Пандэмія каранавіруснай інфекцыі негатыўна паўплывала на ўсю сусветную эканоміку. Але асабліва - на сферу паслуг. Проціэпідэмічныя мерапрыемствы ў многіх краінах абмежавалі свабоду перамяшчэння людзей квадратнымі метрамі іх кватэр, а спажыванне - прапанаваннем бліжэйшых прадуктовых магазінаў. Пры такіх абставінах не магло быць і размовы пра нейкае развіццё турызму. Турыстычная дзейнасць сутыкнулася з небывалай дагэтуль праблемай, якая паставіла яе суб'екты на мяжу выжывання. І гэта праблема не абмінула сістэму санаторна-курортнага лячэння і аздараўлення насельніцтва. Аб тым як спрацавалі беларускія здраўніцы ва ўмовах пандэміі, якія праграмы рэабілітацыі прапануюцца насельніцтву пасля перанесенай каранавіруснай інфекцыі, а таксама пра санаторна-курортную дапамогу дзецям расказаў дырэктар Рэспубліканскага цэнтра па аздараўленні і санаторна-курортным лячэнні насельніцтва Генадзь Балбатоўскі ў час пасяджэння круглага стала БЕЛТА "Пераарыентацыя турыстычнай галіны. У якім напрамку рухацца?".
"Тое, што нашы здраўніцы цяпер стабільна функцыянуюць і развіваюцца - вынік не наканаванасці, а шматгадовай карпатлівай і планамернай работы па забеспячэнні належнай якасці лячэбна-аздараўленчых паслуг", - сказаў Генадзь Балбатоўскі.
Рэспубліканскі цэнтр па аздараўленні і санаторна-курортным лячэнні насельніцтва каардынуе гэту работу ўжо амаль чвэрць стагоддзя. І за гэты час удалося не толькі захаваць, але і рэалізаваць патэнцыял выкарыстання прыродных лячэбных фактараў для захавання і ўмацавання здароўя насельніцтва. Вывесці беларускія здраўніцы на міжнародны рынак лячэбна-аздараўленчых паслуг, замацавацца на ім і забяспечыць доўгатэрміновую канкурэнтаздольнасць.
"Менавіта дзякуючы ўвазе, якую мы пастаянна ўдзяляем бяспецы паслуг здраўніц, нашы санаторыі ў самы кароткі тэрмін стварылі ўсе неабходныя ўмовы для прадаўжэння эфектыўнай работы. У нестабільнай эпідэмічнай сітуацыі яны функцыянуюць як належыць арганізацыям аховы здароўя - у нармальным санітарна-эпідэміялагічным рэжыме. Такая работа ўмацоўвае давер спажыўцоў, што з'яўляецца неабходнай перадумовай для ўзнікнення попыту", - адзначыў ён.
Попыт на лячэбна-аздараўленчыя паслугі забяспечыў аднаўленчы рост сістэмы санаторна-курортнага лячэння і аздараўлення насельніцтва. У параўнанні з 2020 годам значна выраслі ўсе паказчыкі работы здраўніц, а некаторыя нават перасягнулі значэнні даэпідэмічнага перыяду. Колькасць забяспечаных лячэбна-аздараўленчымі паслугамі склала больш за 1,27 млн. чалавек, а выручка ад аказання гэтых паслуг - больш за Br670 млн. Гэта ў паўтара раза больш, чым у 2020 годзе.
"Унутраны рынак лячэбна-аздараўленчых паслуг у мінулым годзе нават перарос перадэпідэмічныя аб'ёмы. За поўны кошт пуцёўкі на санаторна-курортнае лячэнне, аздараўленне набылі 437 тыс. нашых грамадзян, што ў паўтара раза больш, чым у 2020 годзе, і на 24 працэнты больш, чым у даэпідэмічным 2019 годзе", - расказаў Генадзь Балбатоўскі.
Паводле яго слоў, асноўны рост паказчыкаў работы здраўніц склаўся за кошт унутранага рынку лячэбна-аздараўленчых паслуг, але пазіцыі на знешніх рынках таксама істотна ўмацаваліся. У параўнанні з 2020 годам колькасць замежных грамадзян, забяспечаных беларускімі лячэбна-аздараўленчымі паслугамі, павялічылася амаль на 40 працэнтаў і склала 139 тыс. чалавек. Выручка ад экспарту гэтых паслуг вырасла на 61 працэнт і склала Br146 млн.
"Пры гэтым мы захавалі аб'ёмы дзяржаўных сацыяльных ільгот па санаторна-курортным лячэнні і аздараўленні насельніцтва. Агульная колькасць грамадзян, якім былі выдзелены бясплатныя і патанненыя пуцёўкі, склала больш за 700 тыс. чалавек, у тым ліку больш за 623 тыс. дзяцей. На гэтыя мэты было выкарыстана каля Br200 млн бюджэтнага фінансавання. Усе сацыяльныя праекты і мерапрыемствы дзяржаўных праграм у сферы санаторна-курортнага лячэння і аздараўлення насельніцтва былі выкананы ў поўным аб'ёме", - растлумачыў дырэктар цэнтра.
Ён акцэнтаваў увагу, што ўсе гэтыя паказчыкі - вынік карпатлівай работы дзяржавы і ўласнікаў здраўніц па захаванні іх матэрыяльна-тэхнічнай базы і кадравага забеспячэння, належнай якасці і бяспекі паслуг.
Проціэпідэмічныя меры ў санаторыях
З самага пачатку пандэміі каранавіруснай інфекцыі ўзнікла неабходнасць у пэўным упарадкаванні работы ўсёй сферы паслуг. Дзейнасць па санаторна-курортным лячэнні і аздараўленні насельніцтва была неадкладна рэгламентавана метадычнымі рэкамендацыямі па прафілактыцы гэтага інфекцыйнага захворвання.
Першыя метадычныя рэкамендацыі па гэтым пытанні былі прыняты яшчэ ў другім квартале 2020 года. Яны пастаянна ўдасканальваюцца на аснове перадавога айчыннага і замежнага вопыту прафілактыкі COVID-19, прымяняюцца ва ўсіх санаторна-курортных і аздараўленчых арганізацыях незалежна ад іх формы ўласнасці і ведамаснай прыналежнасці.
"Дзякуючы няўхільнаму выкананню здраўніцамі патрабаванняў санітарных норм і правіл, метадычных рэкамендацый па прафілактыцы каранавіруснай інфекцыі, нам удалося стварыць усе неабходныя ўмовы для іх работы ў рэжыме санітарна-эпідэміялагічнага дабрабыту. І ніякіх паслабленняў у гэтым пытанні быць не можа да таго моманту, пакуль эпідэмічная сітуацыя поўнасцю не стабілізуецца. Нават калі гэта адбудзецца, мы не будзем бяздумна адмаўляцца ад усіх патрабаванняў. Жыццё вучыць, што трэба быць гатовым да ўсяго", - канстатаваў Генадзь Балбатоўскі.
Вакцынацыя ў здраўніцах
"Нашы санаторыі самастойна нікога не прышчэпліваюць і не прымушаюць да вакцынацыі. Тым не менш у кожнага з іх ёсць дагавор з бліжэйшай установай аховы здароўя, дзякуючы якому ўсе жадаючыя могуць максімальна камфортна і без істотных затрат часу зрабіць прышчэпку ад каранавіруса або ад грыпу", - адзначыў дырэктар цэнтра.
Здраўніцы гарантуюць бяспеку тых, хто знаходзіцца на лячэнні, аздараўленні, у парадку, устаноўленым метадычнымі рэкамендацыямі па прафілактыцы каранавіруснай інфекцыі, а таксама дзякуючы высокай сацыяльнай адказнасці сваіх работнікаў.
"Цяпер ад каранавіруса прышчэплены ўсе работнікі комплексу, якія не маюць проціпаказанняў. Дзякуючы гэтаму дасягаецца неабходны ўзровень калектыўнага імунітэту, і мы можам з упэўненасцю гаварыць, што лячэбна-аздараўленчыя паслугі не нясуць дадатковай эпідэмічнай пагрозы для здароўя насельніцтва", - падкрэсліў ён.
Посткавідная рэабілітацыя
Лячэбна-аздараўленчы комплекс Беларусі пастаянна развіваецца. Умацоўваецца матэрыяльна-тэхнічная база, павышаецца кваліфікацыя работнікаў. На правядзенне рамонтаў, набыццё абсталявання і інвентару штогод выкарыстоўваецца больш за Br80 млн. Большасць з гэтых грошай - сродкі ўласнікаў. Медыцынскія кадры здраўніц, як правіла, прадстаўлены работнікамі першай і вышэйшай кваліфікацыйных катэгорый.
Як адзначыў Генадзь Балбатоўскі, дзякуючы ўсяму гэтаму медыцынская дзейнасць здраўніц пастаянна развіваецца за кошт укаранення новых паслуг. З гэтых паслуг фарміруюцца праграмы санаторна-курортнага лячэння рознай працягласці, накіраваныя на разнастайныя медыцынскія профілі, што паддаюцца лячэнню з выкарыстаннем прыродных лячэбных фактараў. А гэта практычна ўсе захворванні.
"Сапраўды, павышаным попытам карыстаюцца праграмы санаторна-курортнага лячэння асоб, якія перахварэлі на каранавірус. На жаль, гэта захворванне часта прыводзіць да ускладненняў. На шчасце, з большасцю з гэтых ускладненняў можа справіцца санаторна-курортная дапамога", - сказаў ён.
Для перахварэўшых на каранавірус у здраўніцах распрацаваны спецыяльныя праграмы, якія накіраваны на хутчэйшае аднаўленне і ўключаюць у сябе медыцынскія працэдуры, што дабратворна ўплываюць на сістэму кровазвароту, нервовую, эндакрынную сістэмы і ў цэлым на ўвесь арганізм чалавека. Такія праграмы прапаноўваюцца 75 здраўніцамі, а лячэнне па іх у мінулым годзе прайшлі больш за 50 тыс. чалавек.
Працягласць гэтых праграм санаторна-курортнага лячэння, як правіла, складае ад 14 да 21 дня. "Але гэта працягласць вар'іруецца, цалкам магчыма і мэтазгодна ўмацаваць здароўе за выхадныя, чым зусім адмовіцца ад кваліфікаванай медыцынскай дапамогі, тым больш калі яна прапануецца за даволі ўмераную цану", - дадаў кіраўнік цэнтра.
Лячэбна-аздараўленчы комплекс прапануе шырокі пералік паслуг. Кожны можа знайсці сабе прымальную разнавіднасць санаторна-курортнай дапамогі, няхай гэта будзе спа-паслугі і размяшчэнне ў люксавым нумары або больш бюджэтны, але ад таго не менш карысны варыянт.
Работа здраўніц у навагодні перыяд
"Нашы здраўніцы працуюць без выхадных і атрымаць у іх якасныя медыцынскія паслугі можна ў навагоднія святы. Зразумела, санаторыі - гэта не толькі медыцына, інакш у гэтыя святы ў іх было б значна менш кліентаў, - адзначыў Генадзь Балбатоўскі. - Кожная наша здраўніца разумее, што для захавання канкурэнтаздольнасці яна павінна забяспечваць комплекс усіх відаў паслуг, якія могуць быць запатрабаваны іх кліентамі. Смачнае і карыснае харчаванне - адна з асноў санаторна-курортнай дапамогі. Харчаблокі многіх нашых здраўніц не адрозніць ад рэстаранаў, а кваліфікацыя іх повараў гарантуе, што вы папросіце дабаўкі".
Што яшчэ патрэбна для навагодняга стала? Вядома, адпачынак. У здраўніцах ён арганізаваны на пастаяннай аснове. На сцэнах санаторыяў можна ўбачыць вядомых артыстаў не толькі ў Новы год. Вечары адпачынку праводзяцца пастаянна, няхай і з улікам проціэпідэмічных мерапрыемстваў.
Для таго, каб адпачыць ад свята і аднавіць сілы, можна наведаць спа, басейн, лазню, саўну, схадзіць на масаж. А потым вярнуцца ў камфортны нумар.
Наогул, усё аснашчэнне і работа здраўніц накіраваны на тое, каб задаволіць самых патрабавальных спажыўцоў. І спажыўцы адказваюць узаемнасцю. У тых, хто сустракае Новы год у санаторна-курортнай арганізацыі, застаюцца толькі станоўчыя ўражанні. Менавіта таму яны зноў і загадзя браніруюць месцы ўжо на наступнае свята. Як правіла, пачынаючы з канца верасня.
"У Новы год нашы здраўніцы былі запоўнены да той мяжы, якая абмежавана метадычнымі рэкамендацыямі па прафілактыцы каранавіруснай інфекцыі. Дзякуючы гэтаму ўсе жадаючыя атрымалі станоўчыя эмоцыі і карысць для здароўя. І, што самае галоўнае, ніхто з гэтых дваццаці тысяч не захварэў", - расказаў кіраўнік цэнтра.
Санаторна-курортная дапамога дзецям
"Дзіцячыя санаторна-курортныя арганізацыі развіваюцца зусім не горш за дарослыя. Іх нумарны фонд, медыцынская база, харчаванне адпавядаюць самым высокім стандартам. І што асабліва важна для дэмаграфічнай бяспекі Беларусі, нашы дзеці атрымліваюць паслугі па санаторна-курортным лячэнні бясплатна. Пуцёўкі для іх аплачваюцца за кошт бюджэтнага фінансавання", - расказаў Генадзь Балбатоўскі.
Асаблівая ўвага ўдзяляецца дзецям, якія жывуць або вучацца на пацярпелых у выніку аварыі на Чарнобыльскай АЭС тэрыторыях, а таксама дзецям-інвалідам.
"Матэрыяльна-тэхнічная база дзіцячых рэабілітацыйна-аздараўленчых цэнтраў, якія спецыялізуюцца на санаторна-курортным лячэнні і аздараўленні дзяцей, пацярпелых ад катастрофы на Чарнобыльскай АЭС, пастаянна развіваецца. Практычна ўсе гэтыя арганізацыі маюць першую або нават вышэйшую катэгорыю, атрыманую па выніках дзяржаўнай атэстацыі. Што сведчыць аб высокай якасці аказваемых паслуг", - падкрэсліў ён.
Таксама ва ўсіх здраўніцах развіваецца безбар'ернае асяроддзе для асоб з інваліднасцю, што пашырае пералік месцаў магчымага лячэння дзяцей-інвалідаў. Даступныя для іх санаторна-курортныя арганізацыі ёсць у кожнай вобласці краіны.
"Санаторна-курортная дапамога дзецям арганізавана на даволі высокім узроўні і прадастаўляецца круглы год. Яе медыцынская эфектыўнасць пастаянна павышаецца за кошт укаранення новых методык курортнай тэрапіі, а ахоп непаўналетніх санаторна-курортным лячэннем расце па прычыне эфектыўнага і рацыянальнага выкарыстання бюджэтнага фінансавання, выдзеленага на гэтыя мэты", - звярнуў увагу кіраўнік установы.
Дзецям прадастаўляецца шырокі пералік паслуг. Праводзяцца забаўляльныя мерапрыемствы, у тым ліку маючыя на мэце выхаванне сацыяльна адказных паводзін і пачуцця грамадзянскага абавязку, забяспечаны бесперапынны адукацыйны працэс, арганізуюцца экскурсіі і ў цэлым прымаюцца ўсе неабходныя меры для захавання і ўмацавання здароўя і гарманічнага развіцця асобы дзіцяці.
"Здраўніцы для дзяцей развіваюцца ў правільным напрамку і гэта развіццё праяўляецца ў пастаянным росце эфектыўнасці санаторна-курортнай дапамогі, што аказваецца дзіцячаму насельніцтву Беларусі", - рэзюмаваў Генадзь Балбатоўскі.
БЕЛТА.