Яшчэ дзесяць гадоў таму Марыя і не думала, што стане маці траіх дзяцей, шэф-поварам ва ўласным кафэ, краязнаўцам, садаводам, родапачынальнікам моды на трохкутныя дамы, прытым усё гэта адначасова. Дзякуючы яе сям'і пра далёкую вёсачку Забалаць у Валожынскім раёне даведаліся турысты, модныя блогеры і фатографы з розных краін. І ніхто з іх нават не задумваўся, што за прыгожай карцінкай "беларускага Праванса" стаіць праца ў рэжыме 24/7, а для "перазагрузкі" гаспадарам лавандавага поля даводзіцца збягаць на некалькі дзён у лес. У гасцях у Марыі і Аляксандра Галабурдаў мы даведаліся, навошта яны прамянялі кватэру ў Мінску на вёску з адзіным жыхаром і як сяло выратавала іх шлюб.
"Жыць трэба цяпер, не адкладаць на потым"
Прыгажуня Марыя ў маладзецкім каўбойскім капелюшы сустракае нас каля добрага двухпавярховага дома. Яшчэ шэсць гадоў таму на гэтым месцы быў вялікі закінуты ўчастак са звалкай. Такія не рэдкасць у паміраючых вёсачках, а Забалаць была менавіта такая. Да пераезду сям'і Галабурдаў на ПМЖ тут заставалася толькі баба Галя. Летам прыбывала яшчэ крыху людзей - на выхадныя і ў водпускі перабіраліся дачнікі.
- Да 2017 года мы жылі ў Мінску, і нічога не прадвяшчала кардынальных перамен у нашай сям'і. Да таго моманту, пакуль я не даведалася аб сваёй цяжарнасці. На руках у мяне тады ўжо былі двое дзяцей-пагодкаў, якія патрабавалі шмат увагі, таму я аб'явіла мужу, што стамілася ад дэкрэтаў і цяпер яго чарга ісці. Саша пагадзіўся. Так мы абодва засталіся без работы і задаліся пытаннем: што рабіць далей? - успамінае гаспадыня дзіўнага месца ў Забалаці.
Мара жыць за горадам з'явілася ў Марыі і Аляксандра намнога раней, чым яны на самай справе задумаліся пра пераезд. У іх планах гэта значылася толькі на пенсіі.
- Але ў нейкі момант я падумала, што жыць трэба цяпер, а не адкладаць усё на потым, на лепшыя часы. Самае галоўнае - верыць. У сябе, мужа і сваю мару! Мы з Сашам прадалі сваю трошку ў Мінску, купілі аднушку і пачалі шукаць прыдатны ўчастак для дома. Патрабаванняў да яго было няшмат: блізка павінны быць дзіцячы сад, школа, бальніца, паліклініка. Усё астатняе - не так важна. Глядзелі шмат розных варыянтаў, але ніводны не задаволіў, пакуль знаёмы не прапанаваў паглядзець участак у Забалаці. Гэта ўсяго за восем кіламетраў ад Івянца, дзе ёсць і школа, і сад. Дзяцей з вёсак туды падвозіць аўтобус. Як у амерыканскіх фільмах: жоўты школьны аўтобус! Галоўным плюсам гэтага ўчастка аказалася цана - зямлю нам гатовы былі аддаць па кадастравым кошце. І калі мы прыехалі сюды, я зразумела, чаму, - расказвае Марыя.
Вялізны ўчастак, дзе сёння стаіць іх дом і кафэ, распасцёрлася лавандавае поле, грэюць на сонцы сінія бакі буякі, быў калісьці мясцовай звалкай. Відовішча было сумнае. Але Марыя, паглядзеўшы на яшчэ маленькія сосны, якія ледзь прабіліся па перыметры гары смецця, прыкмеціўшы ўдалечыні маляўнічы лес, прапанавала мужу:
- Давай пачынаць будоўлю. Калі дом паставіць так, каб вокны выходзілі на лес, то гэта ўжо нядрэнна. Я, вядома, заўсёды хацела жыць каля мора, а буду жыць каля поля, але гэта ўсё роўна прыемней, чым кожны дзень глядзець са свайго акна на суседскі шматпавярховы дом.
Так праз паўгода сям'я Галабурдаў стала валодаць участкам, дзе праз некалькі гадоў пасля гэтага з'явяцца першыя ў Беларусі трохкутныя дамы.
"Пакуль дабудоўвалі дом сваімі рукамі, перадумалі разводзіцца"
Будоўля стала вельмі складаным перыядам для Марыі і Аляксандра. Каб кантраляваць работы, яны пераехалі на здымную кватэру ў Івянец. Марыя называе яе "0,7" - настолькі малюсенькім аказалася жыллё. Але больш яны дазволіць сабе не маглі: на той момант увесь даход сям'і складаўся з дапамог на дзяцей і здачы ў арэнду аднапакаёўкі ў Мінску.
- Нам было вельмі няпроста. У той момант, мне здаецца, у нашым шлюбе настаў крызіс. Я прапанавала Сашы развесціся. А каб для дзяцей гэта не было траўмай, вырашыла выкупіць суседні ўчастак - так яны будуць бліжэй да абодвух бацькоў, - успамінае Марыя.
Участак яны купілі, але не развяліся. Мужа і жонку памірыла... будоўля. Калі да іх у госці ўсё часцей сталі прыязджаць сябры, каб правесці выхадныя на прыродзе, Марыя і Аляксандр вырашылі пабудаваць гасцявы дом з лазняй і купеллю, каб працаваць як сядзіба. Форму дома Марыя выбрала зусім незвычайную для Беларусі - трохкутнік. Такія яна бачыла толькі на здымках у "Інстаграме", зробленых у іншых краінах.
- У нас такіх яшчэ ніхто тады не будаваў. Я паказала карцінку чалавеку, які ўзводзіў дом для нашай сям'і, і ён адважыўся на эксперымент. Калі "трохкутнік" пачалі ўжо будаваць, стала зразумела: у бюджэт мы не ўпісваемся. Грошай хопіць толькі на матэрыялы, плаціць рабочым не будзе чым. На той момант на ўчастку стаяў касцяк дома і быў сшыты яго дах. Усё астатняе мы рабілі ўжо самі, удваіх. Пакуль будавалі гэты дом, перадумалі разводзіцца. Мы былі ўвесь час побач і нарэшце зразумелі, як жыць разам і за што мы адзін аднаго цэнім, - расказвае Марыя.
Паралельна з будаўніцтвам яны абзавяліся курамі і парасятамі. Цяпер ужо са смехам гаспадыня ўспамінае, як першы год пасля пераезду з Мінска біла сябе ў грудзі са словамі: "Ніякай жыўнасці і градак!"
- А цяпер у мяне на ўчастку стаіць парнік, падаконнікі забіты расадай, ёсць свая невялікая фермерская гаспадарка, вінаграднік і лавандавае поле, - усміхаецца маці траіх дзяцей.
"Пандэмія была ў разгары, хата - нарасхват"
Пачатак работы трохкутнай сядзібы прыпаў на пандэмію, і гэта прынесла поспех сямейнаму бізнесу Галабурдаў.
- Вялікія дамы на 10-15 чалавек сталі непапулярнымі, а маленькія - наадварот. Людзі пачалі ехаць да нас, каб пабыць удваіх або сам-насам з самім сабой. Першая хваля папулярнасці на нашу сядзібу ўзнялася пасля таго, як у нас пабывалі дзве блогершы. Жадаючых пагасціць тут аказалася так шмат, што мы вырашылі пабудаваць яшчэ адзін трохкутны дом, а затым і трэці. Усе пандэмійныя гады мы працавалі ў рэжыме нон-стоп. Попыт зашкальваў! - запэўнівае Марыя.
З таго часу яе працоўны дзень выглядае прыкладна так: раніцай яна выпівае кубак кавы і ідзе гатаваць сняданкі для гасцей. Затым мыццё посуду і прыбіранне ў таверне. З 12:00 да 15:00 выезд гасцей, прыбіранне разам з памочніцай. З 15:00 заезд новых гасцей. І заўсёды - гатоўнасць выканаць усе іх пажаданні, у тым ліку - папарыцца ў лазні.
- Жыццё ў Забалаці навучыла нас з Сашам падзяляць зоны адказнасці. Ён адказвае за лазні, я - за кухню. Майстар-клас піваварства праводзім удваіх. Лавандавае поле - мой клопат, на ім астатнія градкі. У многім нам дапамагаюць дзеці. Паміж усімі справамі я адказваю на званкі, паведамленні і пішу паведамленні для сацсетак. Летам часта спаць кладзёмся апоўначы - да гэтага заняты справамі. Норму ў памеры 40 тысяч крокаў за дзень выконваем! - запэўнівае Марыя.
Калі яна ці муж адчуваюць "перагруз", у дзеянне ўступае іх правіла "два дні ў лесе". Гэта спосаб адпачыць ад усяго і ўсіх, знаходзячыся максімальна блізка да дома.
- Для гэтага нам трэба вось гэта, - паказвае рукой Марыя ў бок дома на колах, што стаіць непадалёк. - Мы вязём яго ў лес, глыбей у гушчар, і там на выхадныя застаецца той з нас, хто стаміўся больш. Дамоўленасць такая: тэлефанаваць можна толькі ў выключных выпадках, ва ўсіх астатніх спраўляецца той, хто застаўся дома. "Перазагрузка" выдатная!
Больш за два дні на працягу некалькіх месяцаў на адпачынак выдзеліць немагчыма, калі ў цябе свой бізнес і шмат ідэй па яго развіцці. Чарговай з іх стала лавандавае поле. На фотасесію ў "беларускі Праванс" з'язджаюцца з усёй краіны.
- Наогул раней тут было 10 сотак газона, якія мне ўвесь час даводзілася касіць. Я думала-думала, што такое тут зрабіць, каб так не мучыцца, і вырашыла пасадзіць кусты лаванды, вакол засыпаць каменьчыкамі. На маю думку, праз іх пустазелле не павінна было прабівацца. Як жа я памылялася! Яны тут цудоўна растуць. І вырываць раз на тыдзень мне іх даводзіцца ўжо рукамі, - смяецца Марыя.
"Зіма - час для самаадукацыі"
Лавандавае поле ў 2021 годзе Галабурды саджалі ўсёй сям'ёй. Адзін капаў ямкі для кусцікаў, другі саджаў іх, трэці засыпаў зямлёй, а зверху - дробнымі каменьчыкамі.
- Лаванда - горная расліна, таму ў яе вельмі вялікая, глыбокая каранёвая сістэма. Яна любіць бедную глебу, таму пад яе можна рабіць узвышшы з пяску з зямлёй. Калі я першы раз высаджвала лаванду, думала, што гэта вельмі непатрабавальная расліна: закрыю яе агравалакном, каменьчыкамі прасыплю - і ўсё. Але ўсё аказалася не так, - прызнаецца гаспадыня поля.
Цяпер Марыя, здаецца, ведае пра лаванду ўсё: па-першае, за тры гады яе вырошчвання набіла шмат гузоў і атрымала каласальны вопыт, па-другое, самаадукацыя ў самых розных сферах, у тым ліку ў раслінаводстве, у гэтай сям'і ўжо норма жыцця.
- Зімой клопатаў па гаспадарцы крыху менш, таму для нас гэта час вучобы. У нас з Сашам часта ўзнікаюць новыя ідэі, але часам для іх рэалізацыі не хапае ведаў - атрымліваем іх адусюль, адкуль толькі можам. Цяпер, напрыклад, я захоплена думкай адрадзіць традыцыю гатавання лёгкага беларускага віна. Піва мы ўжо тут варым, прычым вельмі паспяхова: у нас свае рэцэпты, унікальны смак. Вінаробства тут даўным-даўно было, каралева Бона Сфорца сюды завозіла вінаграднікі, прычым шмат. Упэўнена, што рэцэпты засталіся, іх проста трэба знайсці. Магчыма, поўнасцю рэканструяваць не атрымаецца - там іншыя меры, якія складана дакладна перавесці ў сучасныя, але па суадносінах інгрэдыентаў наблізіцца да арыгінала можна, - упэўнена Марыя.
Газон з лавандай - месца не толькі для фотасесій, але і для вырошчвання духмянага інгрэдыенту. Яго гаспадыня поля дабаўляе ў аўтарскае марожанае і чызкейк, якімі частуе гасцей. У шэрагу краін лаванду актыўна выкарыстоўваюць у якасці прыправы, паколькі яна ўмацоўвае імунітэт. Дарэчы, гастранамічны турызм, на думку Марыі, - тое, на што ў нашай краіне таксама можна рабіць стаўку:
- Гэта цікава. Бываю на розных майстар-класах і чую, як там гавораць нешта накшталт: "Уяўляеце, у нас камамбер вараць! Абавязкова трэба пакаштаваць". Заўважаю, што ў людзей павышаецца цікавасць да беларускай культуры, кухні, лакальных прадуктаў, і гэта трэба пашыраць. Так, у нашай краіне вырабляюць, напрыклад, сусветна вядомыя БЕЛАЗы, але тое, што робяць у аграсядзібах, на дамашніх вытворчасцях, не менш важна для фарміравання іміджу краіны. Расійскія турысты, калі прыязджаюць да нас, часта гавораць: "Мы нават не ўяўлялі, што ў вас тут так крута!" Там агратурызм толькі пачынае развівацца, мы ў гэтым пайшлі далёка наперад.
"Чалавек жыве ўражаннямі, наша задача - даць іх"
Нястомныя генератары ідэй Марыя і Аляксандр Галабурды ўжо намецілі план на пару гадоў наперад. Па-першае, пашырыць лавандавае поле да гектара. Па-другое, стварыць каля дома "куткі" розных краін.
- Па шэрагу прычын многім падарожжы па свеце недаступны. І мы падумалі: калі Магамет не ідзе да гары, то яна проста абавязана пайсці да яго. Там, дзе цяпер невялікае лавандавае поле, яно пашырыцца і стане "кавалачкам Францыі". На месцы ўжо закладзенага вінаградніку - Італія. Поле са збожжам - Баварыя. Тут можна будзе праводзіць разнастайныя фотасесіі, атрымаць новыя ўражанні. А што яшчэ патрэбна чалавеку? Мы ўсе жывём уражаннямі! - упэўнена Марыя.
Сям'я Галабурдаў імкнецца паказаць: адпачыць у вёсцы можна з густам, а пастаральныя пейзажы лёгка ўжываюцца са стыльнымі фотазонамі.
- Ды і наогул сучасная вёска - гэта не сяло нават 20-гадовай даўнасці. Цяпер тут можна жыць вельмі камфортна. На двары XXI стагоддзе! У нас шмат гаджэтаў, якія аблягчаюць працу. Калі мы з мужам планавалі пераезд з Мінска, я паставіла ўмову: у доме павінны быць пральная машына, робат-пыласос, уся кухонная тэхніка, у тым ліку пасудамыйка. Фактычна ў вёсцы можна арганізаваць тыя ж выгоды, што і ў горадзе, а вось атрымаць у горадзе тое, што ёсць у вёсцы, немагчыма. Тут зусім іншае жыццё, - запэўнівае Марыя. - У горадзе ты быццам адначасова жывеш з усімі суседзямі: адзін курыць на балконе каля твайго акна, у другога сабака брэша так, што заснуць немагчыма, трэці на павышанай гучнасці глядзіць тэлевізар, чацвёрты - аматар вечарынак... І ты з гэтым нічога не можаш зрабіць. У Забалаці ў нас ёсць толькі мы і гэта чароўнае месца, якім хочацца дзяліцца з усімі, хто пакуль яшчэ не ведае, наколькі класная краіна Беларусь!
Алена ІВАШКА,
Фота БЕЛТА і з адкрытых інтэрнэт-крыніц,
газета "7 дней".
*Праект створаны за кошт сродкаў мэтавага збору на вытворчасць нацыянальнага кантэнту
"Жыць трэба цяпер, не адкладаць на потым"
Прыгажуня Марыя ў маладзецкім каўбойскім капелюшы сустракае нас каля добрага двухпавярховага дома. Яшчэ шэсць гадоў таму на гэтым месцы быў вялікі закінуты ўчастак са звалкай. Такія не рэдкасць у паміраючых вёсачках, а Забалаць была менавіта такая. Да пераезду сям'і Галабурдаў на ПМЖ тут заставалася толькі баба Галя. Летам прыбывала яшчэ крыху людзей - на выхадныя і ў водпускі перабіраліся дачнікі.
- Да 2017 года мы жылі ў Мінску, і нічога не прадвяшчала кардынальных перамен у нашай сям'і. Да таго моманту, пакуль я не даведалася аб сваёй цяжарнасці. На руках у мяне тады ўжо былі двое дзяцей-пагодкаў, якія патрабавалі шмат увагі, таму я аб'явіла мужу, што стамілася ад дэкрэтаў і цяпер яго чарга ісці. Саша пагадзіўся. Так мы абодва засталіся без работы і задаліся пытаннем: што рабіць далей? - успамінае гаспадыня дзіўнага месца ў Забалаці.
Мара жыць за горадам з'явілася ў Марыі і Аляксандра намнога раней, чым яны на самай справе задумаліся пра пераезд. У іх планах гэта значылася толькі на пенсіі.
- Але ў нейкі момант я падумала, што жыць трэба цяпер, а не адкладаць усё на потым, на лепшыя часы. Самае галоўнае - верыць. У сябе, мужа і сваю мару! Мы з Сашам прадалі сваю трошку ў Мінску, купілі аднушку і пачалі шукаць прыдатны ўчастак для дома. Патрабаванняў да яго было няшмат: блізка павінны быць дзіцячы сад, школа, бальніца, паліклініка. Усё астатняе - не так важна. Глядзелі шмат розных варыянтаў, але ніводны не задаволіў, пакуль знаёмы не прапанаваў паглядзець участак у Забалаці. Гэта ўсяго за восем кіламетраў ад Івянца, дзе ёсць і школа, і сад. Дзяцей з вёсак туды падвозіць аўтобус. Як у амерыканскіх фільмах: жоўты школьны аўтобус! Галоўным плюсам гэтага ўчастка аказалася цана - зямлю нам гатовы былі аддаць па кадастравым кошце. І калі мы прыехалі сюды, я зразумела, чаму, - расказвае Марыя.
Вялізны ўчастак, дзе сёння стаіць іх дом і кафэ, распасцёрлася лавандавае поле, грэюць на сонцы сінія бакі буякі, быў калісьці мясцовай звалкай. Відовішча было сумнае. Але Марыя, паглядзеўшы на яшчэ маленькія сосны, якія ледзь прабіліся па перыметры гары смецця, прыкмеціўшы ўдалечыні маляўнічы лес, прапанавала мужу:
- Давай пачынаць будоўлю. Калі дом паставіць так, каб вокны выходзілі на лес, то гэта ўжо нядрэнна. Я, вядома, заўсёды хацела жыць каля мора, а буду жыць каля поля, але гэта ўсё роўна прыемней, чым кожны дзень глядзець са свайго акна на суседскі шматпавярховы дом.
Так праз паўгода сям'я Галабурдаў стала валодаць участкам, дзе праз некалькі гадоў пасля гэтага з'явяцца першыя ў Беларусі трохкутныя дамы.
"Пакуль дабудоўвалі дом сваімі рукамі, перадумалі разводзіцца"
Будоўля стала вельмі складаным перыядам для Марыі і Аляксандра. Каб кантраляваць работы, яны пераехалі на здымную кватэру ў Івянец. Марыя называе яе "0,7" - настолькі малюсенькім аказалася жыллё. Але больш яны дазволіць сабе не маглі: на той момант увесь даход сям'і складаўся з дапамог на дзяцей і здачы ў арэнду аднапакаёўкі ў Мінску.
- Нам было вельмі няпроста. У той момант, мне здаецца, у нашым шлюбе настаў крызіс. Я прапанавала Сашы развесціся. А каб для дзяцей гэта не было траўмай, вырашыла выкупіць суседні ўчастак - так яны будуць бліжэй да абодвух бацькоў, - успамінае Марыя.
Участак яны купілі, але не развяліся. Мужа і жонку памірыла... будоўля. Калі да іх у госці ўсё часцей сталі прыязджаць сябры, каб правесці выхадныя на прыродзе, Марыя і Аляксандр вырашылі пабудаваць гасцявы дом з лазняй і купеллю, каб працаваць як сядзіба. Форму дома Марыя выбрала зусім незвычайную для Беларусі - трохкутнік. Такія яна бачыла толькі на здымках у "Інстаграме", зробленых у іншых краінах.
- У нас такіх яшчэ ніхто тады не будаваў. Я паказала карцінку чалавеку, які ўзводзіў дом для нашай сям'і, і ён адважыўся на эксперымент. Калі "трохкутнік" пачалі ўжо будаваць, стала зразумела: у бюджэт мы не ўпісваемся. Грошай хопіць толькі на матэрыялы, плаціць рабочым не будзе чым. На той момант на ўчастку стаяў касцяк дома і быў сшыты яго дах. Усё астатняе мы рабілі ўжо самі, удваіх. Пакуль будавалі гэты дом, перадумалі разводзіцца. Мы былі ўвесь час побач і нарэшце зразумелі, як жыць разам і за што мы адзін аднаго цэнім, - расказвае Марыя.
Паралельна з будаўніцтвам яны абзавяліся курамі і парасятамі. Цяпер ужо са смехам гаспадыня ўспамінае, як першы год пасля пераезду з Мінска біла сябе ў грудзі са словамі: "Ніякай жыўнасці і градак!"
- А цяпер у мяне на ўчастку стаіць парнік, падаконнікі забіты расадай, ёсць свая невялікая фермерская гаспадарка, вінаграднік і лавандавае поле, - усміхаецца маці траіх дзяцей.
"Пандэмія была ў разгары, хата - нарасхват"
Пачатак работы трохкутнай сядзібы прыпаў на пандэмію, і гэта прынесла поспех сямейнаму бізнесу Галабурдаў.
- Вялікія дамы на 10-15 чалавек сталі непапулярнымі, а маленькія - наадварот. Людзі пачалі ехаць да нас, каб пабыць удваіх або сам-насам з самім сабой. Першая хваля папулярнасці на нашу сядзібу ўзнялася пасля таго, як у нас пабывалі дзве блогершы. Жадаючых пагасціць тут аказалася так шмат, што мы вырашылі пабудаваць яшчэ адзін трохкутны дом, а затым і трэці. Усе пандэмійныя гады мы працавалі ў рэжыме нон-стоп. Попыт зашкальваў! - запэўнівае Марыя.
З таго часу яе працоўны дзень выглядае прыкладна так: раніцай яна выпівае кубак кавы і ідзе гатаваць сняданкі для гасцей. Затым мыццё посуду і прыбіранне ў таверне. З 12:00 да 15:00 выезд гасцей, прыбіранне разам з памочніцай. З 15:00 заезд новых гасцей. І заўсёды - гатоўнасць выканаць усе іх пажаданні, у тым ліку - папарыцца ў лазні.
- Жыццё ў Забалаці навучыла нас з Сашам падзяляць зоны адказнасці. Ён адказвае за лазні, я - за кухню. Майстар-клас піваварства праводзім удваіх. Лавандавае поле - мой клопат, на ім астатнія градкі. У многім нам дапамагаюць дзеці. Паміж усімі справамі я адказваю на званкі, паведамленні і пішу паведамленні для сацсетак. Летам часта спаць кладзёмся апоўначы - да гэтага заняты справамі. Норму ў памеры 40 тысяч крокаў за дзень выконваем! - запэўнівае Марыя.
Калі яна ці муж адчуваюць "перагруз", у дзеянне ўступае іх правіла "два дні ў лесе". Гэта спосаб адпачыць ад усяго і ўсіх, знаходзячыся максімальна блізка да дома.
- Для гэтага нам трэба вось гэта, - паказвае рукой Марыя ў бок дома на колах, што стаіць непадалёк. - Мы вязём яго ў лес, глыбей у гушчар, і там на выхадныя застаецца той з нас, хто стаміўся больш. Дамоўленасць такая: тэлефанаваць можна толькі ў выключных выпадках, ва ўсіх астатніх спраўляецца той, хто застаўся дома. "Перазагрузка" выдатная!
Больш за два дні на працягу некалькіх месяцаў на адпачынак выдзеліць немагчыма, калі ў цябе свой бізнес і шмат ідэй па яго развіцці. Чарговай з іх стала лавандавае поле. На фотасесію ў "беларускі Праванс" з'язджаюцца з усёй краіны.
- Наогул раней тут было 10 сотак газона, якія мне ўвесь час даводзілася касіць. Я думала-думала, што такое тут зрабіць, каб так не мучыцца, і вырашыла пасадзіць кусты лаванды, вакол засыпаць каменьчыкамі. На маю думку, праз іх пустазелле не павінна было прабівацца. Як жа я памылялася! Яны тут цудоўна растуць. І вырываць раз на тыдзень мне іх даводзіцца ўжо рукамі, - смяецца Марыя.
"Зіма - час для самаадукацыі"
Лавандавае поле ў 2021 годзе Галабурды саджалі ўсёй сям'ёй. Адзін капаў ямкі для кусцікаў, другі саджаў іх, трэці засыпаў зямлёй, а зверху - дробнымі каменьчыкамі.
- Лаванда - горная расліна, таму ў яе вельмі вялікая, глыбокая каранёвая сістэма. Яна любіць бедную глебу, таму пад яе можна рабіць узвышшы з пяску з зямлёй. Калі я першы раз высаджвала лаванду, думала, што гэта вельмі непатрабавальная расліна: закрыю яе агравалакном, каменьчыкамі прасыплю - і ўсё. Але ўсё аказалася не так, - прызнаецца гаспадыня поля.
Цяпер Марыя, здаецца, ведае пра лаванду ўсё: па-першае, за тры гады яе вырошчвання набіла шмат гузоў і атрымала каласальны вопыт, па-другое, самаадукацыя ў самых розных сферах, у тым ліку ў раслінаводстве, у гэтай сям'і ўжо норма жыцця.
- Зімой клопатаў па гаспадарцы крыху менш, таму для нас гэта час вучобы. У нас з Сашам часта ўзнікаюць новыя ідэі, але часам для іх рэалізацыі не хапае ведаў - атрымліваем іх адусюль, адкуль толькі можам. Цяпер, напрыклад, я захоплена думкай адрадзіць традыцыю гатавання лёгкага беларускага віна. Піва мы ўжо тут варым, прычым вельмі паспяхова: у нас свае рэцэпты, унікальны смак. Вінаробства тут даўным-даўно было, каралева Бона Сфорца сюды завозіла вінаграднікі, прычым шмат. Упэўнена, што рэцэпты засталіся, іх проста трэба знайсці. Магчыма, поўнасцю рэканструяваць не атрымаецца - там іншыя меры, якія складана дакладна перавесці ў сучасныя, але па суадносінах інгрэдыентаў наблізіцца да арыгінала можна, - упэўнена Марыя.
Газон з лавандай - месца не толькі для фотасесій, але і для вырошчвання духмянага інгрэдыенту. Яго гаспадыня поля дабаўляе ў аўтарскае марожанае і чызкейк, якімі частуе гасцей. У шэрагу краін лаванду актыўна выкарыстоўваюць у якасці прыправы, паколькі яна ўмацоўвае імунітэт. Дарэчы, гастранамічны турызм, на думку Марыі, - тое, на што ў нашай краіне таксама можна рабіць стаўку:
- Гэта цікава. Бываю на розных майстар-класах і чую, як там гавораць нешта накшталт: "Уяўляеце, у нас камамбер вараць! Абавязкова трэба пакаштаваць". Заўважаю, што ў людзей павышаецца цікавасць да беларускай культуры, кухні, лакальных прадуктаў, і гэта трэба пашыраць. Так, у нашай краіне вырабляюць, напрыклад, сусветна вядомыя БЕЛАЗы, але тое, што робяць у аграсядзібах, на дамашніх вытворчасцях, не менш важна для фарміравання іміджу краіны. Расійскія турысты, калі прыязджаюць да нас, часта гавораць: "Мы нават не ўяўлялі, што ў вас тут так крута!" Там агратурызм толькі пачынае развівацца, мы ў гэтым пайшлі далёка наперад.
"Чалавек жыве ўражаннямі, наша задача - даць іх"
Нястомныя генератары ідэй Марыя і Аляксандр Галабурды ўжо намецілі план на пару гадоў наперад. Па-першае, пашырыць лавандавае поле да гектара. Па-другое, стварыць каля дома "куткі" розных краін.
- Па шэрагу прычын многім падарожжы па свеце недаступны. І мы падумалі: калі Магамет не ідзе да гары, то яна проста абавязана пайсці да яго. Там, дзе цяпер невялікае лавандавае поле, яно пашырыцца і стане "кавалачкам Францыі". На месцы ўжо закладзенага вінаградніку - Італія. Поле са збожжам - Баварыя. Тут можна будзе праводзіць разнастайныя фотасесіі, атрымаць новыя ўражанні. А што яшчэ патрэбна чалавеку? Мы ўсе жывём уражаннямі! - упэўнена Марыя.
Сям'я Галабурдаў імкнецца паказаць: адпачыць у вёсцы можна з густам, а пастаральныя пейзажы лёгка ўжываюцца са стыльнымі фотазонамі.
- Ды і наогул сучасная вёска - гэта не сяло нават 20-гадовай даўнасці. Цяпер тут можна жыць вельмі камфортна. На двары XXI стагоддзе! У нас шмат гаджэтаў, якія аблягчаюць працу. Калі мы з мужам планавалі пераезд з Мінска, я паставіла ўмову: у доме павінны быць пральная машына, робат-пыласос, уся кухонная тэхніка, у тым ліку пасудамыйка. Фактычна ў вёсцы можна арганізаваць тыя ж выгоды, што і ў горадзе, а вось атрымаць у горадзе тое, што ёсць у вёсцы, немагчыма. Тут зусім іншае жыццё, - запэўнівае Марыя. - У горадзе ты быццам адначасова жывеш з усімі суседзямі: адзін курыць на балконе каля твайго акна, у другога сабака брэша так, што заснуць немагчыма, трэці на павышанай гучнасці глядзіць тэлевізар, чацвёрты - аматар вечарынак... І ты з гэтым нічога не можаш зрабіць. У Забалаці ў нас ёсць толькі мы і гэта чароўнае месца, якім хочацца дзяліцца з усімі, хто пакуль яшчэ не ведае, наколькі класная краіна Беларусь!
Алена ІВАШКА,
Фота БЕЛТА і з адкрытых інтэрнэт-крыніц,
газета "7 дней".
*Праект створаны за кошт сродкаў мэтавага збору на вытворчасць нацыянальнага кантэнту
Падпісвайцеся на нас у
