Яўген Спіцын
25 чэрвеня, Мінск /Кар. БЕЛТА/. Гісторыя развіваецца па спіралі, і гэта можа быць рух як у бок прагрэсу, так і рэгрэсу. Такое меркаванне ў праекце "У тэме" на YouTube-канале БЕЛТА выказаў гісторык Яўген Спіцын.
"Гісторыю можна вывучаць па-рознаму. Можна быць вельмі моцным спецыялістам у нейкай вельмі вузкай тэме, ведаць там усё дасканала, але пры гэтым не быць добрым гісторыкам. А можна, наадварот, будаваць нейкія глабальныя гістарычныя канцэпцыі і не ведаць тых тонкасцей, якія складаюць стрыжань гісторыі як навукі, прадмета выкладання", - сказаў Яўген Спіцын.
Гісторык згодны з Карлам Марксам у тым, што гісторыя чалавецтва развіваецца па спіралі. "На кожным новым вітку гэтай спіралі ёсць элементы, якія супадаюць. Але калі мы разглядаем гэту спіраль уверх, па шляху прагрэсу, то гэта адны абставіны. Аднак у нас забываюць аб тым, што спіраль можа раскручвацца і ўніз, па шляху рэгрэсу. У нас развіццё чалавечай цывілізацыі прынята разглядаць як развіццё па спіралі прагрэсу. І той факт, што гісторыя можа адкочвацца назад, у нас неяк не бралі пад увагу", - падкрэсліў ён.
Менавіта гэта, лічыць Яўген Спіцын, адбываецца цяпер з Еўропай, якая скочваецца ў цёмныя вякі або сярэдневякоўе: "Наколькі гэта будзе працяглы і балючы працэс, я цяпер не магу сказаць".
У якасці прыкладу ходу гісторыі па шляху рэгрэсу Яўген Спіцын назваў разбурэнне Рымскай імперыі. "Была разбурана вытворчая база антычнага свету. Што вызначае прагрэс? Ён перш за ўсё звязаны з гарманізацыяй прадукцыйных сіл, вытворчых адносін з тэхналагічнымі рыўкамі. Калі вынайшлі паравую машыну, гэта была рэвалюцыя. Вяртаючыся да Рымскай імперыі, трэба сказаць, што варвары прыйшлі і разбурылі аснову рымскай цывілізацыі. Размова не аб тым, што яны прыйшлі і разбурылі нейкую прыгожую базу ў палацы якога-небудзь патрыцыя. Размова аб тым, што яны, не разумеючы, што робяць, разбурылі вытворчую базу антычнай цывілізацыі. У выніку Еўропа правалілася, і давялося вяртацца да таго, ад чаго яны адышлі, некалькі стагоддзяў", - рэзюмаваў гісторык.-0-
"Гісторыю можна вывучаць па-рознаму. Можна быць вельмі моцным спецыялістам у нейкай вельмі вузкай тэме, ведаць там усё дасканала, але пры гэтым не быць добрым гісторыкам. А можна, наадварот, будаваць нейкія глабальныя гістарычныя канцэпцыі і не ведаць тых тонкасцей, якія складаюць стрыжань гісторыі як навукі, прадмета выкладання", - сказаў Яўген Спіцын.
Гісторык згодны з Карлам Марксам у тым, што гісторыя чалавецтва развіваецца па спіралі. "На кожным новым вітку гэтай спіралі ёсць элементы, якія супадаюць. Але калі мы разглядаем гэту спіраль уверх, па шляху прагрэсу, то гэта адны абставіны. Аднак у нас забываюць аб тым, што спіраль можа раскручвацца і ўніз, па шляху рэгрэсу. У нас развіццё чалавечай цывілізацыі прынята разглядаць як развіццё па спіралі прагрэсу. І той факт, што гісторыя можа адкочвацца назад, у нас неяк не бралі пад увагу", - падкрэсліў ён.
Менавіта гэта, лічыць Яўген Спіцын, адбываецца цяпер з Еўропай, якая скочваецца ў цёмныя вякі або сярэдневякоўе: "Наколькі гэта будзе працяглы і балючы працэс, я цяпер не магу сказаць".
У якасці прыкладу ходу гісторыі па шляху рэгрэсу Яўген Спіцын назваў разбурэнне Рымскай імперыі. "Была разбурана вытворчая база антычнага свету. Што вызначае прагрэс? Ён перш за ўсё звязаны з гарманізацыяй прадукцыйных сіл, вытворчых адносін з тэхналагічнымі рыўкамі. Калі вынайшлі паравую машыну, гэта была рэвалюцыя. Вяртаючыся да Рымскай імперыі, трэба сказаць, што варвары прыйшлі і разбурылі аснову рымскай цывілізацыі. Размова не аб тым, што яны прыйшлі і разбурылі нейкую прыгожую базу ў палацы якога-небудзь патрыцыя. Размова аб тым, што яны, не разумеючы, што робяць, разбурылі вытворчую базу антычнай цывілізацыі. У выніку Еўропа правалілася, і давялося вяртацца да таго, ад чаго яны адышлі, некалькі стагоддзяў", - рэзюмаваў гісторык.-0-