Хто такі патрыёт і што такое патрыятызм? Думаю, што гэта ў першую чаргу той, хто стварае і аб'ядноўвае. Брэсцкая бізнес-лэдзі і член БСЖ Наталля Ільніцкая па сваёй ініцыятыве і парыву сэрца за ўласныя сродкі ажыццяўляе ўнікальны патрыятычны аб'яднальны праект, падобнага да якога няма на еўрапейскай і постсавецкай прасторы - стварае алею памяці з вернутых з Еўропы дэманціраваных помнікаў загінулым на польскай тэрыторыі воінам Чырвонай Арміі. Гэтыя манументы пасля Другой сусветнай вайны ўстанаўлівалі за свае грошы простыя жыхары польскіх населеных пунктаў у знак удзячнасці чырвонаармейцам за выратаванне ад фашыстаў, а сёння брастаўчанка ратуе гэтыя абеліскі ад небыцця і гістарычнай бяспамятнасці.
Аўтарскі цыкл матэрыялаў члена праўлення Беларускага саюза жанчын, журналіста БЕЛТА Аліны Грышкевіч, якія рыхтуюцца ва ўзаемадзеянні з БСЖ у Год народнага адзінства, прадаўжаецца расказам пра Наталлю Ільніцкую - члена саюза, дэпутата Брэсцкага гарадскога Савета дэпутатаў, генеральнага дырэктара ТАА "Лагуна", пад брэндам якога ў Брэсце функцыянуюць гасцінічны комплекс, рынак, футбольная каманда, тэлевізійны канал, а таксама ажыццяўляюцца шматлікія дабрачынныя праекты ў падтрымку ветэранаў, воінаў-афганцаў, інвалідаў, аўтапрабегі. Сваю гісторыю жыцця яна стварае любоўю да беларускай зямлі, да яе гісторыі, памяці пра гераізм сваіх продкаў.
Унікальнасць чалавека - у яго ўчынках
Для Наталлі Ільніцкай галоўнай справай яе сённяшняга жыцця стала захаванне памяці аб савецкіх героях. У аграгарадку Мухавец, побач з Брэстам, дзе кожная пядзя зямлі ўвабрала кроў абаронцаў Радзімы, яна стварае музей пад адкрытым небам - Алею памяці. Яе прыватны праект аб'ядноўвае гісторыю ўсіх краін постсавецкай прасторы, у тым ліку Расіі, жыхары якіх былі ў адных радах Чырвонай Арміі.
Унікальнасць гэтай жанчыны - у яе гарачым патрыятызме і ўчынках, якія зразумелыя, безумоўна, не ўсім. Асабліва цяпер, калі многія імкнуцца да раз'яднання і пустаслоўя, разбурэння і ачарнення сваёй краіны…
Калі яна задумала гэту гісторыю з помнікамі і ўсё было на ўзроўні толькі што ўзніклай ідэі, запал Наталлі некаторыя адразу паспрабавалі астудзіць - маўляў, нічога ў цябе не атрымаецца, як гаворыцца, марыць не шкодна. Аднак ні скептычнасць, ні нявер'е не астудзілі яе парыў, а хутчэй наадварот, пабудзілі да ўпартасці ў дасягненні мэты. А што такое ўпартасць і мэтанакіраванасць Наталлі Ільніцкай брастаўчане ведаюць не па чутках.
Яна нарадзілася ва Украіне, жыла ў Літве, дзе ў савецкі перыяд служыў дэсантнікам яе муж (на той перыяд прыпала і яго служба ў Афганістане), цяпер Наталля Ільніцкая працуе на ўжо роднай беларускай зямлі. На пытанне, хто яна, адказвае адназначна: я беларуская жанчына. У яе лёс, як у жаночую касу, уплецена гісторыя Беларусі і Расіі, Літвы і Украіны, а таксама іншых краін постсавецкай прасторы.
Брэсцкая зямля, дзе яна жыве каля 30 гадоў, стала для жанчыны сапраўды роднай, дапамагла раскрыцца як асобе, як бізнесмену, як патрыёту, які сваім жыццём увасабляе тыя духоўныя каштоўнасці, якія перадаліся ёй ад бацькі-партызана, мамы, бабуль і дзядуляў.
Мы сустракаемся ў Мухаўцы, на Алеі памяці, дзе сама сабой узнікае размова аб патрыятызме.
- Наталля Емяльянаўна, што такое для вас патрыятызм?
- Патрыятызм для мяне - паняцце, якое немагчыма ўпісаць у канкрэтныя рамкі і ў тым ліку рамкі канкрэтнага часу. Для мяне гэта вельмі глыбокае, асабістае... Хіба можна сказаць, што патрыятызм - гэта толькі любоў да сваёй зямлі? З чаго пачынаецца гэта любоў? У які момант ты пачынаеш разумець і ўсведамляць гэта пачуццё? Любоў маіх бацькоў адзін да аднаго, іх стаўленне да нас, да працы, да іншых людзей - усё гэта фарміравала мяне як асобу. Быць карысным людзям, умець дапамагчы, падтрымаць у цяжкую хвіліну. Жыць у рэшце рэшт не толькі для сябе, але і для людзей сваёй краіны. Адчуваць сябе яе часткай. Мабыць, гэта і ёсць патрыятызм для мяне.
Патрыятызм для Наталлі Ільніцкай не пустое слова. Стварыўшы больш за 700 новых рабочых месцаў, атрыманы прыбытак накіроўвае не толькі на развіццё бізнесу, але і дапамагае ветэранам, а таксама воінам-інтэрнацыяналістам, памятаючы афганскае мінулае мужа.
- Якія духоўныя каштоўнасці вам закладвалі мама і бабуля?
- Я расла як усе дзеці таго часу. І паверце, нічаму дрэннаму нас не вучылі нашы родныя людзі. Шчыра працаваць, станавіцца на абарону слабага, ніколі не прычыняць шкоды людзям. Адным словам, быць добрым чалавекам.
- Ці лёгка жанчыне ў бізнесе?
- У бізнесе наогул нялёгка... Калі лёгка, гэта не бізнес, а хобі - хачу раблю, хачу не. Свая справа заўсёды абавязвае. Ты бярэш адказнасць не толькі за сябе, але і за людзей, якія паверылі табе. І несці яе не заўсёды проста. А ці лічу я свой бізнес важным для мясцовых жыхароў? Гэта пытанне лепш задаць нашым пакупнікам, аднак калі на працягу больш як 20 гадоў на нашым рынку заўсёды ёсць жадаючыя набыць тавар, значыць ён запатрабаваны. Карыстаюцца попытам і паслугі нашай гасцініцы.
Наталля Ільніцкая ўзяла пад сваё крыло тэлевізійны канал "Лагуна ТБ", які стаў папулярным у брастаўчан і пазіцыянуецца як гарадскі, і ў якім вялікая ўвага ўдзяляецца не толькі дзейнасці яе бізнесу, калег-прадпрымальнікаў, але і рабоце мясцовых органаў улады, інтарэсам і праблемам мясцовых жыхароў.
У яе сваё ўласнае меркаванне адносна таго, хто каму вінаваты: дзяржава людзям або дзяржаве людзі. Бізнес-лэдзі ўпэўнена, што кожны павінен вакол сябе ствараць і мяняць тую сферу, у якой кампетэнтны, каб жыццё людзей станавілася лепшым.
Алея памяці як галоўная справа жыцця
Цяпер галоўнай справай свайго жыцця Наталля Ільніцкая лічыць захаванне памяці аб тысячах савецкіх салдат і афіцэраў, якія палажылі жыцці за вызваленне ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў еўрапейскіх краін. Прыкладна чатыры гады таму адным росчыркам пяра з п'едэстала гістарычнай памяці ў некаторых краінах Еўропы, і ў прыватнасці Польшчы, помнікі героям вайны апынуліся ледзь не на сметніках.
- Наталля Емяльянаўна, чаму вы гэта робіце, маглі б жа проста займацца бізнесам?
- Маючы выразную грамадзянскую пазіцыю, інакш немагчыма. Калі ў маіх сілах дапамагчы, як я магу закрыць вочы на гэта і прайсці міма, тым больш з'яўляючыся дэпутатам Брэсцкага гарадскога Савета дэпутатаў, членам Беларускага саюза жанчын і членам рэспубліканскага грамадскага аб'яднання "Белая Русь". Акрамя таго, на працягу многіх гадоў лічу сваім абавязкам займацца дабрачыннасцю. Калі гэта ў маіх сілах, чаму не? Вы не ўяўляеце, якая гэта радасць разумець, што дзякуючы твайму ўдзелу для кагосьці вырашылася жыццёва важнае пытанне. Мы штогод праводзім дабрачынныя акцыі і канцэрты ў падтрымку шматдзетных сем'яў, дзяцей-інвалідаў і ветэранаў.
Наталля Ільніцкая расказвае, што аднойчы глядзела тэлевізар і пачула, што ў Польшчы сталі паўсюдна зносіць помнікі часоў Другой сусветнай і проста прыйшла ў жах ад гэтага. "Успомніла бацьку, які быў партызанам, атрымаў калецтва, з якім цяжка жыў пасля вайны. Успомніла яго расказы пра фашыстаў, якія нібыта звяры знішчалі людзей, здзекаваліся, спальвалі жывымі разам з вёскамі. Хіба такое магчыма забыць? - задае рытарычнае пытанне Наталля Емяльянаўна. - Сведкі вайны адыходзяць, іх становіцца ўсё менш. Важна, хто прыходзіць на змену. А помнікі, абеліскі, літаратурныя і мастацкія творы, запісаныя сведчанні відавочцаў - гэта сувязнае звяно гісторыі. Помнікі - сведчанні чалавечай памяці".
- Па-вашаму, што паказала гэта польская гісторыя?
- Тое, што гісторыю трэба паважаць, а не скажаць. Не могуць загінулыя героі раптоўна стаць здраднікамі.
За два гады каля 20 польскіх помнікаў пераехалі ў Мухавец
З таго тэлевізійнага сюжэта да сённяшняга дня мінула больш за тры гады. Помнікі сталі прывозіць у Брэст два гады таму, а да гэтага быў карпатлівы складаны працэс узгадненняў, перапісак.
Польскі закон "аб дэкамунізацыі" быў прыняты сеймам у кастрычніку 2017 года. А літаральна праз тры тыдні пасля гэтага паляцелі пісьмы за подпісам Наталлі Ільніцкай на адрас Інстытута нацыянальнай памяці Польшчы і 11 польскіх ваяводстваў з адзінай просьбай - дазволіць забраць дэманціраваныя манументы салдатам Чырвонай Арміі, якія загінулі на польскай тэрыторыі, у Беларусь. Дзякуй богу, польскія ўлады не сталі пярэчыць.
Але яшчэ да гэтага яна ўзгадніла сваю ідэю з беларускімі міністэрствамі замежных спраў і культуры, якія, вядома ж, падтрымалі высакароднае імкненне і падзякавалі брастаўчанцы за імкненне ўнесці ўклад у захаванне памяці аб подзвігу герояў, якія вызвалілі Еўропу ад фашызму. Ініцыятыва знайшла разуменне ў брэсцкіх органаў улады, ветэранаў, Беларускага саюза жанчын, якія добра яе ведаюць.
Прыватная ініцыятыва па волі душы і сэрца, якая патрабуе каласальных сродкаў, прыцягвае ўжо вялікую ўвагу як унутры краіны, так і за мяжой.
Агульнасць гісторыі перажыўшых вайну народаў
Савецкія салдаты вызвалялі польскія гарады і вёскі, ратавалі ад нямецка-фашысцкага нацызму польскіх грамадзян, а многія нашы суайчыннікі навекі засталіся ляжаць на палях кровапралітных бітваў, ахвяраваўшы сваімі жыццямі і пакінуўшы вечны боль страты ва ўласных сем'ях. Мінула больш за 75 гадоў пасля заканчэння вайны, што па мерках гісторыі проста кропля ў моры вечнасці, як еўрапейскія суседзі вырашылі раптам забыць пра ўсё і сцерці памяць аб савецкіх і беларускіх героях, растаптаць брацкія магілы. Звыш 400 помнікаў аб героях Другой сусветнай вайны, сціплыя манументы, самотныя фігуры, пабудаваныя, дарэчы, на грошы мясцовых польскіх жыхароў, былі разбураны і знесены.
Наталля Ільніцкая не падзяляе манументы па прыналежнасці да памяці - беларусы гэта, рускія, украінцы або казахі, бо гісторыя Другой сусветнай вайны - агульная гісторыя чалавецтва.
Польскія помнікі ў беларускім Мухаўцы
Усе з 19 ужо ўстаноўленых помнікаў і знакаў з розных ваяводстваў Польшчы заслугоўваюць асобнай увагі. Кожны трэба было збіраць літаральна па кусках, падпісаўшы пры гэтым усе неабходныя дакументы, і потым перавезці ў Мухавец. Асобная гісторыя - гэта іх рэстаўрацыя, якая сама па сабе каштуе вялікіх грошай, таму для гэтай работы прыцягваюцца мясцовыя спецыялісты, якія паспяхова спраўляюцца з гэтай задачай, што відаць па ўжо ўстаноўленых на пастаменты абелісках і бюстах.
Ідзём па алеі, дзе яшчэ вядуцца работы і дзе пакуль няма тратуарнай пліткі, але ёсць галоўнае - адроджаная памяць аб героях, гэта значыць помнікі ім.
Першым на Алеі памяці ў лютым 2020 года быў устаноўлены манумент Падзякі Чырвонай Арміі з Лідзбарка-Варміньскага.
Гісторыя гэтага манумента такая: 31 студзеня 1945 года войскі 3-га Беларускага фронту пад камандаваннем генерала арміі Чарняхоўскага вызвалілі горад Лідзбарк-Варміньскі Вармінска-Мазурскага ваяводства. А ўжо ў маі 1949 года ў цэнтры горада ўстанавілі стэлу ў гонар вызваліцеляў з надпісам "З удзячнасцю Савецкай Арміі". У 1973 годзе яна была дапоўнена скульптурнай кампазіцыяй з двух савецкіх салдат. Да 2018 года помнік знаходзіўся ў аварыйным стане і ў лютым быў дэманціраваны, а стэла разбурана дашчэнту.
Калі Наталля Ільніцкая ўбачыла яго на месцы зносу ў страшэнным стане, разламаным на часткі, то яе адгаворвалі яго забіраць, паколькі шанцы на аднаўленне былі нязначныя. Але жанчына была так уражана неперадавальным трагізмам пакінутых ляжаць на зямлі фігур чырвонаармейцаў, якія ўвасабляюць гераізм і памяць, што не спынілася ні перад чым і забрала кускі скульптур. Разрозненыя фрагменты манумента даставілі ў Мухавец у маі 2018 года. Скульптуры "ажылі" дзякуючы намаганням мясцовых спецыялістаў і цяпер займаюць цэнтральнае месца ў Алеі памяці.
Помнік савецкім лётчыкам з польскай Целясніцы вяртае да падзей 22 чэрвеня 1941 года. У першы дзень Вялікай Айчыннай вайны савецкі самалёт, які падняўся ў паветра з задачай спыніць наступленне гітлераўскіх войскаў углыб савецкай тэрыторыі, быў збіты ворагам і ўпаў недалёка ад гэтай вёскі пад Бяла-Падляскай. Абодва пілоты загінулі. Аддаючы даніну гераізму савецкіх пілотаў, мясцовыя жыхары ў 1968 годзе ўстанавілі абеліск з чырвонай зоркай, у цэнтральнай частцы якога размешчана мемарыяльная дошка з надпісамі на польскай і рускай мовах: "Савецкім лётчыкам, якія загінулі 22.06.1941 г. у баях з гітлераўскім фашызмам".
Асобы пілотаў невядомыя. Але ёсць надзея, што дзякуючы далейшым намаганням Наталлі Ільніцкай і ўсіх тых, хто ёй дапамагае, можа быць удасца ўвекавечыць іх прозвішчы.
А вось помнік Падзякі савецкім воінам быў устаноўлены ў 50-я гады ў цэнтры вёскі Кодзень Люблінскага ваяводства ў гонар воінаў 160-й стралковай дывізіі 1-га Беларускага фронту пад камандаваннем маршала Савецкага Саюза Канстанціна Ракасоўскага, якая вызваліла гэты польскі населены пункт у канцы ліпеня 1944 года. На мемарыяльнай дошцы шматтоннага абеліска на польскай мове напісана: "Савецкім героям, якія загінулі ў барацьбе з гітлераўскімі акупантамі за вызваленне Кодзеня ў 1944 годзе. Жыхары Кодзеня". Згодна з законам "аб дэкамунізацыі" абеліск быў разбураны вясной 2018 года. Вясной 2020 года ён перавезены ў Мухавец.
Дарэчы, яшчэ адзін аб'ект з той жа польскай мясцовасці, дзе размешчаны Кодзень, мемарыяльная пліта з Заблоцця, якое было вызвалена ў канцы ліпеня 1944 года ў час Люблін-Брэсцкай наступальнай аперацыі войскамі таго ж 1-га Беларускага фронту пад камандаваннем маршала Савецкага Саюза Канстанціна Ракасоўскага. У знак павагі і ўдзячнасці воінам Чырвонай Арміі, якія загінулі ў баях з фашыстамі, у Заблоцці намаганнямі мясцовых жыхароў была ўстаноўлена мемарыяльная пліта з надпісам: "Салдатам Чырвонай Арміі, якія загінулі ў баях за вызваленне Заблоцця, 1944". У 2018 годзе помнік быў знесены, у 2019-м дастаўлены ў Беларусь, адноўлены і летам 2020 года заняў дастойнае месца ў Алеі памяці.
Вывучаем далей Алею памяці - абеліск са Стшэльцы-Краеньске быў устаноўлены за ўласныя сродкі жыхарамі гэтага горада ў 1954 годзе ў гонар воінаў 1-га Беларускага фронту Чырвонай Арміі пад камандаваннем маршала Савецкага Саюза Георгія Жукава, якія загінулі ў баях за вызваленне горада ў студзені 1945 года. На чырвоным граніце высечаны надпіс: "Героям Чырвонай Арміі, якія загінулі ў баях за вызваленне польскага народа. Супольнасць Стшэльцы-Краеньске".
Помнік савецкім ваеннапалонным аб'ядноўвае два абеліскі, прысвечаныя савецкім ваеннапалонным, якія працавалі і загінулі ў нямецкіх канцлагерах ад голаду і катаванняў. У верхняй частцы размешчана чырвоная зорка, у ніжняй - мемарыяльная дошка з надпісам: "Месца, асвячонае крывёю савецкіх грамадзян, узятых у палон і па-зверску забітых гітлераўскімі акупантамі ў 1942-1944 гадах. Вечная ім памяць. Супольнасць павета Радамскага ў 20-годдзе стварэння ПНР (Польскай Народнай Рэспублікі)". Рэшткі збудаванняў, разбураных пры "дэкамунізацыі", былі знойдзены недалёка ад горада Радам Мазавецкага ваяводства ў 2018 годзе.
Гісторыю вызвалення Польшчы можна вывучаць і па наступных манументах. Так, помнік-стэла з горада Радам, размешчанага на паўднёвым усходзе Польшчы за 100 км ад Варшавы. Ён быў вызвалены 16 студзеня 1945 года войскамі 1-га Беларускага фронту. У баях за горад загінулі 2675 савецкіх салдат, у памяць аб якіх пасля вайны ўзведзены манумент-стэла з надпісам: "Тут пахаваны байцы Чырвонай Арміі, якія загінулі ў баях з нямецка-фашысцкімі акупантамі пры вызваленні г.Радама 16.1.1945 г. Вечная слава героям".
На Алеі ўзвышаецца таксама помнік з Тшэбеславіцы. Гэты бетонны манумент быў узведзены палякамі праз пяць гадоў пасля заканчэння вайны. На мемарыяльнай дошцы надпіс: "Героям Чырвонай Арміі, вызваліцелям польскага народа. Жыхары ўсёй Тшэбеславіцы. 1945".
Ёсць абеліскі, якія ўдзячныя палякі ўжо ўзводзілі праз дзесяцігоддзі пасля вайны, што сведчыць аб захаванай у народзе памяці аб вызваліцелях. Так, помнік Падзякі Чырвонай Арміі з Дубічы-Цэркеўнэ Хайнуўскага павета 9 мая 1985 года ўзвялі мясцовыя жыхары. На бетонным падмурку манумента - фігура савецкага салдата, які заклікае да атакі. Вобраз у камені быў узноўлены з рэальнага ўдзельніка падзей - воіна Чырвонай Арміі Дзмітрыя Маскаленкі. У баі за гэты населены пункт летам 1944 года аддалі свае жыцці 452 чырвонаармейцы 1-га Беларускага фронту пад камандаваннем маршала Савецкага Саюза Канстанціна Ракасоўскага.
Вялікую цікавасць у наведвальнікаў, якія ўсё часцей заглядваюць у гэты музей пад адкрытым небам, выклікае таксама мемарыяльная пліта з Рагозніка. Яна была ўстаноўлена на поўдні Польшчы ў 1987 годзе ў памяць аб савецкіх салдатах, якія ў выніку кровапралітных баёў у канцы студзеня 1945 года вызвалілі горад. На пліце выразана ў бетоне зорка і надпіс: "Загінулым салдатам Савецкай Арміі. Жыхары". Пліта стала адным з апошніх помнікаў чырвонаармейцам, устаноўленых у Польскай Народнай Рэспубліцы.
Мемарыяльная пліта "Зорка" - гэта сімвал Вялікай Перамогі савецкага народа і Чырвонай Арміі над фашызмам у гады Другой сусветнай вайны 1939-1945 гадоў, якая прывяла да катастрафічных людскіх страт - амаль 72 млн чалавек. З іх больш за трэць прыпала на Савецкі Саюз - 27 млн. Беларусь за гады вайны страціла кожнага трэцяга жыхара.
Што цікава, у Мухавец пераехаў і бюст генералу Каралю Свярчэўскаму - удзельніку Першай сусветнай вайны, Кастрычніцкай рэвалюцыі і грамадзянскай вайны ў Расіі, Іспаніі, аднаму з арганізатараў Народнага Войска Польскага на тэрыторыі Савецкага Саюза, камандуючаму 2-й арміяй Войска Польскага ў складзе 1-га Украінскага фронту Чырвонай Арміі са жніўня 1944-га. З 1946 года ён быў намеснікам міністра нацыянальнай абароны Польшчы, з 1947-га - дэпутатам заканадаўчага сейма. Загінуў у 1947 годзе ад рук бандэраўцаў. Гэты бюст таксама быў дэманціраваны на польскай тэрыторыі і яго дазволілі перавезці ў Беларусь.
Практычна ўсе гэтыя і іншыя манументы ў 2017-2018 гадах былі знесены ў Польшчы, а ў 2019-2020 гадах прывезены ў Мухавец, рэстаўрыраваны і ўстаноўлены ў музеі пад адкрытым небам на Алеі памяці.
Гэта незвычайнае месца прыцягвае і жыхароў іншых беларускіх рэгіёнаў, гасцямі тут становяцца расійскія ваеннаслужачыя, замежныя госці.
Асаблівыя наведвальнікі - школьнікі, якія не проста глядзяць, але і задаюць вопытнаму экскурсаводу-гісторыку шматлікія пытанні аб гісторыі сваёй краіны, Польшчы, Еўропы. Бачачы помнікі і чытаючы надпісы на іх, яны пазнаюць гераічную і трагічную старонку гісторыі свайго народа.
Брастаўчанка гатова і далей ратаваць ад забыцця помнікі героям
Трагедыя Вялікай Айчыннай вайны манументальна ўвекавечана ў мемарыяльным комплексе "Брэсцкая крэпасць-герой", а Алея памяці ў Мухаўцы становіцца яшчэ адным складнікам агульнай гісторыі гераізму савецкага і ў тым ліку беларускага народа.
Наталля Ільніцкая гаворыць:
- Гэты праект дарагі майму сэрцу. Безумоўна, у памяць аб маіх дзядах, якія ваявалі ў Вялікую Айчынную, аб усіх героях тых страшэнных гадоў буду імкнуцца яго прадаўжаць. Будзем перавозіць столькі помнікаў, колькі зможам.
На пытанне, як сям'я ставіцца да яе справы, яна адказвае:
- Цалкам мяне падтрымлівае.
- Наталля Емяльянаўна, аб чым вы марыце?
- Я чалавек нястомны. Ёсць мары надзённыя - гэта заканчэнне будаўніцтва бізнес-цэнтра. А ёсць і больш глабальныя - Алея памяці - гэта тое, чым я жыву сёння. Мару, каб гэта месца стала сапраўды гонарам за подзвіг нашых салдат. Прыкладам, на якім выхоўвалася б маладое пакаленне.
- Ваш любімы занятак?
- - Працаваць і дапамагаць людзям. Важна імкнуцца не толькі да матэрыяльных каштоўнасцей, але і да духоўных. Павагу людзей можна заслужыць толькі справамі. Калі ёсць жаданне, то будуць магчымасці, а будуць дзеянні - з'явіцца вынік.
Напярэдадні Дня Перамогі, 8 мая, яна разам з брастаўчанкамі з Беларускага саюза жанчын плануе чарговы аўтапрабег. У ліку асноўных пунктаў маршруту - Брэсцкая крэпасць, пахаванні воінаў-чырвонаармейцаў, а таксама створаная ёю Алея памяці.
Аліна ГРЫШКЕВІЧ,
БЕЛТА.-0-
