Фота з архіва
5 снежня, Мінск /Кар. БЕЛТА/. Што змяняецца ў сістэме рэгулявання цэн у Беларусі, расказала журналістам намеснік начальніка аналітычнага ўпраўлення Міністэрства антыманапольнага рэгулявання і гандлю Настасся Касымава, каменціруючы пастанову Савета Міністраў ад 3 снежня 2025 года нумар 701, апублікаваную на Нацыянальным прававым інтэрнэт-партале, перадае карэспандэнт БЕЛТА.
Паводле слоў Настассі Касымавай, заканадаўства аб сістэме рэгулявання цэн - гібкі механізм, які ўжо не раз карэкціраваўся зыходзячы з правапрымяняльнай практыкі, існуючай на спажывецкім рынку сітуацыі. Пры падрыхтоўцы змяненняў улічваліся прапановы бізнесу.
Для недапушчэння спекуляцый
Адно з новаўвядзенняў - узята на кантроль павышэнне вытворцамі цэн на агуркі і памідоры. "Рэгуляванне цэн на свежыя агуркі і памідоры прадугледжвае, што вытворцы маюць права самастойна іх павышаць штомесяц на 0,3 працэнта. У выпадку неабходнасці большага павышэння яны звяртаюцца ў камісію па пытаннях дзяржаўнага рэгулявання цэнаўтварэння пры Савеце Міністраў Рэспублікі Беларусь, прадастаўляюць пакет дакументаў з абгрунтаваннем. Пералік і парадак звароту вызначаны рэгламентам работы камісіі", - растлумачыла спецыяліст.
Абмежаванні па дзеянні нормы ўзгаднення не ўстаноўлены. "Агуркі і памідоры даволі значныя тавары для насельніцтва, асабліва ў міжсезонны перыяд. Каб пазбегнуць цэнавых усплёскаў, прынята такое рашэнне. У мінулым годзе ўведзены гранічныя цэны на агуркі, у бягучым ад такога строгага рэгулявання адышлі", - адзначыла Настасся Касымава, дадаўшы, што змяненні датычацца толькі айчынных вытворцаў.
Пералік рэгулюемых пазіцый скарачаецца
Спіс тавараў, што падпадаюць пад цэнавае рэгуляванне, скарочаны на 12 пунктаў - з 211 да 199 пазіцый. "Гэта пазіцыі няштодзённага попыту ці штодзённага, але якія не аказваюць значнага ўплыву на змяненне цэн у краіне. Так, пад выключэнне падпалі рызінавы абутак, соль, воцат, сода і шэраг іншых", - дадала прадстаўнік МАРГ.
Таксама скарочаны пералік рэгулюемых пазіцый. Размова ідзе аб канцылярскіх таварах, марожанай рыбе, сокавай прадукцыі. "Тавары засталіся ў рэгуляванні як пазіцыя, але пералік непасрэдна рэгулюемых тавараў у пазіцыі звужаны", - звярнула ўвагу Настасся Касымава.
Адмяняецца адміністрацыйная працэдура ўзгаднення рэалізацыі спажывецкіх тавараў, вырабленых на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь, для іх далейшай рэалізацыі за межы краіны. "Аналіз правапрымяняльнай практыкі паказаў, што працэдура не запатрабавана, для дробнага бізнесу даволі цяжкая. З улікам гэтага прынята рашэнне аб скасаванні", - растлумачыла спецыяліст.
Іншыя новаўвядзенні
Адмяняюцца абмежаванні на прадастаўленне стымулюючых выплат (узнагароджанняў) на імпартуемыя нехарчовыя тавары ў сувязі з набыццём у пастаўшчыка пэўнай колькасці тавараў, за аказанне паслуг па распаўсюджванні тавараў і іншых відаў узнагароджанняў. Як расказала Настасся Касымава, у гэтым пытанні ўлады пайшлі насустрач бізнесу - такія звароты паступалі ад суб'ектаў гаспадарання. Акрамя таго, павялічваюцца гранічныя максімальныя надбаўкі на дзіцячыя цацкі і лінолеум. У МАРГ прагназуюць, што рэзкага росту цэн не адбудзецца.
Выключаюцца з цэнавага рэгулявання тавары, рэалізуемыя ў паяздах, што курсіруюць у міжнародных зносінах. Прадугледжаны іншыя карэкціроўкі, у прыватнасці, прадоўжана да канца 2026 года права аблвыканкамаў і Мінскага гарвыканкама зацвярджаць пералік аперацый і арганізацый, паміж якімі дазволены тавараабменныя аперацыі.
Скарэкціраваны падыходы да фарміравання цэн нарыхтоўшчыкамі і пастаўшчыкамі, якія не з'яўляюцца вытворцамі, нарыхтоўшчыкамі, для выканання дзяржаўнага заказу (прадугледжаны пастановай урада Рэспублікі Беларусь ад 22 ліпеня 2025 года нумар 399 "Аб парадку і ўмовах пастаўкі плодаагародніннай прадукцыі са стабілізацыйных фондаў тавараў для рэспубліканскіх дзяржаўных патрэб"). Настасся Касымава ў якасці прыкладу прывяла такія прадпрыемствы, як УП "Партызанскае", арганізацыі спажыўкааперацыі.
"Пры рэалізацыі тавараў са стабілізацыйных фондаў у рамках дзяржаўных патрэб яны будуць фарміраваць цэны зыходзячы з цэн набыцця (устаноўлены Міністэрствам сельскай гаспадаркі і харчавання), расходаў па нарыхтоўцы і захоўванні з улікам нарматыву рэнтабельнасці ў памеры не больш за 10 працэнтаў. Сфарміраваная цана не павінна перавышаць максімальную адпускную цану, устаноўленую Мінсельгасхарчам пастановай нумар 93 у дадатку 2 (на пэўныя віды плодаагародніннай прадукцыі, якая пастаўляецца па дзяржзаказе ў міжсезонне, такія як морква, капуста, цыбуля і яблыкі. - Заўвага БЕЛТА)", - адзначыла Настасся Касымава.-0-
Паводле слоў Настассі Касымавай, заканадаўства аб сістэме рэгулявання цэн - гібкі механізм, які ўжо не раз карэкціраваўся зыходзячы з правапрымяняльнай практыкі, існуючай на спажывецкім рынку сітуацыі. Пры падрыхтоўцы змяненняў улічваліся прапановы бізнесу.
Для недапушчэння спекуляцый
Адно з новаўвядзенняў - узята на кантроль павышэнне вытворцамі цэн на агуркі і памідоры. "Рэгуляванне цэн на свежыя агуркі і памідоры прадугледжвае, што вытворцы маюць права самастойна іх павышаць штомесяц на 0,3 працэнта. У выпадку неабходнасці большага павышэння яны звяртаюцца ў камісію па пытаннях дзяржаўнага рэгулявання цэнаўтварэння пры Савеце Міністраў Рэспублікі Беларусь, прадастаўляюць пакет дакументаў з абгрунтаваннем. Пералік і парадак звароту вызначаны рэгламентам работы камісіі", - растлумачыла спецыяліст.
Абмежаванні па дзеянні нормы ўзгаднення не ўстаноўлены. "Агуркі і памідоры даволі значныя тавары для насельніцтва, асабліва ў міжсезонны перыяд. Каб пазбегнуць цэнавых усплёскаў, прынята такое рашэнне. У мінулым годзе ўведзены гранічныя цэны на агуркі, у бягучым ад такога строгага рэгулявання адышлі", - адзначыла Настасся Касымава, дадаўшы, што змяненні датычацца толькі айчынных вытворцаў.
Пералік рэгулюемых пазіцый скарачаецца
Спіс тавараў, што падпадаюць пад цэнавае рэгуляванне, скарочаны на 12 пунктаў - з 211 да 199 пазіцый. "Гэта пазіцыі няштодзённага попыту ці штодзённага, але якія не аказваюць значнага ўплыву на змяненне цэн у краіне. Так, пад выключэнне падпалі рызінавы абутак, соль, воцат, сода і шэраг іншых", - дадала прадстаўнік МАРГ.
Таксама скарочаны пералік рэгулюемых пазіцый. Размова ідзе аб канцылярскіх таварах, марожанай рыбе, сокавай прадукцыі. "Тавары засталіся ў рэгуляванні як пазіцыя, але пералік непасрэдна рэгулюемых тавараў у пазіцыі звужаны", - звярнула ўвагу Настасся Касымава.
Адмяняецца адміністрацыйная працэдура ўзгаднення рэалізацыі спажывецкіх тавараў, вырабленых на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь, для іх далейшай рэалізацыі за межы краіны. "Аналіз правапрымяняльнай практыкі паказаў, што працэдура не запатрабавана, для дробнага бізнесу даволі цяжкая. З улікам гэтага прынята рашэнне аб скасаванні", - растлумачыла спецыяліст.
Іншыя новаўвядзенні
Адмяняюцца абмежаванні на прадастаўленне стымулюючых выплат (узнагароджанняў) на імпартуемыя нехарчовыя тавары ў сувязі з набыццём у пастаўшчыка пэўнай колькасці тавараў, за аказанне паслуг па распаўсюджванні тавараў і іншых відаў узнагароджанняў. Як расказала Настасся Касымава, у гэтым пытанні ўлады пайшлі насустрач бізнесу - такія звароты паступалі ад суб'ектаў гаспадарання. Акрамя таго, павялічваюцца гранічныя максімальныя надбаўкі на дзіцячыя цацкі і лінолеум. У МАРГ прагназуюць, што рэзкага росту цэн не адбудзецца.
Выключаюцца з цэнавага рэгулявання тавары, рэалізуемыя ў паяздах, што курсіруюць у міжнародных зносінах. Прадугледжаны іншыя карэкціроўкі, у прыватнасці, прадоўжана да канца 2026 года права аблвыканкамаў і Мінскага гарвыканкама зацвярджаць пералік аперацый і арганізацый, паміж якімі дазволены тавараабменныя аперацыі.
Скарэкціраваны падыходы да фарміравання цэн нарыхтоўшчыкамі і пастаўшчыкамі, якія не з'яўляюцца вытворцамі, нарыхтоўшчыкамі, для выканання дзяржаўнага заказу (прадугледжаны пастановай урада Рэспублікі Беларусь ад 22 ліпеня 2025 года нумар 399 "Аб парадку і ўмовах пастаўкі плодаагародніннай прадукцыі са стабілізацыйных фондаў тавараў для рэспубліканскіх дзяржаўных патрэб"). Настасся Касымава ў якасці прыкладу прывяла такія прадпрыемствы, як УП "Партызанскае", арганізацыі спажыўкааперацыі.
"Пры рэалізацыі тавараў са стабілізацыйных фондаў у рамках дзяржаўных патрэб яны будуць фарміраваць цэны зыходзячы з цэн набыцця (устаноўлены Міністэрствам сельскай гаспадаркі і харчавання), расходаў па нарыхтоўцы і захоўванні з улікам нарматыву рэнтабельнасці ў памеры не больш за 10 працэнтаў. Сфарміраваная цана не павінна перавышаць максімальную адпускную цану, устаноўленую Мінсельгасхарчам пастановай нумар 93 у дадатку 2 (на пэўныя віды плодаагародніннай прадукцыі, якая пастаўляецца па дзяржзаказе ў міжсезонне, такія як морква, капуста, цыбуля і яблыкі. - Заўвага БЕЛТА)", - адзначыла Настасся Касымава.-0-
