Лукашэнка адобрыў праект указа па сацыяльнай падтрымцы, але асобныя палажэнні дапрацуюць

"Праект указа (аб сацыяльнай падтрымцы. - Заўвага БЕЛТА) падтрыманы. Мы яго дапрацоўваем (рэдакцыйна), і мы яго накіроўваем на далейшы разгляд і падпісанне кіраўніком дзяржавы", - сказала міністр.

У прыватнасці, прапанаваныя змяненні датычацца зняцця абмежавання па памеры пенсій у працуючых пенсіянераў, адміністравання (разлікаў) і назначэння пенсій для будучых пенсіянераў, пенсійнага забеспячэння для шматдзетных бацькоў, бацькоў дзяцей-інвалідаў, а таксама магчымасцей атрымання пенсіі дома.

Зняцце абмежаванняў па памеры пенсій працуючых пенсіянераў

Абмежаванні па памеры пенсій для працуючых пенсіянераў будуць выключаны. Гэта тэма ўзнімалася яшчэ ў чэрвені ў час даклада Юрыя Сянько кіраўніку дзяржавы. Прапанаваная навацыя была звязана з індывідуальным каэфіцыентам заработку (ІКЗ). Цяпер для працуючых пенсіянераў пенсія ў частцы ІКЗ звыш 1,3 не выплачваецца. Такім чынам, частка працуючых пенсіянераў фактычна страчвае долю пенсійных выплат, хоць і атрымліваючы пры гэтым заработную плату.

Цяпер жа гэта абмежаванне павінна быць знята. "Сёння кіраўніком дзяржавы поўнасцю падтрымана ідэя, і мы чакаем выхаду ўказа, які поўнасцю зніме абмежаванні, што датычацца пенсіі. Гэта значыць, работнік, калі наймальнік яго захоўвае на працоўным месцы, будзе атрымліваць 100 працэнтаў сваёй сумленна заробленай пенсіі і плюс 100 працэнтаў - заработную плату", - заявіў журналістам старшыня ФПБ.

Паводле даных Мінпрацы, у Беларусі налічваецца амаль 446 тыс. працуючых пенсіянераў. У 110 тыс. з іх дзейнічаюць такія абмежаванні. "Яны, прадаўжаючы працаваць або выйшаўшы на работу, страчваюць частку пенсіі. Гэта частка ва ўсіх розная. Ад невялікай велічыні да больш за Br490, калі памер пенсіі вялікі і індывідуальны каэфіцыент сфарміраваўся даволі высокі, напрыклад, на ўзроўні 5", - удакладніла Наталля Паўлючэнка.

У далейшым, паводле яе слоў, прапануецца адысці ад гэтай абмежавальнай меры, скарэкціраваць яе ў праекце ўказа і поўнасцю выплачваць пенсію, калі чалавек пенсійнага ўзросту працуе. "Лічым гэта справядлівым", - сказала міністр. Яна падкрэсліла, што гэта пытанне вельмі часта ўзнімалася грамадзянамі ў час сустрэч у працоўных калектывах.

Вядома, наймальнікі ў гэтым таксама зацікаўлены, таму што яны могуць прадаставіць дадатковыя стымулы для дарослых, вопытных спецыялістаў, прафесіяналаў, якія важны на рынку працы.

Паводле разлікаў Мінпрацы, за кошт прыняцця абгавораных мер на рынак працы могуць вярнуцца больш за 10 тыс. маладых пенсіянераў, якія прымуць рашэнне прадаўжаць працаваць.

"Калі гаварыць па працуючых пенсіянерах, то з пункту гледжання падаткаў, паступленняў у ФСАН ад працуючых пенсіянераў гэтых сродкаў дастаткова для таго, каб зняць усе тыя абмежаванні, якія цяпер існуюць па выплаце пенсій працуючым пенсіянерам. Таму ніякіх праблем з пункту гледжання збалансаванасці бюджэту не будзе ", - адзначыў у размове з журналістамі намеснік кіраўніка Адміністрацыі Прэзідэнта Аляксандр Ягораў.

Змяненні ў разліку пенсій

Яшчэ адзін блок навацый датычыцца адміністравання (разліку) пенсій, у прыватнасці, устанаўлення перыяду працягласці заработку, які ідзе для вылічэння пенсіі.

Міністр растлумачыла, што цяпер пенсія разлічваецца зыходзячы з 30 гадоў папярэдняй працы таго, хто звяртаецца за яе назначэннем. Хоць, напрыклад, у 2000 годзе ўлічваліся толькі 6 гадоў. "Гэта значыць, кожны год прыбаўляецца 1 год. Мы прапануем спыніць гэты разлік і цяпер увесь час разлічваць зыходзячы з 30 гадоў папярэдняй працы", - сказала яна.

Паводле яе слоў, у перспектыве гэта дасць магчымасць адысці ад папяровых даведак аб пацвярджэнні заработнай платы. Пенсія будзе разлічана на аснове базы даных Фонду сацыяльнай абароны насельніцтва (яна фарміруецца з 2003 года ў рамках персаніфікаванага ўліку), што зніме з чалавека пэўную нагрузку.

Акрамя таго, прапануецца скарэкціраваць заканадаўства ў частцы пацвярджэння заработку пры назначэнні пенсіі. "Мы ўсе добра ведаем, што ў 1990-я гады не ўсе наймальнікі былі добрасумленнымі і здавалі дакументы ў архіў. Часам, калі чалавек пачынае займацца назначэннем пенсіі, у яго частка перыядаў аказваецца непацверджанай дакументамі", - сказала міністр. Цяпер прапануецца прапускаць гэтыя перыяды і браць за аснову заработак за іншыя перыяды (больш раннія ў тым ліку), якія пацверджаны дакументальна. Гэта, паводле слоў Наталлі Паўлючэнка, спросціць задачу для тых, хто звяртаецца за пенсіяй, паколькі не трэба будзе звяртацца ў архівы за дакументамі або, калі яны там не захаваліся, ісці ў суд за пацвярджэннем свайго заработку.

У гэтым блоку запланавана яшчэ адно новаўвядзенне - магчымасць звяртацца за назначэннем пенсіі або да, або пасля дня нараджэння, што зробіць для грамадзян працэс падрыхтоўкі, прадастаўлення дакументаў максімальна камфортным.

Магчымасць дастаўкі пенсій для маладых пенсіянераў-гараджан

Адно з палажэнняў праекта ўказа карэкціруе асобныя ўмовы па дастаўцы пенсіі.

Як вядома, з 1 ліпеня 2024 года змяніўся парадак выплаты пенсій, дапамог сем'ям, якія выхоўваюць дзяцей, і дапамогі па доглядзе інваліда І групы або асобы, якая дасягнула 80-гадовага ўзросту, для тых, хто пражывае ў Мінску, гарадах абласнога падпарадкавання і раённых цэнтрах. Гэтыя выплаты цяпер ажыццяўляюцца ў асноўным праз банкі.

Аднак, як паказала практыка прымянення, ёсць запыт з боку маладых пенсіянераў (малодшых за 70 гадоў), не інвалідаў I або II групы, якія пражываюць у гарадах, на дастаўку пенсіі праз паштовыя аддзяленні або дадому паштальёнам. Для іх, паводле слоў міністра, прапануецца ўвесці права платы, гэта значыць за кошт асабістых сродкаў па ўстаноўленых тарыфах аплачваць дастаўку пенсіі. Як растлумачыла Наталля Паўлючэнка, аплата будзе невялікая, каля Br6-8.

Яна падкрэсліла, што размова ідзе толькі аб асобных катэгорыях. Змяненні не закрануць атрымальнікаў пенсій ва ўзросце старэйшым за 70 гадоў і інвалідаў I і II групы. Сярод атрымальнікаў дзіцячых дапамог змяненні не закрануць інвалідаў І і ІІ групы і сем'і, якія выхоўваюць дзіця-інваліда ва ўзросце да 18 гадоў, а таксама атрымальнікаў пенсій, дзіцячых дапамог, дапамогі па доглядзе, якія пражываюць у сельскай мясцовасці. Ім па-ранейшаму прадастаўлена права выбару атрымання сацвыплат праз пошту (у касе пошты або з дастаўкай дадому) ці банк (у касе банка або на банкаўскую картку).

Папраўкі па выплатах для шматдзетных і бацькоў дзяцей-інвалідаў

Як расказала міністр, у ліку запланаваных навацый таксама карэкціроўка патрабаванняў да стажу маці, якія выхоўваюць чацвярых і больш дзяцей, і змяненне памеру сацыяльнай пенсіі для аднаго з бацькоў дзіцяці-інваліда. Апошняя мера, паводле слоў Наталлі Паўлючэнка, з'яўляецца вельмі запатрабаванай у грамадстве. Наконт гэтага быў шэраг зваротаў з запытамі і ў Мінпрацы, і ў Савет Рэспублікі. "Калі ў сям'і, дзе выхоўваецца дзіця-інвалід, другі з бацькоў памёр, гэта значыць маці адна выхоўвае дзіця-інваліда, ёй назначаецца толькі адна пенсія - або сацыяльная, або па страце карміцеля, яна выбірае. Прапануем зрабіць для такіх сем'яў выключэнне і ўстанавіць павышэнне сацыяльнай пенсіі, - растлумачыла міністр. - Гэта значыць, сумарна такая сям'я будзе атрымліваць да Br1 тыс. у месяц".

Яшчэ адна кропкавая мера датычыцца датэрміновага выхаду на пенсію для бацькоў дзяцей-інвалідаў. "Цяпер у прававым полі замацавана, што калі маці выхоўвае адно дзіця-інваліда, у яе ёсць права датэрміновага выхаду на пенсію. Бываюць выпадкі, калі дзіця-інваліда выхоўвае бацька. Мы ўраўноўваем у правах мам і тат", - удакладніла Наталля Паўлючэнка.

Значны ўзровень сацыяльнай падтрымкі з боку дзяржавы

Міністр звярнула ўвагу, што з боку дзяржавы забяспечваецца значны ўзровень сацыяльнай падтрымкі. Так, аб'ём сродкаў, якія ідуць на выплату пенсій, перасягае Br22,5 млрд, або 9 працэнтаў ВУП, на выплату розных сацыяльных дапамог - Br5,5 млрд, у тым ліку дзяржаўных дапамог сем'ям, якія выхоўваюць дзяцей, - больш як Br3,4 млрд.

"Сумы вельмі вялікія. Мы гаворым аб тым, што трэба вельмі ўзважана ставіцца да дадатковых сацыяльных ільгот, прэферэнцый, якія мы выпрацоўваем, рухацца вельмі паступальна і падтрымліваць толькі тых, хто ў гэтым сапраўды мае патрэбу", - падкрэсліла кіраўнік Мінпрацы. Што датычыцца ўтрыманскіх настрояў, то ад іх трэба пазбаўляцца, пераканана міністр, і цалкам узмацняць меры кантролю.

Як падкрэсліў у размове з журналістамі намеснік кіраўніка Адміністрацыі Прэзідэнта Аляксандр Ягораў, прапанаваныя Прэзідэнту навацыі ў сферы сацыяльнай падтрымкі насельніцтва поўнасцю забяспечаны грашамі. Усе яны былі прапрацаваны яшчэ на стадыі падрыхтоўкі праекта ўказа, у тым ліку на прадмет наяўнасці фінансавых сродкаў на прапанаваныя ініцыятывы. "Пытанне не стаіць, хапае ці не хапае грошай", - адзначыў ён.-0-