Бліжэйшыя пяць гадоў, 2025-2029 гады, аб'яўлены пяцігодкай якасці. Яна будзе датычыцца ўсіх сфер жыццядзейнасці дзяржавы і грамадства. Для аховы здароўя ключавымі напрамкамі будуць павышэнне нараджальнасці, умацаванне здароўя насельніцтва, лічбавая трансфармацыя, развіццё высокатэхналагічных відаў меддапамогі і інш. Больш падрабязна аб гэтым расказалі карэспандэнту БЕЛТА ў Міністэрстве аховы здароўя.
Дэмаграфія
Задачы дэмаграфічнай палітыкі застануцца нязменнымі: стабілізаваць колькасць насельніцтва і стварыць умовы для яе далейшага росту. Ядро - сямейная палітыка, накіраваная на ўмацаванне інстытута традыцыйнай сям'і, падтрымку шматдзетных сем'яў, ахову мацярынства і дзяцінства.
У Міністэрстве аховы здароўя адзначылі, што Беларусь уваходзіць у дзясятку краін з самымі нізкімі паказчыкамі дзіцячай смяротнасці. У краіне на 100 працэнтаў забяспечана прыняцце родаў кваліфікаванымі ўрачамі. Функцыянуе шматузроўневая сістэма аховы здароўя маці і дзіцяці. Для павышэння нараджальнасці гарантавана правядзенне адной бясплатнай спробы ЭКА. Прапануецца абмеркаваць магчымасць правядзення другой бясплатнай спробы.
У РНПЦ "Маці і дзіця" на працягу 15 гадоў паспяхова праводзяцца высокатэхналагічныя ўнутрывантробныя аперацыі. Арганізаваны банк груднога малака, працуюць выязная рэанімацыйна-кансультацыйная брыгада і вучэбна-трэніровачны цэнтр. Выкарыстоўваецца клетачная тэрапія для карэкцыі псіханеўралагічных парушэнняў у неданошаных нованароджаных. Укаранёны і працуюць мадэльныя цэнтры па навучанні бацькоў асновам бяспечнай жыццядзейнасці дзяцей.
Знешнепалітычная абстаноўка, якая склалася за апошнія два гады, наклала пэўны адбітак на развіццё экспартнага напрамку. Пры гэтым, згодна са статыстычнымі данымі, за студзень-кастрычнік 2024 года экспарт беларускіх лекавых прэпаратаў па рэспубліцы склаў $170 млн, тэмп росту да аналагічнага перыяду 2023 года - 100,4 працэнта.
Умацаванне здароўя
У амбулаторна-паліклінічных арганізацыях прадаўжаецца фарміраванне каманд урача агульнай практыкі, якія складаюцца з урача, памочніка ўрача і медыцынскай сястры агульнай практыкі. У краіне ўведзены новы парадак правядзення дыспансерызацыі дарослага і дзіцячага насельніцтва.
Для забеспячэння эпідэміялагічнай бяспекі прадаўжаецца работа па прафілактыцы інфекцыйных захворванняў. Рэалізуецца дзяржаўны прафілактычны праект "Здаровыя гарады і пасёлкі". Па стане на 3 студзеня 2025 года ў праект уключаны ўсе адміністрацыйныя тэрыторыі краіны, якія прадстаўлены 392 населенымі пунктамі.
Скрынінг
З 1990 года ў Беларусі праводзяцца папуляцыйныя скрынінгавыя праграмы ў галіне акушэрства, якія ўключаюць перанясенне скрынінгу ў першы трыместр. Неанатальны скрынінг праводзіцца ў РНПЦ "Маці і дзіця" для ўсіх нованароджаных беларускіх дзяцей і ўключае тэсціраванне на пяць захворванняў: фенілкетанурыю, першасны прыроджаны гіпатырэоз, мукавісцыдоз, галактаземію і прыроджаную дысфункцыю кары наднырачнікаў. Падрыхтоўчая работа вядзецца для пераходу неанатальнага скрынінгу на метад тандэмнай мас-спектраметрыі, што дасць магчымасць пашырыць праграму скрынінгу да 12 захворванняў.
Для лячэння пацыентаў з інсультам прымяняюцца высокатэхналагічныя метады лячэння: унутрывенны трамбалізіс з выкарыстаннем рэкамбінантнага тканкавага актыватару плазмінагена, механічная эндаваскулярная тромбэкстракцыя, эндартэрэктамія, ангіяпластыка і стэнціраванне сонных і вертэбральных артэрый.
Высокія тэхналогіі
Не менш значная задача - развіццё інфраструктуры аховы здароўя. Для павышэння даступнасці аказання медыцынскай дапамогі насельніцтву ў сельскай мясцовасці ў рэспубліцы арганізавана работа 84 перасовачных фельчарска-акушэрскіх пунктаў (з іх 14 - у Брэсцкай вобласці, 16 - у Віцебскай, 7 - у Гомельскай, 12 - у Гродзенскай, 28 - у Мінскай, 7 - у Магілёўскай).
Намечана будаўніцтва амбулаторна-паліклінічных арганізацый аховы здароўя ў Полацку, Гомелі, Заслаўі, Фаніпалі, Крычаве, Мінску. З'явяцца новыя лячэбныя карпусы (профільныя аддзяленні) бальніц у Паставах, Гомелі, Гродне, Заслаўі, Мінскім раёне (Мінская абласная клінічная бальніца), Магілёве. Запланавана рэканструкцыя лячэбных карпусоў у Брэсце, Пінску, Давыд-Гарадку, Віцебску, Чавусах, Гродне, Мінскім раёне (Рэспубліканская клінічная бальніца медыцынскай рэабілітацыі і РНПЦ дзіцячай анкалогіі, гематалогіі і імуналогіі), Мінску.
Лічбавізацыя
Важным напрамкам удасканалення сістэмы аховы здароўя стане лічбавізацыя. Укараняецца адзіная тэлекамунікацыйная інфраструктура са стапрацэнтным уключэннем у яе арганізацый аховы здароўя, паэтапна асвойваюцца новыя метады персаніфікаванай медыцыны з прымяненнем інфармацыйна-камунікацыйных тэхналогій. Прадугледжваецца ўкараненне інтэлектуальнай сістэмы для дыстанцыйнага маніторынгу здароўя (тэлемедыцына, рабатызацыя правядзення высокатэхналагічных аперацый, мабільная лічбавая транкінгавая сувязь са стварэннем адзінай абласной сеткі).
БЕЛТА.-0-
Дэмаграфія
Задачы дэмаграфічнай палітыкі застануцца нязменнымі: стабілізаваць колькасць насельніцтва і стварыць умовы для яе далейшага росту. Ядро - сямейная палітыка, накіраваная на ўмацаванне інстытута традыцыйнай сям'і, падтрымку шматдзетных сем'яў, ахову мацярынства і дзяцінства.
У Міністэрстве аховы здароўя адзначылі, што Беларусь уваходзіць у дзясятку краін з самымі нізкімі паказчыкамі дзіцячай смяротнасці. У краіне на 100 працэнтаў забяспечана прыняцце родаў кваліфікаванымі ўрачамі. Функцыянуе шматузроўневая сістэма аховы здароўя маці і дзіцяці. Для павышэння нараджальнасці гарантавана правядзенне адной бясплатнай спробы ЭКА. Прапануецца абмеркаваць магчымасць правядзення другой бясплатнай спробы.
У РНПЦ "Маці і дзіця" на працягу 15 гадоў паспяхова праводзяцца высокатэхналагічныя ўнутрывантробныя аперацыі. Арганізаваны банк груднога малака, працуюць выязная рэанімацыйна-кансультацыйная брыгада і вучэбна-трэніровачны цэнтр. Выкарыстоўваецца клетачная тэрапія для карэкцыі псіханеўралагічных парушэнняў у неданошаных нованароджаных. Укаранёны і працуюць мадэльныя цэнтры па навучанні бацькоў асновам бяспечнай жыццядзейнасці дзяцей.
Знешнепалітычная абстаноўка, якая склалася за апошнія два гады, наклала пэўны адбітак на развіццё экспартнага напрамку. Пры гэтым, згодна са статыстычнымі данымі, за студзень-кастрычнік 2024 года экспарт беларускіх лекавых прэпаратаў па рэспубліцы склаў $170 млн, тэмп росту да аналагічнага перыяду 2023 года - 100,4 працэнта.
Умацаванне здароўя
Важным кампанентам паляпшэння дэмаграфіі з'яўляецца ўмацаванне здароўя. Палітыка дзяржавы ў галіне аховы здароўя нацэлена на ўзмацненне аховы здароўя насельніцтва, павышэнне даступнасці і якасці медыцынскай дапамогі для ўсіх грамадзян незалежна ад месца пражывання. Ключавая задача - узмацненне эпідэміялагічнай бяспекі і зніжэнне ўзроўню захваральнасці насельніцтва. Плануецца забяспечыць усеагульны ахоп насельніцтва паслугамі першаснай медыцынскай дапамогі, у тым ліку за кошт удасканалення дыспансерызацыі і медыцынскіх скрынінгаў. Для зніжэння рызык захваральнасці будзе ўзмоцнена прафілактычная работа па раннім выяўленні неінфекцыйных хвароб (сістэмы кровазвароту і органаў дыхання, неўралагічных, анкалагічных і эндакрынных захворванняў, траўмаў).
Для забеспячэння эпідэміялагічнай бяспекі прадаўжаецца работа па прафілактыцы інфекцыйных захворванняў. Рэалізуецца дзяржаўны прафілактычны праект "Здаровыя гарады і пасёлкі". Па стане на 3 студзеня 2025 года ў праект уключаны ўсе адміністрацыйныя тэрыторыі краіны, якія прадстаўлены 392 населенымі пунктамі.
Скрынінг
З 1990 года ў Беларусі праводзяцца папуляцыйныя скрынінгавыя праграмы ў галіне акушэрства, якія ўключаюць перанясенне скрынінгу ў першы трыместр. Неанатальны скрынінг праводзіцца ў РНПЦ "Маці і дзіця" для ўсіх нованароджаных беларускіх дзяцей і ўключае тэсціраванне на пяць захворванняў: фенілкетанурыю, першасны прыроджаны гіпатырэоз, мукавісцыдоз, галактаземію і прыроджаную дысфункцыю кары наднырачнікаў. Падрыхтоўчая работа вядзецца для пераходу неанатальнага скрынінгу на метад тандэмнай мас-спектраметрыі, што дасць магчымасць пашырыць праграму скрынінгу да 12 захворванняў.
У цэлым па рэспубліцы праводзіцца скрынінг раку малочнай залозы, раку прастаты, каларэктальнага раку, раку шыйкі маткі, скрынінг на цукровы дыябет II тыпу і г.д.
Высокія тэхналогіі
Трэба пашырыць аб'ёмы аказання высокатэхналагічных відаў медыцынскай дапамогі ў галіне кардыяхірургіі, нейрахірургіі і транспланталогіі, траўматалогіі і артапедыі, анкалогіі і пластычнай эстэтычнай хірургіі, а таксама стаматалогіі. У 2024 годзе выкананы 492 аперацыі па трансплантацыі органаў. У галіне кардыяхірургіі агульная колькасць выкананых аперацый на сэрцы і каранарных сасудах склала 20 259. У галіне траўматалогіі і артапедыі расце колькасць выкананых эндапратэзаванняў вялікіх суставаў. За 2024 год па рэспубліцы, паводле папярэдніх даных, выканана 21 349 эндапратэзаванняў вялікіх суставаў, з іх тазасцегнавога сустава - 13 921, каленнага сустава - 7415, плечавога сустава - 13.
Намечана будаўніцтва амбулаторна-паліклінічных арганізацый аховы здароўя ў Полацку, Гомелі, Заслаўі, Фаніпалі, Крычаве, Мінску. З'явяцца новыя лячэбныя карпусы (профільныя аддзяленні) бальніц у Паставах, Гомелі, Гродне, Заслаўі, Мінскім раёне (Мінская абласная клінічная бальніца), Магілёве. Запланавана рэканструкцыя лячэбных карпусоў у Брэсце, Пінску, Давыд-Гарадку, Віцебску, Чавусах, Гродне, Мінскім раёне (Рэспубліканская клінічная бальніца медыцынскай рэабілітацыі і РНПЦ дзіцячай анкалогіі, гематалогіі і імуналогіі), Мінску.
Лічбавізацыя
Важным напрамкам удасканалення сістэмы аховы здароўя стане лічбавізацыя. Укараняецца адзіная тэлекамунікацыйная інфраструктура са стапрацэнтным уключэннем у яе арганізацый аховы здароўя, паэтапна асвойваюцца новыя метады персаніфікаванай медыцыны з прымяненнем інфармацыйна-камунікацыйных тэхналогій. Прадугледжваецца ўкараненне інтэлектуальнай сістэмы для дыстанцыйнага маніторынгу здароўя (тэлемедыцына, рабатызацыя правядзення высокатэхналагічных аперацый, мабільная лічбавая транкінгавая сувязь са стварэннем адзінай абласной сеткі).
БЕЛТА.-0-