Беларусь і Расія пацвердзілі прыхільнасць да захавання і ўмацавання рэжыму нераспаўсюджвання ядзернай зброі

23 ліпеня, Мінск /Кар. БЕЛТА/. Беларусь і Расія пацвердзілі прыхільнасць да захавання і ўмацавання рэжыму нераспаўсюджвання ядзернай зброі. Аб гэтым гаворыцца ў сумеснай заяве дзвюх краін на другой сесіі Падрыхтоўчага камітэта Канферэнцыі па разглядзе дзеяння Дагавора аб нераспаўсюджванні ядзернай зброі. Аб гэтым БЕЛТА паведамілі ў Пастаянным прадстаўніцтве Беларусі пры Аддзяленні ААН і іншых міжнародных арганізацыях у Жэневе.

"Рэспубліка Беларусь і Расійская Федэрацыя зыходзяць з таго, што ДНЯЗ (Дагавор аб нераспаўсюджванні ядзернай зброі. - Заўвага БЕЛТА) выключна важны для ўмацавання глабальнай бяспекі. Ён з'яўляецца адным з цэнтральных элементаў сістэмы кантролю над узбраеннямі, раззбраення і нераспаўсюджвання. Захаванне базавых каштоўнасцей Дагавора і садзейнічанне яго эфектыўнасці - не толькі абавязак усіх дзяржаў-удзельніц, але і адна з прыярытэтных задач для падтрымання стабільнасці ў сусветным маштабе, - гаворыцца ў заяве. - Заклікаем зыходзіць з цэласнасці ДНЯЗ, роўнай значнасці ўсіх трох яго фундаментальных складнікаў - ядзернага нераспаўсюджвання, мірнага выкарыстання атамнай энергіі і раззбраення".

Падкрэсліваецца, што наўмыснае вычляненне і пашырэнне дзяржавамі-ўдзельніцамі асобных выгадных для сябе элементаў са змешчаных у дагаворы правоў і абавязацельстваў не садзейнічае эфектыўнасці агляднага працэсу.

Адзначаецца, што ядзернае раззбраенне немагчыма разглядаць ізалявана, у адрыве ад сучасных ваенна-палітычных і стратэгічных рэалій. Неабходна карпатлівая работа з боку ўсіх членаў міжнароднай супольнасці па стварэнні клімату, які спрыяе раззбраенню, пры абавязковым уліку інтарэсаў усіх бакоў.

"Вымушаны канстатаваць, што цяпер сітуацыя ў галіне міжнароднай бяспекі і стратэгічнай стабільнасці не садзейнічае раззбраенчай дзейнасці. Шэраг цесна ўзаемазвязаных фактараў стварае востра негатыўную атмасферу, якая перашкаджае прагрэсу на названым трэку, уключаючы намаганні ў галіне кантролю над ядзернымі ўзбраеннямі і ядзернага раззбраення", - гаворыцца ў сумеснай заяве.

Сярод такіх фактараў названы пашырэнне НАТА ва ўрон бяспецы дзяржаў - удзельніц Дагавора аб стварэнні Саюзнай дзяржавы; варожыя дзеянні краін НАТА, якія нясуць рызыкі прамога ўзброенага канфлікту ядзерных дзяржаў; імкненне ЗША дабіцца вырашальнай ваеннай перавагі ў мэтах непадзельнага сусветнага панавання; разгортванне ЗША глабальнай сістэмы проціракетнай абароны ў спалучэнні з нарошчваннем высокадакладных няядзерных узбраенняў вялікай далёкасці ў рамках дэстабілізуючых канцэпцый "дастартавага перахопу" і "глабальнага ўдару"; рух наперад ЗША па шляху да вываду зброі ў космас і разгортвання ў розных рэгіёнах свету наземных ракет сярэдняй і меншай далёкасці; спробы ЗША і НАТА павялічыць выгадныя для сябе дысбалансы ў галіне звычайных узбраенняў; перадавое базіраванне ядзернай зброі ЗША на тэрыторыі пяці няядзерных дзяржаў - членаў НАТА ў аператыўнай дасягальнасці тэрыторыі Саюзнай дзяржавы; нарошчванне дзяржавамі - членамі НАТА ваенных патэнцыялаў і інтэнсіфікацыя ваеннай дзейнасці ў непасрэднай блізкасці ад межаў дзяржаў - удзельніц Дагавора аб стварэнні Саюзнай дзяржавы; нелегітымнае прымяненне Захадам у абход ААН абмежавальных мер, якія наносяць урон бяспецы іншых краін.

"Для далейшага прагрэсу на раззбраенчым трэку перш за ўсё спатрэбіцца адмова ад палітыкі мэтанакіраванага падрыву бяспекі суверэнных дзяржаў, што мае на ўвазе няўхільнае выкананне прынцыпу роўнай і непадзельнай бяспекі, а таксама гатоўнасць да комплекснай раўнапраўнай работы па ўмацаванні міжнароднай бяспекі і стратэгічнай стабільнасці з улікам усіх ключавых фактараў у іх узаемасувязі", - адзначаецца ў заяве.

Акрамя таго, для забеспячэння далейшых практычных вынікаў у скарачэнні ядзерных узбраенняў спатрэбіцца далучэнне да гэтага працэсу ўсіх дзяржаў, якія валодаюць ваенным ядзерным патэнцыялам, у першую чаргу ўсіх ядзерных дзяржаў - членаў НАТА, упэўнены аўтары дакумента.

Беларусь і Расія перакананы, што раззбраенчы працэс немагчымы без паспяховага ажыццяўлення палажэнняў ДНЯЗ, накіраваных на процідзеянне распаўсюджванню ядзернай зброі.

Адносна ж рэформы сістэмы гарантый МАГАТЭ бакі падкрэсліваюць наступнае: "Пры любых змяненнях кантрольны механізм Агенцтва павінен заставацца аб'ектыўным, дэпалітызаваным, тэхнічна абгрунтаваным і грунтавацца на заключаных дзяржавамі пагадненнях з МАГАТЭ".

"Мірнае выкарыстанне атамнай энергіі - тэма, якой трэба ўдзяляць больш увагі на мерапрыемствах агляднага працэсу. Нашы дзяржавы - наглядны прыклад таго, як стварэнне атамных генерыруючых магутнасцей на аснове перадавых тэхналогій садзейнічае сацыяльна-эканамічнаму прагрэсу. Таксама дзяржавам-удзельніцам важна разгледзець розныя напрамкі неэнергетычнага прымянення мірнага атама. Пераканы, што міжнародныя намаганні ў галіне нераспаўсюджвання ядзернай зброі, у тым ліку звязаныя з удасканаленнем сістэм экспартнага кантролю, не павінны весці да неабгрунтаваных абмежаванняў навукова-тэхнічнага супрацоўніцтва ў мірных мэтах і выкарыстоўвацца для стварэння аднабаковых канкурэнтных пераваг як у ядзернай, так і ў іншых галінах", - падкрэсліваецца ў заяве.-0-