Краіны Захаду ўводзяць усё новыя і новыя санкцыі супраць Беларусі і Расіі. Але гэта павернецца сур'ёзнымі наступствамі для іх саміх. Прагнозамі таго, як санкцыйная палітыка паўплывае на еўрапейскую эканоміку, падзяліўся з БЕЛТА дырэктар Інстытута эканомікі НАН Беларусі Васіль Гурскі.
"Санкцыйная істэрыя, якую мы назіраем сёння, ахапіла практычна ўсе еўрапейскія краіны, акрамя Сербіі і Малдовы. Здаецца, што супраць нас апалчыўся ўвесь свет. Аднак гэта зусім не так. Ніводная краіна постсавецкай прасторы санкцыі супраць Расіі і Беларусі не ўводзіла. З азіяцкіх дзяржаў санкцыі супраць Расіі падтрымалі толькі Японія і Сінгапур. Астатнія азіяцкія краіны да санкцый далучацца не спяшаюцца. Лацінаамерыканскія краіны таксама адмаўляюцца далучацца да санкцый", - адзначыў Васіль Гурскі.
Паводле яго слоў, назіраючы за ростам цэн на бензін і прадукты харчавання ў ЗША, Еўропе і іншых краінах, пацярпелых ад уласных санкцый супраць Расіі, можна канстатаваць, што санкцыі ўводзяцца еўрапейскімі і амерыканскімі кампаніямі на шкоду сваім інтарэсам. "Ідзе адмова ад ужо асвоеных рынкаў, распродаж высокадаходных актываў па дэмпінгавых цэнах, блакіроўка плацежных сістэм, па якіх самі атрымліваюць грошы. Буйны еўрапейскі бізнес літаральна вымушаюць выходзіць з прыбытковых праектаў. Прычым выходзіць з максімальным уронам для сябе. Напрыклад, транснацыянальная нафтагазавая кампанія British Petroleum са штаб-кватэрай у Лондане аб'явіла аб выхадзе з капіталу "Раснафты". Аналагічна брытанска-нідэрландская нафтагазавая кампанія Shell заявіла аб выхадзе з сумесных прадпрыемстваў з "Газпрамам" і "Газпрам нафтай", а таксама аб спыненні ўдзелу ў праектах "Сахалін-2" і "Паўночны паток - 2". У выніку гучных заяў высокадаходныя актывы імкліва патаннелі. І на іх абавязкова знойдуцца пакупнікі. Канфлікт ва Украіне не мог бы нанесці такі ўрон еўрапейскай эканоміцы, калі б не суправаджаўся санкцыйнай істэрыяй. І страта прыбытку асобных кампаній - не самае страшнае", - лічыць эксперт.
Дырэктар Інстытута эканомікі НАН адзначыў, што ўрон ад санкцый для еўрапейскай эканомікі ператварыўся ўжо ў рэальную пагрозу яе стабільнасці. "Рост цэн на энерганосьбіты, на прадукты харчавання, на перавозкі, на каляровыя і рэдказямельныя металы немінуча прыводзіць да росту сабекошту еўрапейскіх і амерыканскіх тавараў, зніжэння іх канкурэнтаздольнасці, а адмова ад расійскіх і беларускіх рынкаў - да зніжэння аб'ёмаў продажаў для еўрапейскіх кампаній. Рост колькасці стратных прадпрыемстваў, скарачэнне колькасці рабочых месцаў прывядуць да росту беспрацоўя. Рост кошту камунальных паслуг, дэфіцыт жыццёва важных тавараў, перш за ўсё прадуктаў харчавання, прывядуць да зніжэння ўзроўню жыцця насельніцтва і інфляцыі. Падрыў даверу да інстытута прыватнай уласнасці ў капіталістычных краінах прывядзе да скарачэння інвестыцый", - растлумачыў ён. На думку Васіля Гурскага, магчымы вынік - рост сацыяльнай напружанасці ў заходніх краінах, які можа прывесці і да больш сур'ёзных наступстваў.
Дык навошта ж дзейнічаць сабе на шкоду? Можа, можна было абысціся без санкцый? "Аказваецца, у санкцыйнага псіхозу ёсць аўтар і дырыжор за акіянам. Прэзідэнт Сербіі Аляксандр Вучыч прызнаў, што на Бялград у гэтым пытанні моцна націскаюць ЗША. Некалькі дзён таму афіцыйны прадстаўнік Белага дома Джэйн Псакі аб'явіла публічна, што калі КНР адмовіцца ад санкцый супраць РФ, ЗША прымуць меры. Крыху пазней гэту пагрозу агучыла міністр гандлю ЗША Джына Раймонда. Гэта значыць ЗША адкрыта пагрозамі вымушаюць іншыя краіны дзейнічаць супраць Расіі і сваіх інтарэсаў. Не клопат аб Украіне, а страх перад ЗША - вось сапраўдная прычына самагубнай палітыкі санкцый краін Захаду", - канстатаваў кіраўнік інстытута.
"Будзем спадзявацца, што разважлівасць еўрапейскага бізнесу пераможа і яны знойдуць у сабе сілы ўсвядоміць усю згубнасць санкцыйнай істэрыі, якая насаджваецца ЗША, і перамагчы страх еўрапейскіх палітыкаў перад заакіянскім дырыжорам. Неабходна адзначыць, што ўжо цяпер многія гучныя заявы выконваць не спяшаюцца (напрыклад, вяртанне лізінгавых самалётаў, адмова ад расійскага газу і нафты), татальныя санкцыйныя меры абрастаюць мноствам удакладненняў і выключэнняў (адключэнне ад SWIFT, напрыклад), а многія (Малдова, Сербія, Турцыя, Грузія і інш.) і наогул адмаўляюцца ісці на повадзе ў Дзяржаўнага дэпартамента ЗША і адкрыта заяўляюць аб прыярытэце сваіх інтарэсаў. Нагадаю, што магчымасць (здольнасць) дзяржавы праводзіць палітыку ў адпаведнасці са сваімі інтарэсамі - гэта і ёсць суверэнітэт. Вось тут і выявілася, у каго ёсць сіла абараніць свой суверэнітэт, а хто ў гэтым плане бяссільны", - рэзюмаваў Васіль Гурскі.
БЕЛТА.-0-
