Сцяг Чацвер, 28 сакавіка 2024
Усе навіны
Усе навіны
Прэзідэнт
12 кастрычніка 2022, 19:19

Лукашэнка прыбыў у Астану для ўдзелу ў буйным азіяцкім форуме і саміце СНД. Чым гэта важна для Беларусі?

12 кастрычніка, Астана /Кар. БЕЛТА/. Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка пасля завяршэння двухдзённага афіцыйнага візіту ў Таджыкістан прыбыў у сталіцу Казахстана горад Астана, дзе 13-14 кастрычніка пройдуць шосты саміт Нарады па ўзаемадзеянні і мерах даверу ў Азіі (НУМДА) і пасяджэнне Савета кіраўнікоў дзяржаў СНД, перадае карэспандэнт БЕЛТА.

Менш як месяц таму ва Узбекістане Прэзідэнт прымаў удзел у саміце Шанхайскай арганізацыі супрацоўніцтва, удзельнікі якога выказалі аднагалосную падтрымку Беларусі ў пытанні старту працэдуры далучэння да гэтай міжнароднай арганізацыі ў якасці паўнапраўнага ўдзельніка. Асаблівая цікавасць Беларусі да азіяцкага вектара цалкам зразумелая і лагічная. І ў мінулыя гады краіна актыўна наладжвала супрацоўніцтва са многімі краінамі рэгіёна, у тым ліку з такімі буйнымі ігракамі, як Кітай і Індыя. А ва ўмовах санкцыйнага націску Захаду і нежадання весці канструктыўны дыялог азіяцкія партнёры, якія не раз пацвердзілі сваю надзейнасць, зразумела, знаходзяцца ў полі прыярытэтных інтарэсаў беларускага боку.

Што ж датычыцца НУМДА, хоць гэта пакуль і не паўнацэнная міжнародная арганізацыя, але па колькасці ўдзельнікаў значна шырэй за ШАС і ўяўляе сабой добрую пляцоўку для абмену меркаваннямі па сітуацыі на кантыненце і ў свеце ў цэлым.

Што такое НУМДА і чым гэта пляцоўка важная для Беларусі?

Нарада па ўзаемадзеянні і мерах даверу ў Азіі - гэта міжнародны форум, які аб'ядноўвае дзяржавы азіяцкага кантынента. Сваёй задачай арганізацыя ставіць умацаванне ўзаемаадносін і супрацоўніцтва азіяцкіх і еўразійскіх дзяржаў у мэтах забеспячэння стабільнасці і бяспекі ў рэгіёне.

Як інфармуе агенцтва "Казінфарм", у шостым саміце НУМДА прымуць удзел 11 кіраўнікоў дзяржаў, віцэ-прэзідэнт В'етнама, намеснік старшыні КНР і шэраг міністраў. Увогуле чакаецца прыбыццё каля 50 дэлегацый.

Ініцыятарам стварэння НУМДА быў менавіта Казахстан, і адбылося гэта 30 гадоў таму - у 1992 годзе. Першы і другі саміты прайшлі ў Алматы ў 2002 і 2006 гадах, трэці адбыўся ў Стамбуле ў 2010 годзе, чацвёрты - у Шанхаі ў 2014 годзе і пяты праходзіў у Душанбэ ў 2019 годзе.

З моманту стварэння арганізацыя павялічылася да 27 дзяржаў-членаў і 9 дзяржаў наглядальнікаў (у іх ліку і Беларусь), ахапіўшы больш за 90 працэнтаў тэрыторыі Азіі.

На парадку дня саміту два асноўныя пытанні - абноўлены каталог мер даверу ў Азіі і трансфармацыя НУМДА ў паўнацэнную міжнародную арганізацыю.

"НУМДА - важная пляцоўка для сустрэч кіраўнікоў дзяржаў, якія прадстаўляюць значную частку планеты. Гэта пляцоўка для абмеркавання актуальных пытанняў, звязаных не толькі з палітыкай, але і гандлёва-эканамічным узаемадзеяннем. Узаемадзеяннем у барацьбе са злачыннасцю, тэрарызмам і па іншых напрамках. Для нас гэта пляцоўка вельмі важная і цікавая. Чым больш будзе Беларусь уключана ў дзейнасць розных рэгіянальных, міжнародных інтэграцыйных аб'яднанняў, тым больш выгадна гэта будзе для нашай краіны", - адзначыў у размове з журналістамі міністр замежных спраў Беларусі Уладзімір Макей.

Ён сказаў, што беларускі бок цікавіць магчымасць дасягнення канкрэтных дамоўленасцей па тых ці іншых напрамках, уключаючы розныя гуманітарныя, гандлёва-эканамічныя аспекты, пытанні, звязаныя з пагрозамі, што ўзнікаюць перад чалавецтвам.

У сваю чаргу пасол Беларусі ў Казахстане Павел Уцюпін асабліва адзначыў, што цяпер на парадку дня стаіць пытанне трансфармацыі НУМДА ў паўнацэнную міжнародную арганізацыю. І хоць па сваёй тэматыцы Нарада нечым пераклікаецца з ШАС, тут значна шырэй прадстаўлены дзяржавы, і гэта яшчэ адна альтэрнатыўная пляцоўка, на якой ёсць магчымасць абмеркаваць надзённыя пытанні, выказаць свае пазіцыі, няхай часам і дыяметральна процілеглыя. "Але паспрабаваць пачуць адзін аднаго. Сёння самае галоўнае ў дыпламатыі - гэта прадаўжаць дыялогі і спрабаваць данесці адзін аднаму тую пазіцыю, якая сфарміравана ў кожнай асобнай краіне. На жаль, многія традыцыйныя пляцоўкі, нягледзячы на ​​тое, што яны знаходзяцца ў больш высокім статусе, не дазваляюць чуць адзін аднаго, а часам нават даносіць тую інфармацыю, якая ёсць у краіны", - заўважыў дыпламат.

У гэтым плане ён нагадаў аб некаторых фактах, калі прадстаўнікі беларускіх дэлегацый ва ўмовах націску Захаду сутыкаліся са штучнымі абмежаваннямі, уключаючы адмову ў візах для ўдзелу ў міжнародных мерапрыемствах. "Гэта штучныя абмежаванні, якіх не павінна быць. Каштоўнасць такіх пляцовак (як НУМДА. - Заўвага БЕЛТА) заключаецца ў тым, каб на іх спрабаваць выпрацаваць складаныя, але неабходныя рашэнні для падтрымання міру, стабільнасці і далейшага ўстойлівага росту", - падкрэсліў Павел Уцюпін.

Такія пляцоўкі, упэўнены дыпламат, паказваюць, якой павінна быць сапраўдная дэмакратыя для магчымасці дыялогу.

Ад гуманітарнага ўзаемадзеяння да пытанняў бяспекі. Што абмяркуюць у фармаце СНД?

У Астане 14 кастрычніка таксама пройдзе Савет кіраўнікоў дзяржаў СНД. Большасць лідараў краін Садружнасці ўжо мелі магчымасць на мінулым тыдні "зверыць гадзіннікі" на нефармальнай сустрэчы ў Санкт-Пецярбургу. Цяпер жа будзе магчымасць падысці да вырашэння пытанняў з улікам абмеркавання, якое ўжо адбылося. Традыцыйна папярэднічае саміту на ўзроўні кіраўнікоў дзяржаў пасяджэнне Савета міністраў замежных спраў. І яго парадак дня даволі аб'ёмны - каля двух дзясяткаў пунктаў. Яны ў тым ліку датычацца плана шматузроўневых кансультацый паміж міністэрствамі замежных спраў у рамках СНД на 2023 год, рэалізацыі міждзяржаўнай праграмы "Спартыўныя сталіцы Садружнасці", стварэння Камісіі ўпаўнаважаных па правах дзіцяці (омбудсменаў), мерапрыемстваў па рэалізацыі Стратэгіі міжнароднага маладзёжнага супрацоўніцтва, узаемадзеяння ў галіне падрыхтоўкі ваенных кадраў для ваенна-паветраных сіл і стварэння міждзяржаўнай рабочай групы для падрыхтоўкі і ўзгаднення праекта міжнароднага прававога акта, які вызначае парадак атрымання і прадастаўлення звестак, што змяшчаюцца ў інфармацыйных базах даных аб аўтатранспартных сродках.

Не менш насычаным абяцае быць парадак дня саміту кіраўнікоў дзяржаў Садружнасці. З 2020 года - гэта першае пасяджэнне, якое пройдзе ў вочным фармаце. "Усяго ў ходзе работы кіраўнікі дзяржаў плануюць разгледзець паўтара дзясятка пытанняў", - расказаў старшыня Выканкама СНД Сяргей Лебедзеў.

Традыцыйна ў пачатку работы савета ў вузкім фармаце ўдзельнікі сустрэчы абмяняюцца думкамі па актуальных праблемах Садружнасці Незалежных Дзяржаў. Затым, ужо ў шырокім складзе, абмяркуюць пытанне аб ролі Міжпарламенцкай асамблеі дзяржаў - удзельніц СНД у развіцці Садружнасці.

"МПА СНД з'яўляецца ўплывовай міжнароднай міжпарламенцкай арганізацыяй, якая прызнана ва ўсім свеце і займае важнае месца ў сістэме органаў Садружнасці. На пляцоўцы асамблеі арганізаваны раўнапраўны міжпарламенцкі дыялог, які ўлічвае ўзаемныя інтарэсы краін Садружнасці і нацэлены на вырашэнне агульных актуальных пытанняў развіцця СНД". І ў гэтым кантэксце нельга не адзначыць ролю і ўклад гэтай арганізацыі ў станаўленне і развіццё прававой базы шматбаковага супрацоўніцтва ў Садружнасці", - падкрэсліў Сяргей Лебедзеў.

На пасяджэнні Савета кіраўнікоў дзяржаў плануецца падпісанне 10 дакументаў, накіраваных на развіццё шырокамаштабнага міждзяржаўнага супрацоўніцтва. Чакаецца, што савет падтрымае ініцыятыву Прэзідэнта Казахстана Касым-Жамарта Такаева аб стварэнні пад эгідай СНД міжнароднай арганізацыі па падтрымцы і пашырэнні рускай мовы. "Гэта асабліва актуальна ва ўмовах татальнай русафобіі, якая штучна насаджваецца цяпер у шэрагу краін", - лічыць старшыня Выканаўчага камітэта СНД.

У рамках гуманітарнай тэматыкі Савет кіраўнікоў дзяржаў плануе прыняць рашэнне аб аб'яўленні тэматычных гадоў у Садружнасці. На пасяджэнні таксама будзе прынята рашэнне аб рэалізацыі ў 2024 годзе міждзяржаўнай праграмы "Культурныя сталіцы Садружнасці" ў Расійскай Федэрацыі. Чакаецца, што кіраўнікі дзяржаў падтрымаюць ініцыятыву аб аб'яўленні ў 2024 годзе Санкт-Пецярбурга культурнай сталіцай Садружнасці.

Шэраг значных рашэнняў будзе прыняты ў сферы гарантавання бяспекі дзяржаў СНД. У сувязі з гэтым падкрэслена важнасць прыняцця праграмы супрацоўніцтва ў барацьбе з тэрарызмам і экстрэмізмам на 2023-2025 гады.

Эканамічнае ўзаемадзеянне таксама не засталося па-за ўвагай Савета кіраўнікоў дзяржаў. На пасяджэнні прэзідэнты будуць праінфармаваны аб тым, як ідзе работа па падрыхтоўцы да падпісання праекта пагаднення аб свабодным гандлі паслугамі. Дакумент вельмі важны для СНД. Асноўная яго мэта - забеспячэнне ўстойлівага развіцця зоны свабоднага гандлю паслугамі і таварамі, улічваючы іх непарыўную сувязь, а таксама стварэнне больш спрыяльных умоў для далейшага росту эканомікі дзяржаў - удзельніц СНД.

Аб двухбаковым трэку з Казахстанам

Традыцыйна візіт кіраўніка дзяржавы ў тую ці іншую краіну, няхай і для ўдзелу ў міжнародных форумах, з'яўляецца добрай нагодай, каб успомніць і аб развіцці двухбаковага супрацоўніцтва. Тым больш з Казахстанам Беларусь звязвае даўняя гісторыя адносін і шырокі спектр сумесных праектаў.

Як адзначыў пасол Павел Уцюпін, Беларусь традыцыйна прасоўвае на рынку Казахстана сваю прадукцыю машынабудавання, апрацоўчай прамысловасці, аграпрамысловага комплексу. Беларускія тавары ў Казахстане вядомыя і карыстаюцца попытам, але краіны ўжо даўно пайшлі далей - не абмяжоўваюцца толькі гандлем, а развіваюць сумесныя вытворчасці, дзеляцца кампетэнцыямі. У прыватнасці, у вытворчасці трактароў, камбайнаў, грузавых аўтамабіляў і сельгасагрэгатаў. "Гэта такі больш высокі ўзровень узаемнага гандлю, кааперацыі, заснаваны менавіта на сумеснай арганізацыі вытворчасці", - адзначыў дыпламат.

Беларусі выгадна рэалізаваць сваю прадукцыю, забяспечыць заказы і новыя кантракты. А ўжо на казахстанскіх прадпрыемствах паступова павышаюць лакалізацыю - нешта вырабляюць па беларускіх тэхналогіях самі, нешта закупляюць у Беларусі. Выгада ўзаемная, асабліва ўлічваючы перспектывы далейшага прасоўвання сумесна вырабленай прадукцыі ў іншыя краіны.

Павел Уцюпін расказаў, што па выніках 2021 года Беларусь і Казахстан атрымалі рэкордны тавараабарот - больш як $1 млрд. І гэта толькі па таварах, без уліку паслуг. З аднаго боку, гэта адбылося дзякуючы таму, што Беларусь у пандэмійны перыяд не спыніла вытворчасці і мела магчымасць насыціць попыт, калі рынкі адкрыліся. З другога боку - вядомасць і добры імідж беларускіх тавараў у Казахстане. І трэці фактар ​​- бакі дадалі якраз за кошт развіцця сумесных вытворчасцей.

Як прыклад, цяпер у горадзе Кастанай у Казахстане будуецца новы вялікі завод, дзе будуць па поўным цыкле выпускаць кабіны для сумесных вытворчасцей трактарнай тэхнікі. Прычым вытворчыя магутнасці закладваюцца з запасам. Пашыраецца і асартымент выпускаемай прадукцыі. А нядаўна гандлёвы дом у Казахстане адкрыў маторны завод, і тут таксама ёсць патэнцыял для кааперацыі.

Такім чынам, першы напрамак для нарошчвання супрацоўніцтва - гэта пашырэнне кааперацыйных праектаў. Другі ляжыць у сферы гандлю - пашыраецца сетка магазінаў беларускай прадукцыі. Такім чынам павялічваецца ахоп спажыўцоў, растуць аб'ёмы гандлю. Тут размова не толькі аб прадуктах харчавання, але і вырабах лёгкай прамысловасці, мэблі і па іншых напрамках.

Беларусь таксама прапануе казахстанскім партнёрам свой вопыт і тэхналогіі ў сферы сельгасвытворчасці. Асабліва актуальны для гэтай краіны малочны напрамак, будаўніцтва сучасных ферм.

Ёсць прапановы і ў будаўнічай сферы. "Ёсць задумка зрабіць беларускі квартал у Астане. Такія перагаворы цяпер вядуцца. Каб беларускія будаўнікі па аналогіі з добрым вопытам, які ёсць у нас у Расійскай Федэрацыі, маглі прапанаваць тут свае паслугі. І зрабіць, з аднаго боку, беларускую адметнасць, а з другога - паказаць тыя магчымасці, якія ёсць у беларускіх будаўнікоў", - сказаў пасол.

Ён таксама адзначыў, што сярод маштабных будаўнічых праектаў у Казахстане разглядаецца і пытанне аб будаўніцтве атамнай станцыі. І тут таксама могуць быць запатрабаваны паслугі беларускіх будаўнікоў і вопыт, які яны набылі пры ўзвядзенні БелАЭС.

Ёсць і шэраг іншых запатрабаваных напрамкаў, уключаючы ўзаемадзеянне ў оптаэлектроннай прамысловасці.

У беларускай дыпмісіі цяпер разглядаюць узровень тавараабароту ў памеры мільярд долараў як базу, ад якой неабходна адштурхоўвацца ў будучым і прыбаўляць, у поўнай меры рэалізуючы патэнцыял двухбаковага супрацоўніцтва.-0-

Падпісвайцеся на нас у
Twitter
Топ-навіны
Свежыя навіны Беларусі