Здаць кроў можа грамадзянін 18-60 гадоў вагой ад 55 кг, поўнасцю дзеяздольны, які не мае захворванняў, пры якіх здача крыві супрацьпаказана.
Пералік дакументаў донара: пашпарт, ваенны білет (у выпадках, устаноўленых заканадаўствам - пасведчанне прызыўніка), фатаграфія 3х4 см, выпіска з медкарткі, рэзультаты флюараграфіі, рэзультаты агляду гінеколагам (для жанчын), рэзультаты ЭКГ.
Кампенсацыя за донарства:
- кроў - Br111,05 *;
- плазма - ад Br114,75 да Br155,47;
- клеткі крыві (цытаферэз) - ад Br148,07 да Br407,21;
- бясплатнае харчаванне перад здачай крыві і кампенсацыя на харчаванне пасля здачы;
- вызваленне ад работы (вучобы, службы) на дзень.
У Беларусі 25% донараў здаюць кроў і яе кампаненты бязвыплатна **.
Як аднавіцца пасля данацыі:
- першыя 30 мінут - адпачываць пад наглядам урачоў;
- першыя адну-дзве гадзіны - не курыць;
- першыя суткі - не ўжываць алкаголь, пазбягаць моцных фізічных нагрузак;
- першыя 48 гадзін - піць больш вады і ўжываць больш бялковай ежы.
Бялкі плазмы поўнасцю адновяцца праз два-пяць дзён, лейкацыты і трамбацыты - у тэрмін да сямі дзён, эрытрацыты - да двух месяцаў.
Людзі, якія здаюць кроў, у пяць разоў радзей хварэюць на ішэмічную хваробу сэрца, зніжаецца рызыка ўзнікнення сардэчна-сасудзістых захворванняў - інсультаў, інфарктаў. Паводле даных СААЗ, у сярэднім донар крыві жыве на пяць гадоў даўжэй, чым чалавек, які кроў не здае.
У Беларусі больш за 65 тыс. пачэсных донараў.
Каб стаць пачэсным донарам, неабходна бязвыплатна здаць кроў не менш за 20 разоў, а плазму, лейкацыты і трамбацыты - не менш за 40. Таксама гэта можа быць 40 платных данацый крыві або 80 данацый кампанентаў.
*На 1 мая 2020 года.
**Паводле даных за 2017 год.
Крыніца: Рэспубліканскі навукова-практычны цэнтр трансфузіялоіі і медыцынскіх біятэхналогій