16 верасня, Мінск /Кар. БЕЛТА/. Беларусь завяршае юрыдычнае афармленне зместу абноўленай ваеннай палітыкі краіны, паведаміў начальнік Генеральнага штаба Узброеных Сіл - першы намеснік міністра абароны Беларусі Павел Муравейка 16 верасня, прадстаўляючы законапраект "Аб змяненні законаў па пытаннях забеспячэння ваеннай бяспекі і абароны" на пасяджэнні трэцяй сесіі Палаты прадстаўнікоў восьмага склікання, перадае карэспандэнт БЕЛТА.
Праектам закона, у прыватнасці, прадугледжваюцца ўзгадненне тэрміналогіі законаў Рэспублікі Беларусь "Аб абароне", "Аб Узброеных Сілах Рэспублікі Беларусь" і "Аб ваенным становішчы" з палажэннямі Ваеннай дактрыны, прывядзенне ў адпаведнасць з ёй паўнамоцтваў Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь, Савета бяспекі Рэспублікі Беларусь, Міністэрства абароны і Генеральнага штаба Узброеных Сіл у галіне абароны.
Паводле слоў начальніка Генеральнага штаба, уносімыя змяненні абумоўлены неабходнасцю ўліку абноўленых палажэнняў Ваеннай дактрыны, выключэння дубліравання норм заканадаўства і забеспячэння адзінства выкарыстоўваемай тэрміналогіі і не прадугледжваюць істотных змяненняў прававога рэгулявання ў ваеннай сферы.
"Карэкціроўкай названых законаў мы завяршаем юрыдычнае афармленне зместу абноўленай ваеннай палітыкі нашай краіны", - сказаў Павел Муравейка.
Так, унясенне змяненняў у закон аб абароне дэталізуе ўдакладненыя і замацаваныя ў Ваеннай дактрыне падыходы Беларусі да абароны свайго суверэнітэту, незалежнасці, тэрытарыяльнай цэласнасці і канстытуцыйнага ладу. Гэтыя змяненні ўстанаўліваюць выразную градацыю паняццяў "забеспячэнне ваеннай бяспекі", "падрыхтоўка абароны", "абарона", "узброеная абарона". Пры гэтым, падкрэсліў начальнік Генеральнага штаба, гэтымі паняццямі вызначаецца змест, аб'ём і часавыя рамкі дзеянняў Беларусі для ўзроўню пагрозы і адбіцця агрэсіі, якія ажыццяўляюцца як у мірны, так і ў ваенны час.
Як растлумачыў Павел Муравейка, існуючыя нормы закона аб абароне ў большай ступені рэгулююць пытанні падрыхтоўкі абароны і пазіцыянуюцца як вычарпальны пералік мер забеспячэння ваеннай бяспекі краіны. Прапанаваныя змяненні ў закон улічваюць абноўленую логіку Ваеннай дактрыны, якой дзяржава ў мірны час забяспечвае не абарону, а сваю ваенную бяспеку. Гэта больш шырокае паняцце, чым абарона. І падрыхтоўка абароны - толькі адзін са складнікаў забеспячэння ваеннай бяспекі разам з мерамі па прадухіленні ваенных канфліктаў.
"Што датычыцца самога паняцця абароны Рэспублікі Беларусь, яно мае на ўвазе з надыходам ваеннага часу трансфармацыю мер забеспячэння ваеннай бяспекі ў меры ўзброенай абароны, якія складаюць ядро абароны, а таксама неваенныя меры, накіраваныя на стварэнне неабходных умоў для эфектыўнага вядзення ваенных дзеянняў і перамогі ў вайне. Тут і пытанні перабудовы эканомікі на ваенныя рэйкі, і рэсурснае забеспячэнне, а таксама вытворчасці і пастаўкі ўзбраення, тэхнікі, боепрыпасаў, матэрыяльных сродкаў. Сюды ж адносяцца і дыпламатычныя намаганні па вырашэнні ваеннага канфлікту", - сказаў Павел Муравейка.
Зыходзячы з названых аспектаў і размежавання такіх сфер, як забеспячэнне ваеннай бяспекі і абароны, карэкціруюцца паўнамоцтвы Прэзідэнта краіны, Міністэрства абароны і Генеральнага штаба.
Паводле інфармацыі Пастаяннай камісіі Палаты прадстаўнікоў па нацыянальнай бяспецы, прыводзіцца ў адпаведнасць з Ваеннай дактрынай пералік ваенных пагроз, якія з'яўляюцца падставамі для ўвядзення ваеннага становішча на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь. Тым самым карэкціруецца закон аб ваенным становішчы.
"Улічваючы, што вызначэнне пераліку пагроз нацыянальнай бяспецы з'яўляецца прэрагатывай Канцэпцыі нацыянальнай бяспекі, а ў ваеннай сферы ваенныя пагрозы вызначаюцца Ваеннай дактрынай, прапанаванай рэдакцыяй закона рэгламентуецца, што ваеннымі пагрозамі прызнаюцца дзеянні, прадугледжаныя Ваеннай дактрынай. Выключэннем з закона аб ваенным становішчы норм, якія не з'яўляюцца прадметам яго заканадаўчага рэгулявання, мы таксама выключаем іх дубліраванне ў заканадаўстве", - растлумачыў начальнік Генеральнага штаба.
Акрамя таго, дапоўнены абставіны, пад якімі разумеецца напад на Беларусь. Цяпер акт узброенай агрэсіі, учынены супраць Саюзнай дзяржавы, прызнаецца і нападам на Рэспубліку Беларусь.
Паводле інфармацыі профільнай камісіі Палаты прадстаўнікоў, прадугледжана аднясенне акта ўзброенай агрэсіі з боку якой-небудзь дзяржавы (кааліцыі дзяржаў), учыненага супраць Саюзнай дзяржавы, да нападу, які з'яўляецца падставай для ўвядзення ваеннага становішча на тэрыторыі Беларусі.
Унясенне змяненняў у закон аб Узброеных Сілах Рэспублікі Беларусь накіравана на ўстараненне белых плям у задачах Узброеных сіл як у мірны, так і ў ваенны час, а таксама выключэнне дубліравання задач, розных па трактоўцы, але падобных па змесце, адзначыў Павел Муравейка.
Найбольш істотныя змяненні, паводле яго слоў, звязаны з пытаннямі недапушчэння і вырашэння ўзброеных канфліктаў. У іх аснове - назапашаны вопыт пераадолення крызіснай сітуацыі ў 2020 годзе, а таксама ў далейшы час. У сувязі з гэтым удакладнены і канкрэтызаваны задачы Узброеных Сіл у рамках удзелу ў забеспячэнні ваеннай бяспекі і ўзброенай абароны дзяржавы, а таксама паўнамоцтвы органаў ваеннага кіравання Узброеных Сіл пры выкананні задач антыкрызіснага рэагавання.
У прыватнасці, гэта недапушчэнне развязвання ўнутранага ўзброенага канфлікту, узброеных інцыдэнтаў, актаў, правакацый, забеспячэнне пастаяннай гатоўнасці да прымянення вылучаных сіл і сродкаў з мэтай устаранення крызісных сітуацый, а таксама адбіццё агрэсіі пры развязванні міжнароднага ўзброенага канфлікту.
"Акрамя таго, улічваюцца саюзніцкія абавязацельствы. І нашы Узброеныя Сілы надзяляюцца задачай, згодна з якой могуць прыцягвацца да ўстаранення крызісных сітуацый не толькі на тэрыторыі нашай краіны, але і на тэрыторыі дзяржаў саюза. Практыка ў гэтым напрамку ў нас ужо ёсць. Гэты ўдзел па просьбе ваенна-палітычнага кіраўніцтва Рэспублікі Казахстан ва ўстараненні крызісу на тэрыторыі гэтай дзяржавы ў 2022 годзе", - адзначыў начальнік Генеральнага штаба.
Праектам закона ўлічваецца і імкліва ўзрастаючая актуальнасць арганізацыі процідзеяння ў інфармацыйнай сферы. У сувязі з гэтым Узброеным Сілам вызначаюцца задачы па ўдзеле ў стварэнні спрыяльных умоў у інфармацыйнай прасторы для дасягнення палітычных, эканамічных і іншых мэт, якія адпавядаюць нацыянальным інтарэсам.
Унесены на разгляд праект закона прадугледжвае карэкціроўку задач Узброеных Сіл у ваенны час. У гэтым аспекце з улікам развіцця міжнароднага ваеннага супрацоўніцтва заканадаўча замацоўваецца, што ўзброеная абарона дзяржавы можа ажыццяўляцца як нацыянальнымі Узброенымі Сіламі, так і сумесна з узброенымі сіламі саюзнікаў.
Прапанаваныя змяненні заканадаўства аб ваеннай бяспецы і абароне ў поўнай меры ўлічваюць інавацыі Ваеннай дактрыны і даюць магчымасць больш эфектыўна выбудоўваць ваенную палітыку краіны, адзначыў Павел Муравейка.
Паводле яго слоў, прадстаўлены законапраект адлюстроўвае ўзгодненую пазіцыю па прапанаваных змяненнях усіх дзяржаўных органаў, якія маюць дачыненне да забеспячэння ваеннай бяспекі і абароны дзяржавы.
Праект закона "Аб змяненні законаў па пытаннях забеспячэння ваеннай бяспекі і абароны" ўнесены ў Палату прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу Саветам Міністраў 1 жніўня 2025 года.
Законапраект распрацаваны Міністэрствам абароны ў мэтах рэалізацыі плана мерапрыемстваў па рэалізацыі пункта 2 рашэння Усебеларускага народнага сходу ад 25 красавіка 2024 года нумар 6 "Аб зацвярджэнні Ваеннай дактрыны Рэспублікі Беларусь".
Законапраект прыняты ў першым чытанні.-0-
Праектам закона, у прыватнасці, прадугледжваюцца ўзгадненне тэрміналогіі законаў Рэспублікі Беларусь "Аб абароне", "Аб Узброеных Сілах Рэспублікі Беларусь" і "Аб ваенным становішчы" з палажэннямі Ваеннай дактрыны, прывядзенне ў адпаведнасць з ёй паўнамоцтваў Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь, Савета бяспекі Рэспублікі Беларусь, Міністэрства абароны і Генеральнага штаба Узброеных Сіл у галіне абароны.
Паводле слоў начальніка Генеральнага штаба, уносімыя змяненні абумоўлены неабходнасцю ўліку абноўленых палажэнняў Ваеннай дактрыны, выключэння дубліравання норм заканадаўства і забеспячэння адзінства выкарыстоўваемай тэрміналогіі і не прадугледжваюць істотных змяненняў прававога рэгулявання ў ваеннай сферы.
"Карэкціроўкай названых законаў мы завяршаем юрыдычнае афармленне зместу абноўленай ваеннай палітыкі нашай краіны", - сказаў Павел Муравейка.
Так, унясенне змяненняў у закон аб абароне дэталізуе ўдакладненыя і замацаваныя ў Ваеннай дактрыне падыходы Беларусі да абароны свайго суверэнітэту, незалежнасці, тэрытарыяльнай цэласнасці і канстытуцыйнага ладу. Гэтыя змяненні ўстанаўліваюць выразную градацыю паняццяў "забеспячэнне ваеннай бяспекі", "падрыхтоўка абароны", "абарона", "узброеная абарона". Пры гэтым, падкрэсліў начальнік Генеральнага штаба, гэтымі паняццямі вызначаецца змест, аб'ём і часавыя рамкі дзеянняў Беларусі для ўзроўню пагрозы і адбіцця агрэсіі, якія ажыццяўляюцца як у мірны, так і ў ваенны час.
Як растлумачыў Павел Муравейка, існуючыя нормы закона аб абароне ў большай ступені рэгулююць пытанні падрыхтоўкі абароны і пазіцыянуюцца як вычарпальны пералік мер забеспячэння ваеннай бяспекі краіны. Прапанаваныя змяненні ў закон улічваюць абноўленую логіку Ваеннай дактрыны, якой дзяржава ў мірны час забяспечвае не абарону, а сваю ваенную бяспеку. Гэта больш шырокае паняцце, чым абарона. І падрыхтоўка абароны - толькі адзін са складнікаў забеспячэння ваеннай бяспекі разам з мерамі па прадухіленні ваенных канфліктаў.
"Што датычыцца самога паняцця абароны Рэспублікі Беларусь, яно мае на ўвазе з надыходам ваеннага часу трансфармацыю мер забеспячэння ваеннай бяспекі ў меры ўзброенай абароны, якія складаюць ядро абароны, а таксама неваенныя меры, накіраваныя на стварэнне неабходных умоў для эфектыўнага вядзення ваенных дзеянняў і перамогі ў вайне. Тут і пытанні перабудовы эканомікі на ваенныя рэйкі, і рэсурснае забеспячэнне, а таксама вытворчасці і пастаўкі ўзбраення, тэхнікі, боепрыпасаў, матэрыяльных сродкаў. Сюды ж адносяцца і дыпламатычныя намаганні па вырашэнні ваеннага канфлікту", - сказаў Павел Муравейка.
Зыходзячы з названых аспектаў і размежавання такіх сфер, як забеспячэнне ваеннай бяспекі і абароны, карэкціруюцца паўнамоцтвы Прэзідэнта краіны, Міністэрства абароны і Генеральнага штаба.
Паводле інфармацыі Пастаяннай камісіі Палаты прадстаўнікоў па нацыянальнай бяспецы, прыводзіцца ў адпаведнасць з Ваеннай дактрынай пералік ваенных пагроз, якія з'яўляюцца падставамі для ўвядзення ваеннага становішча на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь. Тым самым карэкціруецца закон аб ваенным становішчы.
"Улічваючы, што вызначэнне пераліку пагроз нацыянальнай бяспецы з'яўляецца прэрагатывай Канцэпцыі нацыянальнай бяспекі, а ў ваеннай сферы ваенныя пагрозы вызначаюцца Ваеннай дактрынай, прапанаванай рэдакцыяй закона рэгламентуецца, што ваеннымі пагрозамі прызнаюцца дзеянні, прадугледжаныя Ваеннай дактрынай. Выключэннем з закона аб ваенным становішчы норм, якія не з'яўляюцца прадметам яго заканадаўчага рэгулявання, мы таксама выключаем іх дубліраванне ў заканадаўстве", - растлумачыў начальнік Генеральнага штаба.
Акрамя таго, дапоўнены абставіны, пад якімі разумеецца напад на Беларусь. Цяпер акт узброенай агрэсіі, учынены супраць Саюзнай дзяржавы, прызнаецца і нападам на Рэспубліку Беларусь.
Паводле інфармацыі профільнай камісіі Палаты прадстаўнікоў, прадугледжана аднясенне акта ўзброенай агрэсіі з боку якой-небудзь дзяржавы (кааліцыі дзяржаў), учыненага супраць Саюзнай дзяржавы, да нападу, які з'яўляецца падставай для ўвядзення ваеннага становішча на тэрыторыі Беларусі.
Унясенне змяненняў у закон аб Узброеных Сілах Рэспублікі Беларусь накіравана на ўстараненне белых плям у задачах Узброеных сіл як у мірны, так і ў ваенны час, а таксама выключэнне дубліравання задач, розных па трактоўцы, але падобных па змесце, адзначыў Павел Муравейка.
Найбольш істотныя змяненні, паводле яго слоў, звязаны з пытаннямі недапушчэння і вырашэння ўзброеных канфліктаў. У іх аснове - назапашаны вопыт пераадолення крызіснай сітуацыі ў 2020 годзе, а таксама ў далейшы час. У сувязі з гэтым удакладнены і канкрэтызаваны задачы Узброеных Сіл у рамках удзелу ў забеспячэнні ваеннай бяспекі і ўзброенай абароны дзяржавы, а таксама паўнамоцтвы органаў ваеннага кіравання Узброеных Сіл пры выкананні задач антыкрызіснага рэагавання.
У прыватнасці, гэта недапушчэнне развязвання ўнутранага ўзброенага канфлікту, узброеных інцыдэнтаў, актаў, правакацый, забеспячэнне пастаяннай гатоўнасці да прымянення вылучаных сіл і сродкаў з мэтай устаранення крызісных сітуацый, а таксама адбіццё агрэсіі пры развязванні міжнароднага ўзброенага канфлікту.
"Акрамя таго, улічваюцца саюзніцкія абавязацельствы. І нашы Узброеныя Сілы надзяляюцца задачай, згодна з якой могуць прыцягвацца да ўстаранення крызісных сітуацый не толькі на тэрыторыі нашай краіны, але і на тэрыторыі дзяржаў саюза. Практыка ў гэтым напрамку ў нас ужо ёсць. Гэты ўдзел па просьбе ваенна-палітычнага кіраўніцтва Рэспублікі Казахстан ва ўстараненні крызісу на тэрыторыі гэтай дзяржавы ў 2022 годзе", - адзначыў начальнік Генеральнага штаба.
Праектам закона ўлічваецца і імкліва ўзрастаючая актуальнасць арганізацыі процідзеяння ў інфармацыйнай сферы. У сувязі з гэтым Узброеным Сілам вызначаюцца задачы па ўдзеле ў стварэнні спрыяльных умоў у інфармацыйнай прасторы для дасягнення палітычных, эканамічных і іншых мэт, якія адпавядаюць нацыянальным інтарэсам.
Унесены на разгляд праект закона прадугледжвае карэкціроўку задач Узброеных Сіл у ваенны час. У гэтым аспекце з улікам развіцця міжнароднага ваеннага супрацоўніцтва заканадаўча замацоўваецца, што ўзброеная абарона дзяржавы можа ажыццяўляцца як нацыянальнымі Узброенымі Сіламі, так і сумесна з узброенымі сіламі саюзнікаў.
Прапанаваныя змяненні заканадаўства аб ваеннай бяспецы і абароне ў поўнай меры ўлічваюць інавацыі Ваеннай дактрыны і даюць магчымасць больш эфектыўна выбудоўваць ваенную палітыку краіны, адзначыў Павел Муравейка.
Паводле яго слоў, прадстаўлены законапраект адлюстроўвае ўзгодненую пазіцыю па прапанаваных змяненнях усіх дзяржаўных органаў, якія маюць дачыненне да забеспячэння ваеннай бяспекі і абароны дзяржавы.
Праект закона "Аб змяненні законаў па пытаннях забеспячэння ваеннай бяспекі і абароны" ўнесены ў Палату прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу Саветам Міністраў 1 жніўня 2025 года.
Законапраект распрацаваны Міністэрствам абароны ў мэтах рэалізацыі плана мерапрыемстваў па рэалізацыі пункта 2 рашэння Усебеларускага народнага сходу ад 25 красавіка 2024 года нумар 6 "Аб зацвярджэнні Ваеннай дактрыны Рэспублікі Беларусь".
Законапраект прыняты ў першым чытанні.-0-
