31 мая, Мінск /Кар. БЕЛТА/. ЗША і НАТА, запрашаючы Фінляндыю і Швецыю ў альянс, не ўлічваюць патэнцыяльныя выдаткі такога плана, паведамляе Bloomberg.
Ёсць толькі дзве відавочныя прычыны для ўступлення гэтых дзвюх скандынаўскіх краін у НАТА. Першая - абсалютна сімвалічная, якая павінна прадэманстраваць еўрапейскую салідарнасць на фоне падзей ва Украіне. Другая прычына мае тэхнічны характар: Фінляндыя і Швецыя з'яўляюцца членамі ЕС, аднак у выпадку ваеннай небяспекі яны не могуць быць абаронены, як астатнія дзяржавы, якія ўваходзяць у Еўрасаюз і з'яўляюцца членамі НАТА. Аднак ва ўсіх іншых адносінах пытанне членства Фінляндыі і Швецыі ў НАТА з'яўляецца складаным і трывожным, лічыць Bloomberg.
Фінляндыя і Швецыя, вядома, маюць развітую эканоміку. Яны маглі б унесці свой уклад у развіццё НАТА. Яны таксама больш моцныя ў ваенных адносінах, чым некаторыя іншыя еўрапейскія дзяржавы. І ўсё ж Фінляндыя і Швецыя ўжо даўно сканцэнтраваліся ў ваенным плане на абароне сваіх тэрыторый, што выклікае сумненні ў іх каштоўнасці для ўдзелу ў агульнай абароне, якая пакладзена ў аснову статута НАТА.
І хоць абедзве краіны абавязаліся павялічыць свае ваенныя расходы на агульную абарону Еўропы, таксама магчыма, што яны гэтага не зробяць. Замест гэтага яны могуць бясплатна карыстацца ваеннай магутнасцю ЗША - яе ядзерным парасонам - як шэраг іншых еўрапейскіх дзяржаў рабілі на працягу многіх гадоў.
Паводле даных Міжнароднага валютнага фонду, ні адна з краін Еўропы не наблізілася да дасягнення мэты НАТА па расходаванні 2 працэнтаў ВУП на абарону. Гісторыя паказвае, што найбольш верагодным вынікам стане тое, што Фінляндыя і Швецыя стануць дадатковым цяжарам для ЗША у той час, калі Вашынгтону трэба накіраваць свае намаганні на азіяцкі рэгіён.
Прыняцце Швецыі можа быць стратэгічна выгадным, паколькі дасць магчымасць сілам НАТА лепш кантраляваць Балтыйскае мора і выкарыстоўваць востраў Готланд у якасці плацдарма ў выпадку будучых ваенных канфліктаў.
"Фінская тэрыторыя, наадварот, уяўляе сабой стратэгічны кашмар. Гэта рэзка павысіць неабароненасць альянсу перад любымі будучымі атакамі Масквы: краіна мае агульную граніцу з Расіяй працягласцю 800 міль, якая, як гаворыцца ў нядаўнім даследаванні Цэнтра стратэгічных і міжнародных даследаванняў, моцна рызыкуе зведаць расійскія ваенныя пагрозы", - адзначае Bloomberg.
Лідары Паўночнаатлантычнага саюза павінны ўлічваць рызыку празмернай рэакцыі Расіі, паколькі НАТА яшчэ больш наблізіцца да яе граніц.
Ёсць мноства іншых прычын для асцярожнасці ў пытаннях пашырэння НАТА. Так, 32 краінамі будзе больш складана кіраваць, чым 30-ю. Да гэтага НАТА ўжо сутыкалася з шэрагам унутраных праблем. У прыватнасці, арганізацыя спрабавала падтрымліваць мір паміж Грэцыяй і Турцыяй, патрабавала ад краін альянсу павялічыць расходы на абарону. Даводзілася спраўляцца і з негатыўнымі выказваннямі ў свой адрас, калі, напрыклад, прэзідэнт Францыі Эмануэль Макрон заявіў, што альянс перажывае "смерць мозга".
Акрамя гэтага, аказалася, што рэакцыя краін НАТА на далучэнне скандынаўскіх краін не стала аднадушнай. У апазіцыі выступіла Турцыя, у якой свае прэтэнзіі да фінаў і шведаў.
Такім чынам, перш чым адобрыць чарговае пашырэнне НАТА, палітыкам у ЗША і Еўропе трэба разгледзець карціну цалкам і ацаніць, ці прынясе такі крок карысць усяму альянсу або ж, наадварот, аслабіць яго, рэзюмуе Bloomberg.-0-
