Прынцып "аднаго Кітая" пакладзены ў аснову ўстанаўлення дыпламатычных
адносін са 182 краінамі свету. На гэта звярнуў увагу Надзвычайны і
Паўнамоцны Пасол КНР у Рэспубліцы Беларусь Се Сяаюн у інтэрв'ю
карэспандэнту БЕЛТА. Дыпламат выказаў цвёрдую і нязменную пазіцыю -
Тайвань з'яўляецца часткай Кітайскай Народнай Рэспублікі. Ён падзякаваў
Беларусі за падтрымку Кітая ў гэтым пытанні, як і прадугледжана ў
беларуска-кітайскіх дамоўленасцях на вышэйшым узроўні.
- 13 студзеня былі аб'яўлены вынікі выбараў кіраўніка адміністрацыі і дэпутатаў заканадаўчага юаня (парламента) у кітайскім рэгіёне Тайвань. Як кітайскі бок каменціруе вынікі выбараў?
- Тайваньскае пытанне - гэта ўнутраная справа Кітая. Якія б змяненні ні адбываліся на Тайвані, асноўны факт заключаецца ў тым, што ў свеце існуе толькі адзін Кітай, а Тайвань з'яўляецца часткай Кітая. Гэта нязменна.
Пазіцыя кітайскага ўрада па адстойванні прынцыпу "аднаго Кітая" і па процідзеянні сепаратызму пад лозунгамі "незалежнасць Тайваня", "два Кітаі" і "адзін Кітай, адзін Тайвань" з'яўляецца цвёрдай і не зменіцца. Агульны кансэнсус і цвёрдая прыхільнасць міжнароднай супольнасці да прынцыпу "аднаго Кітая" таксама застануцца нязменнымі.
Хачу падкрэсліць, што прынцып "аднаго Кітая" служыць трывалым якарам міру і стабільнасці ў раёне Тайваньскага праліва. Мы перакананы, што міжнародная супольнасць будзе і ў далейшым прытрымлівацца гэтага прынцыпу, праяўляць разуменне і падтрымліваць справядлівую справу кітайскага народа, які выступае супраць сепаратысцкай дзейнасці па дасягненні так званай "незалежнасці Тайваня" і які імкнецца да нацыянальнага ўз'яднання.
- Пасля выбараў у рэгіёне Тайвань многія краіны, у тым ліку Беларусь, выказалі падтрымку афіцыйнай пазіцыі КНР...
- Кітай устанавіў дыпламатычныя адносіны са 182 краінамі на аснове прынцыпу "аднаго Кітая". Пасля выбараў у рэгіёне Тайвань многія краіны і міжнародныя арганізацыі выступілі з заявамі і прэс-камюніке або адказалі на пытанні прэсы, у якіх публічна пацвердзілі сваю прыхільнасць да прынцыпу "аднаго Кітая", цвёрдую падтрымку намаганняў КНР па абароне суверэнітэту і тэрытарыяльнай цэласнасці краіны, непрыманне любой формы так званай "незалежнасці Тайваня" і падтрымку вялікай справы ўз'яднання Кітая.
Міністэрства замежных спраў Беларусі таксама адразу ж выступіла з заявай, у якой цвёрда падтрымала прынцып "аднаго Кітая", звярнуўшы ўвагу, што гэты прынцып з'яўляецца залогам стабільнасці і ўстойлівага развіцця рэгіёна Тайваньскага праліва, а шматгадовыя намаганні кіраўніцтва Кітайскай Народнай Рэспублікі па захаванні тэрытарыяльнай цэласнасці сваёй краіны з'яўляюцца законнымі і легітымнымі. Кітайскі бок высока цэніць і шчыра ўдзячны за гэта.
Гэтыя галасы справядлівасці і міру ў поўнай меры адлюстроўваюць шырокі кансэнсус міжнароднай супольнасці адносна цвёрдага прытрымлівання Статута ААН і асноватворных норм, якія рэгулююць міжнародныя адносіны, уключаючы прынцып "аднаго Кітая", і ўвасабляюць у сабе павевы часу і тэндэнцыі гісторыі. Я перакананы, што цвёрдая прыхільнасць міжнароднай супольнасці да захавання адзінства Кітая стануць яшчэ больш трывалымі. Вялікая справа кітайскага народа - процістаянне сепаратысцкім дзеянням, накіраваным на дасягненне так званай "незалежнасці Тайваня", а таксама імкненне да нацыянальнага ўз'яднання - абавязкова знойдзе яшчэ большае разуменне і падтрымку.
- Спадар пасол, раскажыце, калі ласка, пра гістарычны кантэкст тайваньскага пытання.
- Тайвань спакон веку належыць Кітаю, што з'яўляецца ясным гістарычным і юрыдычным фактам. У 1943 годзе Кітай, ЗША і Вялікабрытанія падпісалі "Каірскую дэкларацыю", у якой дакладна пазначана, што ўсе тэрыторыі, якія былі адабраны ў Кітая, такія як Тайвань, павінны быць вернуты КНР. У 8-м артыкуле Патсдамскай дэкларацыі, сумесна апублікаванай Кітаем, ЗША, Вялікабрытаніяй і Савецкім Саюзам у 1945 годзе, гаворыцца, што "ўмовы Каірскай дэкларацыі павінны быць выкананы". Японія прыняла Патсдамскую дэкларацыю і абвясціла аб безумоўнай капітуляцыі.
Гэтыя юрыдычна абавязваючыя міжнародныя дакументы сталі неад'емнай часткай пасляваеннага міжнароднага парадку, а таксама заклалі гістарычную і прававую базу таго, што Тайвань з'яўляецца неад'емнай часткай тэрыторыі Кітая. У 1971 годзе была прынята рэзалюцыя Генеральнай Асамблеі ААН 2758, якая з палітычнага, юрыдычнага і працэсуальнага пункту гледжання раз і назаўсёды вырашыла пытанне аб прадстаўніцтве ўсяго Кітая, уключаючы Тайвань, у ААН, а таксама дакладна вызначыла, што кітайскі бок у Арганізацыі Аб'яднаных Нацый можа прадстаўляць толькі Кітайская Народная Рэспубліка.
Рэальны статус-кво тайваньскага пытання заключаецца ў тым, што абодва бакі Тайваньскага праліва належаць Кітаю, Тайвань з'яўляецца часткай тэрыторыі КНР. Хоць абодва бакі Тайваньскага праліва яшчэ не былі цалкам уз'яднаны, суверэнітэт і тэрыторыя Кітая ніколі не былі падзелены. Кітай у рэшце рэшт даб'ецца поўнага ўз'яднання, і Тайвань абавязкова вернецца ў лона Радзімы.
- Пасля выбараў у рэгіёне Тайвань Дзярждэпартамент ЗША апублікаваў заяву, а Палата прадстаўнікоў Кангрэса ЗША прыняла "закон аб недыскрымінацыі Тайваня". Як бы вы гэта пракаменціравалі?
- Заява Дзярждэпартамента ЗША наконт выбараў у кітайскім рэгіёне Тайвань з'яўляецца сур'ёзным парушэннем прынцыпу "аднаго Кітая" і трох сумесных камюніке Кітая і ЗША. Так званы законапраект - гэта грубае ўмяшанне ва ўнутраныя справы Кітая і дарэмная спроба выкарыстоўваць тайваньскае пытанне для палітычных маніпуляцый і стварэння "двух Кітаяў" і "аднаго Кітая, аднаго Тайваня". Кітайскі бок выказвае незадаволенасць, рашуча не прымае гэта і адразу ж зрабіў сур'ёзны дэмарш у адрас ЗША.
Хачу падкрэсліць, што тайваньскае пытанне з'яўляецца важнейшым з карэнных інтарэсаў Кітая і першай чырвонай лініяй у кітайска-амерыканскіх адносінах, якую нельга перасякаць. Прынцып "аднаго Кітая" з'яўляецца асноўнай нормай міжнародных адносін і ўсеагульным кансэнсусам міжнароднай супольнасці, а таксама палітычнай асновай кітайска-амерыканскіх адносін.
Кітайскі бок заклікае амерыканскі бок усвядоміць надзвычайную складанасць і значнасць тайваньскага пытання, няўхільна захоўваць прынцып "аднаго Кітая" і тры сумесныя кітайска-амерыканскія камюніке, практычна выконваць абяцанні, шматразова пацверджаныя лідарамі ЗША - не падтрымліваць так званую "незалежнасць Тайваня", "два Кітаі" або "адзін Кітай, адзін Тайвань" і не спрабаваць выкарыстоўваць гэту тэму ў якасці інструмента стрымлівання Кітая. ЗША павінны праяўляць асцярожнасць адносна пытанняў, звязаных з Тайванем, не павінны выпустошваць і размываць прынцып "аднаго Кітая" ў любой форме або накіроўваць памылковыя сігналы сепаратысцкім сілам. Гэта цвёрдая пазіцыя Кітайскай Народнай Рэспублікі.
- Пасля выбараў у кітайскім рэгіёне Тайвань асобныя прадстаўнікі заявілі, што мацерыковы Кітай будзе аказваць націск на Тайвань, што ўзмоцніць напружанасць у раёне Тайваньскага праліва і паўплывае на сусветную эканоміку…
- Што датычыцца тайваньскага пытання, то Кітай ніколі не быў стваральнікам праблем і правакатарам канфліктаў, а якраз імі былі ЗША і сепаратысцкія сілы так званай "незалежнасці Тайваня", якія пры патуранні і падтрымцы знешніх сіл актыўна займаюцца сепаратысцкай дзейнасцю. Гэта і з'яўляецца асноўнай прычынай эскалацыі напружанасці ў гэтым кітайскім рэгіёне ў апошнія гады.
Нібыта "незалежнасць Тайваня" несумяшчальная з мірам і стабільнасцю паміж двума берагамі Тайваньскага праліва. Кітайскі бок заўсёды праяўляе найвялікшую шчырасць і прыкладае максімальныя намаганні ў імкненні да перспектывы мірнага ўз'яднання, але ён таксама пакідае за сабой магчымасць прыняць усе неабходныя меры супраць умяшання знешніх сіл і прадстаўнікоў гэтай сепаратысцкай дзейнасці, колькасць якіх вельмі невялікая.
Шкада, што некаторыя няправільна тлумачаць сутнасць тайваньскага пытання пад маркай таго, што сітуацыя ў Тайваньскім праліве звязана з сусветнай эканомікай, але на самай справе яны падмяняюць паняцці і выдаюць белае за чорнае.
Для падтрымання міру і стабільнасці ў Тайваньскім праліве неабходна займаць выразную пазіцыю і прытрымлівацца прынцыпу "аднаго Кітая".
БЕЛТА.-0-
- 13 студзеня былі аб'яўлены вынікі выбараў кіраўніка адміністрацыі і дэпутатаў заканадаўчага юаня (парламента) у кітайскім рэгіёне Тайвань. Як кітайскі бок каменціруе вынікі выбараў?
- Тайваньскае пытанне - гэта ўнутраная справа Кітая. Якія б змяненні ні адбываліся на Тайвані, асноўны факт заключаецца ў тым, што ў свеце існуе толькі адзін Кітай, а Тайвань з'яўляецца часткай Кітая. Гэта нязменна.
Пазіцыя кітайскага ўрада па адстойванні прынцыпу "аднаго Кітая" і па процідзеянні сепаратызму пад лозунгамі "незалежнасць Тайваня", "два Кітаі" і "адзін Кітай, адзін Тайвань" з'яўляецца цвёрдай і не зменіцца. Агульны кансэнсус і цвёрдая прыхільнасць міжнароднай супольнасці да прынцыпу "аднаго Кітая" таксама застануцца нязменнымі.
Хачу падкрэсліць, што прынцып "аднаго Кітая" служыць трывалым якарам міру і стабільнасці ў раёне Тайваньскага праліва. Мы перакананы, што міжнародная супольнасць будзе і ў далейшым прытрымлівацца гэтага прынцыпу, праяўляць разуменне і падтрымліваць справядлівую справу кітайскага народа, які выступае супраць сепаратысцкай дзейнасці па дасягненні так званай "незалежнасці Тайваня" і які імкнецца да нацыянальнага ўз'яднання.
- Пасля выбараў у рэгіёне Тайвань многія краіны, у тым ліку Беларусь, выказалі падтрымку афіцыйнай пазіцыі КНР...
- Кітай устанавіў дыпламатычныя адносіны са 182 краінамі на аснове прынцыпу "аднаго Кітая". Пасля выбараў у рэгіёне Тайвань многія краіны і міжнародныя арганізацыі выступілі з заявамі і прэс-камюніке або адказалі на пытанні прэсы, у якіх публічна пацвердзілі сваю прыхільнасць да прынцыпу "аднаго Кітая", цвёрдую падтрымку намаганняў КНР па абароне суверэнітэту і тэрытарыяльнай цэласнасці краіны, непрыманне любой формы так званай "незалежнасці Тайваня" і падтрымку вялікай справы ўз'яднання Кітая.
Міністэрства замежных спраў Беларусі таксама адразу ж выступіла з заявай, у якой цвёрда падтрымала прынцып "аднаго Кітая", звярнуўшы ўвагу, што гэты прынцып з'яўляецца залогам стабільнасці і ўстойлівага развіцця рэгіёна Тайваньскага праліва, а шматгадовыя намаганні кіраўніцтва Кітайскай Народнай Рэспублікі па захаванні тэрытарыяльнай цэласнасці сваёй краіны з'яўляюцца законнымі і легітымнымі. Кітайскі бок высока цэніць і шчыра ўдзячны за гэта.
Гэтыя галасы справядлівасці і міру ў поўнай меры адлюстроўваюць шырокі кансэнсус міжнароднай супольнасці адносна цвёрдага прытрымлівання Статута ААН і асноватворных норм, якія рэгулююць міжнародныя адносіны, уключаючы прынцып "аднаго Кітая", і ўвасабляюць у сабе павевы часу і тэндэнцыі гісторыі. Я перакананы, што цвёрдая прыхільнасць міжнароднай супольнасці да захавання адзінства Кітая стануць яшчэ больш трывалымі. Вялікая справа кітайскага народа - процістаянне сепаратысцкім дзеянням, накіраваным на дасягненне так званай "незалежнасці Тайваня", а таксама імкненне да нацыянальнага ўз'яднання - абавязкова знойдзе яшчэ большае разуменне і падтрымку.
- Спадар пасол, раскажыце, калі ласка, пра гістарычны кантэкст тайваньскага пытання.
- Тайвань спакон веку належыць Кітаю, што з'яўляецца ясным гістарычным і юрыдычным фактам. У 1943 годзе Кітай, ЗША і Вялікабрытанія падпісалі "Каірскую дэкларацыю", у якой дакладна пазначана, што ўсе тэрыторыі, якія былі адабраны ў Кітая, такія як Тайвань, павінны быць вернуты КНР. У 8-м артыкуле Патсдамскай дэкларацыі, сумесна апублікаванай Кітаем, ЗША, Вялікабрытаніяй і Савецкім Саюзам у 1945 годзе, гаворыцца, што "ўмовы Каірскай дэкларацыі павінны быць выкананы". Японія прыняла Патсдамскую дэкларацыю і абвясціла аб безумоўнай капітуляцыі.
Гэтыя юрыдычна абавязваючыя міжнародныя дакументы сталі неад'емнай часткай пасляваеннага міжнароднага парадку, а таксама заклалі гістарычную і прававую базу таго, што Тайвань з'яўляецца неад'емнай часткай тэрыторыі Кітая. У 1971 годзе была прынята рэзалюцыя Генеральнай Асамблеі ААН 2758, якая з палітычнага, юрыдычнага і працэсуальнага пункту гледжання раз і назаўсёды вырашыла пытанне аб прадстаўніцтве ўсяго Кітая, уключаючы Тайвань, у ААН, а таксама дакладна вызначыла, што кітайскі бок у Арганізацыі Аб'яднаных Нацый можа прадстаўляць толькі Кітайская Народная Рэспубліка.
Рэальны статус-кво тайваньскага пытання заключаецца ў тым, што абодва бакі Тайваньскага праліва належаць Кітаю, Тайвань з'яўляецца часткай тэрыторыі КНР. Хоць абодва бакі Тайваньскага праліва яшчэ не былі цалкам уз'яднаны, суверэнітэт і тэрыторыя Кітая ніколі не былі падзелены. Кітай у рэшце рэшт даб'ецца поўнага ўз'яднання, і Тайвань абавязкова вернецца ў лона Радзімы.
- Пасля выбараў у рэгіёне Тайвань Дзярждэпартамент ЗША апублікаваў заяву, а Палата прадстаўнікоў Кангрэса ЗША прыняла "закон аб недыскрымінацыі Тайваня". Як бы вы гэта пракаменціравалі?
- Заява Дзярждэпартамента ЗША наконт выбараў у кітайскім рэгіёне Тайвань з'яўляецца сур'ёзным парушэннем прынцыпу "аднаго Кітая" і трох сумесных камюніке Кітая і ЗША. Так званы законапраект - гэта грубае ўмяшанне ва ўнутраныя справы Кітая і дарэмная спроба выкарыстоўваць тайваньскае пытанне для палітычных маніпуляцый і стварэння "двух Кітаяў" і "аднаго Кітая, аднаго Тайваня". Кітайскі бок выказвае незадаволенасць, рашуча не прымае гэта і адразу ж зрабіў сур'ёзны дэмарш у адрас ЗША.
Хачу падкрэсліць, што тайваньскае пытанне з'яўляецца важнейшым з карэнных інтарэсаў Кітая і першай чырвонай лініяй у кітайска-амерыканскіх адносінах, якую нельга перасякаць. Прынцып "аднаго Кітая" з'яўляецца асноўнай нормай міжнародных адносін і ўсеагульным кансэнсусам міжнароднай супольнасці, а таксама палітычнай асновай кітайска-амерыканскіх адносін.
Кітайскі бок заклікае амерыканскі бок усвядоміць надзвычайную складанасць і значнасць тайваньскага пытання, няўхільна захоўваць прынцып "аднаго Кітая" і тры сумесныя кітайска-амерыканскія камюніке, практычна выконваць абяцанні, шматразова пацверджаныя лідарамі ЗША - не падтрымліваць так званую "незалежнасць Тайваня", "два Кітаі" або "адзін Кітай, адзін Тайвань" і не спрабаваць выкарыстоўваць гэту тэму ў якасці інструмента стрымлівання Кітая. ЗША павінны праяўляць асцярожнасць адносна пытанняў, звязаных з Тайванем, не павінны выпустошваць і размываць прынцып "аднаго Кітая" ў любой форме або накіроўваць памылковыя сігналы сепаратысцкім сілам. Гэта цвёрдая пазіцыя Кітайскай Народнай Рэспублікі.
- Пасля выбараў у кітайскім рэгіёне Тайвань асобныя прадстаўнікі заявілі, што мацерыковы Кітай будзе аказваць націск на Тайвань, што ўзмоцніць напружанасць у раёне Тайваньскага праліва і паўплывае на сусветную эканоміку…
- Што датычыцца тайваньскага пытання, то Кітай ніколі не быў стваральнікам праблем і правакатарам канфліктаў, а якраз імі былі ЗША і сепаратысцкія сілы так званай "незалежнасці Тайваня", якія пры патуранні і падтрымцы знешніх сіл актыўна займаюцца сепаратысцкай дзейнасцю. Гэта і з'яўляецца асноўнай прычынай эскалацыі напружанасці ў гэтым кітайскім рэгіёне ў апошнія гады.
Нібыта "незалежнасць Тайваня" несумяшчальная з мірам і стабільнасцю паміж двума берагамі Тайваньскага праліва. Кітайскі бок заўсёды праяўляе найвялікшую шчырасць і прыкладае максімальныя намаганні ў імкненні да перспектывы мірнага ўз'яднання, але ён таксама пакідае за сабой магчымасць прыняць усе неабходныя меры супраць умяшання знешніх сіл і прадстаўнікоў гэтай сепаратысцкай дзейнасці, колькасць якіх вельмі невялікая.
Шкада, што некаторыя няправільна тлумачаць сутнасць тайваньскага пытання пад маркай таго, што сітуацыя ў Тайваньскім праліве звязана з сусветнай эканомікай, але на самай справе яны падмяняюць паняцці і выдаюць белае за чорнае.
Для падтрымання міру і стабільнасці ў Тайваньскім праліве неабходна займаць выразную пазіцыю і прытрымлівацца прынцыпу "аднаго Кітая".
БЕЛТА.-0-
