Развіццё электратранспарту - адзін з прыярытэтных напрамкаў у Беларусі на бліжэйшыя гады. Кіраўнік дзяржавы 22 лістапада падпісаў указ нумар 447, які выкладае ў новай рэдакцыі ўказ нумар 92 ад 12 сакавіка 2020 года "Аб стымуляванні выкарыстання электрамабіляў". Дакумент прадугледжвае ўвядзенне ў краіне дадатковых ільгот і прэферэнцый на ўсе катэгорыі электрамабіляў для павелічэння выкарыстання электратранспарту і развіцця зараднай інфраструктуры. Аб новаўвядзеннях указа, чаканым эфекце ад гэтых мер, перспектывах электратранспарту ў Беларусі і прагнозах на будучыню расказалі першы намеснік міністра эканомікі Юрый Чабатар і намеснік генеральнага дырэктара ВА "Беларуснафта" Андрэй Коцік.
Новаўвядзенні ўказа
Першае і самае галоўнае - "скразная" адмена ПДВ на ўсім ланцужку ад вытворчасці да ўвозу і набыцця электрамабіляў. Гэта значыць, што юрыдычныя асобы пры ўвозе ў Беларусь электрамабіляў не старэйшых за 5 гадоў як для ўласных патрэб, так і ў мэтах продажу атрымліваюць ільготы па ПДВ. Таксама па дагаворах, заключаных да 1 снежня 2021 года, фізічныя асобы могуць атрымаць вяртанне ПДВ у памеры не большым за 500 базавых велічынь (1 БВ - Br29). "Першапачаткова льготы былі прыняты толькі для фізічных асоб, і яны актыўна імі карысталіся. Многія арганізацыі, асабліва прадстаўнікі "развазнога" бізнесу - інтэрнэт-магазіны, сеткавыя магазіны, - таксама выказалі зацікаўленасць у льготах на закупку электратранспарту для ўласных патрэб", - сказаў першы намеснік міністра эканомікі Юрый Чабатар.
Па-другое, пашыраны катэгорыі транспартных сродкаў, якія падпадаюць пад ільготы. "Раней размова ішла толькі аб легкавых электрамабілях. Цяпер жа ў свеце з'яўляюцца і актыўна вырабляюцца развазныя машыны для інтэрнэт-гандлю, грузавыя электрамабілі, а таксама электробусы. Указ распаўсюдзіў сваё дзеянне і на іх. Мы чакаем істотнага росту па гэтай катэгорыі транспартных сродкаў", - звярнуў увагу першы намеснік міністра.
Па-трэцяе, арганізацыі - вытворцы электрамабіляў вызвалены ад выплаты ПДВ пры ўвозе аўтакампанентаў для іх, якія не вырабляюцца ў рэспубліцы.
Па-чацвёртае, адкарэкціраваны льготы для пакупнікоў зарадных станцый. Інвестыцыйны вылік цяпер можна прымяняць да поўнага кошту зараднай станцыі з улікам затрат па яе ўстаноўцы. Адменена вызваленне ад ПДВ увезеных зарадных станцый, паколькі ў краіне ўжо наладжана іх уласная вытворчасць. "Дакумент мае комплексны характар і для развіцця інфраструктуры. Укаранёны інвестыцыйны вылік для тых, хто будуе электразапраўкі. Аднак мы пайшлі далей і пашырылі тэхнічнае пытанне. Спадзяёмся, што гэта значна павялічыць будаўніцтва хуткіх электразарадных комплексаў. Калі раней ільгота па інвествыліку распаўсюджвалася на абсталяванне, то цяпер на ўвесь комплекс. А гэта істотная магчымасць сэканоміць сродкі тым, хто будзе будаваць такія зарадныя комплексы", - растлумачыў Юрый Чабатар.
"Мы таксама працуем з мясцовымі ўладамі, каб пашырыць парковачныя месцы, - дадаў ён. - У нас дзейнічае спецыяльная праграма па развіцці электратранспарту. У ёй ёсць пытанні, звязаныя з развіццём уласнай кампанентнай базы, у тым ліку стварэнне айчынных электрагрузавікоў, электробусаў. Нашы вытворцы ў хуткім часе прадставяць свае канцэпты па гэтых прадуктах".
Першы намеснік міністра эканомікі адзначыў, што ўказ пазітыўна паўплывае на рынак электрамабіляў у Беларусі. "Паводле нашых ацэнак, гэта дасць магчымасць да 2025 года дасягнуць узроўню 100 тыс. аўтамабіляў з электрычным прыводам. У выніку колькасць шкодных выкідаў у атмасферу ўдасца знізіць на 4-5 працэнтаў (ад аб'ёму выкідаў прамысловай вытворчасці). Мы сэканомім амаль 700 тыс. т нафты і нафтапрадуктаў, якія будуць спажыты на іншыя мэты або экспартаваны. Таксама гэта дасць магчымасць задзейнічаць істотную частку магутнасцей БелАЭС", - падзяліўся ён.
Меры, якія прыняты ўказам, будуць дзейнічаць да 2025 года. "Разам са спажыўцамі будзем глядзець, як будзе развівацца сітуацыя і па ходзе справы прымаць ужо нейкія дадатковыя рашэнні, - канстатаваў Юрый Чабатар. - Развіццё электратранспарту - сусветны трэнд. Для нашай краіны гэта таксама адзін з асноўных драйвераў будучага росту ў сферы электраэнергетыкі, у цэлым для эканомікі".
Развіццё інфраструктуры для электратранспарту
"Выхад гэтага ўказа яшчэ раз падкрэслівае своечасовасць, шматвектарнасць і эфектыўнасць рашэнняў, якія прымаюцца. У 2021 годзе колькасць электратранспарту, прададзенага ва ўсім свеце, склала 8-9 працэнтаў, у Еўропе - да 20 працэнтаў. Гэта істотныя лічбы. Сёння на рынак ужо выходзяць электрамабілі масавага пакупніцкага попыту. Такія вытворцы, як "Віцязь", пачынаюць устанаўліваць уласныя зарадныя станцыі. Развіваецца вытворчасць зараднай інфраструктуры, у тым ліку і іншымі ўдзельнікамі аўтарынку. Напрыклад, для нашага суперхуткага комплексу абсталяванне будзе вырабляць "Белкамунмаш", - сказаў намеснік генеральнага дырэктара ВА "Беларуснафта" Андрэй Коцік. - Мы чакаем ад падпісанага ўказа станоўчага эфекту ў бліжэйшы час. На рынку продажаў электрамабіляў з'явяцца і юрыдычныя асобы, таксама будуць прэферэнцыі ў вытворцаў. Гэта пасадзейнічае павелічэнню колькасці электратранспарту, развіццю зараднай інфраструктуры, росту колькасці зарадных станцый, пашырэнню ўдзельнікаў аўтарынку".
Паводле яго слоў, да канца гэтага года ў Беларусі будзе 600 зарадных станцый. Сёння ўжо ўстаноўлена каля 540. З іх ільвіная доля ў Мінску - 350. "У 2022-2023 гадах мы будзем устанаўліваць зарадныя станцыі ў раённых цэнтрах", - адзначыў ён.
Прадпрыемства таксама запускае праграму па развіцці суперхуткіх зарадных комплексаў. "Да 2025 года іх колькасць павінна наблізіцца да 50. Гэта ўжо будзе іншая скорасць зараду (павялічыцца магутнасць і знізіцца час зарадкі). Канцэнтрацыя такіх зарадных комплексаў будзе не толькі ў абласных цэнтрах і Мінску, але і на аўтамагістралях. Па трасе М1 плануецца ўстаноўка прыкладна 10 комплексаў. Традыцыйна мы іх размяшчаем у тых месцах, дзе ў першую чаргу будзе фарміравацца неабходны попыт", - растлумачыў намеснік гендырэктара.
Як падкрэсліў Андрэй Коцік, Беларусь рухаецца ў сучасных трэндах развіцця экалагічнага транспарту.
БЕЛТА.-0-
