У будучым годзе споўніцца 500 гадоў, як Францыск Скарына надрукаваў першы экзэмпляр Псалтыра ў беларускай рэдакцыі царкоўнаславянскай мовы, паклаўшы пачатак айчыннаму кнігадрукаванню. З набліжэннем юбілею аб гэтай знакавай даце гавораць усё часцей. Безумоўна, не маглі яе не закрануць і на праведзеным у Маскве пасяджэнні круглага стала "Беларуская літаратура ў Расіі: сёння і заўтра", у якім прыняла ўдзел міністр інфармацыі Беларусі Лілія Ананіч. Пасля яго завяршэння карэспандэнт БЕЛТА задаў міністру некалькі пытанняў, якія датычацца як юбілею, так і развіцця супрацоўніцтва з Расіяй.
- Лілія Станіславаўна, на пасяджэнні вы сказалі, што ў год 500-годдзя беларускага кнігадрукавання разлічваеце на сумесныя праекты з Расіяй. Якія гэта праекты могуць быць?
- Маючы адбыцца юбілей - не толькі гісторыя беларускага кнігадрукавання, але і сусветная кніжная гісторыя, гісторыя сусветнай кніжнай культуры. Я ўпэўнена, што 500-годдзе выдання Францыскам Скарынам Псалтыра будзе шырока адзначацца ва ўсім свеце, у тым ліку па лініі ЮНЕСКА. На прасторы Садружнасці мерапрыемствы пройдуць пры падтрымцы Міждзяржаўнага фонду гуманітарнага супрацоўніцтва дзяржаў - удзельніц СНД.
Што датычыцца Расійскай Федэрацыі, то разлічваем на фармат нашага сумеснага праекта "Мінская ініцыятыва": правядзём канферэнцыі, круглыя сталы і гэтак далей. І, вядома ж, мы прадоўжым выданне Скарыніяны. У Беларусі ёсць добры вопыт выдання кнігі "Францыск Скарына на мовах народаў свету". Гэта кніга ў Беларусі мела вельмі вялікі поспех, яна была актыўна запатрабавана. Думаю, мы выдадзім Скарыну ў супрацоўніцтве з Расіяй.
Сумесныя выдавецкія праекты з Расійскай Федэрацыяй мы рэалізуем не толькі ў год 500-годдзя беларускага кнігадрукавання. У прыватнасці, мы цесна супрацоўнічае з урадам Масквы. У рамках маскоўскіх выдавецкіх праграм у нас штогод выходзяць знакавыя кнігі, якія падрыхтаваны беларускімі выдаўцамі, а прафінансаваны маскоўскім бокам. І затым гэтыя кнігі становяцца здабыткам двух народаў, трапляючы ў бібліятэкі нашых краін.
Хацелася б заадно падкрэсліць, што ў нас у краіне пачалася ўжо і вядзецца маштабная работа па падрыхтоўцы да такога знакавага юбілею. Гэта і скарынаўскія праекты, якія былі прадстаўлены ў лютым бягучага года на Мінскай міжнароднай кніжнай выстаўцы-кірмашы, і Дзень беларускага пісьменства, што рыхтуецца, і тэматычныя праекты Нацыянальнай бібліятэкі, і шэраг іншых культурных праектаў. 500-годдзе беларускага кнігадрукавання стала таксама адной з галоўных тэм на нашым нацыянальным стэндзе на кніжным фестывалі "Красная плошча", што праходзіць у гэтыя дні ў Маскве.
- На гэтым жа пасяджэнні круглага стала вы заявілі, што цяпер кніга перажывае другое нараджэнне. Што вы мелі на ўвазе?
- Я мела на ўвазе тое, што кнігу чытаюць. Чытаюць, таму што ў нас не змяншаюцца колькасныя паказчыкі па назвах кніг: у Беларусі штогод выдаецца 11 тыс. назваў кніг, і ў бягучым годзе гэта лічба будзе прыкладна такой жа. Крыху, я сказала б, нас насцярожваюць паказчыкі тыражоў. Але тут трэба ўсё ж такі гаварыць аб тым, што гэта эканоміка, што друкаваная кніга - не хуткі прадукт, яна не можа як хлеб быць прададзена за адзін дзень, гэта тварэнне. Лёгкая чытаніна, вядома, можа хутка рэалізоўвацца, а сур'ёзная, удумлівая кніга - гэта кніга на гады. І таму, вядома, уплывае эканоміка кожнага суб'екта гаспадарання, калі звяраюцца тыражы з тэмпамі продажу. Але ж кнігу чытаюць сёння на розных носьбітах. Паглядзіце, як запатрабаваны такія праекты, як кніжная электронная бібліятэка ў метро. Дарэчы, гэты праект з'явіўся ў нас у Беларусі, і яго перанялі ўжо ў Санкт-Пецярбургу. Слова заўсёды будзе крыніцай разважання, натхнення і стварэння.
- Вернемся да тэмы супрацоўніцтва з Расіяй. Ці рыхтуюцца якія-небудзь новыя пагадненні паміж Міністэрствам інфармацыі Беларусі і Міністэрствам сувязі і масавых камунікацый РФ?
- Саветам Міністраў Саюзнай дзяржавы ўжо зацверджаны план мерапрыемстваў па стварэнні агульнай інфармацыйнай прасторы на 2016-2018 гады. У ім ёсць раздзелы, звязаныя з тэлебачаннем, радыёвяшчаннем, інтэрнэтам, друкаванымі сродкамі масавай інфармацыі, кнігавыданнем. Калі гэта інтэрнэт - то ў тым ліку і ўсё, што звязана з адказнасцю ў інтэрнэце. Калі гэта кнігавыданне - то гэта і пытанні сумесных праектаў: выстаўкі, кірмашы, круглыя сталы, пераклады. Калі мы гаворым аб друкаваных сродках масавай інфармацыі - то гэта пашырэнне як ужо існуючых сумесных інтэграцыйных праектаў, так і актывізацыя асвятлення працэсаў, якія адбываюцца ў нашых краінах, у тым ліку і беларускай тэматыкі ў расійскіх СМІ.
Эдуард ПІВАВАР,
Масква,
БЕЛТА.
