У Беларусі не так даўно былі ўнесены змяненні ў парадак аказання дзяржаўнай падтрымкі грамадзянам пры будаўніцтве жылля. Гэта прадугледжана ўказам нумар 375, які кіраўнік дзяржавы падпісаў 1 кастрычніка бягучага года. Каго закрануць карэкціроўкі, як менавіта зменяцца для маючых патрэбу ў паляпшэнні жыллёвых умоў механізмы і прынцыпы дзяржпадтрымкі, а таксама аб усіх дэталях і нюансах гэтага дакумента расказаў у гутарцы з карэспандэнтам БЕЛТА начальнік галоўнага ўпраўлення будаўніцтва і жыллёвай палітыкі Міністэрства архітэктуры і будаўніцтва Уладзіслаў Шапавалаў.
Як растлумачыў эксперт, гэтым дакументам уносяцца змяненні ў шэраг указаў. У прыватнасці, ад 6 студзеня 2012 года нумар 13 "Аб некаторых пытаннях прадастаўлення грамадзянам дзяржаўнай падтрымкі пры будаўніцтве (рэканструкцыі) або набыцці жылых памяшканняў", ад 4 жніўня 2017 года нумар 240 "Аб дзяржаўнай падтрымцы грамадзян пры будаўніцтве (рэканструкцыі) жылых памяшканняў", ад 10 снежня 2018 года нумар 473 "Аб долевым будаўніцтве", ад 30 жніўня 2005 года нумар 405 "Аб некаторых мерах па будаўніцтве жылых дамоў (кватэр) у сельскай мясцовасці" і ад 2 верасня 1996 года нумар 346 "Аб некаторых мерах па развіцці жыллёвага будаўніцтва ў вёсцы". Усе гэтыя змяненні былі выпрацаваны з улікам зваротаў грамадзян, юрыдычных асоб і органаў дзяржаўнага кіравання, а таксама практыкі прымянення ўказаў кіраўніка дзяржавы, дадаў ён. Пры гэтым, паводле слоў начальніка галоўнага ўпраўлення, указ нумар 375 накіраваны на далейшае ўдасканаленне дзяржаўнай жыллёвай палітыкі, а таксама ўрэгуляванне пытанняў, што ўзніклі ў працэсе практычнай рэалізацыі ўказаў кіраўніка дзяржавы, рэгламентуючых пытанні будаўніцтва або набыцця жылля з дзяржпадтрымкай.
"Указ нумар 375 з'яўляецца яскравым прыкладам клопату дзяржавы аб сваім насельніцтве. На мой погляд, дакументы, у якія сёння ўнесены змяненні, ажыццяўлялі рэгуляванне ў сферы будаўніцтва даволі аптымальны прамежак часу. За гэты перыяд нам удалося комплексна паглядзець у цэлым на аказанне дзяржаўнай падтрымкі пэўным слаям насельніцтва, выявіць праблемныя галіны і з улікам зваротаў грамадзян пры падрыхтоўцы гэтага ўказа прадугледзець механізмы вырашэння розных сітуацый, якія раней не былі ўлічаны", - сказаў Уладзіслаў Шапавалаў.
Што датычыцца саміх новаўвядзенняў, прадстаўнік ведамства растлумачыў, што ў новым дакуменце прадугледжваецца прадастаўленне права на пазачарговае атрыманне дзяржаўнай падтрымкі тым грамадзянам, якія стаяць на ўліку маючых патрэбу па месцы жыхарства ў абласных цэнтрах і беларускай сталіцы, хто ажыццяўляе будаўніцтва або набывае жыллё ў населеных пунктах з колькасцю насельніцтва да 20 тыс. чалавек. "Дарэчы, цяпер чаргавікі абласных цэнтраў і Мінска маюць права атрымаць дзяржаўную падтрымку пры будаўніцтве жылля ў населеных пунктах з колькасцю да 20 тыс. чалавек, але з улікам агульнай чаргі. А для рэалізацыі такога права пры долевым будаўніцтве ва ўказе нумар 375 замацаваны заяўны прынцып накіравання чаргавікоў абласных цэнтраў і сталіцы на долевае будаўніцтва жылля ў населеных пунктах з колькасцю да 20 тыс. чалавек з прадастаўленнем ім дзяржаўнай падтрымкі", - дадаў эксперт.
Акрамя таго, каб прадухіліць адток жыхароў з сельскіх населеных пунктаў і пасёлкаў гарадскога тыпу прынята рашэнне абмежаваць прадастаўленне дзяржпадтрымкі грамадзянам, якія паляпшаюць жыллёвыя ўмовы не па месцы пастаноўкі на ўлік маючых патрэбу. Гэта значыць, што дзяржаўная падтрымка будзе аказвацца чаргавікам у абласных цэнтрах і Мінску толькі пры будаўніцтве імі жылля ў гарадах (акрамя абласных цэнтраў і Мінска), пасёлках гарадскога тыпу і сельскіх населеных пунктах (акрамя населеных пунктаў Мінскага раёна). На дзяржпадтрымку могуць разлічваць стаячыя на ўліку маючых патрэбу ў паляпшэнні жыллёвых умоў у гарадах абласнога і раённага падпарадкавання ў выпадку, калі яны будуюць жыллё ў пасёлках гарадскога тыпу і сельскіх населеных пунктах, акрамя тых, што знаходзяцца ў Мінскім раёне. Што датычыцца чаргавікоў пасёлкаў гарадскога тыпу і сельскіх населеных пунктаў, то яны могуць разлічваць на падтрымку дзяржавы пры ўзвядзенні жылля ў сельскіх населеных пунктах, зноў жа за выключэннем тых населеных пунктаў, якія адносяцца да Мінскага раёна. "Такая мера дасць магчымасць скараціць адток людзей з невялікіх населеных пунктаў, тым самым значна ўмацуе рэгіёны краіны, дазволіць захаваць чалавечыя рэсурсы, у тым ліку і працоўныя. Усё гэта ў комплексе, безумоўна, паўплывае ў цэлым на развіццё таго ці іншага пасёлка гарадскога тыпу і сельскага населенага пункта", - выказаў меркаванне Уладзіслаў Шапавалаў.
"Шматдзетныя сем'і заўсёды былі і застаюцца ў прыярытэце ў дзяржавы. Для дадатковай абароны іх інтарэсаў ва ўказе прадугледжваецца павелічэнне да 23 гадоў узросту дзяцей, пры якім прадастаўляецца права на атрыманне фінансавай дапамогі ў пагашэнні льготных крэдытаў або субсідыі на пагашэнне асноўнага доўгу па крэдытах, атрыманых у рамках указа ад 4 жніўня 2017 года нумар 240. Раней права на атрыманне фінансавай дапамогі і субсідыі на пагашэнне асноўнага доўгу па крэдытах прадастаўлялася шматдзетным сем'ям, якія маюць трох і больш дзяцей ва ўзросце да 18 гадоў. Цяпер узрост дзяцей павялічаны да 23 гадоў, але пры ўмове, што яны не ўступілі ў шлюб і пражываюць разам з бацькамі", - расказаў прадстаўнік Мінбудархітэктуры.
У новым указе таксама прыняты меры па абароне інтарэсаў членаў сем'яў атрымальнікаў дзяржаўнай падтрымкі. У прыватнасці, паўналетнім членам сем'яў крэдытаатрымальнікаў ільготных крэдытаў (атрымальнікаў субсідый), якія памерлі ў перыяд будаўніцтва жылля і не атрымалі ў поўным аб'ёме крэдыт, у тым ліку льготны, прадастаўляецца магчымасць дакрэдытавацца і атрымаць субсідыі ў поўным аб'ёме. Інакш кажучы, ва ўказе нумар 375 устанаўліваецца механізм прадастаўлення дзяржпадтрымкі паўналетняму члену сям'і памерлага крэдытаатрымальніка (атрымальніка субсідый), а таксама ўрэгулявана пытанне заключэння з ім дагавора долевага будаўніцтва, растлумачыў эксперт. Таксама дакументам прадастаўляецца магчымасць пераводу доўгу па льготных крэдытах на былых мужа або жонку з захаваннем за імі права на атрыманне фінансавай дапамогі пры наяўнасці або нараджэнні дзяцей і адтэрміноўкі ў пагашэнні льготнага крэдыту. "Безумоўна, раней сустракаліся такія прэцэдэнты і іх даводзілася вырашаць у ручным рэжыме, паколькі дакладнага рэгулявання такіх пытанняў не было, а пакрыўдзіць і кінуць людзей мы не мелі ніякага маральнага права. Цяпер жа механізмы рашэнняў пры ўзнікненні такіх сітуацый замацаваны на заканадаўчым узроўні", - дадаў начальнік галоўнага ўпраўлення.
"Для дадатковай падтрымкі асобных катэгорый грамадзян павялічваецца да 30 кв.м (раней 20 кв.м) нарматыў крэдытавання кватэр у блакіраваных жылых дамах для грамадзян пастаянна пражываючых і працуючых у вёсцы. Праўда, гэта норма дзейнічае, калі гэтыя грамадзяне будуюць у вёсцы кватэру агульнай плошчай большай за 100 кв.м. Акрамя таго, з 3 да 6 месяцаў павялічваецца тэрмін вяртання грамадзянамі ў бюджэт пералічаных ім сум субсідый на пагашэнне крэдыту, калі яны прымаюць рашэнне адмовіцца ад будаўніцтва жылля з дзяржаўнай падтрымкай", - паведаміў Уладзіслаў Шапавалаў.
Разам з тым новым дакументам рэгулюецца пытанне павелічэння ў перыяд будаўніцтва максімальнага нарміруемага кошту жылля на 15 кв.м сем'ям, у якіх дзіця прызнана інвалідам пасля прыняцця рашэння аб прадастаўленні дзяржпадтрымкі і мае права на дадатковую плошчу.
"Указ уступіць у сілу (акрамя некаторых норм) з 15 студзеня 2022 года, паколькі для яго рэалізацыі неабходна прывесці ў адпаведнасць некалькі пастаноў урада", - дадаў начальнік галоўнага ўпраўлення.
БЕЛТА.
