Пандэмія COVID-19 негатыўна паўплывала на эканоміку практычна ўсіх краін, паўплывала на работу як вядомых вытворцаў, так і прадстаўнікоў малога і сярэдняга бізнесу, увядзенне каранцінных мер яшчэ больш ускладніла гэта становішча. Наколькі апраўданы такія абмежаванні і як уплываюць на работу кампаній на бягучым этапе супрацоўніцтва, расказаў у гутарцы з карэспандэнтам БЕЛТА часовы павераны ў справах Беларусі ў Канадзе, саветнік-пасланнік Яўген Русак.
- Пандэмія аказала негатыўны ўплыў на эканоміку ўсіх краін, незалежна ад таго, наколькі жорсткія каранцінныя меры прымяняюцца дзяржавамі. Але абсалютна відавочна, што ў любой кропцы свету бізнес не можа доўга знаходзіцца на каранціне - прадпрыемствам неабходна функцыянаваць, каб заставацца на плаву, а персаналу трэба карміць сем'і. Таму ў кожнай краіне, каб пасля завяршэння пандэміі не сутыкнуцца з яшчэ адной, не менш сур'ёзнай небяспекай - эканамічнай дэстабілізацыяй, бізнес павінен працаваць as usual, зразумела, захоўваючы неабходныя прафілактычныя меры.
У той жа час выклікі, звязаныя з эпідэміяй, адкрываюць для нас новыя магчымасці (няхай гэта не прагучыць двухсэнсоўна). Напрыклад, важным каналам камунікацыі апошнім часам сталі відэаканферэнцыі, паколькі, нягледзячы на закрыццё граніц і геаграфічную адлегласць, прамы дыялог бізнес-супольнасцей розных краін з'яўляецца тым неабходным складнікам, які дасць магчымасць пасля завяршэння пандэміі перайсці да рэалізацыі канкрэтных дамоўленасцей.
На працягу апошніх месяцаў разам з канадскімі калегамі быў праведзены шэраг анлайн-мерапрыемстваў, прысвечаных перспектыўным напрамкам узаемадзеяння паміж Беларуссю і Канадай - супрацоўніцтву ў сферы сельскай гаспадаркі, пастаўкам харчовай прадукцыі на канадскі рынак, умацаванню сувязей паміж малым і сярэднім бізнесам. Літаральна два тыдні таму для канадскай і брытанскай аўдыторыі былі прэзентаваны магчымасці супрацоўніцтва з Беларуссю ў сферы дрэваапрацоўкі на вебінары, арганізаваным сумесна з пасольствам Беларусі ў Вялікабрытаніі і з беларускімі прадпрыемствамі галіны. Гэтыя мерапрыемствы адкрылі новую рэальнасць - на кожнае з іх у адным віртуальным пакоі збіралася аўдыторыя прадстаўнікоў беларускіх прадпрыемстваў і канадскіх бізнесменаў з розных рэгіёнаў ад Манрэаля да Ванкувера, у сярэднім 40-50 чалавек. Удзельнікі атрымалі магчымасць устанавіць кантакты непасрэдна на пляцоўцы канферэнцыі. І як вынік, цяпер абмяркоўваюцца пытанні накіравання ў Канаду ўзораў беларускай прадукцыі.
Беларусь і Канада тэрытарыяльна знаходзяцца далёка адна ад адной. Таму такі фармат правядзення мерапрыемстваў застанецца актуальным і пасля стабілізацыі сітуацыі і адкрыцця граніц.
- Раскажыце пра попыт на беларускія тавары і паслугі на рынку Канады ва ўмовах пандэміі. Які аб'ём склаў беларускі экспарт у краіну за студзень-красавік гэтага года і якая яго дынаміка?
- Варта адзначыць, што Канада - першая заходняя краіна, якая ў 2017 годзе поўнасцю адмяніла раней уведзеныя абмежавальныя меры ў адносінах да Беларусі. Бягучы этап двухбаковага эканамічнага супрацоўніцтва паміж краінамі можна ахарактарызаваць як узаемную зацікаўленасць у вывядзенні адносін на новы ўзровень. Гандлёвы дыялог актывізуецца.
Важнай падзеяй стаў Першы беларуска-канадскі бізнес-форум, праведзены ў Мінску ў 2018 годзе. Чарговы дзелавы форум быў запланаваны на гэтыя дні, паколькі канадская дэлегацыя збіралася наведаць Беларусь у перыяд правядзення міжнароднай выстаўкі "Белагра-2020". На жаль, візіт канадскіх бізнесменаў давялося пераносіць.
Калі гаварыць пра лічбы, то ў 2019 годзе гандлёвы абарот паміж Беларуссю і Канадай склаў $43,7 млн з доляй беларускага экспарту $16,1 млн і адмоўным сальда ў памеры $11,5 млн. Без уліку калійных і азотных угнаенняў экспарт беларускіх тавараў у Канаду ў мінулым годзе склаў $13,7 млн.
У студзені-красавіку бягучага года ў Канаду экспартавана беларускай прадукцыі на $3,8 млн, без уліку калійных угнаенняў - $3,6 млн. Істотна павялічыліся пастаўкі беларускай мэблі, прылад на вадкіх крышталях, вылічальных машын і сталярных вырабаў. Шэраг пазіцый пастаўлены ў Канаду ўпершыню або пасля працяглага перапынку. Напрыклад, на канадскі рынак паступова выходзіць беларуская сыра-малочная і харчовая прадукцыя. Аб'ёмы паставак пакуль невялікія, але беларускія вытворцы працуюць над стратэгіяй замацавання на рынку Канады і актывізуюць кантакты з канадскімі дыстрыб'ютарамі.
Назіраецца дадатная дынаміка і экспарту беларускіх паслуг. Так, у 2019 годзе экспарт паслуг у Канаду склаў $19,8 млн, у першым квартале 2020 года - $6,3 млн (164 працэнты да ўзроўню аналагічнага перыяду мінулага года). У экспарце пераважаюць камп'ютарныя, транспартныя і звязаныя з выкарыстаннем інтэлектуальнай уласнасці паслугі.
- Яўген Казіміравіч, а якія меры прымаюцца пасольствам для дзелавых кантактаў паміж краінамі і як вы ахарактарызуеце бягучае становішча беларуска-канадскіх эканамічных адносін?
- Трэба прызнаць існаванне шэрага стрымальных фактараў для беларускіх прадпрыемстваў пры вядзенні бізнесу ў Канадзе. У першую чаргу гэта высокая ступень залежнасці стану канадскага рынку ад эканомікі ЗША і імпарту з гэтай краіны, а таксама значны транспартны складнік у цане прадукцыі, якая дастаўляецца з Беларусі. Але гэта не значыць, што канадскі рынак неперспектыўны для нас - у Канадзе ёсць попыт на многія беларускія тавары, у тым ліку трактарную тэхніку, мінеральныя ўгнаенні, высокатэхналагічную прадукцыю, шкловалакно. Нягледзячы на падабенства Беларусі і Канады ў частцы лясістасці, запасаў драўніны і развітасці галін лясной прамысловасці, беларуская мэбля і фанера з'яўляюцца канкурэнтаздольнымі на мясцовым рынку.
Пасольства ў сваю чаргу ўдзяляе асаблівую ўвагу пошуку новых напрамкаў узаемадзеяння, якія дадуць магчымасць таварнай наменклатуры зрабіць больш разнастайным асартымент беларускай прадукцыі на канадскім рынку. Мы вывучаем патэнцыял павелічэння аб'ёмаў паставак высока- і сярэднетэхналагічнай прадукцыі з дапамогай яе ўвядзення ў тэхналагічныя ланцужкі, асабліва ў сферы інавацыйных распрацовак галіновага значэння, а гэта сельская гаспадарка, здабыча карысных выкапняў і іншыя напрамкі.
Нягледзячы на запаволенне тэмпаў росту эканомікі ва ўсім свеце, пасольствам прыкладаюцца ўсе намаганні для выканання ў бягучым годзе даведзеных заданняў па экспарце, праводзіцца работа, накіраваная на культываванне ў канадскай аўдыторыі больш комплекснага ўяўлення аб магчымасцях вядзення бізнесу з Беларуссю.
Кацярына МАРКОВІЧ,
БЕЛТА.
