Настасся Пойта
Навіны сюжэта
"Праект "Беларусы ў кадры" на YouTube-канале БЕЛТА"
Чалавек прыручыў каня больш за 4 тыс. гадоў таму. І з таго самага часу ўзаемадзеянне з коньмі дае яму столькі яркіх эмоцый, колькі не можа даць ні адна іншая жывёла! У гэтым пераканана экс-дырэктар ГА "Беларуская федэрацыя коннага спорту" майстар спорту па конным спорце, трэнер, выкладчык, а яшчэ журналіст-вядучая тэлебачання і шматдзетная мама Настасся Пойта. Знаёмімся з чалавекам, які ведае пра коней усё. Для яе яны - члены сям'і, сябры і напарнікі-пераможцы.
У 16 гадоў - майстар спорту
Гераіня нашага праекта знаёма з коньмі з ранняга дзяцінства. Хоць прызнаецца, што ў гэты спорт, па класічных мерках, прыйшла даволі позна - у 13 гадоў.
Менавіта яна прапанавала маці дзяўчынкі: "А няхай пляменніца паспрабуе - раптам спадабаецца!" - і прывяла яе ў вучэбную групу па выездцы Рэспубліканскага цэнтра алімпійскай падрыхтоўкі коннага спорту і конегадоўлі. Першая сустрэча з коньмі для падлетка стала шокам, а самі жывёлы падаліся нечым наогул невытлумачальным, але хвалюючым і цудоўным! І ўжо праз два тыдні яны захапілі яе цалкам.
Калі пачаўся адбор кандыдатаў па трох спартыўных алімпійскіх дысцыплінах - выездцы, канкуры і трохбор'і, Насця пайшла па слядах сваёй знакамітай цёткі - выбрала выездку. У 16 гадоў яна ўжо выканала ўсе патрабаванні нарматываў майстра спорту, а праз год увайшла ў юнацкую зборную Беларусі па конным спорце па выездцы. Пазней паспрабавала сябе ў трохбор'і і канкуры.
Жывёлы-эмпаты
За 30 гадоў работы з гэтымі дзіўнымі жывёламі, здаецца, Настасся даведалася пра іх усё.
Коні - жывёлы-эмпаты, здольныя цалкам пераймаць наша да іх стаўленне. Дзень за днём спартсменка вучылася ладзіць з імі: у час трэніровак, падрыхтоўкі да спаборніцтваў і, вядома ж, на чэмпіянатах. Калі едзеш на спаборніцтвы ў іншую краіну, у дарозе клапоцішся пра камфорт і сябра з грывай. Кантралюеш, каб яго ўмовы дастаўкі і настрой былі на вышэйшым узроўні! Паколькі ад гэтага залежыць камандны настрой, адрэналін, драйв і перамогі.
Некаторых коней наезніца ўспамінае з асаблівай цеплынёй. Сярод іх Грэйнхаўнт, Сангам. Яны гадаваліся і разам з ёй набіралі сілу, шліфавалі майстэрства.
Клопат 24/7
Некалькі гадоў таму Настасся Пойта ўзначальвала Беларускую федэрацыю коннага спорту. У гэтага віду ёсць паклоннікі на ўсіх кантынентах. Члены каралеўскіх сем'яў маюць нават асаблівы дрэс-код пры наведванні скачак. Спыталі ў Настассі: як гэта - адказваць за асобы від спорту цэлай краіны?
- Безумоўна, гэта вялікая адказнасць і работа, што называецца, 24/7, - прызнаецца наша гераіня. - Ты валодаеш інфармацыяй па ўсёй спартыўнай галіне ў маштабах краіны. Ведаеш, дзе што адбываецца, у каго якія пытанні. Пры гэтым ты павінен максімальна хутка рэагаваць на кожны запыт, аказваць дапамогу ў вырашэнні праблем у найкарацейшыя тэрміны. Паколькі справа датычыцца не толькі людзей, але і жывёл.
- У вялікім спорце для дзяцей асабліва ўважліва падбіраюць коней. Калі пара гэта не складваецца, дзіцяці знаходзяць іншую, - раскрывае прафесійны сакрэт субяседніца. - Калі ты, зазірнуўшы ў вочы жывёле, не ўлюбішся ў яе, узаемаадносіны не складуцца - дружбы не атрымаецца! Прыблізна праз год плённай штодзённай працы наезніка чатырохногі напарнік, як ружовы бутон, раскрывае свае лепшыя якасці.
Мама, тата, дочкі - спартыўная сям'я
Настасся прызнаецца, што ёй даводзілася настолькі цесна сумяшчаць работу і асабістае жыццё, што з часам яна перастала раздзяляць адно ад другога. І жывёлы сталі сапраўднымі членамі сям'і.
- Мае дзеці раслі з коньмі. І для іх гэта была норма. Для мяне коні - гэта тыя ж дзеці, мая сям'я. Калі сям'я разрастаецца, тады і ты становішся мацнейшы! А інакш нельга! Ты ж за іх адказны, - заўважае наша гераіня.
Гэта вельмі важнае правіла моцы шматдзетнай сям'і Пойта. У Настассі трое дзяцей. Дзве дачкі - майстры спорту па конным спорце. Сын хоць і не ў спорце, але падзяляе любоў сям'і да коней.
Сям'я Пойта некалькі гадоў жыла ў Саудаўскай Аравіі, дзе Настасся была трэнерам для членаў каралеўскай сям'і. Прафесійная падрыхтоўка коней да выездкі, навыкі ўзаемадзеяння з гэтымі разумнымі жывёламі, веданне сакрэтаў іх дрэсуры і ўменне зрабіць з жарабца (кабылы), які падае надзеі, сапраўднага чэмпіёна - такіх спецыялістаў у свеце цэняць на вагу золата!
Журналістыка як хобі
Многія ведаюць Настассю Пойта яшчэ і як вядучую спартыўных навін на канале СТБ. Як гэта - быць у кадры? Ці ёсць розніца ўзроўню хвалявання, якое ты зведваеш у якасці наезніцы, выступаючы перад гледачамі і суддзямі, і тады, калі расказваеш пра спартыўныя навіны шматмільённай тэлеаўдыторыі?
- Тэлебачанне для мяне - гэта, па сутнасці, новае хобі, гэтак жа як і спартыўныя выступленні, якія даюць вельмі моцныя эмоцыі. Работу на СТБ успрымаю як добрую магчымасць расказаць як мага большай аўдыторыі пра поспехі беларускага спорту, - прызнаецца Настасся. - Працаваць у кадры выдатна дапамагае ўнутраная самадысцыпліна, выпрацаваная за гады выступленняў на самых розных чэмпіянатах. І, вядома ж, жаданне дзяліцца з гледачамі вынікамі перамог нашых спартсменаў. Хачу адзначыць, што раней у час самых розных спаборніцтваў па конным спорце мы з нашымі журналістамі адчувалі сябе адной вялікай камандай цудоўнай краіны. І гэта было здорава!
Трэба адзначыць, што ў Настассі Пойта да супрацоўніцтва з СТБ быў вопыт напісання навін пра конны спорт: 12 гадоў таму яна з калегамі стварыла партал, на якім размяшчалася інфармацыя аб поспехах у першую чаргу беларускіх коннікаў, а таксама расійскіх, украінскіх.
Прыгожы тандэм
Наша сустрэча з Настассяй Пойта адбылася напярэдадні яе выступлення ў пары з вараным чатырохгадовым жарабцом па мянушцы Ініс з коннага клуба "Табун", у якім разводзяць коней розных парод.
Наезніца ў працэсе падрыхтоўкі жарабца да выступлення не забывае падаваць яму прысмакі, асабліва калі той пачынае праяўляць хваляванне.
- Мы пара, тандэм, які павінен быць прыгожым, і нічога не павінна перашкаджаць нашаму поспеху, - гаворыць Настасся, паведамляючы, што яны з Інісам ужо заваявалі залаты медаль на спаборніцтвах бягучага года.
- І хоць сёння канкурэнцыя не меншая, едзем не за перамогай, а каб паглядзець, да чаго мы гатовы, - прызнаецца Настасся і ўдакладняе: - Наезнік ніколі не ведае, як усё пойдзе. Але калі ён нервуецца, то і конь таксама будзе нервавацца. Таму ўключаем пазітыў і дабро!
- Усё, чаго я дасягнула, - гэта дзякуючы коням. Кожны дзень, прачынаючыся, дзякую лёсу, што яны ёсць у маім жыцці. Я шчаслівы чалавек, таму што маю магчымасць кожны дзень знаходзіцца з такімі цудоўнымі і разумнымі, з тонкім упрыманнем жывёламі, як Ініс, - прызнаецца Настасся Пойта. - Яны захапляюць сваім азартам, чыстымі эмоцыямі. Што б ні рабіла, гэта жывёла штодзённа прысутнічае ў маім жыцці.
- Пайшлі, Ініс, пайшлі, мой зайчык, мой маладзец! - падбадзёрвае Настасся каня, які заходзіць у перавозку.
- Вазьмі цукерку, ты мой красунчык! Ты мой адточаны брыльянт! - гаворыць наезніца.
Жарабец смела крочыць у фургон - і ў дарогу. Праз некаторы час конь і наезніца ўжо ў Ратамцы. Тандэм Настассі і Ініса гатовы да новых перамог у спорце!
Важна памятаць і пра сваю бяспеку
Усіх, хто хоча завесці каня, Настасся Пойта папярэджвае: гэта не толькі вялікая адказнасць, але і вялікая небяспека. Хоць яны і добрыя жывёлы, але вялікія і патрабуюць выхавання. Перш-наперш з канём трэба выбудаваць правільныя ўзаемаадносіны. Тут дапамогуць прафесіяналы, якія навучаць, як узаемадзейнічаць з жывёлай і як стаць ёй сябрам.
Яшчэ важна ведаць асаблівасці іх догляду. Напрыклад, коні не баяцца маразоў, але баяцца скразнякоў. Для іх патрабуецца трохразовае харчаванне. У іх абавязковы рацыён уваходзяць сена і авёс, першае дае энергію, другое - мышачную масу, а яшчэ дабаўляюцца вітаміны: агародніна, морква, яблыкі. Коням патрэбны рух, прагулкі. Для спартыўнага рэзультату - рэжым і абавязковыя трэніроўкі. У час догляду каня важна памятаць і пра сваю бяспеку, што жывёла мае патрэбу ў выхаванні.
Дарэчы, калі ў вас няма ўласнага падворка і часу на набытага сябра, каня можна аддаць на ўтрыманне прыватнаму клубу. Гэта ў месяц, вядома, абыходзіцца нятанна. Ды і паслуга трэнера - за асобную плату.
- Утрыманне каня - справа дарагая, - адзначае Настасся Пойта і робіць выснову: - Я заўважыла такую заканамернасць: калі ў вас з'яўляецца конь, следам за ім знаходзяцца і сродкі на яго ўтрыманне.
Сёння ў Беларусі шмат клубаў, якія даюць урокі верхавой язды і праводзяць спартыўныя трэніроўкі. Іх адрасы можна знайсці ў інтэрнэце, але раней, вядома, варта праверыць інфармацыю аб трэнерах, пачытаць водзывы.
- Дарэчы, таму, хто хоча проста пазнаёміцца з коньмі, пакарміць іх альбо пракаціцца вярхом, можна пабываць у Рэспубліканскім цэнтры алімпійскай падрыхтоўкі, які знаходзіцца ў Ратамцы. Тут ёсць аддзяленне пракату коней, - запрашае Настасся. - Пасля таго як трэнер пераканаецца, што чалавек упэўнена трымаецца ў сядле і знайшоў агульную мову з канём, можна выязджаць і на прыроду. Язда вярхом, напрыклад па лесе, часта раскрывае невядомыя нам раней эмоцыі. Дзеці пры ўзаемадзеянні з коньмі становяцца больш дружалюбнымі, адказнымі, смелымі.
Праект створаны за кошт сродкаў мэтавага збору на вытворчасць нацыянальнага кантэнту
Тамара МЯДЗВЕДЗЕВА,
фота Яна ГАРБАНЮКА,
газета "7 дней".-0-
У 16 гадоў - майстар спорту
Гераіня нашага праекта знаёма з коньмі з ранняга дзяцінства. Хоць прызнаецца, што ў гэты спорт, па класічных мерках, прыйшла даволі позна - у 13 гадоў.
- Мая цётка, майстар спорту СССР па конным спорце Галіна Вітальеўна Зотава, убачыла ўва мне чалавека, які зможа знайсці ўзаемаразуменне з коньмі, - дзеліцца сваёй гісторыяй Настасся Пойта.
Калі пачаўся адбор кандыдатаў па трох спартыўных алімпійскіх дысцыплінах - выездцы, канкуры і трохбор'і, Насця пайшла па слядах сваёй знакамітай цёткі - выбрала выездку. У 16 гадоў яна ўжо выканала ўсе патрабаванні нарматываў майстра спорту, а праз год увайшла ў юнацкую зборную Беларусі па конным спорце па выездцы. Пазней паспрабавала сябе ў трохбор'і і канкуры.
Жывёлы-эмпаты
За 30 гадоў работы з гэтымі дзіўнымі жывёламі, здаецца, Настасся даведалася пра іх усё.
- Калі чалавек не ў настроі, мае нейкія негатыўныя эмоцыі, тады і конь нервуецца, паводзіць сябе непрадказальна. А калі ты прыйшоў да яго шчаслівым, з цудоўнымі эмоцыямі, ён таксама будзе зацікаўлены ва ўзаемадзеянні з вамі, - раскрывае сакрэт узаемаразумення жывёлы і чалавека гераіня нашага праекта. - Коні - энергетычна і фізічна магутныя стварэнні, якія выдатна счытваюць нашы эмоцыі. І калі чалавек шчыра зараджаны любоўю і дабром да іх, то жывёлы вяртаюць яму ўсё добрае ў шматразовым памеры. Вы не проста працуеце з коньмі, а пражываеце разам сваё і іх жыццё!
Некаторых коней наезніца ўспамінае з асаблівай цеплынёй. Сярод іх Грэйнхаўнт, Сангам. Яны гадаваліся і разам з ёй набіралі сілу, шліфавалі майстэрства.
Клопат 24/7
Некалькі гадоў таму Настасся Пойта ўзначальвала Беларускую федэрацыю коннага спорту. У гэтага віду ёсць паклоннікі на ўсіх кантынентах. Члены каралеўскіх сем'яў маюць нават асаблівы дрэс-код пры наведванні скачак. Спыталі ў Настассі: як гэта - адказваць за асобы від спорту цэлай краіны?
- Безумоўна, гэта вялікая адказнасць і работа, што называецца, 24/7, - прызнаецца наша гераіня. - Ты валодаеш інфармацыяй па ўсёй спартыўнай галіне ў маштабах краіны. Ведаеш, дзе што адбываецца, у каго якія пытанні. Пры гэтым ты павінен максімальна хутка рэагаваць на кожны запыт, аказваць дапамогу ў вырашэнні праблем у найкарацейшыя тэрміны. Паколькі справа датычыцца не толькі людзей, але і жывёл.
Асабліва важна для дырэктара федэрацыі коннага спорту перадаваць маладому пакаленню ўменне правільна ўзаемадзейнічаць з жывёламі.
Мама, тата, дочкі - спартыўная сям'я
Настасся прызнаецца, што ёй даводзілася настолькі цесна сумяшчаць работу і асабістае жыццё, што з часам яна перастала раздзяляць адно ад другога. І жывёлы сталі сапраўднымі членамі сям'і.
- Мае дзеці раслі з коньмі. І для іх гэта была норма. Для мяне коні - гэта тыя ж дзеці, мая сям'я. Калі сям'я разрастаецца, тады і ты становішся мацнейшы! А інакш нельга! Ты ж за іх адказны, - заўважае наша гераіня.
Гэта вельмі важнае правіла моцы шматдзетнай сям'і Пойта. У Настассі трое дзяцей. Дзве дачкі - майстры спорту па конным спорце. Сын хоць і не ў спорце, але падзяляе любоў сям'і да коней.
Сям'я Пойта некалькі гадоў жыла ў Саудаўскай Аравіі, дзе Настасся была трэнерам для членаў каралеўскай сям'і. Прафесійная падрыхтоўка коней да выездкі, навыкі ўзаемадзеяння з гэтымі разумнымі жывёламі, веданне сакрэтаў іх дрэсуры і ўменне зрабіць з жарабца (кабылы), які падае надзеі, сапраўднага чэмпіёна - такіх спецыялістаў у свеце цэняць на вагу золата!
Журналістыка як хобі
Многія ведаюць Настассю Пойта яшчэ і як вядучую спартыўных навін на канале СТБ. Як гэта - быць у кадры? Ці ёсць розніца ўзроўню хвалявання, якое ты зведваеш у якасці наезніцы, выступаючы перад гледачамі і суддзямі, і тады, калі расказваеш пра спартыўныя навіны шматмільённай тэлеаўдыторыі?
- Тэлебачанне для мяне - гэта, па сутнасці, новае хобі, гэтак жа як і спартыўныя выступленні, якія даюць вельмі моцныя эмоцыі. Работу на СТБ успрымаю як добрую магчымасць расказаць як мага большай аўдыторыі пра поспехі беларускага спорту, - прызнаецца Настасся. - Працаваць у кадры выдатна дапамагае ўнутраная самадысцыпліна, выпрацаваная за гады выступленняў на самых розных чэмпіянатах. І, вядома ж, жаданне дзяліцца з гледачамі вынікамі перамог нашых спартсменаў. Хачу адзначыць, што раней у час самых розных спаборніцтваў па конным спорце мы з нашымі журналістамі адчувалі сябе адной вялікай камандай цудоўнай краіны. І гэта было здорава!
Трэба адзначыць, што ў Настассі Пойта да супрацоўніцтва з СТБ быў вопыт напісання навін пра конны спорт: 12 гадоў таму яна з калегамі стварыла партал, на якім размяшчалася інфармацыя аб поспехах у першую чаргу беларускіх коннікаў, а таксама расійскіх, украінскіх.
Прыгожы тандэм
Наша сустрэча з Настассяй Пойта адбылася напярэдадні яе выступлення ў пары з вараным чатырохгадовым жарабцом па мянушцы Ініс з коннага клуба "Табун", у якім разводзяць коней розных парод.
- Ініс - будучы чэмпіён. Мы павінны паказаць сябе акуратнымі і прыгожымі, - гаворыць Настасся, рыхтуючы яго да сённяшняй выездкі на манежы. Яна становіцца на складаны табурэт, пачынае заплятаць яго густую чорную грыву ў коскі, якія па выніку павінны ператварыцца ў прыгожую прычоску. - На манеж прыбудуць 13 спартыўных пар, з іх 8 - на жарабцах. Улічваючы тэмперамент апошніх, безумоўна, будзе цікава. Такія спаборніцтвы як для спартсменаў, так і для коней, зразумела, стрэс. Я павінна раскрыць прыродныя якасці і магчымасці Ініса, падрыхтаваць яго з лепшага боку.
Бацька Ініса еўрапеец. І хоць маладыя жарабцы часта маюць шалёны характар і пераключаюць увагу на кабыл, якія стаяць побач, Ініс не такі. Ён выдатна маніторыць абстаноўку, ведае пра кабыл, якія стаяць недалёка, але паводзіць сябе стрымана.
Наезніца ў працэсе падрыхтоўкі жарабца да выступлення не забывае падаваць яму прысмакі, асабліва калі той пачынае праяўляць хваляванне.
- Мы пара, тандэм, які павінен быць прыгожым, і нічога не павінна перашкаджаць нашаму поспеху, - гаворыць Настасся, паведамляючы, што яны з Інісам ужо заваявалі залаты медаль на спаборніцтвах бягучага года.
- І хоць сёння канкурэнцыя не меншая, едзем не за перамогай, а каб паглядзець, да чаго мы гатовы, - прызнаецца Настасся і ўдакладняе: - Наезнік ніколі не ведае, як усё пойдзе. Але калі ён нервуецца, то і конь таксама будзе нервавацца. Таму ўключаем пазітыў і дабро!
За размовай не заўважылі, як коскі грывы Ініса аказаліся прыгожа ўкладзенымі, на нагах з'явіліся белыя бінты, якія ахоўваюць сухажыллі і гарманіруюць з брыждамі наезніцы, якая пераапранулася.
- Пайшлі, Ініс, пайшлі, мой зайчык, мой маладзец! - падбадзёрвае Настасся каня, які заходзіць у перавозку.
- Вазьмі цукерку, ты мой красунчык! Ты мой адточаны брыльянт! - гаворыць наезніца.
Жарабец смела крочыць у фургон - і ў дарогу. Праз некаторы час конь і наезніца ўжо ў Ратамцы. Тандэм Настассі і Ініса гатовы да новых перамог у спорце!
Важна памятаць і пра сваю бяспеку
Усіх, хто хоча завесці каня, Настасся Пойта папярэджвае: гэта не толькі вялікая адказнасць, але і вялікая небяспека. Хоць яны і добрыя жывёлы, але вялікія і патрабуюць выхавання. Перш-наперш з канём трэба выбудаваць правільныя ўзаемаадносіны. Тут дапамогуць прафесіяналы, якія навучаць, як узаемадзейнічаць з жывёлай і як стаць ёй сябрам.
- Калі людзі хочуць купіць каня, я заўсёды пытаюся: для якіх мэт? Ці разумеюць яны, што коні - гэта іх сям'я, самі жывёлы не змогуць сябе пракарміць. Былі выпадкі, калі ўжо праз месяц трэба было шукаць новыя рукі для коней. Адназначна, тут любоў да жывёл абавязковая.
Дарэчы, калі ў вас няма ўласнага падворка і часу на набытага сябра, каня можна аддаць на ўтрыманне прыватнаму клубу. Гэта ў месяц, вядома, абыходзіцца нятанна. Ды і паслуга трэнера - за асобную плату.
- Утрыманне каня - справа дарагая, - адзначае Настасся Пойта і робіць выснову: - Я заўважыла такую заканамернасць: калі ў вас з'яўляецца конь, следам за ім знаходзяцца і сродкі на яго ўтрыманне.
Сёння ў Беларусі шмат клубаў, якія даюць урокі верхавой язды і праводзяць спартыўныя трэніроўкі. Іх адрасы можна знайсці ў інтэрнэце, але раней, вядома, варта праверыць інфармацыю аб трэнерах, пачытаць водзывы.
- Дарэчы, таму, хто хоча проста пазнаёміцца з коньмі, пакарміць іх альбо пракаціцца вярхом, можна пабываць у Рэспубліканскім цэнтры алімпійскай падрыхтоўкі, які знаходзіцца ў Ратамцы. Тут ёсць аддзяленне пракату коней, - запрашае Настасся. - Пасля таго як трэнер пераканаецца, што чалавек упэўнена трымаецца ў сядле і знайшоў агульную мову з канём, можна выязджаць і на прыроду. Язда вярхом, напрыклад па лесе, часта раскрывае невядомыя нам раней эмоцыі. Дзеці пры ўзаемадзеянні з коньмі становяцца больш дружалюбнымі, адказнымі, смелымі.
Праект створаны за кошт сродкаў мэтавага збору на вытворчасць нацыянальнага кантэнту
Тамара МЯДЗВЕДЗЕВА,
фота Яна ГАРБАНЮКА,
газета "7 дней".-0-
Падпісвайцеся на нас у
