Сцяг Нядзеля, 23 чэрвеня 2024
Усе навіны
Усе навіны
Грамадства
10 чэрвеня 2024, 14:21

Выбары ў Еўрапарламент, або Палітычнае землетрасенне. Аўтарская калонка Томаша Шміта

Томаш Шміт
Томаш Шміт
Экс-суддзя ваяводскага адміністрацыйнага суда Варшавы Томаш Шміт, які пакінуў Польшчу ў пачатку мая і папрасіў абароны ў беларускіх улад, у аўтарскай калонцы пракаменціраваў праведзеныя выбары ў Еўрапарламент і іх папярэднія вынікі.

Перш за ўсё, трэба задацца пытаннем: ці былі выбары ў Еўрапарламент у 2024 годзе важнымі? Да гэтага часу роля дэпутатаў ЕП была больш ганаровай, чым уплывовай на ўнутраную і знешнюю палітыку краін ЕС. Палітыкам, якія сыходзілі з нацыянальнага палітычнага жыцця, прадастаўлялі права балаціравацца ў Еўрапарламент. Можна сказаць, што гэта была своеасаблівая пенсія і ўзнагарода. Высокія зарплаты дэпутатаў Еўрапарламента гарантавалі ім эканамічную стабільнасць, але пры гэтым яны "знікалі" з палітычнага жыцця краіны.

Аднак выбары 2024 года маюць зусім іншае вымярэнне. Брусель атрымлівае ўсё больш паўнамоцтваў, якія раней належалі ўрадам асобных краін ЕС. Гэта крыху падобна на "гатаванне жабы ў халоднай вадзе". Тэмпературу акуратна павышаюць, каб жаба не адчула моманту, калі яна ўжо зварана. Брусель робіць тое ж, павольна, але дакладна прысвойваючы сабе ўсё больш паўнамоцтваў і кампетэнцый, зводзячы ролю нацыянальных урадаў да выканаўчага, а не прычыннага фактару. Размова ідзе не толькі аб прававым рэгуляванні, але і аб накіраванні ўнутранай і знешняй палітыкі краін ЕС.

Безумоўна, у плане выбараў у нас ёсць прарыў па партыях еўраскептыкаў. Большасць з гэтых партый выступаюць супраць непасрэднага ўступлення НАТА ў канфлікт ва Украіне, падтрымкі гэтага канфлікту з боку ЕС або ўзброенага процістаяння з Расіяй і Беларуссю. Яны выступаюць за перагаворы, аднаўленне міру і міжнароднае супрацоўніцтва. Я паглядзеў статыстычную інфармацыю ўчора каля 12 гадзін дня, і ў выніку яна яшчэ можа змяніцца, але думаю, што толькі нязначна.

У Францыі - палітычнае землетрасенне. Паводле папярэдніх даных, на выбарах перамагае партыя еўраскептыкаў "Нацыянальнае аб'яднанне" Марын Ле Пэн (32 працэнты), а падпальшчыкі вайны Макрона атрымліваюць толькі каля 15 працэнтаў. Шок у Францыі настолькі вялікі, што Макрон пасля такога значнага паражэння распускае нацыянальны парламент і аб'яўляе датэрміновыя выбары.

У Германіі партыя Шольца (СДПГ) паказала горшы рэзультат у гісторыі. Лідар ХДС Фрыдрых Мерц называе рэзультат катастрофай і заклікае да змянення палітыкі. Ён публічна заяўляе, што "так далей прадаўжацца не можа".

Цікавы вынік выбараў у Аўстрыі. Паводле папярэдніх вынікаў, на першым месцы знаходзіцца еўраскептычная ультраправая Аўстрыйская партыя свабоды (АПС).

У канчатковым выніку цэнтрысцкая Еўрапейская народная партыя (ЕНП), звязаная з Урсулай фон дэр Ляен, застаецца буйнейшай партыяй у Еўрапейскім парламенце, атрымаўшы 181 месца. У той жа час партыі еўраскептыкаў павялічваюць сваю прысутнасць у Еўрапарламенце, маючы ўвогуле 149 месцаў. Пасля такога выніку кіраўнік ЕС фон дэр Ляен заяўляе аб "будаўніцтве бастыёна супраць крайнасцей злева і справа" (што гэта ні значыла б).

Вынікі выбараў у Еўрапарламент могуць стаць прарывам для палітыкі ўсяго ЕС. На першы план выходзяць партыі, якія пастуліруюць захаванне нацыянальнай ідэнтычнасці, традыцый, выступаюць за аднаўленне супрацоўніцтва з Расіяй і Беларуссю. Падпальшчыкі вайны па-ранейшаму атрымліваюць верх у Еўрапарламенце, але ёсць надзея, што гэты катастрафічны для ЕС напрамак можа змяніцца.-0-
Падпісвайцеся на нас у
Twitter
Топ-навіны
Свежыя навіны Беларусі