Андрэй Папоў
11 снежня, Мінск /Кар. БЕЛТА/. Мінскі міжнародны калядны оперны форум адкрыла лічбавая касмічная опера "Галоўнае пытанне" ад Чувашскага дзяржаўнага тэатра оперы і балета, перадае карэспандэнт БЕЛТА.
Паводле слоў Андрэя Папова, гэта першы ў свеце такі праект.
Пратаганіст оперы - міжгалактычны штучны інтэлект Deep Thought Al, заняты пошукам галоўнага пытання жыцця, сусвету і ўсяго астатняга. Спектакль складаецца з некалькіх эпізодаў, звязаных паміж сабой галоўным героем, ад асобы якога вядзецца аповед.
Паводле яго слоў сюжэт оперы ўключае адсылкі да папулярных твораў навуковай фантастыкі, філасофскіх прац, камп'ютарных гульняў і анімэ. Кожны глядач зможа знайсці нешта сваё і задумацца пра сваё жыццё.
Мастацкі кіраўнік Чувашскага дзяржаўнага тэатра оперы і балета "Волга Опера" і ідэйны натхняльнік пастаноўкі Андрэй Папоў расказаў, што на стварэнне оперы касмічнай тэматыкі яго натхніў унікальны будынак Чувашскага тэатра оперы і балета. "Многія параўноўваюць яго з базай паўстанцаў або касмічным караблём. Адсюль і нарадзілася ідэя стварыць лічбавую касмічную оперу, дзе музыка і лібрэта часткова згенерыраваны нейрасеткай, а касцюмы і дэкарацыі цалкам створаны штучным інтэлектам", - сказаў Андрэй Папоў.
"Ідэя ўзнікла ў мяне 1 мая 2023 года, і ўжо 24 лістапада 2023 года адбылася прэм'ера. Усё ў нашым спектаклі ідзе ў рэжыме рэальнага часу. Артысты спяваюць сваімі галасамі, таксама задзейнічаны балет. Наогул нас прыехала недзе 110 чалавек: гэта 2 фуры дэкарацый, 4 аўтобусы і, адпаведна, вельмі шмат правадоў, каб здзівіць вашага дарагога гледача", - растлумачыў ён.
Пратаганіст оперы - міжгалактычны штучны інтэлект Deep Thought Al, заняты пошукам галоўнага пытання жыцця, сусвету і ўсяго астатняга. Спектакль складаецца з некалькіх эпізодаў, звязаных паміж сабой галоўным героем, ад асобы якога вядзецца аповед.
"У спектаклі ёсць эпізод, дзе музыка цалкам згенерыравана нейрасеткай, а галоўную ролю ў ім іграе робат-сабака. Усяго ў оперы 9 навел на 9 мовах: рускай, чувашскай, англійскай, французскай, італьянскай, нямецкай, японскай, квазіславянскай і санскрыт. У гэтых навелах мы разважаем і фантазіруем на тэму ўзаемадзеяння чалавецтва і суперкамп'ютараў, якія перасягаюць чалавечыя магчымасці, сустрэч з іншапланетным розумам, этычных праблем стасункаў з лічбавымі асобамі", - адзначыў Андрэй Папоў.
"Мы з вялікім поспехам паказалі спектакль на сцэне Чэлябінскага тэатра ў рамках фестывалю, у Архангельску. Сёння паказваем на вашай цудоўнай, праслаўленай сцэне, у красавіку мы прадставім яго ў Санкт-Пецярбургу, а ў верасні - у Маскве", - падкрэсліў Андрэй Папоў.
Дырыжор-пастаноўшчык і кампазітар оперы "Галоўнае пытанне" Рустам Сагдыеў адзначыў, што акрамя высокіх тэхналогій яны выкарысталі цалкам традыцыйныя падыходы да стварэння партытуры.
"Так, выкарыстоўваліся і лічбавыя тэхналогіі. Напрыклад, для стварэння нумара з сабакам-робатам пры дапамозе генератара выпадковых чысел была створана паслядоўнасць чысел, якая была транспаніравана ў ноты і проста пакладзена на партытуры. Гэты нумар сапраўды шмат у чым напісаў штучны інтэлект. Але разам з тым уся астатняя музыка напісана мной, звычайнымі чалавечымі рукамі", - растлумачыў Рустам Сагдыеў.
"Мне падабаецца думаць, што мы выходзім за рамкі дыскусіі: чалавек або тэхніка, прагрэс або традыцыя. Не ставім паміж імі знак няроўнасці. Можна сказаць, што гэту оперу напісаў кібарг: чалавек і тэхналогіі. Цяпер кібернетычны, лічбавы бок знаходзіцца ў нашых гаджэтах, але вельмі хутка ён можа стаць неад'емнай часткай не толькі нашых спраў, але і думак", - сказаў кампазітар.
"Так, без чалавека ніяк, але чалавек як інжынер, які дае заданне штучнаму інтэлекту, і тэхналогіі будучага паступова пачынаюць злівацца. І я лічу, што гэты працэс лепш аднавіць, чым яму перашкаджаць, таму што ён непазбежны", - рэзюмаваў Рустам Сагдыеў.-0-