Фота Pexels
26 жніўня, Мінск /Кар. БЕЛТА/. У дзіцяці пасля кахлеарнай імплантацыі (хірургічнае аднаўленне слыху) маўленне не фарміруецца спантанна - павінны быць створаны спецыяльныя ўмовы. Аб гэтым на круглым стале "Развіццё інклюзіўнай адукацыі ў Беларусі. Падрыхтоўка педагагічных кадраў" у прэс-цэнтры БЕЛТА расказала дырэктар Інстытута інклюзіўнай адукацыі БДПУ імя М.Танка Вера Хітрук.
"Кожныя тры гады мы фіксуем змяненні ў колькасных суадносінах паміж рознымі катэгорыямі дзяцей з асаблівасцямі псіхафізічнага развіцця. Цяпер назіраецца змяншэнне колькасці дзяцей з парушэннем слыху. Гэта звязана перш за ўсё з поспехамі і ўсё лепшай якасцю слыхапратэзавання. Так, з 2000 года ў нашай краіне праводзіцца аператыўнае ўмяшанне па кахлеарнай імплантацыі, якая вяртае фізічны слых дзецям у раннім узросце, - адзначыла Вера Хітрук. - Дзіцяці вяртаецца фізічны слых ва ўзросце 6 месяцаў. Перыяд дэпрывацыі, гэта значыць пазбаўлення магчымасці чуць, у яго скарачаецца да паўгода. Але гэта не азначае, што вяртанне фізічнага слыху прыводзіць да аўтаматычнага развіцця маўлення. Гэта сведчыць толькі аб тым, што ў нас ёсць фундамент, на якім трэба адбудоўваць функцыянальны слых, які дае магчымасць адрозніваць гукі маўлення, і працаваць над фарміраваннем маўлення ўжо ў раннім узросце".
Дырэктар расказала, што ў сувязі з гэтым мяняецца і змест падрыхтоўкі сурдапедагогаў. "Трэба навучыцца правільна працаваць з бацькамі і разам з бацькамі. У дзіцяці пасля кахлеарнай імплантацыі маўленне не фарміруецца спантанна - павінны быць створаны спецыяльныя ўмовы. Сярод гэтых умоў - у тым ліку ўмовы спецыяльнага дзіцячага сада, у якім дзіця можа атрымліваць неабходную карэкцыйна-педагагічную дапамогу штодзённа. У дашкольным узросце маўленне трэба сфарміраваць на такім узроўні, каб дзіця пайшло ў звычайную школу паспяховым, - растлумачыла Вера Хітрук. - А ў падрыхтоўцы настаўніка трэба звярнуць увагу на тое, як яму неабходна ўлічваць асаблівыя адукацыйныя патрэбнасці розных дзяцей, напрыклад на тое, што настаўнік заўсёды павінен знаходзіцца з боку прааперыраванага вушка, каб дзіця добра яго чула. Калі настаўнік будзе стаяць з процілеглага боку, то па законах фізікі гук будзе ўдарацца аб сценку і вяртацца ў прааперыраванае вушка ўжо скажоным. Або ведаць, што ў такіх дзяцей час паміж успрыманнем пачутага да перапрацоўкі яго ў якасці сігналу часам складае да 45 секунд, а значыць, што чытанне тэксту (а гэтым тэкстам можа быць і дыктант) у звычайным тэмпе не дазваляе дзіцяці зразумець сэнс. Аб гэтых і іншых асаблівасцях дзяцей трэба ведаць кожнаму педагогу".
Акрамя таго, Вера Хітрук падкрэсліла, што ў апошнія гады павялічваецца катэгорыя дзяцей з расстройствамі аўтыстычнага спектра. "Гэта звязана не толькі з павелічэннем колькасці нараджэння такіх дзяцей, але і з тым, што мы сталі лепш і раней дыягнаставаць іх асаблівасці", - падзялілася яна.
"У нас ёсць яшчэ адна катэгорыя, якая не адносіцца да дзяцей з асаблівасцямі псіхафізічнага развіцця, - гэта дзеці з сіндромам дэфіцыту ўвагі і гіперактыўнасцю. У такіх дзяцей, на жаль, асаблівасці паводзін не даюць магчымасці быць паспяховымі ў школе. Хоць сярод іх каля 25 працэнтаў адораных дзяцей. Гэта сусветная статыстыка і не думаю, што ў нас у краіне інакш, - сказала Вера Хітрук. - Ужо цяпер трэба навучыць педагагічных работнікаў з імі правільна працаваць, улічваючы іх асаблівыя адукацыйныя патрэбнасці. Бачыцца, што на гэтыя пытанні трэба звярнуць увагу пры падрыхтоўцы педагогаў-псіхолагаў. А для гэтага трэба падрыхтоўваць іх".-0-
"Кожныя тры гады мы фіксуем змяненні ў колькасных суадносінах паміж рознымі катэгорыямі дзяцей з асаблівасцямі псіхафізічнага развіцця. Цяпер назіраецца змяншэнне колькасці дзяцей з парушэннем слыху. Гэта звязана перш за ўсё з поспехамі і ўсё лепшай якасцю слыхапратэзавання. Так, з 2000 года ў нашай краіне праводзіцца аператыўнае ўмяшанне па кахлеарнай імплантацыі, якая вяртае фізічны слых дзецям у раннім узросце, - адзначыла Вера Хітрук. - Дзіцяці вяртаецца фізічны слых ва ўзросце 6 месяцаў. Перыяд дэпрывацыі, гэта значыць пазбаўлення магчымасці чуць, у яго скарачаецца да паўгода. Але гэта не азначае, што вяртанне фізічнага слыху прыводзіць да аўтаматычнага развіцця маўлення. Гэта сведчыць толькі аб тым, што ў нас ёсць фундамент, на якім трэба адбудоўваць функцыянальны слых, які дае магчымасць адрозніваць гукі маўлення, і працаваць над фарміраваннем маўлення ўжо ў раннім узросце".
Дырэктар расказала, што ў сувязі з гэтым мяняецца і змест падрыхтоўкі сурдапедагогаў. "Трэба навучыцца правільна працаваць з бацькамі і разам з бацькамі. У дзіцяці пасля кахлеарнай імплантацыі маўленне не фарміруецца спантанна - павінны быць створаны спецыяльныя ўмовы. Сярод гэтых умоў - у тым ліку ўмовы спецыяльнага дзіцячага сада, у якім дзіця можа атрымліваць неабходную карэкцыйна-педагагічную дапамогу штодзённа. У дашкольным узросце маўленне трэба сфарміраваць на такім узроўні, каб дзіця пайшло ў звычайную школу паспяховым, - растлумачыла Вера Хітрук. - А ў падрыхтоўцы настаўніка трэба звярнуць увагу на тое, як яму неабходна ўлічваць асаблівыя адукацыйныя патрэбнасці розных дзяцей, напрыклад на тое, што настаўнік заўсёды павінен знаходзіцца з боку прааперыраванага вушка, каб дзіця добра яго чула. Калі настаўнік будзе стаяць з процілеглага боку, то па законах фізікі гук будзе ўдарацца аб сценку і вяртацца ў прааперыраванае вушка ўжо скажоным. Або ведаць, што ў такіх дзяцей час паміж успрыманнем пачутага да перапрацоўкі яго ў якасці сігналу часам складае да 45 секунд, а значыць, што чытанне тэксту (а гэтым тэкстам можа быць і дыктант) у звычайным тэмпе не дазваляе дзіцяці зразумець сэнс. Аб гэтых і іншых асаблівасцях дзяцей трэба ведаць кожнаму педагогу".
Акрамя таго, Вера Хітрук падкрэсліла, што ў апошнія гады павялічваецца катэгорыя дзяцей з расстройствамі аўтыстычнага спектра. "Гэта звязана не толькі з павелічэннем колькасці нараджэння такіх дзяцей, але і з тым, што мы сталі лепш і раней дыягнаставаць іх асаблівасці", - падзялілася яна.
"У нас ёсць яшчэ адна катэгорыя, якая не адносіцца да дзяцей з асаблівасцямі псіхафізічнага развіцця, - гэта дзеці з сіндромам дэфіцыту ўвагі і гіперактыўнасцю. У такіх дзяцей, на жаль, асаблівасці паводзін не даюць магчымасці быць паспяховымі ў школе. Хоць сярод іх каля 25 працэнтаў адораных дзяцей. Гэта сусветная статыстыка і не думаю, што ў нас у краіне інакш, - сказала Вера Хітрук. - Ужо цяпер трэба навучыць педагагічных работнікаў з імі правільна працаваць, улічваючы іх асаблівыя адукацыйныя патрэбнасці. Бачыцца, што на гэтыя пытанні трэба звярнуць увагу пры падрыхтоўцы педагогаў-псіхолагаў. А для гэтага трэба падрыхтоўваць іх".-0-
Падпісвайцеся на нас у
