27 чэрвеня 2024, 11:28

"Вучыў сына з шасці гадоў выбірацца з балот". Былы снайпер праводзіць курсы па выжыванні ў дзікай прыродзе

Сяргей Грашчанка

27 чэрвеня, Мінск /Кар. БЕЛТА/. Былы камандзір разведвальнай групы снайпераў Сяргей Грашчанка ўпэўнены: ніхто не застрахаваны ад трапляння ў экстрэмальную сітуацыю. Таму яго курсы па выжыванні ў дзікай прыродзе разлічаны не толькі на дарослых, але і на дзяцей. Лайфхакі, якія дапамогуць выратаваць жыццё таму, хто заблудзіў у лесе, вопытны інструктар паказаў на практыцы. За пяць гадзін трэнінгу вучыць будаваць шалаш, раскладаць агонь, абеззаражваць ваду і гатаваць на агні жабу.

Разам з Сяргеем мы накіраваліся ў вельмі прыгожы лес недалёка ад Стоўбцаў. Машыну пакідаем ля дарогі адразу перад шлагбаумам. Упэўнена паглыбляемся ўсёй групай у гушчар, слухаючы расказы нашага часовага камандзіра: "Сем з паловай гадоў адслужыў у войсках спецыяльнага прызначэння. Інструктар па выжыванні па сістэме ГРУ. Абучаў байцоў спецпадраздзялення асвойваць навыкі арыентавання на мясцовасці, пераадольваць водныя перашкоды, асвойваць прыёмы абсталявання лагераў, раскладання агню і здабычы ежы. Звольніўшыся, зразумеў, што ў звычайным жыцці не хапае драйву, вырашыў прадаўжаць знаёмую справу ўжо з грамадзянскімі. Спачатку праводзіў заняткі толькі для дзяцей, потым зразумеў, што гэта цікава і дарослым".

Сяргей запэўнівае: на курсы прыходзяць дапытлівыя і зацікаўленыя дзеці. "Вядома, не заўсёды ім лёгка праходзіць такія выпрабаванні. Але яны малайцы: скардзяцца рэдка. Праводзім з імі і сплавы, часам пераадольваем па 16 км у дзень. Калі вечарам пасля заняткаў яны збіраюцца ў лазні, эмоцыі б'юць праз край. Перабіваючы адзін аднаго, расказваюць, як падалі ў ваду, пераварочваліся, нехта кагосьці падрэзаў, але ў выніку ўсё ж змог пакарыць раку", - успамінае ён.

Сяргею Грашчанку ўдалося далучыць да актыўнага турызму сваю сям'ю. Жонка Вольга - падарожнік і арганізатар курсаў. Сама не раз правярала сілы ў паходных умовах, а тэсты на выжыванне здала на выдатна. Сына Івана бацька ўжо ў шэсць гадоў заносіў на руках у балота і вучыў адтуль выбірацца. У тым жа ўзросце хлопчык навучыўся раскладаць агонь і будаваць маленькае сховішча. А вось дачка Віталіна пакуль у выпрабаваннях не ўдзельнічае, хоць часта прыязджае ў дзіцячы лагер. "Усё ж такі дзяўчынцы ў сем гадоў зарана спаць на падлозе ў лясным укрыцці або высякаць з крэсіва іскры. Споўніцца 10 - пачнём вучыць", - абяцае бацька.

На яго думку, у нестандартнай сітуацыі важна правільна расставіць прыярытэты. Калі заблудзіў завідна, то задача нумар адзін - хутчэй выйсці да цывілізацыі. Пры дапамозе сонца або компаса за дзень можна выбрацца з любога лесу ў Беларусі. Але калі заблудзіў у вячэрні час, прыярытэтам становіцца будаўніцтва ўкрыцця і раскладанне агню.

Нашай групе з чатырох чалавек абсталяваць начлег пад кіраўніцтвам вопытнага "прараба" вялікай цяжкасці не склала. Але папацець усё ж давялося. Для каркаса выкарысталі ствол усохлай сасны. Расхісталі яе, і дрэва неахвотна, але ўсё ж вылезла з зямлі. Цяпер трэба было яго рассекчы. Прычым без сякеры. Для гэтага загналі яго паміж двума зрослымі стваламі велізарнага дрэва. Злёгку расхісталі і, прыклаўшы намаганні, атрымалі некалькі частак. Будучыя сцены дома гатовы! Пад вуглом 45 градусаў утыкаем у зямлю два бервяны, затым кладзём на іх трэцяе. Для даху выкарыстоўваем мох, які ўкладваем у нахлёст, імітуючы луску рыбы. "І не забудзьце паслаць на падлогу яловыя лапкі, - нагадвае Сяргей. - Так, яны крыху колюцца, але без іх голая зямля, прыгрэтая вашым цяплом, пачне выпарваць ваду, якая астудзіць ваша цела".

Здабыць агонь можна рознымі спосабамі: механічнымі, аптычнымі, хімічнымі, электрычнымі. Інструктар рэкамендуе нам выкарыстоўваць турыстычнае крэсіва. Яно не падвядзе ні ў дождж, ні ў снег. "Я яго заўсёды нашу з сабой, - раскрывае тонкасці выжывання Сяргей Грашчанка. - Агонь - гэта не толькі цяпло і прыгатаванне ежы, але і псіхалагічны спакой. Калі гарыць агонь, чалавек разумее, што надзея не страчана, ён абаронены ад дзікіх звяроў і шанц выжыць павышаецца ў разы". Кожны з нас паспрабаваў пры дапамозе крэсіва выкрасіць іскру. Задача лёгкая: на ўсё хапіла літаральна некалькі секунд.

Сяргей запэўнівае: у апошнія гады цікавасць да курсаў па выжыванні ўзмацнілася. "Да прыходу каранавіруса растлумачыць, навошта чалавеку трэба навучыцца раскладаць агонь і абеззаражваць ваду, было складана, - гаворыць ён. - У мяне ёсць знаёмыя, якія ў час эпідэміі свядома пайшлі жыць у лес і правялі ўдалечыні ад людзей дастаткова шмат часу. Гэта, вядома, не зусім экстрым, яны падрыхтаваліся да паходу, але ўсё ж набытыя веды ім спатрэбіліся".

Паводле слоў інструктара, у Беларусі ў апошнія гады становіцца папулярным актыўны адпачынак: людзі адпраўляюцца ў сплавы па рацэ, ходзяць у паходы, займаюцца лазертагам. Грыбнікоў з ягаднікамі хапае. А таму неабходнасць навыкаў выжывання становіцца яшчэ больш відавочнай. "Я лічу, калі трапіў у экстрэмальную сітуацыю, трэба змагацца да канца. Ніколі не здавацца, чапляючыся за жыццё да апошняга", - рэзюмуе інструктар.

Сяргей Грашчанка - герой нашага праекта "Беларусы ў кадры". За пяць гадзін побач з ім мы даведаліся, якія распаўсюджаныя памылковыя думкі могуць збіць вас з дарогі, калі вы заблудзілі, як выбрацца з гушчару з дапамогай наручнага механічнага гадзінніка і чаму не кожная "квакуха" можа стаць стравай.

Кожны тыдзень у газеце "7 дней" і на сайце БЕЛТА мы глядзім на свет вачамі простых беларусаў, якія шчыра любяць сваю справу, сям'ю і краіну. Усе нашы героі ўнікальныя, але іх аб'ядноўвае адно - вернасць сабе і зямлі, дзе яны жывуць.-0-

*Праект створаны за кошт сродкаў мэтавага збору на вытворчасць нацыянальнага кантэнту.

Падпісвайцеся на нас у