Эксперымент па рэфармаванні жыллёва-камунальнай гаспадаркі пачаўся на базе Партызанскага і Першамайскага раёнаў Мінска 1 сакавіка. Прадстаўляючы будучыя змяненні, кіраўніцтва Міністэрства жыллёва-камунальнай гаспадаркі, Мінскага гарадскога выканаўчага камітэта падрабязна расказала пра перавагі новаўвядзенняў. На пытанне ж, калі можна будзе гаварыць пра першыя вынікі пераўтварэнняў, а дакладней, калі жыхары названых сталічных раёнаў адчуюць усю рэфарматарскую моц на сабе, адказы былі ўхілістыя - маўляў, як толькі атрымаем гэтыя вынікі, так і раскажам. І вось не прайшло і двух месяцаў, як першы намеснік старшыні Мінгарвыканкама Уладзімір Кухараў у гутарцы з карэспандэнтам БЕЛТА расказаў, што ўжо зроблена і што трэба будзе рэалізаваць на практыцы ў будучым.
Першае, на чым зрабіў акцэнт Уладзімір Кухараў, - нарматыўна-прававая база. За няпоўныя два месяцы падрыхтаваны і падпісаны ўсе дакументы, якія неабходны для функцыянавання новай структуры ЖКГ. "Фактычна мы перабудавалі структуру жыллёва-камунальнай гаспадаркі горада і стварылі два пілотныя праекты на базе Партызанскага і Першамайскага раёнаў", - адзначыў Уладзімір Кухараў.
Коратка аб тым, якой будзе новая структура. Для прыкладу возьмем Першамайскі раён. З 1 мая ў будынку па вуліцы Кедышкі, 27 будуць працаваць дзве структуры: да цяпер існуючага ЖРЭА далучыцца КУП "Жыллёвая камунальная гаспадарка Першамайскага раёна" - служба заказчыка. Першая будзе з'яўляцца балансатрымальнікам будынкаў і памяшканняў, сетак і г.д. Другая - праводзіць таргі і арганізоўваць работы па выкананні тэхнічнага абслугоўвання жыллёвага фонду, капітальнага і бягучага рамонтаў, прыбіранні тэрыторыі, аварыйнага і ліфтавага абслугоўвання, абыходжання з цвёрдымі камунальнымі адходамі, аказання платных паслуг, а таксама працаваць са зваротамі грамадзян. "Для пачатку функцыянавання службы заказчыка падрыхтаваны ўсе неабходныя дакументы, прыняты статут прадпрыемства, распрацавана структура, штатны расклад", - запэўніў Уладзімір Кухараў.
Так, на гэтым этапе вызначана, што ў ЖРЭА будуць працаваць 93 чалавекі, у КУП "Жыллёвая камунальная гаспадарка Першамайскага раёна" - 55 чалавек. І гэта пры тым, што да новаўвядзення жыллёвае рамонтна-эксплуатацыйнае аб'яднанне складалася з 278 спецыялістаў. Такім чынам, мінус 130 кіраўнікоў.
Але ўся соль у тым, што насельніцтва такой пературбацыі спачатку можа нават і не заўважыць. Толькі не падумайце, што ўсё гэта чарговыя перамены, якія нічога не значаць. Справа ў тым, што ніякіх фармальных працэдур за пачаткам функцыянавання КУПа не будзе - усё, што патрабуецца ад гараджан, гэта мець на ўвазе, што ёсць цяпер такое камунальнае ўнітарнае прадпрыемства, якое будзе выступаць у ролі заказчыка на выкананне жыллёва-камунальных паслуг. А яшчэ кантраляваць, наколькі якасна гэтыя паслугі прадастаўляюцца, і рабіць пераразлік аплаты, калі выяўлены факты неадпаведнасці выкананых работ аплачаным. Гэта значыць, яно будзе стаяць на варце інтарэсаў жыхароў, а моцныя тылы, пагадзіцеся, яшчэ нікому не пашкодзілі.
Яшчэ адно новаўвядзенне - узбуйненне ЖЭСаў і стварэнне ЖЭУ (жыллёва-эксплуатацыйных упраўленняў), якія будуць выконваць функцыю выканаўцы паслуг. Так, 1 мая ў Першамайскім раёне на змену 17 ЖЭСам прыйдуць 7 ЖЭУ (аптымізацыя адміністрацыйна-кіраўніцкага апарату складзе каля 30 чалавек), у якіх, як паабяцаў Уладзімір Кухараў, будуць працаваць толькі самыя вопытныя работнікі. Ільвіная доля - гэта хаус-майстры. Для тых, хто ўпершыню чуе пра гэта "ноу-хау" (хоць такое і малаверагодна, паколькі кожны айчынны журналіст, які піша аб жыллёва-камунальнай гаспадарцы, стварыў не адзін тэкст аб рабочых па комплексным абслугоўванні будынкаў і збудаванняў), нагадаю, што ў яго абавязкі, калі не ўдавацца ў падрабязнасці, будзе ўваходзіць падтрыманне абслугоўваемага дома ў належным стане. Прычым ён будзе працаваць не столькі на ўстараненне праблемных пытанняў, колькі на іх папярэджанне. Каб на практыцы так яно і было, Міністэрства жыллёва-камунальнай гаспадаркі распрацавала тэхналагічныя карткі па кожнай серыі дамоў, у якіх напісана, які аб'ём работ у які прамежак часу павінен быць выкананы. Напрыклад, двойчы ў год неабходна правяраць фундамент і г.д. У выніку тэхнічнае абслугоўванне дома ператвараецца з нейкай эфемернай (ва ўспрыманні звычайнага жыхара) дзейнасці ў пэўны пералік работ, своечасовае выкананне якіх гарантуе бяспечную і максімальна працяглую эксплуатацыю жыллёвага фонду.
Дарэчы, усе жылыя дамы ў Партызанскім і Першамайскім раёнах Мінска хаус-майстры абслугоўваюць з 1 красавіка. І, паводле слоў Уладзіміра Кухарава, робяць гэта даволі паспяхова. "На прыкладзе Першамайскага раёна, дзе працуюць 113 хаус-майстроў, мы прааналізавалі сітуацыю. Высветлілася, што за два тыдні красавіка ў параўнанні з аналагічным перыядам сакавіка колькасць заявак ад насельніцтва знізілася амаль на 30 працэнтаў. Але рабіць пэўныя вывады пакуль рана - трэба паназіраць два-тры месяцы, каб пацвердзіць або абвергнуць гэтыя лічбы", - сказаў першы намеснік старшыні.
Акрамя хаус-майстроў, у ЖЭУ будзе некалькі брыгад, якія будуць выконваць пэўныя віды работ. У Першамайскім раёне іх пакуль дзве - па бягучым рамонце і па аказанні платных бытавых паслуг насельніцтву (замяніць разетку, памяняць люстру і г.д.). Дарэчы, расцэнкі для брыгад, якія спецыялізуюцца на бягучым рамонце пад'ездаў, дахаў, фасадаў, ганкаў і г.д., прыраўнавалі да будаўнічых брыгад, што прывяло да павелічэння зарплаты ў два разы, а значыць, вялікія шанцы на мінімізацыю цякучасці кадраў.
Рэфармаванне сістэмы жыллёва-камунальнай гаспадаркі таксама прадугледжвае стварэнне адзінага аператара па вывазе, сартаванні і абясшкоджванні цвёрдых камунальных адходаў. Партызанскі раён максімальна блізкі да гэтага новаўвядзення - вось-вось будзе аб'яўлены тэндар. "Кампанія, якая яго выйграе, будзе адказваць за ўсю тэрыторыю раёна - за шматкватэрныя дамы, прыватны сектар. Праз адзінага аператара будзе ісці фінансаванне - ён будзе забяспечваць парадак на тэрыторыі, атрымліваць за гэта грошы і разлічвацца з тым жа "Экарэсам". Прычым яму будзе выгадна адвесці як мага менш смецця на "Экарэс", каб менш заплаціць за ўтылізацыю. Таму аператар будзе зацікаўлены працаваць у тым ліку па арганізацыі раздзельнага збору смецця", - растлумачыў Уладзімір Кухараў.
Таксама першы намеснік старшыні Мінгарвыканкама расказаў, што плануецца праводзіць актыўную работу па арганізацыі каля дамоў кантэйнерных пляцовак для збору смецця і заварванні смеццеправодаў. На яго думку, гэта дасць магчымасць падтрымліваць санітарны стан пад'ездаў на належным узроўні і падштурхне насельніцтва да раздзельнага збору смецця.
У планах у рэфарматараў значыцца стварэнне адзінага кол-цэнтра і разлікова-даведачнага цэнтра. Але для рэалізацыі гэтых праектаў неабходна, каб у рэформы былі ўключаны ўсе раёны Мінска. "Правесці структурныя змяненні ў сістэме жыллёва-камунальнай гаспадаркі ўсяго горада плануем да канца года. Цяпер мы хочам паглядзець другі квартал, частку трэцяга, вызначыць эканамічныя складнікі. Але ў цэлым лічым, што праводзімыя змяненні правільныя і дадуць жаданы вынік", - падкрэсліў Уладзімір Кухараў.
А які вынік? У ідэале - каб насельніцтва атрымлівала якасныя паслугі, каб грамадзяне разумелі, колькі і за што плацяць, каб не трэба было тэлефанаваць па ста-пяцістах тэлефонах для ліквідацыі непаладкі, каб можна было без страху ўпусціць да сябе ў кватэру работніка ЖЭСа (або цяпер ужо ЖЭУ). Так многа, на самай справе, такіх "каб", якія зводзяцца да простага жадання: ведаць, што кожны работнік знаходзіцца на сваім месцы і выконвае сваю работу сумленна, а значыць, адчуваць сябе абароненым. Хоць, вядома, гэта жаданне распаўсюджваецца не толькі на сферу жыллёва-камунальнай гаспадаркі.
Юлія ОГНЕВА
