Фота з архіва
У пачатку года ў адрас Аляксандра Лукашэнкі паступіла пасланне ад алжырскага лідара Абдэльмаджыда Тэбуна. Ён запрасіў кіраўніка беларускай дзяржавы наведаць з візітам Алжыр, выказаўшы задавальненне якасцю дружалюбных адносін і надзею на іх далейшае ўмацаванне. А ў кастрычніку Прэзідэнт Беларусі ў кантэксце святкавання 30-годдзя дыпламатычных адносін накіраваў свайму калегу пісьмо з бачаннем перспектыў у міждзяржаўным супрацоўніцтве. І вось пад канец года ў Алжыры сустракаюць афіцыйную дэлегацыю Беларусі. Чаму беларуска-алжырскія адносіны атрымалі новы імпульс, чым для нас цікава поўнач Афрыкі і навошта Алжыр шукае партнёраў за межамі Захаду? Давайце разбірацца.
Навошта Беларусь актыўна развівае адносіны з Афрыкай
У жаданні Беларусі пакарыць Афрыканскі кантынент няма нічога новага. Рэспубліка ўжо даўно выступае за выбудоўванне збалансаваных адносін са сваімі партнёрамі, таму актывізацыя супрацоўніцтва з краінамі Афрыкі, якая намецілася ў апошнія гады, - гэта і ёсць пошук гэтага самага балансу. Да таго ж кіраўнік дзяржавы Аляксандр Лукашэнка лічыць, што за Афрыкай будучыня, а значыць, трэба актыўней шукаць партнёраў на гэтым рынку і як мага хутчэй замацоўвацца на ім.
"Афрыка для Беларусі - той жа Кітай 30 гадоў таму, рынак будучыні, куды трэба актыўна ісці і заваёўваць на ім свае нішы. Менавіта там рэзерв дыверсіфікацыі экспарту для базавых галін нашай эканомікі, такіх як сельская гаспадарка, машынабудаванне, вытворчасць мінеральных угнаенняў і іншыя", - заявіў нядаўна беларускі лідар.
І вынікі ўжо дасягнуты немалыя. У мінулым годзе беларускі экспарт у Афрыку склаў больш за паўмільярда долараў. Сёння паспяхова рэалізуюцца сумесныя праграмы механізацыі сельскай гаспадаркі з Зімбабвэ і Нігерыяй. Такі фармат супрацоўніцтва стаў брэндам Беларусі ў Афрыцы і выклікае значны інтарэс у іншых краін кантынента - ад Гвінеі-Бісау да Мазамбіка.
Умацоўваюцца сувязі з традыцыйнымі партнёрамі: Егіптам, Кеніяй, ПАР, Эфіопіяй. І вось новы імпульс атрымалі кантакты з Алжырам.
"Мы верныя сваім падыходам - прыходзім у Афрыку як сябры, каб дапамагчы і навучыць там, дзе ў гэтым ёсць патрэбнасць", - падкрэсліваў прыярытэты Беларусі Аляксандр Лукашэнка.
Яшчэ ў часы СССР ваенныя і грамадзянскія спецыялісты з Беларусі дапамагалі народам Алжыра, Анголы, Мазамбіка і іншых краін Афрыкі. І сёння Беларусь ні на крок не адыходзіць ад прынцыпаў сапраўднай - не на словах, а на справе - падтрымкі сваіх афрыканскіх сяброў.
Што вядома пра Алжыр
Невялікая даведка. Насельніцтва Алжыра - больш за 45 млн чалавек, таксама Алжыр - другая па велічыні краіна Афрыкі з вельмі багатай спадчынай фінікійскай і рымскай эпох, цытадэль карэннага насельніцтва кантынента - бербераў. На поўначы краіна абмываецца Міжземным морам, на ўсходзе мяжуе з Тунісам і Лівіяй, на поўдні - з Малі і Нігерам, на захадзе - з Маўрытаніяй, Заходняй Сахарай і Марока. Вялікую частку тэрыторыі Алжыра - каля 80 працэнтаў - займае пустыня Сахара.
Доўгі час гэта краіна была французскай калоніяй. Адваяваць незалежнасць удалося ў 1962 годзе, але гэтаму папярэднічалі 8 гадоў кровапралітнай вайны. А ў 1990-я Алжыр перажыў "чорнае дзесяцігоддзе" - грамадзянскую вайну. Сёння гэта адна з самых моцных эканомік Афрыкі, прычым практычна ўвесь экспарт прыпадае на нафту і прыродны газ. Сярод асноўных партнёраў - краіны ЕС, асабліва Італія, Іспанія, Францыя (Алжыр - адзін з ключавых пастаўшчыкоў газу ў Еўропу).
А яшчэ Алжыр - гэта сталіца краіны. Горад расцягнуўся ўздоўж марскога ўзбярэжжа на 16 км і размясціўся амфітэатрам на схіле гары Джурджура. Вуліцы, як прыступкі, узвышаюцца адна над другой. "Горад-лесвіца" гавораць пра Алжыр. І сапраўды, тут часта вуліца пераходзіць у лесвіцу.
Чаму актывізаваліся адносіны паміж Беларуссю і Алжырам
Беларусь і Алжыр устанавілі дыпламатычныя адносіны тры дзесяцігоддзі таму - у кастрычніку 1995 года. І калі яшчэ некалькі гадоў таму дынаміка двухбаковага гандлю, мякка кажучы, вымушала жадаць лепшага, то апошнім часам намеціліся добрыя перспектывы. Да 2020 года краіны ледзь пераадольвалі планку $10 млн, пасля пандэміі гандаль і зусім сышоў на нішто. Але ў 2024 годзе тавараабарот склаў каля $50 млн, павялічыўшыся ў параўнанні з 2023 годам у 16 разоў. У той жа час для такой вялікай краіны, як Алжыр, і для адкрытага рынку Беларусі гэта, вядома, вельмі нізкая лічба. У асноўным яна складаецца з паставак беларускай прадукцыі ў Алжыр.
Супрацоўніцтва з Алжырам развіваецца ў рэчышчы беларускай стратэгіі на Афрыканскім кантыненце. Беларусь стараецца замацавацца на асноўных рынках у гэтай частцы свету, і поўнач, дзе размешчаны Алжыр, - адно са звёнаў у гэтым ланцугу. А яшчэ гэта краіна мае высокі эканамічны патэнцыял для беларускіх вытворцаў, у тым ліку ў якасці хаба для выбудоўвання перспектыўных дзелавых сувязей з кампаніямі міжземнаморскага, арабскага і афрыканскага рынкаў.
У сваю чаргу, Алжыр зацікаўлены ў дыверсіфікацыі гандлёвых партнёраў за межамі Захаду. Гэта адбываецца ў кантэксце глабальных выклікаў і патрэбнасці ў харчовай бяспецы. Беларусь у гэтым плане разглядаецца ім як стабільны пастаўшчык сельскагаспадарчай тэхнікі і прадуктаў харчавання. Актывізаваны дыялог паміж дзвюма краінамі і апошнія дамоўленасці паказваюць, што Беларусь і Алжыр бачаць перспектыву ў доўгатэрміновым супрацоўніцтве, якое выходзіць за вузкія рамкі гандлю.
Аляксандр Лукашэнка ў адным з пасланняў свайму алжырскаму калегу адзначаў, што эпоха аднабаковай гегемоніі і дыктату адыходзіць у мінулае, уступаючы месца шматпалярнаму і больш справядліваму свету. У такіх умовах, паводле слоў кіраўніка дзяржавы, вельмі важна ўмацоўваць каардынацыю паміж краінамі, якія падзяляюць прыхільнасць да сапраўднага партнёрства, заснаванага на павазе, роўнасці і неўмяшанні ва ўнутраныя справы.
"Беларусь і Алжыр ужо сёння дэманструюць прыклад такога ўзаемадзеяння на міжнародных пляцоўках у падтрымцы прынцыпаў суверэнітэту і адмовы ад палітыкі санкцыйнага націску", - падкрэсліваў Прэзідэнт Беларусі.
У якіх напрамках супрацоўнічаюць Беларусь і Алжыр
Вядома, што Беларусь і Алжыр рыхтуюць дарожную карту супрацоўніцтва на бліжэйшыя гады. Бакі, у прыватнасці, абмяркоўваюць прамысловую кааперацыю, пастаўкі тэхнікі і прадуктаў харчавання (дзіцячага харчавання, сухога малака, халяльнай мясной прадукцыі), узаемадзеянне ў сельскай гаспадарцы, фармацэўтыцы і інфармацыйна-камунікацыйных тэхналогіях.
Беларусь гатова дапамагчы Алжыру ў маштабным праекце па азеляненні пустыні, а таксама ў будаўніцтве комплексаў па сушцы і захоўванні збожжа. Акрамя таго, яшчэ ў 2011 годзе МТЗ наладзіў у гэтай краіне зборачную вытворчасць трактароў BELARUS. Да 2015 года ў Алжыр было пастаўлена больш за паўтысячы трактаракамплектаў. Цяпер беларускае прадпрыемства зацікаўлена ў аднаўленні праекта.
"Алжыр зацікаўлены ў першую чаргу ў энерганасычаных мадэлях беларускіх трактароў. Далей, напэўна, трэба адзначыць грузавую пасажырскую тэхніку. Размова ідзе аб лакалізацыі вытворчасці беларускіх грузавікоў і аўтобусаў у Алжыры. Асобна я яшчэ адзначыў бы сельскагаспадарчую кааперацыю, укараненне беларускіх тэхналогій для механізацыі і дакладнага земляробства", - расказаў раней Надзвычайны і Паўнамоцны Пасол Беларусі ў Егіпце, Амане, Судане і Алжыры Яўген Сабалеўскі.
Міністр сельскай гаспадаркі Алжыра Юсеф Чэрфа заяўляў, што яго краіна гатова ўмацоўваць супрацоўніцтва з Беларуссю ў галіне сельскай гаспадаркі, аграпрамысловага комплексу, энергетыкі, фармацэўтычнай прамысловасці, прамысловасці, гандлю, транспарту і інавацый.
Напярэдадні прэзідэнцкага візіту ў Алжыры адбыўся двухбаковы бізнес-форум. Удзел у ім узялі больш за сотню прадстаўнікоў міністэрстваў, арганізацый і прадпрыемстваў з абодвух бакоў. Дзелавому парадку дня папярэднічалі перагаворы міністраў гандлю.
"Нашы краіны, Беларусь і Алжыр, нягледзячы на аддаленасць адна ад адной, вельмі падобныя. Незалежныя, гордыя, з працавітым народам, багатай гісторыяй і вялікай будучыняй. А гэту нашу з вамі агульную будучыню мы з вамі пачынаем будаваць тут і цяпер. Лічу, што нашы ўзаемаадносіны ў эканоміцы знаходзяцца пакуль у пачатковай стадыі развіцця. Кожны з бакоў робіць асцярожныя, маленькія крокі насустрач адзін аднаму", - заявіў міністр антыманапольнага рэгулявання і гандлю Артур Карповіч.
Ці змогуць Беларусь і Алжыр стаць цеснымі партнёрамі
Кантакты на вышэйшым узроўні заўсёды з'яўляюцца, як бы пафасна гэта ні гучала, пуцяводнай зоркай у двухбаковых адносінах. І тут Беларусь і Алжыр дэманструюць цёплае адзінства. Але ці ўдасца дапоўніць даверны палітычны дыялог сур'ёзнымі эканамічнымі праектамі?
З аднаго боку, нашы краіны аб'ядноўвае няхай і нядоўгая, але агульная гісторыя. Ды і аўтарытэт Беларусі ў Афрыцы сведчыць сам за сябе. Калі на глабальных форумах адны афрыканскія прэзідэнты просяць іншых сваіх калег пазнаёміць іх з Аляксандрам Лукашэнкам, гэта аб нечым ды сведчыць.
Але, з другога боку, для паспяховага эканамічнага супрацоўніцтва патрэбна рэальная дыверсіфікацыя: нельга абмяжоўвацца перманентнымі пастаўкамі тэхнікі і асобных тавараў. Тыя ж прадукты харчавання з Беларусі сёння з'яўляюцца ў Алжыры дзякуючы пасрэднікам, што, адпаведна, уплывае на цэны. А значыць, трэба знаходзіць механізмы для прамых паставак. Вядома, з-за розных стандартаў з гэтым могуць узнікнуць складанасці, але яны цалкам вырашальныя.
Бакам трэба развіваць прамысловае, тэхналагічнае, інфраструктурнае супрацоўніцтва, каб адносіны сталі ўстойлівымі. Алжыр, заяўляючы аб планах па асваенні новых зямель і пашырэнні харчовай вытворчасці, можа актыўна закупляць беларускую тэхніку і тэхналогіі, а Беларусь - умацоўваць свае пазіцыі як пастаўшчыка.
Навошта Беларусь актыўна развівае адносіны з Афрыкай
У жаданні Беларусі пакарыць Афрыканскі кантынент няма нічога новага. Рэспубліка ўжо даўно выступае за выбудоўванне збалансаваных адносін са сваімі партнёрамі, таму актывізацыя супрацоўніцтва з краінамі Афрыкі, якая намецілася ў апошнія гады, - гэта і ёсць пошук гэтага самага балансу. Да таго ж кіраўнік дзяржавы Аляксандр Лукашэнка лічыць, што за Афрыкай будучыня, а значыць, трэба актыўней шукаць партнёраў на гэтым рынку і як мага хутчэй замацоўвацца на ім.
"Афрыка для Беларусі - той жа Кітай 30 гадоў таму, рынак будучыні, куды трэба актыўна ісці і заваёўваць на ім свае нішы. Менавіта там рэзерв дыверсіфікацыі экспарту для базавых галін нашай эканомікі, такіх як сельская гаспадарка, машынабудаванне, вытворчасць мінеральных угнаенняў і іншыя", - заявіў нядаўна беларускі лідар.
І вынікі ўжо дасягнуты немалыя. У мінулым годзе беларускі экспарт у Афрыку склаў больш за паўмільярда долараў. Сёння паспяхова рэалізуюцца сумесныя праграмы механізацыі сельскай гаспадаркі з Зімбабвэ і Нігерыяй. Такі фармат супрацоўніцтва стаў брэндам Беларусі ў Афрыцы і выклікае значны інтарэс у іншых краін кантынента - ад Гвінеі-Бісау да Мазамбіка.
Умацоўваюцца сувязі з традыцыйнымі партнёрамі: Егіптам, Кеніяй, ПАР, Эфіопіяй. І вось новы імпульс атрымалі кантакты з Алжырам.
"Мы верныя сваім падыходам - прыходзім у Афрыку як сябры, каб дапамагчы і навучыць там, дзе ў гэтым ёсць патрэбнасць", - падкрэсліваў прыярытэты Беларусі Аляксандр Лукашэнка.
Яшчэ ў часы СССР ваенныя і грамадзянскія спецыялісты з Беларусі дапамагалі народам Алжыра, Анголы, Мазамбіка і іншых краін Афрыкі. І сёння Беларусь ні на крок не адыходзіць ад прынцыпаў сапраўднай - не на словах, а на справе - падтрымкі сваіх афрыканскіх сяброў.
Што вядома пра Алжыр
Невялікая даведка. Насельніцтва Алжыра - больш за 45 млн чалавек, таксама Алжыр - другая па велічыні краіна Афрыкі з вельмі багатай спадчынай фінікійскай і рымскай эпох, цытадэль карэннага насельніцтва кантынента - бербераў. На поўначы краіна абмываецца Міжземным морам, на ўсходзе мяжуе з Тунісам і Лівіяй, на поўдні - з Малі і Нігерам, на захадзе - з Маўрытаніяй, Заходняй Сахарай і Марока. Вялікую частку тэрыторыі Алжыра - каля 80 працэнтаў - займае пустыня Сахара.
Доўгі час гэта краіна была французскай калоніяй. Адваяваць незалежнасць удалося ў 1962 годзе, але гэтаму папярэднічалі 8 гадоў кровапралітнай вайны. А ў 1990-я Алжыр перажыў "чорнае дзесяцігоддзе" - грамадзянскую вайну. Сёння гэта адна з самых моцных эканомік Афрыкі, прычым практычна ўвесь экспарт прыпадае на нафту і прыродны газ. Сярод асноўных партнёраў - краіны ЕС, асабліва Італія, Іспанія, Францыя (Алжыр - адзін з ключавых пастаўшчыкоў газу ў Еўропу).
А яшчэ Алжыр - гэта сталіца краіны. Горад расцягнуўся ўздоўж марскога ўзбярэжжа на 16 км і размясціўся амфітэатрам на схіле гары Джурджура. Вуліцы, як прыступкі, узвышаюцца адна над другой. "Горад-лесвіца" гавораць пра Алжыр. І сапраўды, тут часта вуліца пераходзіць у лесвіцу.
Чаму актывізаваліся адносіны паміж Беларуссю і Алжырам
Беларусь і Алжыр устанавілі дыпламатычныя адносіны тры дзесяцігоддзі таму - у кастрычніку 1995 года. І калі яшчэ некалькі гадоў таму дынаміка двухбаковага гандлю, мякка кажучы, вымушала жадаць лепшага, то апошнім часам намеціліся добрыя перспектывы. Да 2020 года краіны ледзь пераадольвалі планку $10 млн, пасля пандэміі гандаль і зусім сышоў на нішто. Але ў 2024 годзе тавараабарот склаў каля $50 млн, павялічыўшыся ў параўнанні з 2023 годам у 16 разоў. У той жа час для такой вялікай краіны, як Алжыр, і для адкрытага рынку Беларусі гэта, вядома, вельмі нізкая лічба. У асноўным яна складаецца з паставак беларускай прадукцыі ў Алжыр.
Супрацоўніцтва з Алжырам развіваецца ў рэчышчы беларускай стратэгіі на Афрыканскім кантыненце. Беларусь стараецца замацавацца на асноўных рынках у гэтай частцы свету, і поўнач, дзе размешчаны Алжыр, - адно са звёнаў у гэтым ланцугу. А яшчэ гэта краіна мае высокі эканамічны патэнцыял для беларускіх вытворцаў, у тым ліку ў якасці хаба для выбудоўвання перспектыўных дзелавых сувязей з кампаніямі міжземнаморскага, арабскага і афрыканскага рынкаў.
У сваю чаргу, Алжыр зацікаўлены ў дыверсіфікацыі гандлёвых партнёраў за межамі Захаду. Гэта адбываецца ў кантэксце глабальных выклікаў і патрэбнасці ў харчовай бяспецы. Беларусь у гэтым плане разглядаецца ім як стабільны пастаўшчык сельскагаспадарчай тэхнікі і прадуктаў харчавання. Актывізаваны дыялог паміж дзвюма краінамі і апошнія дамоўленасці паказваюць, што Беларусь і Алжыр бачаць перспектыву ў доўгатэрміновым супрацоўніцтве, якое выходзіць за вузкія рамкі гандлю.
Аляксандр Лукашэнка ў адным з пасланняў свайму алжырскаму калегу адзначаў, што эпоха аднабаковай гегемоніі і дыктату адыходзіць у мінулае, уступаючы месца шматпалярнаму і больш справядліваму свету. У такіх умовах, паводле слоў кіраўніка дзяржавы, вельмі важна ўмацоўваць каардынацыю паміж краінамі, якія падзяляюць прыхільнасць да сапраўднага партнёрства, заснаванага на павазе, роўнасці і неўмяшанні ва ўнутраныя справы.
"Беларусь і Алжыр ужо сёння дэманструюць прыклад такога ўзаемадзеяння на міжнародных пляцоўках у падтрымцы прынцыпаў суверэнітэту і адмовы ад палітыкі санкцыйнага націску", - падкрэсліваў Прэзідэнт Беларусі.
У якіх напрамках супрацоўнічаюць Беларусь і Алжыр
Вядома, што Беларусь і Алжыр рыхтуюць дарожную карту супрацоўніцтва на бліжэйшыя гады. Бакі, у прыватнасці, абмяркоўваюць прамысловую кааперацыю, пастаўкі тэхнікі і прадуктаў харчавання (дзіцячага харчавання, сухога малака, халяльнай мясной прадукцыі), узаемадзеянне ў сельскай гаспадарцы, фармацэўтыцы і інфармацыйна-камунікацыйных тэхналогіях.
Беларусь гатова дапамагчы Алжыру ў маштабным праекце па азеляненні пустыні, а таксама ў будаўніцтве комплексаў па сушцы і захоўванні збожжа. Акрамя таго, яшчэ ў 2011 годзе МТЗ наладзіў у гэтай краіне зборачную вытворчасць трактароў BELARUS. Да 2015 года ў Алжыр было пастаўлена больш за паўтысячы трактаракамплектаў. Цяпер беларускае прадпрыемства зацікаўлена ў аднаўленні праекта.
"Алжыр зацікаўлены ў першую чаргу ў энерганасычаных мадэлях беларускіх трактароў. Далей, напэўна, трэба адзначыць грузавую пасажырскую тэхніку. Размова ідзе аб лакалізацыі вытворчасці беларускіх грузавікоў і аўтобусаў у Алжыры. Асобна я яшчэ адзначыў бы сельскагаспадарчую кааперацыю, укараненне беларускіх тэхналогій для механізацыі і дакладнага земляробства", - расказаў раней Надзвычайны і Паўнамоцны Пасол Беларусі ў Егіпце, Амане, Судане і Алжыры Яўген Сабалеўскі.
Міністр сельскай гаспадаркі Алжыра Юсеф Чэрфа заяўляў, што яго краіна гатова ўмацоўваць супрацоўніцтва з Беларуссю ў галіне сельскай гаспадаркі, аграпрамысловага комплексу, энергетыкі, фармацэўтычнай прамысловасці, прамысловасці, гандлю, транспарту і інавацый.
Напярэдадні прэзідэнцкага візіту ў Алжыры адбыўся двухбаковы бізнес-форум. Удзел у ім узялі больш за сотню прадстаўнікоў міністэрстваў, арганізацый і прадпрыемстваў з абодвух бакоў. Дзелавому парадку дня папярэднічалі перагаворы міністраў гандлю.
"Нашы краіны, Беларусь і Алжыр, нягледзячы на аддаленасць адна ад адной, вельмі падобныя. Незалежныя, гордыя, з працавітым народам, багатай гісторыяй і вялікай будучыняй. А гэту нашу з вамі агульную будучыню мы з вамі пачынаем будаваць тут і цяпер. Лічу, што нашы ўзаемаадносіны ў эканоміцы знаходзяцца пакуль у пачатковай стадыі развіцця. Кожны з бакоў робіць асцярожныя, маленькія крокі насустрач адзін аднаму", - заявіў міністр антыманапольнага рэгулявання і гандлю Артур Карповіч.
Ці змогуць Беларусь і Алжыр стаць цеснымі партнёрамі
Кантакты на вышэйшым узроўні заўсёды з'яўляюцца, як бы пафасна гэта ні гучала, пуцяводнай зоркай у двухбаковых адносінах. І тут Беларусь і Алжыр дэманструюць цёплае адзінства. Але ці ўдасца дапоўніць даверны палітычны дыялог сур'ёзнымі эканамічнымі праектамі?
З аднаго боку, нашы краіны аб'ядноўвае няхай і нядоўгая, але агульная гісторыя. Ды і аўтарытэт Беларусі ў Афрыцы сведчыць сам за сябе. Калі на глабальных форумах адны афрыканскія прэзідэнты просяць іншых сваіх калег пазнаёміць іх з Аляксандрам Лукашэнкам, гэта аб нечым ды сведчыць.
Але, з другога боку, для паспяховага эканамічнага супрацоўніцтва патрэбна рэальная дыверсіфікацыя: нельга абмяжоўвацца перманентнымі пастаўкамі тэхнікі і асобных тавараў. Тыя ж прадукты харчавання з Беларусі сёння з'яўляюцца ў Алжыры дзякуючы пасрэднікам, што, адпаведна, уплывае на цэны. А значыць, трэба знаходзіць механізмы для прамых паставак. Вядома, з-за розных стандартаў з гэтым могуць узнікнуць складанасці, але яны цалкам вырашальныя.
Бакам трэба развіваць прамысловае, тэхналагічнае, інфраструктурнае супрацоўніцтва, каб адносіны сталі ўстойлівымі. Алжыр, заяўляючы аб планах па асваенні новых зямель і пашырэнні харчовай вытворчасці, можа актыўна закупляць беларускую тэхніку і тэхналогіі, а Беларусь - умацоўваць свае пазіцыі як пастаўшчыка.
Аляксандр Лукашэнка часта прапануе новым партнёрам вычленіць тры-чатыры галоўныя напрамкі, выпрацаваць канкрэтныя падыходы і рэалізаваць гэтыя праекты. Улічваючы, колькі агульных інтарэсаў можа быць у Беларусі з Алжырам, напэўна і на гэты раз краіны паспрабуюць зрабіць гэтак жа. А далей падыход беларускага боку вядомы: усё абяцанае ён абавязкова выканае.-0-
Фота МЗС, з архіва БЕЛТА
Падпісвайцеся на нас у
