З пачатку гэтага года назіраецца нестабільная міжнародная абстаноўка, прадаўжаецца распаўсюджванне пандэміі, а таксама абвастрэнне геапалітычных канфліктаў, якія кідаюць цень на аднаўленне сусветнай эканомікі. Кітай, з'яўляючыся лакаматывам сусветнай эканомікі, таксама адчувае нямала цяжкасцей: узраслі знешняя нестабільнасць і нявызначанасць, адбыліся шматлікія ўсплёскі распаўсюджвання COVID-19 унутры краіны, расце націск на кітайскую эканоміку. Згодна з данымі, апублікаванымі нядаўна Нацыянальным бюро статыстыкі Кітая, у І квартале гэтага года ВУП краіны павялічыўся на 4,8 працэнта. Ці з'яўляецца такі тэмп росту ВУП нізкім? Ці стабільная ўсё яшчэ эканамічная дзейнасць Кітая? Саветнік па гандлёва-эканамічных пытаннях пасольства КНР у Беларусі Чжаа Цюянь у інтэрв'ю карэспандэнту БЕЛТА расказала аб эканамічнай сітуацыі і адпаведных мерах Кітая ў І квартале гэтага года, а таксама аб беларуска-кітайскім гандлёва-эканамічным супрацоўніцтве і яго перспектывах.
- Як вы ацэньваеце эканамічную сітуацыю ў Кітаі ў І квартале? Якія асаблівасці эканамічнай дзейнасці ў КНР у І квартале?
- У І квартале гэтага года міжнародная абстаноўка стала больш складанай і сур'ёзнай, а эпідэмічная сітуацыя ў Кітаі характарызавалася шматлікімі, шырока распаўсюджанымі і частымі праявамі, што істотна паўплывала на эканамічную дзейнасць. Сутыкнуўшыся са складанай сітуацыяй, Кітай прыкладае ўсе намаганні для стабілізацыі макраэканамічнага рынку, эфектыўна рэагуе на рызыкі і выклікі.
У выніку прадаўжаецца аднаўленне нацыянальнай эканомікі з агульным стабільным пачаткам. Валавы ўнутраны прадукт у І квартале перавысіў 27 трлн юаняў (каля $425 млн), павялічыўшыся на 4,8 працэнта.
Хацела б спыніцца на асноўных момантах эканамічнай дзейнасці. Так, спажывецкія цэны для жыхароў нязначна выраслі, павялічыўшыся на 1,1 працэнта, што ніжэй за чаканы мэтавы паказчык у 3 працэнты. Пры гэтым сітуацыя з занятасцю ў цэлым стабільная. У гарадах і вёсках было створана 2,85 млн рабочых месцаў.
Акрамя таго, пастаянна аптымізуецца прамысловая структура, імкліва развіваецца галіна інфармацыйных паслуг і павялічваецца рост інвестыцый у высокатэхналагічныя галіны.
Хачу таксама адзначыць, што відавочныя вынікі ажыўлення прамысловай эканомікі, а дабаўленая вартасць галін звыш устаноўленага памеру павялічылася на 6,5 працэнта. Тэмпы росту інвестыцый хутка аднавіліся, а інвестыцыі ў асноўны капітал павялічыліся на 9,3 працэнта.
Пры гэтым знешні гандаль і замежныя інвестыцыі захавалі стабільную дынаміку. Аб'ёмы экспарту і імпарту тавараў, намініраваных у юанях, павялічыліся на 13,4 працэнта і 7,5 працэнта адпаведна, а фактычнае выкарыстанне замежнага капіталу павялічылася на 25,6 працэнта.
Надзейным і эфектыўным з'яўляецца забеспячэнне жыцця насельніцтва. Наяўны даход на душу насельніцтва ў краіне павялічыўся на 5,1 працэнта, што ў асноўным адпавядае эканамічнаму росту. Акрамя таго, ёсць залішні запас прадуктаў харчавання, такіх як збожжа, мяса і яйкі.
Пры гэтым сукупны кошт фінансавання прадпрыемстваў паказвае тэндэнцыю зніжэння пры захаванні стабільнасці.
У цэлым асновы доўгатэрміновага эканамічнага росту Кітая не змяніліся, тэндэнцыя бесперапыннага аднаўлення эканомікі таксама не змянілася, гэтак жа як і характарыстыкі вялікага патэнцыялу і ўстойлівасці развіцця. Мы поўнасцю здольныя да пераадолення цяжкасцей і выклікаў, дасягнення ўстойлівага і здаровага эканамічнага развіцця.
- Апошнім часам пандэмія закранула сацыяльна-эканамічнае жыццё Шанхая, Пекіна і іншых гарадоў і правінцый. Як вы ацэньваеце ўплыў гэтага ўсплёску? Ці паўплывае ён на дасягненне мэт эканамічнага росту Кітая ў гэтым годзе?
- З пачатку гэтага года некаторыя нечаканыя фактары пераўзышлі чаканні, а націск на эканоміку ўзмацніўся. Тым не менш Кітай можа навукова каардынаваць проціэпідэмічную работу і сацыяльнае развіццё, прыкладаючы ўсе намаганні па стабілізацыі росту, а агульныя эканамічныя паказчыкі знаходзяцца ў разумных межах.
Нягледзячы на пэўны націск у кароткатэрміновай эканамічнай дзейнасці, усё яшчэ існуе шмат спрыяльных умоў для падтрымання стабільнага росту эканомікі Кітая на працягу года.
Так, чакаецца захаванне тэндэнцыі аднаўлення спажывання, паколькі ўздзеянне пандэміі паступова бярэцца пад кантроль, палітыка прыярытэту занятасці будзе па-ранейшаму актыўна развівацца, што будзе садзейнічаць павышэнню спажывецкага патэнцыялу і гатоўнасці жыхароў да спажывання.
Чакаецца таксама павелічэнне стымулявання інвестыцыйнай дзейнасці. З гэтага года розныя рэгіёны краіны актыўна садзейнічалі будаўніцтву буйных праектаў, што садзейнічала дынамічнаму росту інвестыцый.
Акрамя таго, паскорыліся тэмпы мадэрнізацыі і развіцця прамысловасці. Апошнія гады Кітай усебакова рэалізаваў стратэгію развіцця, арыентаваную на інавацыі, для садзейнічання мадэрнізацыі і развіццю прамысловасці, вынікі якой прадаўжаюць праяўляцца.
Хачу звярнуць увагу, што актыўна пашыраецца зялёная і інтэлектуальная трансфармацыя. Устойлівы прагрэс зялёнага развіцця Кітая, паскораная зялёная і нізкавугляродная трансфармацыя энергіі, а таксама пашырэнне попыту на новыя энергетычныя прадукты будуць стымуляваць рост сумежных галін.
Як бачым, палітыка адкрытасці знешняму свету прадаўжае прыносіць дывідэнды. Нягледзячы на складаную міжнародную абстаноўку, сусветная эканоміка ў цэлым усё яшчэ аднаўляецца, таму попыт на кітайскі экспарт будзе расці, як і эфектыўнасць сумеснага будаўніцтва канцэпцыі "Пояс і шлях".
Хацела б таксама адзначыць эфектыўнасць макраэканамічнай палітыкі. З-за нядаўняга ўзмацнення націску на эканоміку Кітай будзе і далей планамерна нарошчваць рэалізацыю макраэканамічнай палітыкі, актыўна дапамагаць суб'ектам рынку, забяспечваць харчовую і энергетычную бяспеку, падтрымліваць стабільнасць паставак прамысловага ланцужка, цвёрда прытрымлівацца забеспячэння жыцця народа.
У цэлым Кітай мае цэласную прамысловую сістэму, звышбуйную вялікую рыначную прастору, шматлікія дывідэнды ад рэформ і палітыкі адкрытасці, а таксама моцныя магчымасці эканамічнага ўпраўлення, якія могуць эфектыўна спраўляцца з рознымі рызыкамі і выклікамі.
- Вы згадалі, што з-за нядаўняга ўзмацнення націску на эканоміку Кітай будзе і далей планамерна нарошчваць рэалізацыю макраэканамічнай палітыкі. Не маглі б вы падрабязна расказаць, якую палітыку і меры эканамічнай падтрымкі ўвёў Кітай для магчымага выкарыстання гэтага вопыту іншымі краінамі?
- У першую чаргу гэта актывізацыя ажыццяўлення макраэканамічнай палітыкі, а таксама ўзмацненне міжцыклавой і антыцыклічнай карэкціроўкі. Павышэнне эфектыўнасці актыўнай бюджэтна-падатковай палітыкі, якая паскорыла ўкараненне буйнамаштабных падатковых ільгот і кампенсаванне падатку на дабаўленую вартасць. Гэта таксама рэалізацыя больш гібкай і мэтазгоднай разумнай грашова-крэдытнай палітыкі, мэтазгоднае захаванне дастатковай ліквіднасці, падтрымка валютнага курса кітайскага юаня пры яго стабілізацыі ў асноўным на разумным і збалансаваным узроўні.
Важнымі з'яўляюцца і павышэнне якасці і ўмацаванне прыярытэтнай палітыкі занятасці, палітыкі захавання рабочых месцаў на прадпрыемствах, актыўнае ажыццяўленне мерапрыемстваў для стымулявання працаўладкавання праз прадпрымальніцтва. Размова ідзе таксама аб арганізацыі спецыяльных мер па захаванні рабочых месцаў у адпаведнасці з мясцовымі ўмовамі, садзейнічанні працаўладкаванню ключавых груп, такіх як выпускнікі каледжаў, дэмабілізаваныя ваеннаслужачыя і рабочыя сялянскага паходжання, а таксама аб павелічэнні каналаў працаўладкавання.
Звярніце ўвагу і на такія фактары, як павелічэнне спажывання і заахвочванне інвестыцый у мэтах вызвалення патэнцыялу ўнутранага попыту. Прыняцце комплексных мер па вызваленні спажывецкага патэнцыялу, у тым ліку тых, што садзейнічаюць аднаўленню і развіццю галін у сферы паслуг, а таксама садзейнічанне распрацоўцы новых схем і мадэлей спажывання, такіх як паглыбленая інтэграцыя анлайн- і афлайн-продажаў.
Важна таксама пашырэнне эфектыўных інвестыцый, паскарэнне запуску новых праектаў з добрымі ўмовамі і ажыўленне існуючых актываў.
Урад Кітая таксама робіць упор на паглыбленым развіцці рэформы і пашырэнні палітыкі адкрытасці. У прыватнасці, на правядзенні паглыбленых рэформ у ключавых галінах, паскарэнні будаўніцтва адзінага агульнанацыянальнага рынку, няўхільным ажыццяўленні пілотнай рэформы ў дзелавым клімаце, а таксама на пашырэнні спіса рознічнага імпарту трансгранічнай электроннай камерцыі, бесперапынным садзейнічанні якаснаму развіццю ініцыятывы "Пояс і шлях" і пастаянным паглыбленні шматбаковага і двухбаковага гандлёва-эканамічнага супрацоўніцтва.
Вялікае значэнне надаецца ўмацаванню гарантый прадастаўлення паслуг сацыяльнага забеспячэння, строгаму і добрасумленнаму правядзенню работ па прафілактыцы і барацьбе з пандэміяй, арганізацыі добрай работы па веснавой пасяўной, забеспячэнню стабільнага энергазабеспячэння, а таксама бесперабойнай міжнароднай і ўнутранай лагістыцы, ажыццяўленню дзяржаўнай каардынацыі базавага пенсійнага страхавання для работнікаў прадпрыемстваў і ўвядзенню палітыкі дадатковых вылікаў па падатковым падатку з фізічных асоб для догляду маленькіх дзяцей ва ўзросце да 3 гадоў, стымуляванню работ па забеспячэнні жыллём.
- Як вы ацэньваеце цяперашні ўзровень развіцця беларуска-кітайскага гандлёва-эканамічнага супрацоўніцтва? Якія поспехі дасягнуты ў І квартале?
- У апошнія гады кітайска-беларускія двухбаковыя адносіны і дзелавое супрацоўніцтва сталі больш цеснымі, чым калі-небудзь у гісторыі. Прадаўжае пашырацца двухбаковы гандаль, няўхільна развіваюцца інвестыцыі, эканамічнае і тэхналагічнае супрацоўніцтва, пастаянна павялічваецца фінансавая і крэдытная падтрымка, а праекты тэхніка-эканамічнай дапамогі садзейнічаюць павышэнню ўзроўню жыцця людзей.
У мінулым годзе на фоне глабальнага распаўсюджвання COVID-19 і слабага сусветнага эканамічнага росту аб'ём гандлю паміж Кітаем і Беларуссю павялічыўся, дасягнуўшы, паводле даных кітайскай статыстыкі, $3,82 млрд і павялічыўшыся на 27,3 працэнта ў гадавым вылічэнні.
У I квартале гэтага года аб'ём гандлю паміж Кітаем і Беларуссю дасягнуў чарговага поспеху, узяўшы добры старт у гандлёвым супрацоўніцтве. Паводле кітайскай статыстыкі, агульны аб'ём двухбаковага імпарту і экспарту тавараў дасягнуў $1,09 млрд, павялічыўшыся на 19,5 працэнта, а гэта вышэй, чым рост агульнага аб'ёму знешняга гандлю Кітая. У тым ліку экспарт Кітая ў Беларусь склаў $640 млн, павялічыўшыся на 1,7 працэнта, а яго імпарт з Беларусі склаў $450 млн, павялічыўшыся на 59,6 працэнта.
Цяпер Кітайска-Беларускі індустрыяльны парк з'яўляецца інвесціруемай і развітой зонай знешняга гандлёва-эканамічнага супрацоўніцтва з самай вялікай запланаванай плошчай, найбольшым маштабам будаўніцтва і самым высокім узроўнем супрацоўніцтва. У парку зарэгістравана 89 рэзідэнтаў, звязаных з машынабудаваннем, біямедыцынай, новымі матэрыяламі, электроннымі камунікацыямі і іншымі галінамі, з агульным аб'ёмам заяўленых інвестыцый больш як $1,24 млрд. У гэтым годзе прыняты ўжо 4 новыя кампаніі.
З 2020 года, нягледзячы на ўплыў пандэміі COVID-19, геапалітычныя канфлікты і іншыя фактары, Кітайска-Беларускі індустрыяльны парк і буйныя праекты дзвюх краін прадаўжаюць няўхільна развівацца, што сведчыць аб тым, што двухбаковае гандлёва-эканамічнае супрацоўніцтва валодае моцнай устойлівасцю і жыццяздольнасцю.
- У кантэксце эканамічных пераўтварэнняў і мадэрнізацыі Кітая якія новыя пункты росту, на вашу думку, з'явяцца ў будучым у беларуска-кітайскага гандлёва-эканамічнага супрацоўніцтва?
- Цяпер эканоміка Кітая ўступіла ў новы этап якаснага развіцця, што адкрывае новыя магчымасці для ўдасканалення і мадэрнізацыі двухбаковых гандлёва-эканамічных кантактаў. Напрыклад, дзякуючы лічбавізацыі эканомікі і зялёнай трансфармацыі Кітай і Беларусь маюць шырокія магчымасці для супрацоўніцтва ў галінах электроннай камерцыі, інфармацыйнай электронікі, інтэлектуальнай вытворчасці, новай энергіі, новых матэрыялаў, энергазберажэння і аховы навакольнага асяроддзя.
Акрамя таго, на фоне паўторных усплёскаў пандэміі каранавіруса кітайска-беларускае проціэпідэмічнае супрацоўніцтва і супрацоўніцтва ў сферы традыцыйнай кітайскай медыцыны паступова становяцца новымі напрамкамі супрацоўніцтва дзвюх краін.
Акрамя таго, Беларусь з'яўляецца краінай-апорай ініцыятывы "Пояс і шлях". Кітайскі бок падтрымлівае намаганні Кітая і Беларусі ў паступовым пашырэнні супрацоўніцтва ў адпаведнасці з рыначнымі прынцыпамі, у выкарыстанні дэманстрацыйнай і вядучай ролі Кітайска-Беларускага індустрыяльнага парка для прадаўжэння раскрыцця патэнцыялу супрацоўніцтва, у пашырэнні маштабаў двухбаковага гандлю і ўзаемных інвестыцый дзякуючы выкарыстанню зручных умоў грузавых перавозак па маршруце Кітай - Еўропа - Кітай.
Кітай упэўнены ў бесперапынным павышэнні ўзроўню супрацоўніцтва з Беларуссю і дасягненні доўгатэрміновай узаемнай выгады і ўзаемнага выйгрышу.
Аліна ГРЫШКЕВІЧ,
БЕЛТА.-0-
