Аляксандр Кохан
Навіны сюжэта
"Праект "Беларусы ў кадры" на YouTube-канале БЕЛТА"
Вывучыўшыся на трактарыста, Аляксандр Кохан пайшоў па слядах бацькі. Аднак круціць абаранак доўга не давялося. Па волі лёсу ён апынуўся ў кампаніі, якая вырабляе пажыўныя грунты, угнаенні і падкормкі. Прыгледзеўся, папрацаваў некаторы час рабочым і… затрымаўся. У хуткім часе і кар'ера ўгару пайшла. Сёння ён аператар фасовачна-паточнай лініі і брыгадзір. Карэспандэнты "7 дней" даведаліся ў героя, у чым хараство вясковага жыцця і за што ён любіць сваю справу.
З калектывам не толькі ў будні, але і на святы
- У "Рост Агра" я ўжо больш за 10 гадоў. Ні мінуты не пашкадаваў пра свой выбар. Калі табе падабаецца прафесія, ты працуеш на вынік, які з цягам часу ўбачаць і ацэняць калегі і начальства. Яшчэ для мяне вельмі важна, што мае намаганні прыносяць рэальную карысць справе, якую цэніш, - разважае субяседнік. - Толькі ў казцы пузатыя памідорчыкі і хрусткія агурочкі з'яўляюцца па ўзмаху чароўнай палачкі. У рэальнасці ж, каб выгадаваць прыгожую кветку або агародніну, трэба прыкласці нямала намаганняў. Першы крок агародніка - правільна падабраць грунт для расады і кветак.
Аляксандр Кохан упэўнены, што сёння прасцей за ўсё купіць у магазіне гатовы грунт, над стварэннем якога папрацавалі прафесіяналы. Далей, вядома, давядзецца на градках "чараваць" самім - даглядаць, апрацоўваць, падкормліваць расліны, каб дасягнуць небывалага, на зайздрасць суседзям, ураджаю.
Нашага героя шануюць і кіраўніцтва, і калегі. У гэтым мы ўпэўніліся, паразмаўляўшы з яго таварышамі па рабоце.
- Асноўныя рысы характару майго цёзкі - стараннасць і адказнасць. Па натуры ён дабрак, але бесталковасці і нядбайнага стаўлення да работы не церпіць. Калі трэба, хутка прывядзе нядбайнага работніка да прытомнасці, - лічыць начальнік вытворчасці кампаніі Аляксандр Струнеўскі. - Па ўласным вопыце ведаю, што самае складанае ў рабоце - уменне арганізаваць людзей. Наш калектыў не вельмі вялікі і падабраны па высокіх прафесійных якасцях, а таму асаблівых праблем не ўзнікае. Аляксандр, што вельмі важна, добра разбіраецца ў людзях, умее і падбадзёрыць добрым словам, і своечасова ўказаць на памылку. Ды і сем'янін ён добры - жонка, чацвёра дзяцей. Дарэчы, са сваёй другой палавінкай ён тут, у нас, і пазнаёміўся. Выходзіць, лёс...
На думку самога Аляксандра Кохана, дысцыпліна - адзін з найбольш важных фактараў для дасягнення поспеху ў любой сферы жыцця.
- Без яе нікуды. Тым больш што кампанія, дзе працую, ужо мае добрае імя, сваю рэпутацыю, - прызнаецца ён. - Нашы даўнія пакупнікі ўпэўнены ў высокай якасці прадукцыі. Напрыклад, грунты, якія выпускаем, цяпер вельмі запатрабаваны і папулярныя. Усе яны вырабляюцца на аўтаматызаваным абсталяванні, а тут заўсёды павінен быць ідэальны парадак. Памятаем аб тым, што аўтарытэт даводзіцца заваёўваць гадамі, а адзін пракол можа звесці твае намаганні на нішто.
Брыгадзір лічыць, што ў поспеху кампаніі ёсць яго няхай і невялікі, але ўсё ж уклад. Напрыклад, іх прадукцыя не раз па выніках прэміі спажывецкага прызнання "Народная марка" аказвалася пераможцам у розных намінацыях. А дыпломаў за ўдзел у вялікіх міжнародных выстаўках і праектах увогуле не злічыць! Фірма супрацоўнічае з усімі рэгіёнамі Беларусі, і сярод яе кліентаў нямала вядомых гандлёвых сетак.
Работу сваю Аляксандр цэніць, як, у прынцыпе, і многія жыхары навакольных вёсак, якія звязалі сваё жыццё з кампаніяй.
- У нас зарплаты вышэйшыя, чым у вёсцы. Нават па мерках горада атрымліваем вельмі дастойна. Наўскідку скажу, што 80 працэнтаў нашага калектыву - жыхары навакольных вёсак. Я сам пражываю ў аграгарадку Гайна, ад месца работы амаль 40 кіламетраў. Дабірацца было б складана, але, добра, нас развозіць аўтобус. Бачу, што людзі цэняць сваё рабочае месца, трымаюцца за яго. Ды і атмасфера ў калектыве добрая, добразычлівая. Збіраемся разам не толькі ў будні, але і на святы. Нядаўна адзначылі 15-годдзе нашай фірмы. Прыйшлі ўсе, у асноўным з сем'ямі. Дыскатэка, боўлінг, выдатны стол - словам, было вельмі весела і душэўна, - успамінае ён.
У абавязкі Аляксандра ўваходзяць фасоўка і назіранне за работай лініі. За змену даводзіцца ўпакоўваць да 1,5 тысячы мяшкоў. На першы погляд работа манатонная, аднак нават у гэтым працэсе наш герой знаходзіць сваё хараство.
- У час работы часцей за ўсё прыслухоўваемся да стуку апарата. А спяваем пра сябе, хоць уключаць музыку на палавіну гучнасці ніхто не забараняе. Таму іншым часам пад настрой слухаем добрыя песні, якія і будаваць, і жыць дапамагаюць.
Усё ў доме рабілі сваімі рукамі
Аграгарадок Гайна, дзе пражывае Аляксандр са сваёй сям'ёй, з'яўляецца адным з найстарэйшых населеных пунктаў Лагойскага раёна, гісторыя якога губляецца ў глыбіні стагоддзяў. Яшчэ ў XIX стагоддзі існавала мясцовае паданне, што калісьці даўно Гайна была горадам. Паводле слоў нашага героя, галоўная тутэйшая славутасць - Свята-Міхайлаўская царква. Гэта мураваны храм з востраканцовым дахам і знаёмай цыбулепадобнай галоўкай. Своеасаблівым памятным месцам лічыцца ўчастак, дзе стаяў найпрыгажэйшы барочны касцёл. Цяпер месца, дзе знаходзіўся гэты храм, пазначана крыжом. Гэты аграгарадок можа пахваліцца не толькі маляўнічымі мясцінамі, але і блізкасцю да сталіцы - усяго 50 кіламетраў. Побач - рэчка і лес. Нядаўна адрамантавалі школу, ёсць свой стадыён.
Аляксандр Кохан запрашае нас на экскурсію па сваім доме і прысядзібным участку разам з жонкай Вольгай і малодшым сынам Арцёмам.
- Старэйшыя дзеці раз'ехаліся, а мы сваім асобным жыллём абзавяліся не так даўно. За зусім невялікую суму - усяго 2 тысячы долараў, - расказвае ён. - Дом быў у вельмі занядбаным стане. Здавалася, што вось-вось разваліцца...
Цяпер, калі суседзі прыходзяць да нас, дзівяцца: як вы ўмудрыліся гэту развалюху ў палац ператварыць? Да царскіх палацаў, вядома, далёка, але сёе-тое ўсё ж зрабіць удалося. Памянялі дзверы і вокны, унутры ўсё абнавілі, пафарбавалі. У бліжэйшых планах - дах пераслаць. Купілі нядаўна стары надзейны зруб і лазню паставілі.
- Прычым усё рабілі сваімі рукамі, - дадае жонка, з пяшчотай пазіраючы на мужа. - Саша ў мяне ўмелы, руплівы гаспадар. Старэйшыя дзеці таксама дапамагалі. Але галоўны наш рабацяга - Арцём. Сынок, нягледзячы на свае 6 гадоў, заўсёды заняты справай: кветкі праполвае, сена грабе, дровы пілуе, агарод ускопвае. Прычым робіць усё не пад прымусам, а з вялікім задавальненнем. У садзе Арцёмку таксама хваляць, адзначаюць яго не па гадах адказнасць і стараннасць. Жартуюць, што яго нават малых можна пакінуць даглядаць. У хуткім часе ў школу пойдзе. Хацелася б, каб і там паказваў добрыя вынікі.
У двары дома разбіты шыкоўны кветнік. Дыцэнтра, нарцысы, прымула, рамонак, брунера ўжо ўспыхнулі яркімі фарбамі, а неўзабаве заквітнеюць іпамея, кітайская ружа, іберыс, мірабіліс… Проста батанічны сад у мініяцюры!
- Кветкі - гэта тэрыторыя шчасця. Я іх вельмі люблю. Але не атрымліваць у падарунак, а вырошчваць і атрымліваць асалоду ад гэтага, - прызнаецца Вольга. - Ведаю пра іх амаль усё - як выбраць, правільна паліваць, рыхліць і палоць. Дарэчы, выкарыстоўваю вадкія падкормкі і ўгнаенні фірмы, у якой муж працуе.
Цікаўлюся ў сям'і Коханаў, ці не сумна ім жывецца ў вёсцы. Субяседнікі ў адказ смяюцца і пачынаюць наперабой пералічваць плюсы сельскай мясцовасці.
- Што можа быць лепш, чым жыць удалечыні ад пылу, мітусні і вечнага шуму за акном?! Мне добра тут, на сваёй зямлі, у цішыні, сярод прыроды, калі пад акном сад-агарод, а раніцай прачынаешся ад таго, што спяваюць птушкі. Ды і месца, дзе прайшло тваё дзяцінства разам з бацькамі, дае сілу і напаўняе энергіяй, - запэўнівае гаспадар. - Да таго ж менталітэтам нашы вясковыя моцна адрозніваюцца ад гарадскіх. Тут разбалаванасць і самахвальства не ў пашане. Людзі прывыклі радавацца самым простым рэчам: яркаму сонцу і цёпламу ветру. Нам не патрэбны шыкоўныя асабнякі, каб жыць у гармоніі і спакоі. Усе адзін аднаго ведаюць, размаўляюць. У вёсцы жывуць людзі добрыя, душэўныя. І ўсміхаюцца часцей. Возьмем, скажам, маю Вольгу. Яна прывыкла глядзець з пазітывам і знаходзіць цудоўнае ў дробязях. А дадае ёй добрага настрою простая прыгажосць - дагледжаны ўчастак, кожная кветка, што распусцілася. Ды і мы, мужчыны, імкнёмся яе не хваляваць.
Дачнікам на заметку
Аляксандр Кохан не па чутках ведае, які грунт выбіраць, каб расліны радавалі садаводаў і агароднікаў багатым ураджаем. Па-першае, ён павінен быць рыхлым і мець у саставе карысную мікрафлору, каб усходы не хварэлі. Абавязкова трэба ўлічваць яго кіслотнасць і пажыўнасць. Калі грунт вельмі шчыльны, давядзецца паляпшаць яго паветра- і вільгацеабмен, што запатрабуе дадатковых затрат, у тым ліку фінансавых.
- Узровень кіслотнасці павінен быць блізкі да слабакіслага і нейтральнага - 5,8-6,6. На занадта кіслым грунце большая частка раслін папросту не ўзыдзе. Ды і любяць такі грунт толькі некаторыя культуры. Ну а што датычыцца пустазелля і хваробатворных бактэрый, тая наяўнасць такіх у грунце ператворыць прыемную работу на ўчастку ў вечную барацьбу з імі, - дзеліцца лайфхакамі наш субяседнік. - Помніце: кожнай культуры патрэбны свой субстрат, які адпавядае ўсім яе біялагічным асаблівасцям. Так, у грунце для вырошчвання расады агароднінных культур наяўнасць у саставе асноўных пажыўных элементаў - азоту, фосфару і калію - павінна быць не ніжэйшая за 200, 250 і 300 мг/л адпаведна.
Паводле слоў Аляксандра, самыя патрабавальныя - таматы. Іх падросшым сеянцам трэба 160-200 мг/л азоту, 200-250 мг/л фосфару, 220-300 мг/л калію. Таму, выбіраючы глебу, уважліва ўчытвайцеся ў яе састаў. І даверцеся прафесіяналам, для якіх важна іх рэпутацыя. Магазінны грунт поўнасцю гатовы да прымянення. Не варта награваць яго ў духоўцы, прапарваць у друшляку, прапякаць у фользе або рабіць з ім нешта яшчэ. Пасля такіх аперацый загінулыя мікраарганізмы пачынаюць раскладацца, атручваючы субстрат. У выніку грунт можа зарасці цвіллю, а засяліўшыя яго першымі хваробатворныя бактэрыі проста заглушаць карысныя.
Алена НІКАЛАЕВА,
фота Таццяны МАТУСЕВІЧ,
газета "7 дней".-0-
З калектывам не толькі ў будні, але і на святы
- У "Рост Агра" я ўжо больш за 10 гадоў. Ні мінуты не пашкадаваў пра свой выбар. Калі табе падабаецца прафесія, ты працуеш на вынік, які з цягам часу ўбачаць і ацэняць калегі і начальства. Яшчэ для мяне вельмі важна, што мае намаганні прыносяць рэальную карысць справе, якую цэніш, - разважае субяседнік. - Толькі ў казцы пузатыя памідорчыкі і хрусткія агурочкі з'яўляюцца па ўзмаху чароўнай палачкі. У рэальнасці ж, каб выгадаваць прыгожую кветку або агародніну, трэба прыкласці нямала намаганняў. Першы крок агародніка - правільна падабраць грунт для расады і кветак.
Аляксандр Кохан упэўнены, што сёння прасцей за ўсё купіць у магазіне гатовы грунт, над стварэннем якога папрацавалі прафесіяналы. Далей, вядома, давядзецца на градках "чараваць" самім - даглядаць, апрацоўваць, падкормліваць расліны, каб дасягнуць небывалага, на зайздрасць суседзям, ураджаю.
Нашага героя шануюць і кіраўніцтва, і калегі. У гэтым мы ўпэўніліся, паразмаўляўшы з яго таварышамі па рабоце.
- Асноўныя рысы характару майго цёзкі - стараннасць і адказнасць. Па натуры ён дабрак, але бесталковасці і нядбайнага стаўлення да работы не церпіць. Калі трэба, хутка прывядзе нядбайнага работніка да прытомнасці, - лічыць начальнік вытворчасці кампаніі Аляксандр Струнеўскі. - Па ўласным вопыце ведаю, што самае складанае ў рабоце - уменне арганізаваць людзей. Наш калектыў не вельмі вялікі і падабраны па высокіх прафесійных якасцях, а таму асаблівых праблем не ўзнікае. Аляксандр, што вельмі важна, добра разбіраецца ў людзях, умее і падбадзёрыць добрым словам, і своечасова ўказаць на памылку. Ды і сем'янін ён добры - жонка, чацвёра дзяцей. Дарэчы, са сваёй другой палавінкай ён тут, у нас, і пазнаёміўся. Выходзіць, лёс...
На думку самога Аляксандра Кохана, дысцыпліна - адзін з найбольш важных фактараў для дасягнення поспеху ў любой сферы жыцця.
- Без яе нікуды. Тым больш што кампанія, дзе працую, ужо мае добрае імя, сваю рэпутацыю, - прызнаецца ён. - Нашы даўнія пакупнікі ўпэўнены ў высокай якасці прадукцыі. Напрыклад, грунты, якія выпускаем, цяпер вельмі запатрабаваны і папулярныя. Усе яны вырабляюцца на аўтаматызаваным абсталяванні, а тут заўсёды павінен быць ідэальны парадак. Памятаем аб тым, што аўтарытэт даводзіцца заваёўваць гадамі, а адзін пракол можа звесці твае намаганні на нішто.
Брыгадзір лічыць, што ў поспеху кампаніі ёсць яго няхай і невялікі, але ўсё ж уклад. Напрыклад, іх прадукцыя не раз па выніках прэміі спажывецкага прызнання "Народная марка" аказвалася пераможцам у розных намінацыях. А дыпломаў за ўдзел у вялікіх міжнародных выстаўках і праектах увогуле не злічыць! Фірма супрацоўнічае з усімі рэгіёнамі Беларусі, і сярод яе кліентаў нямала вядомых гандлёвых сетак.
Работу сваю Аляксандр цэніць, як, у прынцыпе, і многія жыхары навакольных вёсак, якія звязалі сваё жыццё з кампаніяй.
- У нас зарплаты вышэйшыя, чым у вёсцы. Нават па мерках горада атрымліваем вельмі дастойна. Наўскідку скажу, што 80 працэнтаў нашага калектыву - жыхары навакольных вёсак. Я сам пражываю ў аграгарадку Гайна, ад месца работы амаль 40 кіламетраў. Дабірацца было б складана, але, добра, нас развозіць аўтобус. Бачу, што людзі цэняць сваё рабочае месца, трымаюцца за яго. Ды і атмасфера ў калектыве добрая, добразычлівая. Збіраемся разам не толькі ў будні, але і на святы. Нядаўна адзначылі 15-годдзе нашай фірмы. Прыйшлі ўсе, у асноўным з сем'ямі. Дыскатэка, боўлінг, выдатны стол - словам, было вельмі весела і душэўна, - успамінае ён.
У абавязкі Аляксандра ўваходзяць фасоўка і назіранне за работай лініі. За змену даводзіцца ўпакоўваць да 1,5 тысячы мяшкоў. На першы погляд работа манатонная, аднак нават у гэтым працэсе наш герой знаходзіць сваё хараство.
- У час работы часцей за ўсё прыслухоўваемся да стуку апарата. А спяваем пра сябе, хоць уключаць музыку на палавіну гучнасці ніхто не забараняе. Таму іншым часам пад настрой слухаем добрыя песні, якія і будаваць, і жыць дапамагаюць.
Усё ў доме рабілі сваімі рукамі
Аграгарадок Гайна, дзе пражывае Аляксандр са сваёй сям'ёй, з'яўляецца адным з найстарэйшых населеных пунктаў Лагойскага раёна, гісторыя якога губляецца ў глыбіні стагоддзяў. Яшчэ ў XIX стагоддзі існавала мясцовае паданне, што калісьці даўно Гайна была горадам. Паводле слоў нашага героя, галоўная тутэйшая славутасць - Свята-Міхайлаўская царква. Гэта мураваны храм з востраканцовым дахам і знаёмай цыбулепадобнай галоўкай. Своеасаблівым памятным месцам лічыцца ўчастак, дзе стаяў найпрыгажэйшы барочны касцёл. Цяпер месца, дзе знаходзіўся гэты храм, пазначана крыжом. Гэты аграгарадок можа пахваліцца не толькі маляўнічымі мясцінамі, але і блізкасцю да сталіцы - усяго 50 кіламетраў. Побач - рэчка і лес. Нядаўна адрамантавалі школу, ёсць свой стадыён.
Аляксандр Кохан запрашае нас на экскурсію па сваім доме і прысядзібным участку разам з жонкай Вольгай і малодшым сынам Арцёмам.
- Старэйшыя дзеці раз'ехаліся, а мы сваім асобным жыллём абзавяліся не так даўно. За зусім невялікую суму - усяго 2 тысячы долараў, - расказвае ён. - Дом быў у вельмі занядбаным стане. Здавалася, што вось-вось разваліцца...
Цяпер, калі суседзі прыходзяць да нас, дзівяцца: як вы ўмудрыліся гэту развалюху ў палац ператварыць? Да царскіх палацаў, вядома, далёка, але сёе-тое ўсё ж зрабіць удалося. Памянялі дзверы і вокны, унутры ўсё абнавілі, пафарбавалі. У бліжэйшых планах - дах пераслаць. Купілі нядаўна стары надзейны зруб і лазню паставілі.
- Прычым усё рабілі сваімі рукамі, - дадае жонка, з пяшчотай пазіраючы на мужа. - Саша ў мяне ўмелы, руплівы гаспадар. Старэйшыя дзеці таксама дапамагалі. Але галоўны наш рабацяга - Арцём. Сынок, нягледзячы на свае 6 гадоў, заўсёды заняты справай: кветкі праполвае, сена грабе, дровы пілуе, агарод ускопвае. Прычым робіць усё не пад прымусам, а з вялікім задавальненнем. У садзе Арцёмку таксама хваляць, адзначаюць яго не па гадах адказнасць і стараннасць. Жартуюць, што яго нават малых можна пакінуць даглядаць. У хуткім часе ў школу пойдзе. Хацелася б, каб і там паказваў добрыя вынікі.
У двары дома разбіты шыкоўны кветнік. Дыцэнтра, нарцысы, прымула, рамонак, брунера ўжо ўспыхнулі яркімі фарбамі, а неўзабаве заквітнеюць іпамея, кітайская ружа, іберыс, мірабіліс… Проста батанічны сад у мініяцюры!
- Кветкі - гэта тэрыторыя шчасця. Я іх вельмі люблю. Але не атрымліваць у падарунак, а вырошчваць і атрымліваць асалоду ад гэтага, - прызнаецца Вольга. - Ведаю пра іх амаль усё - як выбраць, правільна паліваць, рыхліць і палоць. Дарэчы, выкарыстоўваю вадкія падкормкі і ўгнаенні фірмы, у якой муж працуе.
Цікаўлюся ў сям'і Коханаў, ці не сумна ім жывецца ў вёсцы. Субяседнікі ў адказ смяюцца і пачынаюць наперабой пералічваць плюсы сельскай мясцовасці.
- Што можа быць лепш, чым жыць удалечыні ад пылу, мітусні і вечнага шуму за акном?! Мне добра тут, на сваёй зямлі, у цішыні, сярод прыроды, калі пад акном сад-агарод, а раніцай прачынаешся ад таго, што спяваюць птушкі. Ды і месца, дзе прайшло тваё дзяцінства разам з бацькамі, дае сілу і напаўняе энергіяй, - запэўнівае гаспадар. - Да таго ж менталітэтам нашы вясковыя моцна адрозніваюцца ад гарадскіх. Тут разбалаванасць і самахвальства не ў пашане. Людзі прывыклі радавацца самым простым рэчам: яркаму сонцу і цёпламу ветру. Нам не патрэбны шыкоўныя асабнякі, каб жыць у гармоніі і спакоі. Усе адзін аднаго ведаюць, размаўляюць. У вёсцы жывуць людзі добрыя, душэўныя. І ўсміхаюцца часцей. Возьмем, скажам, маю Вольгу. Яна прывыкла глядзець з пазітывам і знаходзіць цудоўнае ў дробязях. А дадае ёй добрага настрою простая прыгажосць - дагледжаны ўчастак, кожная кветка, што распусцілася. Ды і мы, мужчыны, імкнёмся яе не хваляваць.
Дачнікам на заметку
Аляксандр Кохан не па чутках ведае, які грунт выбіраць, каб расліны радавалі садаводаў і агароднікаў багатым ураджаем. Па-першае, ён павінен быць рыхлым і мець у саставе карысную мікрафлору, каб усходы не хварэлі. Абавязкова трэба ўлічваць яго кіслотнасць і пажыўнасць. Калі грунт вельмі шчыльны, давядзецца паляпшаць яго паветра- і вільгацеабмен, што запатрабуе дадатковых затрат, у тым ліку фінансавых.
- Узровень кіслотнасці павінен быць блізкі да слабакіслага і нейтральнага - 5,8-6,6. На занадта кіслым грунце большая частка раслін папросту не ўзыдзе. Ды і любяць такі грунт толькі некаторыя культуры. Ну а што датычыцца пустазелля і хваробатворных бактэрый, тая наяўнасць такіх у грунце ператворыць прыемную работу на ўчастку ў вечную барацьбу з імі, - дзеліцца лайфхакамі наш субяседнік. - Помніце: кожнай культуры патрэбны свой субстрат, які адпавядае ўсім яе біялагічным асаблівасцям. Так, у грунце для вырошчвання расады агароднінных культур наяўнасць у саставе асноўных пажыўных элементаў - азоту, фосфару і калію - павінна быць не ніжэйшая за 200, 250 і 300 мг/л адпаведна.
Паводле слоў Аляксандра, самыя патрабавальныя - таматы. Іх падросшым сеянцам трэба 160-200 мг/л азоту, 200-250 мг/л фосфару, 220-300 мг/л калію. Таму, выбіраючы глебу, уважліва ўчытвайцеся ў яе састаў. І даверцеся прафесіяналам, для якіх важна іх рэпутацыя. Магазінны грунт поўнасцю гатовы да прымянення. Не варта награваць яго ў духоўцы, прапарваць у друшляку, прапякаць у фользе або рабіць з ім нешта яшчэ. Пасля такіх аперацый загінулыя мікраарганізмы пачынаюць раскладацца, атручваючы субстрат. У выніку грунт можа зарасці цвіллю, а засяліўшыя яго першымі хваробатворныя бактэрыі проста заглушаць карысныя.
- Зямлю можна сапсаваць частым і моцным паліваннем. І эфект атрымаецца процілеглы: расада, замест таго каб расці, пачне гінуць. Нельга ставіць яе ў занадта цёплае і цёмнае месца, дзе і вільготнасць павышаная. Усё разам гэта стварае вельмі добрыя ўмовы для развіцця розных хвароб. З-за дэфіцыту святла парушыцца фотасінтэз, і расліны могуць загінуць, - удакладняе эксперт. - Насенне трэба не толькі выбраць правільна, але і высеяць на патрэбную глыбіню. Калі закласці іх ля паверхні, то нават пры паліванні каранёвая сістэма пачне агаляцца і расада можа загінуць. Калі ж высеяць занадта глыбока (на 3-4 см), парасткам спатрэбіцца занадта многа сіл і часу, каб прабіцца на паверхню. Запас пажыўных рэчываў у семені невялікі, і яно можа не дажыць нават да ўсходаў.
Алена НІКАЛАЕВА,
фота Таццяны МАТУСЕВІЧ,
газета "7 дней".-0-
Падпісвайцеся на нас у
