, пасля распаду Савецкага Саюза, гэта свята і зусім выпала з афіцыйнага календара на ўсёй прасторы былога СССР. У Беларусі святкаванне Дня Кастрычніцкай рэвалюцыі было адноўлена з прыходам да ўлады Аляксандра Лукашэнкі. "Як своеасаблівая даніна павагі тым традыцыям, тым падзеям, якія і прывялі да незалежнасці нашай краіны цяпер", - заявіў Сяргей Александровіч.-0-
Сяргей Александровіч нагадаў, што ў Мінску гадавіну Кастрычніцкай рэвалюцыі ўпершыню адсвяткавалі толькі ў 1920 годзе: у 1918-м большая частка Беларусі была акупіравана нямецкімі войскамі, а ў 1919-м Мінск быў заняты Польшчай. Свята адразу ж прыжылося ў календары, нягледзячы на тое, што афіцыйны статус у СССР яно набыло толькі ў 1927 годзе - да дзесяцігоддзя рэвалюцыі.
На думку дацэнта, Кастрычніцкая рэвалюцыя была гістарычнай аб'ектыўнасцю, паколькі Расійская імперыя ў выніку Першай сусветнай вайны і іншых праблем аказалася ў глыбокім эканамічным, палітычным і сацыяльным крызісе.
"1917 год паказаў, што хаос можа прадаўжацца бясконца і краіну неабходна выводзіць з такога стану. Трэба даць людзям стабільнасць, надзею, рух наперад. Былі розныя рэвалюцыйныя партыі: бальшавікоў, меншавікоў, эсэраў, анархістаў. Але бальшавікі вылучаліся сваёй праграмай, якая была больш зразумелая масам, жорсткай дысцыплінай. Яны змаглі ўзяць уладу ў свае рукі і ўтрымаць яе", - адзначыў гісторык.
Ён звярнуў увагу, што многія памылкова зводзяць Кастрычніцкую рэвалюцыю толькі да падзей 25-26 кастрычніка (7-8 лістапада па грыгарыянскім календары), але на самай справе яна мае на ўвазе велізарны пласт пераўтварэнняў.
"Гэта ў тым ліку ўстанаўленне міру: Расія выйшла з Першай сусветнай вайны, каб заняцца сваімі ўнутранымі праблемамі. Гэта пытанні аб зямлі: краіна была аграрная, і трэба было даць зямлю тым, хто яе рэальна апрацоўваў, паколькі асноўная маса зямлі знаходзілася ў буйных землеўладальнікаў - памешчыкаў. Гэта было пытанне аб правах нацый і нацыянальнасцей. Краіна была шматнацыянальная, і правы розных нацый не былі вызначаны. Кастрычніцкая рэвалюцыя дала магчымасць у далейшым стварыць Беларускую Савецкую Сацыялістычную Рэспубліку. Гэта значыць, карані нашай дзяржаўнасці ідуць адтуль. І для нас гэта свята, вядома ж, вельмі актуальнае, важнае і значнае", - падкрэсліў Сяргей Александровіч.
У сярэдзіне мінулага стагоддзя папулярнасць свята стала згасаць, што было цалкам натуральна: больш блізкім на гэтым часавым адрэзку і значнай падзеяй стала Вялікая Айчынная вайна і перамога ў ёй. "Вайна закранула кожную сям'ю, і ў выніку гэтага рэвалюцыя, тыя падзеі неяк адышлі на іншы план у свядомасці людзей", - растлумачыў дацэнт.
А ў 1990-я гады, пасля распаду Савецкага Саюза, гэта свята і зусім выпала з афіцыйнага календара на ўсёй прасторы былога СССР. У Беларусі святкаванне Дня Кастрычніцкай рэвалюцыі было адноўлена з прыходам да ўлады Аляксандра Лукашэнкі. "Як своеасаблівая даніна павагі тым традыцыям, тым падзеям, якія і прывялі да незалежнасці нашай краіны цяпер", - заявіў Сяргей Александровіч.-0-
Падпісвайцеся на нас у
