14 жніўня, Мінск /Кар. БЕЛТА/. У YouTube-праекце БЕЛТА "Па факце: рашэнні Першага" фермер Ігар Ветлаў расказаў, як яму ўдалося ажыццявіць мару і вырасціць сад на тэрыторыі 50 га.
"Першы раз вырасціў 2,5 тыс. саджанцаў. Прыйшоў сусед і папрасіў прадаць яму. Я яму прадаў дзесяць штук танней, чым на рынку. Прынёс грошы дадому, і маці гаворыць: "Ты хоць ведаеш, колькі ты грошай прынёс? Калі перавесці, гэта $50". Грошай тады не было, працавалі з маці разам. І я ўсе гэтыя саджанцы прадаў на рынку. Упершыню трымаў вялікія грошы. Ужо на наступны год у мяне было 16 тыс. саджанцаў, а яшчэ праз год - 65 тыс.", - прыгадвае Ігар Ветлаў.
У 2004 годзе ў Беларусі пачала дзейнічаць праграма па развіцці пладаводства. Тады была пастаўлена задача давесці да 2010 года аб'ёмы вытворчасці пладоў і ягад да 800 тыс. т. Тым самым у тры разы скараціць імпартныя пастаўкі. У 2003 годзе Беларусь экспартавала 9 тыс. т яблыкаў, а імпартавала ў 10 разоў больш. На развіццё тэхнічнай базы гаспадарак, будаўніцтва сховішчаў і гадавальнікаў выдзяляліся немалыя сродкі. У той час гаспадарка Ігара Ветлава выпускала 250 тыс. саджанцаў. І ўсё было рэалізавана. Але фермер марыў пра сад. Змог ажыццявіць сваю мару, калі атрымаў зямлю - 100 га. Аб'ехаў усе гаспадаркі Беларусі, а таксама блізкага і далёкага замежжа, каб пераняць вопыт. Пачаў з саду ў памеры 12 га, цяпер тут - 50 га.
"Цяпер будзе да паўмільёна прышчэпаў. Саджанцаў шмат не вырошчваю, няма попыту. Справа ў тым, што калі гэты бум пачаўся, гадавальнікаў у краіне было вельмі шмат. Цяпер я ведаю два, акрамя майго. Не вялікая рэнтабельнасць у гадавальніка. Таму што ў нас усё ж зона рызыкоўнага земляробства. Бывае такое, што ты пасадзіў прышчэпы, панёс затраты, а зімой усё вымерзла", - звярнуў увагу Ігар Ветлаў.
Яблычная ўборачная кампанія ў гаспадарцы Ветлава доўжыцца месяц і дзесяць дзён. Не даўжэй, інакш ураджай можна страціць. 300 т фермер перадае ў стабфонды. Нядаўна для работы набыў у лізінг дадатковую тэхніку.
"За кошт стабфонду нам далі два трактары на гэтыя мэты. У мяне цяпер дзевяць - тое, што трэба. Хоць большую частку года ў мяне трактары будуць стаяць на калодках. Але ў момант уборкі дзевяць трактароў - гэта мінімум. Таму што я павінен убраць яблыкі вельмі хутка. Бываюць сарты, як "Алеся", - 600 т. А я павінен убраць за тры дні. Калі я не паспею ўбраць за тры дні, то яны ў мяне ўжо і не ляжаць. Я і не прадам іх добра", - падкрэсліў Ігар Ветлаў.
Сказаць, што яблычны бізнес лёгкі і салодкі, - нельга. Ёсць, вядома, і праблемы. Бывае, напрыклад, такое: фермеры гатовы прадаць тавар, а гандлёвыя сеткі яшчэ не гатовы купіць. Не кожнае сховішча здольна захаваць таварную якасць працяглы прамежак часу.
"Трэба, каб ішла ў два з палавінай дні адна фура. Каб я прадаў яблыкі, не згнаіўшы іх. Сховішчаў з газавым асяроддзем вельмі мала ў рэспубліцы, іх можна на пальцах пералічыць. Мы будавалі сховішчы, якія маглі. Задулі пенай, паставілі халадзільнае абсталяванне. Да сярэдзіны студзеня там я магу захоўваць, далей - не", - сказаў Ігар Ветлаў.-0-
*Праект створаны за кошт сродкаў мэтавага збору на вытворчасць нацыянальнага кантэнту
"Першы раз вырасціў 2,5 тыс. саджанцаў. Прыйшоў сусед і папрасіў прадаць яму. Я яму прадаў дзесяць штук танней, чым на рынку. Прынёс грошы дадому, і маці гаворыць: "Ты хоць ведаеш, колькі ты грошай прынёс? Калі перавесці, гэта $50". Грошай тады не было, працавалі з маці разам. І я ўсе гэтыя саджанцы прадаў на рынку. Упершыню трымаў вялікія грошы. Ужо на наступны год у мяне было 16 тыс. саджанцаў, а яшчэ праз год - 65 тыс.", - прыгадвае Ігар Ветлаў.
У 2004 годзе ў Беларусі пачала дзейнічаць праграма па развіцці пладаводства. Тады была пастаўлена задача давесці да 2010 года аб'ёмы вытворчасці пладоў і ягад да 800 тыс. т. Тым самым у тры разы скараціць імпартныя пастаўкі. У 2003 годзе Беларусь экспартавала 9 тыс. т яблыкаў, а імпартавала ў 10 разоў больш. На развіццё тэхнічнай базы гаспадарак, будаўніцтва сховішчаў і гадавальнікаў выдзяляліся немалыя сродкі. У той час гаспадарка Ігара Ветлава выпускала 250 тыс. саджанцаў. І ўсё было рэалізавана. Але фермер марыў пра сад. Змог ажыццявіць сваю мару, калі атрымаў зямлю - 100 га. Аб'ехаў усе гаспадаркі Беларусі, а таксама блізкага і далёкага замежжа, каб пераняць вопыт. Пачаў з саду ў памеры 12 га, цяпер тут - 50 га.
"Цяпер будзе да паўмільёна прышчэпаў. Саджанцаў шмат не вырошчваю, няма попыту. Справа ў тым, што калі гэты бум пачаўся, гадавальнікаў у краіне было вельмі шмат. Цяпер я ведаю два, акрамя майго. Не вялікая рэнтабельнасць у гадавальніка. Таму што ў нас усё ж зона рызыкоўнага земляробства. Бывае такое, што ты пасадзіў прышчэпы, панёс затраты, а зімой усё вымерзла", - звярнуў увагу Ігар Ветлаў.
Яблычная ўборачная кампанія ў гаспадарцы Ветлава доўжыцца месяц і дзесяць дзён. Не даўжэй, інакш ураджай можна страціць. 300 т фермер перадае ў стабфонды. Нядаўна для работы набыў у лізінг дадатковую тэхніку.
"За кошт стабфонду нам далі два трактары на гэтыя мэты. У мяне цяпер дзевяць - тое, што трэба. Хоць большую частку года ў мяне трактары будуць стаяць на калодках. Але ў момант уборкі дзевяць трактароў - гэта мінімум. Таму што я павінен убраць яблыкі вельмі хутка. Бываюць сарты, як "Алеся", - 600 т. А я павінен убраць за тры дні. Калі я не паспею ўбраць за тры дні, то яны ў мяне ўжо і не ляжаць. Я і не прадам іх добра", - падкрэсліў Ігар Ветлаў.
Сказаць, што яблычны бізнес лёгкі і салодкі, - нельга. Ёсць, вядома, і праблемы. Бывае, напрыклад, такое: фермеры гатовы прадаць тавар, а гандлёвыя сеткі яшчэ не гатовы купіць. Не кожнае сховішча здольна захаваць таварную якасць працяглы прамежак часу.
"Трэба, каб ішла ў два з палавінай дні адна фура. Каб я прадаў яблыкі, не згнаіўшы іх. Сховішчаў з газавым асяроддзем вельмі мала ў рэспубліцы, іх можна на пальцах пералічыць. Мы будавалі сховішчы, якія маглі. Задулі пенай, паставілі халадзільнае абсталяванне. Да сярэдзіны студзеня там я магу захоўваць, далей - не", - сказаў Ігар Ветлаў.-0-
*Праект створаны за кошт сродкаў мэтавага збору на вытворчасць нацыянальнага кантэнту