27 красавіка, Мінск /Кар. БЕЛТА/. Пры прыняцці рашэння аб правядзенні рэферэндуму ў Беларусі неабходна зыходзіць з жыцця грамадства, а не тэарэтычных пабудоў. Такое меркаванне карэспандэнту БЕЛТА выказала старшыня Цэнтральнай выбарчай камісіі Лідзія Ярмошына.
"Прэзідэнт сказаў, што рэферэндуму ў бліжэйшы час не будзе. І гэта сведчыць аб многім. Даручэнне прааналізаваць, паглядзець прымяненне Канстытуцыі, каб унесці прапановы па змяненні асобных норм, дадзена Канстытуцыйнаму суду, вучоным, якія працуюць у галіне прававых навук", - адзначыла Лідзія Ярмошына. Калі эксперты прапрацуюць магчымыя змяненні і ўнясуць прапановы, то прадставяць іх на разгляд кіраўніка дзяржавы. Пасля чаго зноў могуць уносіцца карэктывы або наогул будзе прынята рашэнне аб немэтазгоднасці такіх змяненняў. "Трэба зыходзіць з жыцця грамадства, а не тэарэтычных пабудоў. Як грамадства будзе эканамічна і сацыяльна існаваць, што ў ім будзе адбывацца? Зыходзячы з гэтага і трэба прымаць рашэнні аб неабходнасці правядзення якіх-небудзь канстытуцыйных рэформ", - падкрэсліла старшыня ЦВК.
Лідзія Ярмошына адзначыла, што кожнае змяненне ў закон павінна адказваць на два пытанні: для чаго трэба мадэрнізаваць і што ў выніку атрымаецца, якія будуць вынікі. "Проста так узяць і абазначыць, што мяняць, не аналізуючы магчымы далейшы негатыўны або пазітыўны курс, які возьме пасля гэтага дзяржава, нельга і, больш таго, шкодна. І ні ў якім разе гэтага рабіць нельга. Таму спачатку павінна быць праведзена гэта работа і ўнесены адпаведныя прапановы", - пераканана яна.
Старшыня ЦВК удакладніла, за які час грамадскасць павінна даведацца аб маючым адбыцца рэферэндуме. "Выбарчыя ўчасткі на рэферэндум могуць стварацца не за 60 дзён, а значна пазней - за 25 (я спачатку гаварыла аб тэрміне 70 дзён). Гэта значыць, з пункту гледжання тэхнічнага і юрыдычнага дастаткова 40 дзён, каб падрыхтаваць і правесці рэферэндум", - сказала Лідзія Ярмошына.
Калі гаварыць аб паліталагічным і сацыяльным баках, то павінна быць праведзена пэўнае ўсенароднае абмеркаванне. Яно таксама не можа быць вельмі доўгім, паколькі палітызуе сітуацыю. "Магчыма, пары месяцаў, калі гэта будуць складаныя змяненні, дастаткова. Гэта неабходны перыяд. Вельмі доўга нельга. Мы не можам жыць, як на вулкане. Часта ўсе палітычныя дыскусіі прыводзяць да непрадказальных вынікаў", - адзначыла Лідзія Ярмошына.
"Цэнтральная выбарчая камісія цяпер не задзейнічана ў ліку тых арганізацый, якія ўносяць прапановы аб неабходных змяненнях у Канстытуцыю. Мы выкажамся потым ужо як эксперты. Адзінае, калі б Цэнтральнай камісіі задалі пытанні, то мы ўнеслі б тры прапановы", - сказала кіраўнік ЦВК. Па-першае, зменшылі б колькасць абмежаванняў выбарчых правоў грамадзян, выключыўшы адтуль права на ўдзел у галасаванні асоб, якія да прыгавору суда знаходзяцца пад вартай. Паколькі людзі, якія знаходзяцца ў гэтых месцах, яшчэ не асуджаны судом і з фармальнага пункту гледжання не з'яўляюцца вінаватымі. Такім чынам, яны павінны ўдзельнічаць у галасаванні. Таксама ЦВК лічыць неабходным выключыць інстытут адклікання дэпутата як непрацуючы і не маючы патэнцыяльных магчымасцей прымянення. Трэці момант - адыход ад права вылучэння і наогул удзелу ў выбарах працоўных калектываў. Прычынай такой прапановы з'яўляецца тое, што гэта норма становіцца ўсё менш працуючай. Калі працоўныя калектывы яшчэ актыўна вылучаюць сваіх прадстаўнікоў у склады выбарчых камісій, то кандыдатаў у дэпутаты ад іх можна ўбачыць толькі на мясцовых выбарах, на парламенцкіх гэта норма рэдка прымяняецца.
Лідзія Ярмошына падкрэсліла, што прапановы Цэнтрвыбаркама могуць быць рэалізаваны без рэферэндуму, парламенцкім шляхам. Але ёсць раздзелы Асноўнага Закона, якія можна змяніць толькі ўсенародным галасаваннем. "Гэта пытанні, якія датычацца парадку выбрання і паўнамоцтваў кіраўніка дзяржавы, парламента рэспублікі. Таму калі будуць прапановы па змяненні гэтых раздзелаў, то, вядома, рэферэндум неабходны", - рэзюмавала старшыня ЦВК.-0-
